Ior Mba Yehova Mba Í Hidi A Ve La Mba Wuese Un Tar Sha Won Cii
Ior Mba Yehova Mba Í Hidi A Ve La Mba Wuese Un Tar Sha Won Cii
“Me gema zwa u ior ua hingir zwa u wang, sha u ve cii ve̱ yila sha iti i TER” Yô.—SEFANIA 3:9.
1. Er nan ve ilyoho i mtim la yange í iv sha Yuda man ityar igeneghe?
ILYOHO i Yehova yange na Sefania ér a̱ yôô la yange i taver kpen kpen! Kwaghôron shon u mtim la yange iv sha tar u Yuda man gartamen na Yerusalem, sha ci u mbahemenev nav kua ior nav jimin cii ve lu eren ishima i Yehova ga. Lu u ityar igen i í wa ndor a na la, amba er Filitia man Moabi man Amon nahan kpa iyugh i Aôndo ia bende a í. Sha ci u nyi? Sha ci u ahendan a ve lu hendan a ior mba Yehova uderimbaanyomov imôngo la. Lu sha ityôkyaa shon i môm kpaa lu u á tim Ashiria, u lu tahav mbu hemban sha tar cii hen shighe la, man mayange a kera hide a maa un ga ye.
2. A̱ shi nan kpa yange lu unô i lu ôron kwagh a ve ken Sefania 3:8?
2 Nahan cii kpa, mbagenev lu ken Yuda sha shighe la mba mimi gba ve ishima yô. Mban ne lu veren ashe keghen icighan ijirôron i yange lu u á va ôr mbaaferev la, shi alaghga lu ve kpa i ôr mkaanem man ye, ér: “Keghem nen, kape TER A kaa la, zan zan sha iyange i Me mough sha u yan ishar la; gadia awashima Wam yô, ka u kohol akuraior, sha u Me kohol ityartor ijiir i môm, sha u Me haa iyugh Yam sha a ve, ka ishimavihin Yam cii je la; gadia sha usu u iwuhe Yam la, tar cii ua hia kera.”—Sefania 3:8.
“Zwa u Wang” sha ci u Unô?
3. Ka loho u nan ishimaveren ú nyi yange í na Sefania ér a̱ za yôô?
3 Een, Sefania yange za yôô loho u Yehova u mtim ne. Kpa shi yange i na profeti ne icighan mpase ér a̱ wa loho u kpilighyol u nan ishimaveren ker—lu u ua na ior mba vea za hemen u nan Yehova jighjigh la ishima surun. Er i nger ken Sefania 3:9 nahan, Yehova Aôndo yôô wener: “Hen shighe la Me gema zwa u ior ua hingir zwa u wang, sha u ve cii ve̱ yila sha iti i TER, man ve̱ er Un tom sha ishima i môm yô.”
4, 5. (a) Kanyi yange lu u ia er mba ve lu perapera ga laa? (b) Lu u ana nana zua a mtsera ken kwagh ne, man lu sha ityôkyaa i nyi?
4 Ior vea lu mba á na ve zwa u wang ne ga yô. Kwaghôron u profeti la ter kwagh ve nahan, ér: “Me kar a mbagengeseayol ken a we kera cii.” (Sefania 3:11) Nahan lu u a kar a mbagengeseayol mba yange ve venda atindi a Aôndo ve gema ve lu eren aferakaa la kera. Nahan a lu unô vea zua a mtsera ken kwagh ne? I nger ken Sefania 3:12, 13 nahan ér: “[Mo Yehova] Me undu atereghaior man atsanaior ken atô wou, vea suur sha iti i TER. Asande a Iserael a a shi her la aa kera er ifer ga, man shi aa kera er aie kpaa ga; á kera zua a ma nombor u icughugh ken zwa ve kpaa ga; gadia vea ya kwagh, vea yav inya, ma or u tan ve mciem nana kera lu ga.”
5 Lu u asande a mbajighjigh mba ken Yuda u tsuaa la aa zua a mtsera. Sha ci u nyi? Sha ci u yange ve dondo mkaanem man, ér: “Ker nen TER, ne mbaasemaleghlegh mba sha tar cii, ne mba ne we atindi a Na iko; ker nen perapera, ker nen ishima i legh legh, tsô alaghga á yer ne sha iyange i iyugh i TER la.”—Sefania 2:3.
