‘Lu Nen Taveraa, Taver Nen Ishima!’
‘Lu Nen Taveraa, Taver Nen Ishima!’
“Taver nen asema, Mo M hemba tar ne.”—YOHANE 16:33.
1. Er yange lu u Mbaiserael vea tagher a mbaihyomov vev ken Kanaan yô, lu ishimataver i nyi i na ve?
ER MASE shin di cuku u Mbaiserael vea per Ifi u Yordan vea nyôr ken Tar u Ityendezwa la yô, Mose kaa a ve wener: ‘Taver nen ishima lu nen icihi, de cie nen ga, de luun nen a mciem iyol sha kwagh ve kpaa ga; gadia TER, Aôndo wen, ka Un A ze a ven imôngo ye.’ Mose maa yila Yosua, un shon u yange gba u una hemen Mbaiserael a nyôr a ve ken Kanaan la, shi kimbir wan un kwagh u yange wa ve cii ér ve taver ishima la. (Duteronomi 31:6, 7) Ken masejime yô, Yehova iyol na kpa va taver Yosua ishima, kaa ér: “Lu taveraa, taver ishima . . . Gba lun taveraa tsô, taver ishima tsung.” (Yosua 1:6, 7, 9) Mkaanem mara yange ma lu ma sha shighe vough. Yange gba u Mbaiserael vea taver ishima sha er vea nôngo kwagh a mbaihyomov vev mbaageev mba yange lu u vea tagher a ve yande ifi u Yordan la.
2. Ka mlu u nyi nahan se lu ker sha ayange nee, man gba u se er nyi kwagha?
2 Nyian ne kpaa, shi cuku tsô Mbakristu mba mimi vea per a nyôr ken tar u he u Ityendezwa la, man gba u vea taver ishima er Yosua nahan. (2 Peteru 3:13; Mpase 7:14) Kpa mlu wase kaha kposo aa u Yosua la. Yosua yange nôngo ityav a usanker man a awange. Se yô, se mba nôngon ka ityav mbi ken jijingi, mayange je se mba tee ikyav mbi utyaav kpôô kpôô ga. (Yesaia 2:2-4; Mbaefese 6:11-17) Heela tseegh ga, yange gba u Yosua a nôngo ityav mbi cieryol kpishi er nyôr ken Tar u Ityendezwa kera la je kpaa. Kpa se yô, ka hegen ne se lu nôngon ityav mbi hemban cieryol cii man se mase nyôron ken tar u he la ye. De se nenge nen sha mbamlu mbagen mba ve ne i gbe u se taver ishima yô.
Er Nan Ve i Gbe u Se Nôngo Kwagha?
3. Bibilo pase se nyi sha kwagh u orhendan kwagh a vese u vesen laa?
3 Apostoli Yohane yange nger wener: “Se fa se due ken Aôndo, kpa tar cii ngu sha ikev i Orbo.” (1 Yohane 5:19) Mkaanem man tese ityôkyaa i vesen i i hii ve i gbe u Mbakristu vea nôngo kwagh sha er vea kôr jighjigh ve u nan her yô. Zum u Orkristu nan til sha mimi her yô, kwagh ne ngu a tese ér sha ingin ne kpa kwagh hemba Satan Diabolo. Nahan, Satan ngu zenden er “begha u tan kume” nahan, man ngu nôngon ér una ta Mbakristu mba jighjigh mciem iyol shi una ya ve kpaa. (1 Peteru 5:8) Sha kpôô yô, ngu nôngon ityav a Mbakristu mba i shigh ve mkurem mbara man akar a ve kpaa. (Mpase 12:17) Ngu yaren tom a uumace ken ityav mbin, ka uumace mba ve fe shin mba ve fe ér ve mba eren sha awashima na ga la. Gba u se taver ishima sha er se tile dông se hendan a Satan kua nongo na cii yô.
