Nôngo Tsung Eren Erdoo Ken Tar U Ú Iv A Tswam Ne
Nôngo Tsung Eren Erdoo Ken Tar U Ú Iv A Tswam Ne
“Erdoo u or yô, ka un a doo ior ye.”—ANZAAKAA 19:22.
1. Er nan ve i lu kwagh u taver u eren erdoo?
Ú HEN wer ú eren a mbagenev doo doo? Aluer ka nahan yô, a taver we u lun ken tar u hegen ne kpen kpen. Bibilo pase ér erdoo ka vegher u “ityamegh ki Jijingi,” kpa er nan ve ken ityar i i senge ér ka i Mbakristu la je kpa ka i taver ior u eren erdoo? (Mbagalatia 5:22) Er se vande ôron ken kwaghhenen u a kar la nahan, se war zuan a mlumun sha kwagh ne ken kwagh u Yohane á nger la, á kaa wener—tar ngu sha ikyev i or u ken jijingi u wan tswam, ka Satan Diabolo je la. (1 Yohane 5:19) Yesu Kristu pase wener Satan ngu “tor u tar ne.” (Yohane 14:30) Nahan, tar ne ngu dondon or u ihyembeato u a lu hemen ú, u a we tswam yum la.—Mbaefese 2:2.
2. Ka mbamzeyol mba nyi vea na a taver se u eren erdoo?
2 Zum u mbagenev ka vea er a vese caveraa yô, kwagh la ka a bende a vese tsung. Ashighe agen yô, alaghga a lu mbawanndor a vese je vea er a vese caveraa ye, shin ior mba vihin inja mba se fe ve ga, gayô akar a ase, shin ior mba hen tsombor wase. Ashighe kpishi ka se zua a ishimavihin zum u ka sea lu a ior mba ve vihi tu, mba ve ôron kwagh a or legh legh ga, man mba ve lamen a mbagenev caveraa yô. Alaghga imba ieren i sha nomor la ia na yô, se hingir u huwan tswam iyol, nahan se lu a ishima i or a er a vese caveraa yô se or iyev. Ieren ne ia fatyô u wan se agbe ken jijingi, shin ia na se angev.—Mbaromanu 12:17.
3. Ka mbamzeyol mba taver mba nyi ior ka ve tagher a mi ve i taver ve u eren a mbagenev doo doo?
3 Mbamzeyol mba taver mba tar ne kpa vea na yô, a lu se ican u eren erdoo. U tesen ikyav yô, asema nga zan uumace sha tar cii iyol sha m-anger u ior ve anger mbagenev man shi tswam u eren vihin mbagenev iyol shin wuan ve la; shi ior mba a mciem iyol ér alaghga iyange igenegh akuraior kposo kposo aa kpur mcimbim ma bov sha ahumbe shin aa ta ubom mba bughur wuan ior kpishi. Shi kwagh ugen yô, ior umiliôn imôngo mba ken ibanave, mba a kwaghyan kpuaa tsô, shi mba a ijiir i tsan shin akondo a zeren a injaa ga, shi mba a inyaregh ki sôron ayol a ve kpaa ga. Mbamzeyol mba i lu inja er vea bee sha won ga ne ka ve na yô i taver ior u eren a mbagenev doo doo.—Orpasenkwagh 7:7.
4. Ka mnenge u kpeegh u nyi nahan mbagenev ve lu a mi sha kwagh u erdoo?
4 Alaghga or nana hen ér u eren erdoo ka kwagh u hange hange ga, shin nana kure ikyaa ér u eren erdoo ka ikyav i tesen ér or nan ngu isheeror. Alaghga ishima a vihi nan ker a mbagenev zum u ve er kwagh a nan u doon ga yô, hemban je yô shighe u or nzughul a nan yô. (Pasalmi 73:2-9) Nahan kpa, Bibilo tese se kwagh u vough u i gbe u se er yô, i̱ kaa ér: “Imo i legh legh ngi bundu ishima i nyoon, kpa kwaghôron u sha ipila yô, kenden a iyugh sha.” (Anzaakaa 15:1) Ishima i legh legh man erdoo ka avegher a ityamegh ki jijingi, aeren ne cii gba zua kôôsôô, shi aa wase se kpishi shighe u se tagher a mbamzeyol mba taver tsung yô.