6. Kanyi yange i er ken m-iv u hiihii u kwaghôron u profeti u Sefania laa?
6 Ken m-iv u hiihii u kwaghôron u profeti u Sefania la, Aôndo tsaha Yuda u lu ban a jighjigh u nan la sha u den ér Babilon, u lu Tahav mbu Hemban sha Tar Cii hen shighe shon la, a̱ hemba un a̱ yem a na uikyangen ken inyom i 607 C.S.W. la. Yange mbagenev war, Yeremia kpa lu ken mbawaren mbara, shi mbagenev za hemen u nan Yehova jighjigh ken mlu u ve lu uikyangen la je kpaa. Ken inyom i 539 C.S.W. la, Mbamedia man Mbapershia hemba Babilon ityav sha ikyev i mtemtor u Tor Shirushi. Anyom nga karen ahar yô, Shirushi wa tindi ér i̱ de asande a Mbayuda la a̱ hide a̱ yem tar ve. Ken masejime yô, i hide i maa tempel u ken Yerusalem la, shi i hide a hemen u upristi la her sha u ve̱ tesen ior Tindi yô. (Malaki 2:7) Nahan asande a yange i hide a ve her la aa zaan hemen a jighjigh u nan ve di tsô yô, Yehova a ver á doo doo.
7, 8. Mkaanem ma profeti ma ken Sefania 3:14-17 mara yange ma lu sha ci u unô, man er nan ve ú kaa nahana?
7 Sefania tsengaôron kwagh u mba vea ember mhidi u a hide a ve her la nahan ér: “Wa icam, we wankwase u Shion; genger imo, we Iserael; ember man lu saan saan a ishima i môm, we wankwase u Yerusalem. TER tôô ajir a i ôr u la kera, A kar a orihom wou kera; Tor u Iserael, TER ngu ken atô wou; ú kera shi cia kwagh u bo ga. Sha iyange la á kaa a Yerusalem er: De kera cie ga, we Shion, ave ou a̱ de shirin livaa ga. TER, Aôndo wou, ngu ken atô wou, Orutaha u Una yima yô; Una ember we a iember, Una mem ken dooshima Na, Una ember we a icam i wan.”—Sefania 3:14-17.
8 Mkaanem ma profeti mara yange ma lu ôron lu kwagh u asande a i kohol á i due a ve ken uikyangen sha ikyev i Babilon kera i hide a ve ken tar u uter vev la. Sefania 3:18-20 la tese kwagh ne ken igbar, er i nger nahan, ér: “[Mo Yehova] Me kohol mba asema a vihi ve ve gbe ca a mkohol u iniongo la, ka mba ve lu ken a we je, mba iheen i kighir ve la. Nenge, hen shighe la Me ta sha mba ve eren we ican la cii; Me yima mbakeer, man Me kohol mba i zende ve kera la, Me gema ve vea hingir kwagh u wuese man u duen iti, ve mba kunya ve u lu sha won cii la. Hen shighe la Me hide a ven, hen shighe u Me kohol ne la, gadia Me na ne̱ due a iti, man ne̱ lu a iwuese kpaa ken akuraior a sha won cii, zum u Me gema mlu wen sha ashe a en la, kape TER A kaa ne.”
9. Yehova yange za iti sha kwagh u Yuda nena?
9 Nenge ase imba er yange á kunda mbaihyomov mba ior mba Aôndo mba yange ve lu ken ityar i í lu ikyua ikyua la iyol sha wono! Yange ikyumentar i Babilon kôr ior mba ken Yuda yem a ve uikyangen, man lu inja er ishimaveren i hiden lu ga nahan. Bee heela kera yô, tar ve kpa hingir ice. Kpa sha tahav mbu Aôndo yô, i hide a ve ken tar u i mar ve la ken m-bee u anyom 70 la, kpa ityar i í kôr ve ihyom la yô i lu yemen ken mtim. Nenge imba er Yehova yange za iti sha u hiden a asande a mbananjighjigh la sha wono! Yange ‘na ve ve due a iti, ken akuraior a sha won cii shi ve lu a iwuese kpaa.’ Mhidi u yange i hide a ve la yange va Yehova a iwuese kua mba i lù yilan ve sha iti na la kpen kpen!
Í Kende a Mcivir u Yehova Sha
10, 11. Ka hanma shighe yange lu u m-iv u vesen u kwaghôron u profeti Sefania u mhidi u hiden a akaa her la una ivi, man er nan ve se fe kwagh ne?
10 Yange i shi i va a mserakaa ugen ken derianyom u hiihii u sha Shighe Wase ne zum u Yesu Kristu kohol asande a Iserael va a ve ken mcivir u mimi la. Kwagh la lu mure u kwagh u una va ken hemen yô, sha ci u m-iv u vesen u kwagh ne lu ken hemen. Kwaghôron u profeti Mika la yange tsengaôron nahan ér: “Sha ayange a masetyô la, á ver uwo u ya u TER sha ityough ki iwoov, á kende a u sha, ua kar agungu; akuraior aa ur yemen her.”—Mika 4:1.