4. Yesu yange ta icin er nyi, kpa ka ieren i nyi Mbakristu mba mimi ve tese?
4 Er Yesu yange vande fan wener Satan man nongo na vea hendan a loho u dedoo ne sha gbashima yô, Á ta mbadondon nav icin wener: “Zum la vea na ne ken ican, vea wua ne kpaa; akuraior cii aa kôr ne ihom sha ci u iti Yam.” (Mateu 24:9) Mkaanem man yange ma lu mimi nahan ken derianyom u hiihii la, man nyian ne kpaa ma mimi her tsô. Sha kpôô yô, tôvacan u Mbashiada mba Yehova mba sha ayange ne ve zough a mi la vihi kpishi je er tôvacan mbagenev mba sha ashighe a karen ken ijime la kpa yange ve vihi tsung nahan. Nahan kpa, Mbakristu mba mimi ka ve taver ishima shighe u ve tagher a mbamkighir amba ne yô. Ve fa ér “mcie u cian or ka a va a kwaghhônon,” nahan ve soo ér vea gba ken to hônon ne ga.—Anzaakaa 29:25.
5, 6. (a) Ka mbamlu mba nyi nahan ve ne i gbe u se taver ishima? (b) Mbakristu mba mimi ka ve er nena zum u i kar ishima taver ve yôô?
5 Dugh tôvacan sha je kpaa, akaa agen a nôngon a mi kpa nga, aa i gbe u se taver ishima a mi yô. Mbapasenkwagh mbagenev yô, u lamen a or u ve fe ga la ka kwagh u taver ve kpen kpen je. Mbayevmakeranta mbagen di ka i kar ishima taver ve la zum u i yer ve ér ve va wa icam i suen tar shin i sughun tuta yô. Sha jighilii yô, er u wan icam imba ne nahan i lu mkaanem ma tesen mcivir yô, mbayev mba ve lu Mbakristu kure ikyaa a ishima ve a mciem shio ér vea er kwagh u a doo Aôndo yô, man kwagh u ve tsough u eren ne ka kwagh u doon se ishima kpen kpen.
6 Shi gba u se taver ishima zum u mbaahendanev ve yar tom a mbaabaver u samber a abaver a bo sha iyol i mbashiren Aôndo tom, shin zum u ve lu nôngon ér vea kighir mcivir u mimi shin inya sha u eren ‘ifer geman suur sha tindi’ yô. (Pasalmi 94:20) Ikyav i tesen yô, shighe u pipa i̱ tôôn abaver shin ityôugh ki redio shin ki televishen ki samber a abaver a tsumen a ior shin aa a lu aie kuaa je sha iyol i Mbashiada mba Yehova yô doo u se hen ken ishima nena? Doo u a kpiligh se iyolo? Ei. Se̱ fa je ser a er akaa a vese imba ne nahan. (Pasalmi 109:2) Shi er ior mbagenev ka vea na mbaaie mba i gber ken ityakerada kua akaa a i er sha u tsumen a ve la jighjigh nahan je kpaa, ka i kpiligh se iyol ga, gadia hanma “orlanenkwagh ka nan gba nan jighjigh sha hanma kwaghôron tsô.” (Anzaakaa 14:15) Nahan kpa, mba ve lu Mbakristu mba mimi yô, mba gbe nan hanma kwagh u i er sha iyol i anmgbianev vev la jighjigh tsô ga, shi mayange je mba deen ér mbaaie mba i lu ôron la ve na vea bunde mbamkombo mba Mbakristu shin vea pande tom ve u pasen kwagh la shin vea vôr ken jighjigh ve u nan kpaa ga. U ma ve er nahan yô, ka ve “pasen [ayol a ve] ken akaa cii je er [ve] lu mbatomov mba Aôndo yô: ken . . . icivir, man iheen, man gwa u bo, man gwa u dedoo. Mba nengen se [sha mnenge u mbaahendanev] er ka mbaaiev yô, kpa [jighilii yô] se mba mbamimi je.”—2 Mbakorinte 6:4, 8.