5. Ka sha igbenda i nyi nahan i gbe u se eren erdoo a mbageneve?
5 Se Mbakristu se fa ser gba hange hange u se lu a ityamegh ki icighan jijingi u Aôndo, nahan gba u se tôv se fa er se eren erdoo, u a lu vegher u ityamegh ki jijingi yô. Se fatyô u eren erdoo ken tar u tswam u iv ker ne kpa? Aluer ka u se fatyô yô, shighe u se tagher a mbamzeyol mba nanden se ityough yô, ka sha igbenda i nyi nahan se er erdoo ve se tese ser se lumun ser tahav mbu Satan mbu yange se u eren erdoo ga? De se time se fa er se eren erdoo ken tsombor man hen ijiirtom yase man ken makeranta man a ahuraior ase man ken tom wase u pasen kwagh man a anmgbianev mba ve ne jighjigh a vese imôngo yô.
U Eren Erdoo a Mba̱ hen Tsombor
6. Er nan ve i gbe hange hange u mba ken tsombor vea eren erdoo, man vea eren un nena?
6 Cii man Yehova a̱ ver se doo doo, shi á kôôm se yô, gba hange hange u se ume ityamegh ki jijingi ken vese shi se na sha u ki vese doo doo yô. (Mbaefese 4:32) De se time sha gbenda u i gbe u mba ken tsombor vea eren erdoo yô. Hanma kwagh u nom man kwase ve lu eren cii gba u vea tesen erdoo man ikyo i wan ayol a ve, man a mbayev vev kpaa. (Mbaefese 5:28-33; 6:1, 2) Gba u mba hen tsombor vea eren erdoo ne sha gbenda u ve lamen a mba ken tsombor la, mbayev di vea tese un sha gbenda u ve ungwan imo i mbamaren vev shi ve nan ve civir la, mbamaren di vea tese un sha gbenda u ve tsahan mbayev vev sha inja la. Lu or u wuese kwagh, gema kôr iyol tsaha u puun mbagenev.
7, 8. (a) Aluer se soo ser se er erdoo u mimi hen tsombor yô, ka anza a nyi nahan i gbe u se nyagha? (b) Iliam i hen tsombor ka i zua tsombor kangenaa nena? (c) Ú er erdoo hen tsombor wou nena?
7 Gbenda ugen u se er erdoo a mba hen tsombor wase yô, ka u eren sha kwaghwan u apostoli Paulu a we ne, ér: “Dugh nen akaa ne kera; iyugh man ishima i nyoon man ifer man ityuhwanev man kwaghôron u dang ken zwa wen.” Hanma iyange yô, gba u icombor i i lu Mbakristu cii, vea lamen a mba ken tsombor sha inja. Sha ci u nyi? Sha ci u, iliam i tsombor lamen ayol a ve doo doo la ka i wase tsombor u lu kangenaa, shi i kpe ú iyol kpaa. Shighe u anyiman a lu sha kwagh yô, doo u ne gba gesa u hemban kwaghnyiman ga, kpa hemba doon u keren gbenda u sôron mzeyol la. Mba ken tsombor mba ve keren msaanyol yô, ka ve nôngo kpoghuloo u eren erdoo shi wan mbagenev ikyo.—Mbakolose 3:8, 12-14.
8 Erdoo ka ieren i dedoo, ka i̱ mgbegha se u eren a mbagenev dedoo. Nahan ka se er kwagh u una wase mbagenev, shi se wa ior ikyo, shi se er akaa a a lu sha ishima i mbagen hen tsombor yô. Cii man i fa ér tsombor ngu eren erdoo yô, gba u hanma or hen tsombor nana nôngo kpoghuloo nana eren erdoo. Aluer tsombor ngu eren nahan yô, Aôndo una ver ú doo doo, shi ua na Yehova, Aôndo u erdoo icivir ken tiônnongo man hen ningir ve kpaa.—1 Peteru 2:12.
U Eren Erdoo hen Ijiirtom
9, 10. Pase mbamzeyol mbagen mba vea fatyô u van hen ijiirtom yô, shi pase gbenda u ú fatyô u sôron ve sha erdoo yô.