11 Lu u kwagh ne una er hanma shighe? Er kwaghôron u profeti la yange ôr nahan, á lu “sha ayange a masetyô la”—een, a lu “ken ayange a masejime” ne. (2 Timoteu 3:1) Kwagh ne una er cii man tar ungun ua kure ye, hen shighe u akuraior aa lu civir mbaaôndo mbaaiev zan a mi ave her la je. Mika 4:5 kaa nahan ér: “Ior cii mba zenden hanmô ve ken iti i aôndo u nan.” Man mba civir sha mimi mbara di ye? Kwaghôron u profeti u Mika na mlumun nahan ér: “Man se yô, sé zende ken iti i TER, Aôndo wase, gbem sha won.”
12. Í kende a mcivir u mimi sha ken ayange a masejime ne nena?
12 Nahan sha ayange a masetyô ne yô, “[i] ver uwo u ya u TER sha ityough ki iwoov.” I hide i ver mcivir u Yehova tile dông, tav kar nyityo kwaghaôndo shi hemba hanma inja kwaghaôndo cii. Shi, er kwaghôron u profeti u Mika yange tsengaôron nahan, “akuraior aa ur yemen her.” Shi mba ve civir sha mimi mbara vea “zende ken iti i TER, Aôndo [ve], gbem sha won.”
13, 14. Ka hanma shighe yange tar ne nyôr ken “ayange a masetyô,” man hii sha shighe la je, kanyi i̱ lu zan hemen sha kwagh u mcivir u mimi?
13 Akaa a ivin kwaghôron u profeti u Bibilo tese ér tar ne yange ú nyôr ken “ayange a masetyô”—ayange a ú a masejime ken inyom i 1914 la. (Marku 13:4-10) Tsegh ku mbayiase tese ér Yehova yange hii u hiden kohol asande a mbajighjigh mba i shigh ve mkurem, ve lu a ishimaverenkeghen i yemen sha mbara hiden a ve ken mcivir u mimi. Kwagh u dondon yô, ka mkohol u i kohol “zegeikpelaior . . . ve due ken hanma ikurior man hanma nongo man hanma nongoior man hanma zwa kpaa”—i̱ i̱ lu a ishimaverenkeghen i lun uma shin tar gbem sha won la.—Mpase 7:9.
14 Hii sha shighe u Ityav mbi Tar cii Mbi sha I la je zan zan nyian, mcivir u mba i yer ve sha iti i Yehova ve civir un la ngu zan a za hemen sha gbenda u kpilighyol sha ikyev i gbendatesen na. Yange mbacivir Yehova mough hen ingyegh ki udubu kpuaa tseegh sha shighe u yange Ityav mbi Tar cii Mbi sha I mbi bee la, hegen ve kuma ingyeghior er miliôn ataratar nahan, i kohol ve ken atôônanongo kuma er 91,000 nahan ken ityar 235. Hanma inyom yô, ior mba yôôn Tartor mban ka ve wuese Aôndo ken igbar i hemba er ahwa biliôn môm nahan. Ka Mbashiada mba Yehova mban ve lu ivin kwagh u i nger ken Mateu 24:14 la ye, je ka ashe tugh ga. Í nger ér: “Loho u Dedoo u tartor ne yô, á ôr u á tser tar, sha u u̱ lu mpase hen akuraior cii; ka zum la man mkur una kuma ye.”—Mateu 24:14.
15. Sefania 2:3 ngu ivin hegen nena?
15 Sefania 3:17 kaa nahan ér: “TER, Aôndo wou, ngu ken atô wou, Orutaha u Una yima yô.” Kwagh u a ne mzehemen u ken jijingi u mbacivir Yehova ve lu ember ken ayange a masetyô ne jighilii yô, ka sha er á lu ‘ken atô ve,’ á lu Aôndo ve u hembanagee yô. Nyian kpa kwagh ne ngu mimi vough er yange lu sha shighe u i hide a Yuda u tsuaa la her ken inyom i 537 C.S.W. la nahan. Sha nahan yô se nenge er Sefania 2:3 á lu ivin sha gbenda u vesen sha shighe wase zum u a kaa nahan la, ér: “Ker nen TER, ne mbaasemaleghlegh mba sha tar cii.” (Ka se se nger i yier ye.) Ken inyom i 537 C.S.W. la, “cii” la yange wa asande a Mbayuda mba yange i due a ve ken uikyangen ken Babilon i hide a ve la ker. Hegen di yô, a tile sha mbaasemaleghlegh mba ken akuraior ci ca mba ve lu sha tar cii, mbara mba ve vengese tom u pasen kwagh u Tartor ú i lu eren tar sha won cii shi ve tim nongo yemen sha “uwo u ya u TER” la.