7. Ka mbampin mba tôvon ishima yase mba nyi se fatyô u pinen ayol a ase?
7 Paulu yange nger Timoteu kaa a na wener: “Ka jijingi u cian kwagh, Aôndo A ne se ga, kpa ka u ageegh . . . Nahan yô, kunya u̱ de ker u u eren shiada sha u pasen Ter wase ga.” (2 Timoteu 1:7, 8; Marku 8:38) E̱r se er mkaanem man se bee nahan, se pine nen ayol a ase ser: ‘Kunya kôrom sha kwagh u jighjigh wam u nan, shin m ngu a ishima i tavera? M er ior mba m lu a ve sha ijiir i m eren tom (shin m ze makeranta) la mer, m ngu Orshiada u Yehova je kpa, shin ka m nôngon u yeren ve a yer kwagh u a lu jim laa? Kunya ka u kôrom u lun kposo a ior mbagenevee, shin ka mea lu kposo a ior mbagenev sha ci u mlu wam a Yehova nahan ka i doomo?’ Aluer ma or ngu a mciem sha u pasen loho u dedoo shin eren ma kwagh u ior cii ve lumun a mi ga yô, nana̱ umbur kwaghwan u Yehova yange wa Yosua, ér: “Lu taveraa, taver ishima” la. Mayange i de hungur se ga, ka mnenge u ior mba ve eren tom a vese la shin u mba se ze makeranta a ve imôngo la kwagh a gbe sha mi ga, kpa ka mnenge u Yehova man u Yesu Kristu la.—Mbagalatia 1:10.
Er Se Maa Ishima i Taver La
8, 9. (a) Yange i kar ishima taver i Mbakristu mba tsuaa mbara sha shighe ugen la nena? (b) Peteru man Yohane yange ve er nena zum u i anger ve, man kanyi ve man anmgbianev vev mbagenev yange ve zua a mini?
8 Se fatyô u maan ishima i taver i̱ ia wase se u tilen sha mimi ken ashighe a ican ne nena? Mbakristu mba ngise mbara yange ve maa ishima taver ve nena? Hen ase sha kwagh u yange za hemen zum u upristi mba tamen man mbatamen mba ken Yerusalem kaa a Peteru man Yohane ér ve de u pasen kwagh ken iti i Yesu la. Mbahenen mban yange ve venda u den kwaghpasen inyigh i môm, tsô i ta ve icin maa i pase ve. Mba moughon yô maa ve hide ve va kohol anmgbianev mbagenev, nahan ve cii ve er msen imôngo, ve kaa ér: “Tere, nenge myange ve ne, yô, na ikpan You ne ve̱ ôr kwagh vangertiôr.” (Aerenakaa 4:13-29) Yehova yange ungwa msen ve ne, nahan taver ve sha icighan jijingi, man er mbahemenev mba Mbayuda ayol a ve yange ve va ôr ken masejime nahan, yange ve “iv Yerusalem” a ityesen ve la.—Aerenakaa 5:28.
9 De se time nen sha kwagh u yange er sha shighe shon la sha alô sha alô. Zum u mbahemenev mba Mbayuda anger mbahenen la, mayange je ve hen ken asema a ve ér vea de u pasen kwagh sha ci u mba kighir ve yum ga. Kpa, mbahenen gema er a er msen sha u vea taver ishima vea za hemen u pasen kwagh her yô. Maa ve er sha msen ve la vough, nahan Yehova taver ve sha jijingi na. Mtaver u yange i taver ve ne tese ér kwagh u Paulu yange va nger sha ikyaa igen kposo je shighe u anyom kar ken hemen la, ngu sha ci u Mbakristu zum u i lu tôvon ve a ican yô. Paulu kaa wener: “M ngu a agee a eren akaa cii je ken Un u A taver mo ne.”—Mbafilipi 4:13.
10. Kwagh u yange er Yeremia la una wase mba sha mar ve je ve lu mba cian ashe la nena?
10 Kpa aluer sha mar u or je, nan ngu or u cian ashe di ye? Nana fatyô u civir Yehova a mciem shio sha shighe u nan tagher a tôvacan je kpa? Sha kpôô yô, nana fatyô! Umbur kwagh u Yeremia yange er zum u Yehova ver un profeti la. Gumor ne yange kaa wener: “Mo m ngu wanye.” Kwagh u yange ôr ne tese ér, yange nenge wener un yina sha tom ne. Nahan kpa, Yehova yange taver un ishima sha mkaanem man, ér: “De kaan wer: M ngu wanye, ga; gadia hanmô u Me tindi u her a nan yô, ka hen a nan ú za ye, man hanma kwagh u Me kaa u yô, ka wen ú ôr ye. De cie ve ga; gadia M ngu a we sha u yiman we.” (Yeremia 1:6-10) Yeremia yange lu a vangertiôr hen Yehova, sha nahan yô, Yehova taver un, nahan kera ta a ta anu ga, kpa hingir orshiada u tseer tseer u taver ishima ken Iserael.