9 Alaghga mlu u tom ú Orkristu nan eren use use la una na yô, á taver nan u eren a mba ve eren tom a nan imôngo la doo doo. Iyuhwe i hen atô u mbatomov ia fatyô u nan ortom ugen nana sende ugen ityough sha ayom, kwagh ne una pande ulum u ortom la sha ishigh ki orvesen u hen ijiirtom la. (Orpasenkwagh 4:4) Taver kpishi u eren erdoo a or ken imba mlu la. Nahan kpa, aluer se fa ser hemba kan a inja u se eren erdoo yô, hemba doon u orcivir Yehova nana nôngo sha afatyô u nan cii nana er erdoo sha er nana gema ior mba ve taver inja mbara yô. Aluer se mba a ieren i wan mbagen ikyo yô, ia wase se u eren kwagh ne. Aluer or u ú eren tom imôngo a nan shin mba hen tsombor u nan gba angev yô, doo u ú wa ve ikyo. U sughun or pinen mlu u nan man tsombor u nan la kpaa una fatyô u benden a or sha gbenda u dedoo. Gba hange hange u Mbakristu vea lu ken mzough man ken bem a ior cii er ve fetyô la. Ashighe agen yô, u lamen a mbagen kundu kundu sha gbenda u tesen wer ú wa ve ikyo, shi kwagh ve gba ú ishima la kpaa una wase u sôron mzeyol la.
10 Sha ashighe agen yô, alaghga orvesen u hen ijiirtom nana kighir hanma ortom ér nana er kwagh u nan soo la, alaghga nana soo ér hanma or nana ember iniongo i civir tar, shin ma iniongo igen i ruamabera a lumun a i̱ ga yô. Aluer imoshima i Orkristu lumun ér nana ember iniongo la ga yô, alaghga nana hingir u eren nan ayôôso. Ka shighe u i doo u nana gba pasen orvesen la hanma kwagh vindi vindi er i lu sha mi ga u eren kwagh u nan soo la ga. Kera cii je, ior mba ve lumun a atesen a Mbakristu ga fa ér kwaghbo ngu sha u ember iniongo i civir tar u or ga. (1 Peteru 2:21-23) Nahan hemba doon u ú pase nan atôakaa a a ne ve ú vende u eren iniongo la sha imo i legh legh. De lamen a nan dang wer nan ngu lamen a we dang ga. Hemba kan a inja u Orkristu nana dondo kwaghwan u injaa u i we ken Mbaromanu 12:18 ne, ér: “Aluer a fatyô yô, lu nen bem a ior cii ape kwagh wen a lu sha mi la.”
U Eren Erdoo a Ior ken Makeranta
11. Ka mbamzeyol mba nyi igyumior ka i tagher a mi sha u eren a mbakov ve mba ken makeranta doo doo?
11 Taver kpishi u igyumior eren erdoo a mba ve henen makeranta a ve imôngo la. Igyumior ka i soo ér mbayevmakeranta mba ve nyer klase a ve imôngo la ve fa ve. Mbayev mbagen ka ve eren nomor sha er mbayevmakeranta mbagenev ve wuese ve yô, shi ve nzughul a mbayev mbagen kpaa. (Mateu 20:25) Agumaior agen di nga a mor iyol sha takerada u fan shin anumbe a eren shin sha akaa agen. U ve tesen ér ve hemba fan kwagh a mbagen yô, ka ve eren kwagh a mba ve nyer klase a ve imôngo kua mbakov ve mba ken makeranta mbagen sha tswam, ve henen sha lan ér ve hemba mbagenev. Wanye u nan lu Orkristu yô nana wa ikyo sha er nana dondo amba uôn la ga yô. (Mateu 20:26, 27) Apostoli Paulu kaa wener, “dooshima we ishima, lu sar sar,” shi “dooshima gengese iyol ga, moron iyol kpaa ga.” Nahan gba hange hange u Orkristu nana dondo ikyav i ibo i mba ve we tswam la ga, kpa nana dondo kwaghwan u Ruamabera a we la, nahan nana eren a mbayevmakeranta mbagenev doo doo.—1 Mbakorinte 13:4.
12. (a) Er nan ve i lu kwagh u taver u igyumior eren a atica a ve doo doo? (b) Ka hen ana i gbe u igyumior ia ker iwasen shighe u ve lu tagher a mbamzeyol mba mgbeghan ve u eren tswama?