Mcivir u Mimi Za Hemen
16. A̱ shi nan kpa mze u mba civir Yehova ve lu zan hemen sha ayange ne ne ngu eren mbaihyomov asev ken asema nena?
16 Yange inyom i 537 C.S.W. la i karen yô, kpiligh mba yange ve lu ken ityar i i kase ve la iyol kpishi er Aôndo hide a mbacivir un yem a ve ken tar ve man ken mcivir u mimi nahan. Kpa mhidi u i hide a ve la lu u kiriki. Ú fatyô u gbidyen kwar sha kwagh u ior mbagenev—kua mbaihyomov mba ior mba Aôndo je kpaa—ve lu ôron hegen, u̱ ve nenge mvese u kpilighyol man mzehemen man myem u ior mbacivir Yehova mba ainge ve lu yemen hemen hemen la kpa? Ka mbaihyomov mbagenev mban ken ishima er yange lu Mbafarishi ken ishima zum u ve nenge ior lu van hen Yesu kuukuku la nahan je ka u tunan ga. Yange ve ngor ve kaa ér: “Nenge, tar cii ngu dondon Un ijime.”—Yohane 12:19.
17. Orngerenkwagh ugen yange kaa ér nyi sha kwagh u Mbashiada mba Yehova, man ka mvese u nyi ve zough a mini?
17 Ortumbunmfetakerada Charles S. Braden nger ken takerada u i yer ér These Also Believe (Mban Kpa Na Jighjigh) la nahan wener: ‘Mbashiada mba Yehova war yisan tar cii a shiada ve u eren la. A fatyô u kaan sha mimi nahan ér nongo u kwaghaôndo môm sha tar ú ú tese ishimatseen man ishimataver sha iniôngon i ve nôngon ér vea samber aa loho u dedoo u Tartor la er Mbashiada mba Yehova nahan yô, ngu ga. Nongo ne ua yem hemen hemen kpee je a bunde ga.’ Or ne yange kaa lu mimi kpôô! Shighe u yange nger mkaanem mara la anyom kar hegen kuma 50, hen shighe la Mbashiada mba ve lu pasen kwaghaôndo sha tar cii ve lu di ingyegh 300,000 nahan tseegh. Nyian u tom wase u samber, mbapasenkwagh ve hembe ingyegh kira i kom kwa 20—ve kom miliôn ataratar ne yô, una kaa ér nena?
18. Zwa u wang la ka nyi, man ka unô Aôndo a ne ve ú?
18 Aôndo yange er ityendezwa sha ikyev i profeti na nahan ér: “Me gema zwa u ior ua hingir zwa u wang, sha u ve cii ve̱ yila sha iti i TER, man ve̱ er Un tom sha ishima i môm yô.” (Sefania 3:9) Sha ayange a masetyô ne, ka Mbashiada mba Yehova ve yer sha iti i Yehova shi ve civir un ken mzough u sha dooshima u kangenaa u oghom sha won ga la ye—een, mba civir un “sha ishima i môm.” Ka ve Yehova a ne ve zwa u wang la ye. Zwa u wang ne wa mkav u kaven shi lun a iwuese sha mimi u sha kwagh u Aôndo man mbaawashima nav la ker. Ka Yehova tseegh a ne kwagh ne sha ikyev i icighan jijingi na ye. (1 Mbakorinte 2:10) Ka unô á ne ve icighan jijingi naa? Ka “mba ve ongo imo Na la” tseegh. (Aerenakaa 5:32) Ka Mbashiada mba Yehova tseegh i gbe ve ishima u ungwan Aôndo sha akaa cii ér ka Orhemen sha akaa cii ye. Ka nahan ve i ne ve icighan jijingi u Aôndo shi ve lamen zwa u wang la kpaa ye, ka mimi u sha kwagh u Yehova man mbaawashima nav mba kpilighyol je la. Mba seer a seer u yaren tom a zwa u wang ne sha u wuese Yehova tar sha won cii.