11. Kanyi i wase Mbakristu nyian ne u lun er Yeremia nahana?
11 Nyian ne kpaa, Mbakristu mba i shigh ve mkurem mbara mba a tom u i̱ we ve u ú lu inja i môm aa ú Yeremia la, man “zegeikpelaior” i “iyôngo igen” la ngi suen ve, nahan ve za hemen u yôôn mbaawashima mba Yehova shin er i gbe ior mbagenev u ungwan ga, man mbagenev yô, ve lu nahan a naha ve tar shi ve lu tôvon ve a ican nahan kpaa. (Mpase 7:9; Yohane 10:16) Mkaanem ma Yehova ôr a Yeremia ér: “De cie ve ga” la, ma na ve ishima i taver. Mayange je hungur ve er i lu Aôndo a we ve tom ne nahan ga, nahan mba pasen loho na ne hen ior mbagenev.—2 Mbakorinte 2:17.
Akav Aa Ishima i Taver Aa a Kom u Se Dondo Yô
12. Yesu yange ver nyi ikyav i doon kpishi i taver ishima, man yange wa mbahenen nav kwagh ér nyi?
12 Se fatyô u zuan a iwasen sha iniôngon i se lu nôngon ser se maa ishimataver la, aluer se gbidye kwar sha akav aa mbagenev mba ve kpa yange ve er kwagh sha ishima taver er Yeremia nahan yô. (Pasalmi 77:12) U tesen ikyav yô, zum u se tim sha kwagh u tom u Yesu yô, ka i doo se kpen kpen je sha vangertiôr u yange lu a mi shighe u Satan mee un man zum u mbahemenev mba Mbayuda hendan kwagh a na kpoghuloo la. (Luka 4:1-13; 20:19-47) Sha agee a Yehova na Yesu la yô, mayange je jighjigh na u nan tenger ga, nahan er shighe mase shin di kpuaa u una kpe yô, á kaa a mbahenen nav ér: “Shin tar ne yô, ican ngi eren ne; kpa taver nen asema, Mo M hemba tar ne.” (Yohane 16:33; 17:16) Aluer mbahenen mba Yesu dondo ikyav na la yô, ve kpaa vea hemba. (1 Yohane 2:6; Mpase 2:7, 11, 17, 26) Kpa saa vea ‘taver asema.’
13. Ka ishima i taver i nyi yange Paulu taver Mbafilipi?
13 Shighe u Yesu kpe kera anyom kar yô, i gbihi Paulu man Shila ken purusu ken Filipi. Ken masejime yô, Paulu taver mba ken tiônnongo u ken Filipi la asema ér ve za hemen u “[tilen] dông [ve lu] ken jijingi môm [ve lu] ishima i môm, [ve] nôngon imôngo sha ci u jighjigh u nan u sha Loho u Dedoo la. Mbahendan a ven mbara, kwagh ve môm a̱ de te ne mciem iyol ga.” Paulu yange taver ve ishima sha iniôngon ve i zan hemen u tilen dông la, á kaa wener: “Kwagh ne yô [Mbakristu mba i lu tôvon ve a ican la] ngu tesen ikav sha mtim u [mba ve lu tôvon ve a ican la], kpa ne yô, gema tese sha myom wen; man myom ne yô, ka her Aôndo a dugh ye. Ne yô, i rumun ne sha mhôôn er sha kwagh u Kristu yô, ka jighjigh tseegh né na Un ga, kpa né ya ican sha ci Na kpaa.”—Mbafilipi 1:27-29.
14. Kanyi yange i er ken Roma sha ci u vangertiôr u Paulu lu a mi laa?
14 Sha shighe u Paulu nger tiônnongo u ken Filipi la kpaa, yange lu ken purusu, kpa kwa ne di yô lu ken Roma nyôr purusu ye. Nahan kpa, á za hemen u pasen mbagenev kwagh vangertiôr je. Lu nyi i due ken kwagh ne? Á nger wener: “Hingir ken igbar ken ya u mbakuran mba Shisar cii man mbagenev cii kpaa er ikangenev mbi i kangem ne ka sha ci u Kristu je, man anmgbianev mba ken Ter mba ve zough a ishima i taver sha ikangenev yav, mba ve hembe cihin u ôron kwaghôron u Aôndo, ve kera cie ga yô, ve hemba ngeen.”—Mbafilipi 1:13, 14.