12 Gba u igyumior ia eren a atica a ve kpa sha inja. Ka i doo mbayevmakeranta kpishi u nzughul a atica a ve. Ka vea cihi atica a ve, vea per atindi a makeranta u we la yô, ve hen ér ve mba tsev tsev. Alaghga vea kighir mbayev mbagen kpaa ér ve dondo ve. Kpa aluer ma gumor u nan lu Orkristu nan venda u dondon ve yô, ve an nan vanger sha u lahan nan shin tuhwan nan kpaa. Aluer Orkristu wa ishima u eren erdoo je kpa, mbamzeyol mba nan lu tagher a mi ken anyom a nan lu ken makeranta la vea wa nan agbe. Umbur wer gba hange hange u ú lu orcivir Yehova u mimi. Nahan lu a vangertiôr wer, Yehova una sue ú sha tahav mbu icighan jijingi na ken mbamzeyol mba ú tagher a mi la.—Pasalmi 37:28.
U Eren Erdoo a Mbawanndor a We
13-15. Kanyi ia yange se u eren erdoo a orwanndor a vese, man se hemba mbamzeyol mban nena?
13 Aluer ú tse ken iyou shin hanma ijiir cii kpa, ú fatyô u timen sha igbenda i ú eren erdoo shi u tesen ikyo i wan sha u keren mkpeyol u mbawanndor a we yô. U eren nahan ne kpaa ka kwagh u ican kpen kpen.
14 Aluer mbawanndor a we soo ú ga sha ci u ú ngu ityô i môm a ve ga shin ú ngu tar môm a ve ga shin sha ci u kwaghaôndo wou yô, kanyi i gbe u ú ere? Aluer ashighe agen ka ve tswam ú, shin ve nenge ú ér ú ngu a ice sha ityou cuku tsô kpaa ga ye? Er se lu mbacivir Aôndo yô, hemba kan a inja u se er erdoo er se fetyô la cii. Aluer ú er nahan yô, ú lu kposo shi ú lu a inja hen mbagenev, ieren you la ia va Yehova a iwuese—un u a ver ikyav i eren erdoo la. Ú fa shighe u orwanndor a we la nana gema inja sha ci u erdoo wou la ga. Alaghga je yô, nana hingir or u civir Yehova.—1 Peteru 2:12.
15 Se er erdoo a mbawanndor a vese nena? Gbenda môm u se er erdoo a ve yô, ka sha u hanma or hen tsombor lun a aeren a ityamegh ki icighan jijingi. Mbawanndor a vese vea nenge a aeren ne ken a vese. Ashighe agen, ú fatyô u wasen orwanndor a we. Umbur wer erdoo yô, ka u tesen ikyo i wan sha u keren mkpeyol u mbagenev.—1 Peteru 3:8-12.
U Eren Erdoo ken Tom Wase u Pasen Kwagh La
16, 17. (a) Er nan ve i gbe hange hange u se eren erdoo shighe u se lu pasen kwagh sha ajiir a ior ve banen her ga laa? (b) Se tese erdoo sha igbenda kposo kposo i pasen kwagh nena?
16 Er se nenge kpoghuloo u pasen ior kwagh sha uyaav vev man sha ajiir a kasua man sha ajiir a ior ve banen her ga yô, se eren nen erdoo a ior ken tom wase u Mbakristu u pasen kwagh ne. Se fa nen ser ka Yehova u a gbe uwer u eren erdoo ga la se lu eren un tom ye.—Ekesodu 34:6.
17 Er ú lu nôngon sha u eren erdoo ken tom wou u pasen kwagh la yô, ka akaa a nyi nahan i gbe u ú eree? U tesen ikyav yô, aluer ú ngu pasen kwagh sha godobi yô, ú er a ior doo doo shi u wa ve ikyo sha u lamen a ve tiônôô. Ior mba karen sha kpe gbenda kpishi, nahan ver ishima sha er ú yisa gbenda ga yô. Shi aluer ú ngu pasen kwagh sha ajiir a teen kasua yô, er a mba teen kasua doo doo sha u lamen a ve tiônôô, sha er ú vihi ve shighe u kasua ga yô.