19. U lamen zwa u wang la wa nyi kere?
19 U lamen zwa u wang la ka u nan kwagh u mimi jighjigh shi tesen mbagenev kwagh shon tseegh ga, kpa wa u or zuan inja i nan sha atindi a Aôndo man akaawan a na la ker. Mbakristu mba i shigh ve mkurem la hemen ken mker u keren Yehova shi lamen zwa u wang ne. Man ve shire tom ne kpen kpen! Shin er iyenge ve i pande ve war yinan iorov 8,700 nahan kpa, mbagenev mba ve war nyôron miliôn ataratar, ve lu a ishimaverenkeghen i lun shin tar la di mba kaven ve sha u keren Yehova shi lamen zwa u wang la kpaa. Mban ka zegeikpelaior shon i i̱ dugh ken hanma ikyurior man i̱ lu seer a seer iyenge, i̱ ne naagh ku ipaan ku Yesu jighjigh, i̱ lu civir Aôndo ken iyaagh ki tempel u Aôndo u ken jijingi ki shin tar, shi i lu u vea va war “zegecan” u á sôôn van sha tar u ifer ungun ne.—Mpase 7:9, 14, 15.
20. Ka nyi i̱ lu ken hemen sha ci u mbajighjigh mba i shigh ve mkurem kua mba ve kohol ve hingir zegeikpelaior laa?
20 A nyôr a zegeikpelaior ken tar u he u perapera ú Aôndo la. (2 Peteru 3:13) Yesu Kristu man mba i shigh ve mkurem ve lu iorov 144,000, mba á nder ve vea yem sha vea za lu utor man upristi vea na imôngo la, vea kohol a hingir nongo u he u hemen sha tar. (Mbaromanu 8:16, 17; Mpase 7:4; 20:6) Mbawaren mbara vea za hemen aa tom ve u eren sha u geman tar hingir paradiso, shi vea za hemen u lamen zwa u wang u Aôndo á ne ve la kpaa. Sha tindi yô, mkaanem man iv sha a ve kpaa. I kaa her ér: “Ônov ou ci ca kpaa vea lu mba TER A tese ve yô; mkpeyol u ônov ou kpaa una vese je. Ka sha perapera ú tile taveraa ye.”—Yesaia 54:13, 14.
Tom u Nán Ityesen Ú Hembancii Hii sha Igbetar Je
21, 22. (a)Er i tese ken Aerenakaa 24:15 nahan, ka unô á tese ve zwa u wang laa? (b) Ka tom u tesen ior ú gban ave ú nyi a er shin tar sha hemen u Tartor laa?
21 I ôr kwagh u nongo u vesen ugen ú á na ú ian i henen zwa u wang ken tar u he la ken Aerenakaa 24:15, hen ape i kaa nahan la, ér: “Ka mnder u mbaperapera kua mba ve lu perapera ga vea nder shin ku la.” Ken ashighe a a kar la, ior ubiliôn imôngo ve tsa shin tar zan zan ve kar kpen a u zuan a mfe u vough u Yehova shio. Una hide a ve sha inja sha inja, vea lu uma. Man mba á nder ve la cii á gba u á tese ve zwa u wang la.
22 A lu ian i civirigh kpishi u va lun a ci ken zege tom u tesen ior la! Á lu tom u tesen ior ú hemban cii ú i gbe je i lu a̱ er ga yô. Man á lu sha hemen u injaa u Kristu Yesu sha tahav mbu Tartor la á lu eren ú ye. Ken masejime yô, orumace una nenge m-iv u Yesaia 11:9, u a kaa ér: “Tar ua mgbough a mfe u TER er mngerem ma ngee shin zegemnger nahan” la.
23. Er nan ve ú fatyô u kaan wer se mba a ian i civirigh kpishi er se lu ior mba Yehova yôô?
23 Nenge se lu a ian i civirigh sha ayange a masetyô ne sha u wan ago iyol sha ci u shighe u kpilighyol u a lu van ken hemen u̱ mimi je mfe u Yehova una iv tar cii la sha wono! Shi nenge se lu a ian i civirigh hegen i lun ior mba Aôndo, lun mba ve lu nengen m-iv u mkaanem ma profeti ma i nger ken Sefania 3:20 la sha wono! Yehova kaa her nahan ér: “Me na ne̱ due a iti, man ne̱ lu a iwuese kpaa ken akuraior a sha won cii.”
Ú Kaa Wer Nena?
• Kwaghôron u profeti u Sefania u mhidi u hiden a ior her la iv kwa imôngo nena?
• Mcivir u mimi ngu zan hemen ken ayange a masejime ne nena?
• Ka tom u tesen ior ú vesen ú nyi a er ken tar u he laa?
[Study Questions]
[Picture on page 17]
Yange ior mba Yehova hide ken tar u i mar ve la sha u hiden za veren mcivir u wang. Ú fa inja i kwagh ne nyian kpa?
[Pictures on page 18]
Mbashiada mba Yehova mba ne ior loho u surun ishima sha “zwa u wang” ú ve lamen la