15. Ka hana se fatyô u zuan a akav a dedoo a tesen jighjigh u nan aa a taver mkange u se kange ishima gbang ser se taver ishima nee?
15 Ikyav i Paulu ne taver se ishima. Ikyav i Mbakristu mba sha ayange ne mba ve we ishima a tôvacan ken ityar i mbahemen tar ve lu mba wan tswam shin i mbahemenev mba kwaghaôndo ve lu hemen la kpaa, taver se ishima. I ôr akaa aa ve mban kpishi ken umagazin asev mba Iyoukura man Awake! kua ityakerada i sha inyom i í yer ér Yearbook of Jehovah’s Witnesses la. Shighe u ú lu ôron akaa aa a er ve aa i nger la yô, umbur wer ve asange asange cii mba di ior er se nahan tsô; kpa er i lu tôvon ve a ican kpoghuloo la je, Yehova na ve agee a hemban la, nahan ve wa ishima. Se fatyô u nan jighjigh ser una er a vese nahan vough, aluer se kpa se mba ken imba mbamlu mbara yô.
Mtil Wase u sha Ishima i Taver la Ka Kwagh u Doon Yehova shi Ve Un a Icivir
16, 17. Se fatyô u seer taver ishima ainge nena?
16 Aluer or tile dông sha ci u mimi man sha ci u kwagh u perapera yô, kwagh ne tese ér nan taver ishima. Man aluer mciem ma nan ken ishima kpa nan tile dông yô, mtil u nan ne hemba kan u sha ishima i taver cii. Sha kpôô yô, hanma Orkristu cii nana fatyô u taver ishima, aluer sha mimi je nan soo u eren ishima i Yehova yô, man aluer nan kange ishima ér nana za hemen u tilen sha jighjigh u nan her, shi aluer hanma shighe yô nan ngu suur sha Aôndo, shi nan ngu umbur ér ken ashighe a karen la kpa Yehova na mbagenev kpishi mba lun er nan nahan agee a taver ishima yô. Heela tseegh ga, zum u se kav ser mtil wase u sha ishima taver la ka kwagh u doon Yehova shi ka kwagh u van un a icivir kpaa yô, se hemba kangen ishima cii ser se vôr mayange ga. Er a doo se ishima kpishi yô, se wa iyol se kegh a kegh ser se wa ishima a tarnahan shin akaa agen a ior vea er a vese aa a hembe vihin cii yô.—1 Yohane 2:5; 4:18.
17 Mayange je i de hungur we ga, zum u se lu yan ican sha ci u jighjigh u nan wase yô, u ngu wer se er ma kwaghbo ve se lu yan ican ga. (1 Peteru 3:17) Se mba yan ican sha ci u se mba kenden a hementor u Yehova sha, man sha ci u se mba eren kwagh u a lu u dedoo shi se mba ior i tar ne ga yum. Sha gbar ne yô, apostoli Peteru kaa wener: “Aluer ne mba eren sha mi man né gema né ya ican kpa né wa ishima yô, ka kwagh u doon hen Aôndo je la.” Peteru shi kaa wener: “Mba ve ye ican sha ishima i Aôndo la, ve̱ wa ayol a ve sha ikev i Ujighjigh u A gbe akaa cii la, ve̱ eren akaa a dedoo.” (1 Peteru 2:20; 4:19) Een, jighjigh u nan wase ka kwagh u doon Yehova, Aôndo wase u dooshima, shi ka kwagh u van un a icivir kpaa. Kwagh ne ka ityôkyaa i vesen i se taver ishima yô!
U Lamen sha Ishigh Ki Mbautahav
18, 19. Zum u se til sha ishigh ki orjir a vangertiôr se er shiada yô, kanyi loho se lu ôrono?