18. U eren kwagh sha kwaghfan ken tom wase u pasen kwagh la ka a wase nena?
18 Er kwagh sha kwaghfan shighe u ú lu pasen kwagh sha uya uya kpaa. De shi or hen ya yum ga, hemban cii yô, shighe u i ndôhôr shin i lu inja er ura ua nôô yô. Aluer ú ngu pasen or kwagh man ishima kera tema nan shimi ga, shin u za or hen ya man vihi nan nahan ú fa kpa? Alaghga ú ngu hen haregh u Mbashiada mba Yehova ve pasen kwagh her ciligh ciligh yô. Aluer ka nahan yô, tese ikyo i wan, hanma shighe yô, eren erdoo shi lu sar sar a ior. (Anzaakaa 17:14) Nôngo u kaven ityôkyaa i i hii ve orya nan kegh ato a we ga yô. Fa wer alaghga kwagen anmgbian wou u ken Kristu u kwase shin u nomso nana va hen ya la. Aluer ú zua a or u nan vihi tu yô, nôngo ngegh er a nan doo doo. De lamen a nan sha imo taver shin tsughur ishigh sha a nan ga, kpa lam a nan kundu kundu. Orkristu u nan lu a inja i dedoo yô, ka nan keren ér nana ôr kwagh a vihi or u nan lu pasen nan kwagh la ga. (Mateu 10:11-14) Alaghga kwagen yô, or la nana ungwa loho u dedoo shon.
U Eren Erdoo a Ior ken Mbamkombo mba Tiônnongo
19, 20. Er nan ve i gbe u se eren erdoo a ior ken tiônnongo, man se er erdoo ne nena?
19 Shi doo u eren erdoo a mba ú ne jighjigh a ve imôngo la kpaa. (Mbaheberu 13:1) Er se lu ken mzough u anmgbianev u sha tar cii yô, gba hange hange u se eren erdoo a hanma or cii.
20 Aluer atôônanongo imôngo nga nyer mbamkombo ken Iyou i Tartor i môm yô, gba hange hange u atôônanongo la aa eren erdoo ayol a ve, aa nan icivir ayol a ve. Zum u i lu wan ago a veren ashighe a duen kwaghpasen man u huran ijiir shin sôron iyou i mkombo yô, doo u gban anyiman sha ma kwagh ga, gadia anyiman nga ve a mpav. Aluer ior due a mbamhen vev kposo kposo je kpaa, tese erdoo man ikyo i wan. Aluer se er nahan yô, erdoo una wase, shi Yehova una ver ikyo i wan i ú tese sha u keren mkpeyol u mbagen la.
Za Hemen u Tesen Erdoo
21, 22. Sha kwaghwan u i we ken Mbakolose 3:12 la yô, kanyi i gbe u se kange ishima u erene?
21 Erdoo ka ieren i i bende a hanma kwagh u se eren cii yô. Nahan se nôngo erdoo a hingir ilyeghegh yasegh ki Orkristu. Gba u se nôngo i hingir ikye yase u eren a mbagenev doo doo.
22 Hanma iyange yô, se eren nen erdoo a mbagenev, shi se eren nen sha kwaghwan u apostoli Paulu a we se ne, ér: “Haa nen mhôônom ma kôron tsung iyol, man shi ieren i dedoo man iyol i gengese ga, man ishima i legh legh man ishima i wan er uicuwan mba Aôndo mba ve lu uicighanmbaiorov mba doon ishima nahan.”—Mbakolose 3:12.
Ú Umbur Kpa?
• Ka akaa a nyi nahan ka a na ve i taver Orkristu u eren erdoo?
• Er nan ve i doo u mba hen tsombor vea eren erdoo?
• Ka mbamzeyol mba nyi ka ve na ve i taver u eren erdoo ken makeranta, man sha ijiirtom man a mbawanndor a vese?
• Pase er Mbakristu vea tese erdoo ken tom ve u pasen kwagh la yô.
[Study Questions]
[Picture on page 11]
Aluer tsombor ngu eren erdoo ayol a ve yô ua lu ken mzough, ua eren kwagh imôngo
[Picture on page 12]
Ú fatyô u eren erdoo shighe u or u ne eren tom imôngo nan gbe angev shin ma or hen tsombor u nan nan gbe angev yô
[Picture on page 13]
Yehova ngu a ver mba ka i laha ve kpa ve za hemen u eren erdoo la doo doo
[Picture on page 14]
U wasen orwanndor u kwagh a gbe nan a iwasen la ka gbenda u eren erdoo