18 Zum u Yesu yange kaa a mbadondon nav ér a tôv ve a ican la, shi kaa a ve kpaa ér: “[Ior vea] kôr ne vea za na hen mbamkohol mba Mbaajiriv, man vea gbidye ne ken ushinagoge vev kpaa; je yô, á va a ven sha ishigh ki ugomna man utor kpaa sha ci Wam, sha er i̱ hingir mpase her a ve man her atôatyev kpaa yô.” (Mateu 10:17, 18) A gba u se taver ishima tsung ve se fatyô u tilen sha ishigh ki orjir shin tor sha ci u mba aie mba i we se iyol la ye. Nahan kpa, zum u se yar tom a ian ne sha u eren shiada vangertiôr hen ve yô, se mba geman mlu u taver ne hingir ian i eren kwagh u a lu a inja yô. Sha gbenda ne yô, ka se ôr mba ve lu ôron se ijir la mkaanem ma Yehova ma i nger ken Pasalmi u sha uhar la, i nger her ér: “Nahan yô, ne utor, lu nen a mfe, ungwa nen ityesen, ne mbaajiriv mba tarev. Civir nen TER a mciem.” (Pasalmi 2:10, 11) Ashighe kpishi aa i we Mbashiada mba Yehova kwagh iyol ken atejir yô, mbaajiriv ka ve sue ian i se lu a mi u civir gbar gbar la, man kwagh ne ka kwagh u doon se kpen kpen je. Nahan kpa, mbaajiriv mbagen yô, de ér mbaahendanev ve mgbegha ve ken ijime. Ruamabera kaa a ve mban ne, ér: “Ungwa nen ityesen.”
19 Gba u mbaajiriv vea fa ér ka tindi u Yehova Aôndo a lu u hemban cii ye. Doo u vea umbur ér hanma orumace cii, kua ve mbaajiriv kpa ker, nana ôr Yehova Aôndo man Yesu Kristu kwagh u nan iyol i nan. (Mbaromanu 14:10) Se yô, aluer ma or u nan lu orjir nan ôr se ijir sha mimi shin nan ôr ga kpaa, er Yehova a lu suen se yô, se mba a ityôkyaa i se taver ishima yô. Bibilo kaa ér: “Mba ve suur sha a Na cii saan ve iyol!”—Pasalmi 2:12.
20. Aluer gba u se wa ishima a tôvacan shin iti vihin i í lu vihin se sha aie la je kpaa, er nan ve i lu kwagh u se fatyô u lun saan saana?
20 Yesu yange ôr ken ityesen na i sha Uwo la, ér: “Saan ne iyol zum u ka a heen ne, a tôvon ne a ican, man a teren ne sha hanma inja i ifer sha aie, sha ci Wam yô, ember nen, i̱ saan ne ken ishima tsung, gadia injar yen vese Sha, gadia kape ve tôv uprofeti mba ve vande a ven la a ican je la.” (Mateu 5:11, 12) Sha kpôô yô, tôvacan ka kwagh u doon ga, kpa se mba a iember sha er se til dông shin er i lu tôvon se a ican, ican shon i i we iti vihin i mbaabaver ka ve shi vihin se la kpa ker ne. Kwagh ne inja na yô, se mba eren kwagh u doon Yehova, man se zua a injar kpaa. Mtil wase u se til sha ishima taver ne tese ér se mba a jighjigh u nan u mimi, shi kwagh ne na se vangertiôr ser Aôndo lumun a vese. Sha kpôô yô, u eren nahan ne tese ér se suur sha Yehova a ishima yase i môm. U suur sha a na imba i ngin nahan la ka kwagh u hange hange sha ci u Orkristu, er ngeren u a dondo ne una tese nahan.
Ú Hen Nyi Kwagha?
• Ka mbamlu mba nyi ve ne i gbe u se taver ishima nyiana?
• Ka nena se fatyô u maan ieren i taver ishima?
• Ka unô ve tese akav a dedoo a taver ishima?
• Hii nan ve i gbe se ishima u eren kwagh sha ishima tavera?
[Study Questions]
[Pictures on page 21]
Simone Arnold (u a lu Liebster hegen) u ken tar u Jamani man Widdas Madona u ken tar u Malawi, man Lydia kua Oleksii Kurdas mba ken tar u Ukraine la tese ishima taver, nahan ve hendan kwagh a iferor
[Pictures on page 22]
Kunya kôr se sha kwagh u loho u dedoo ga
[Picture on page 23]
Ishima i taver i Paulu yange lu a mi ken purusu la yange i̱ er kwagh sha ci u loho u dedoo ne kpishi je
[Picture on page 24]
Aluer se pase orjir mtil wase u ken Ruamabera la sha ishima i taver yô, se mba pasen loho u injaa