‘Or U Nan Ve A Loho U Dedoo Yô’

“Angahar a or u nan ve a loho u dedoo, a doo u nengen a mi sha iwo tsô.”—YESAIA 52:7.

1, 2. (a) Ka akaa a cieryol a nyi a eren ayange ayange? (b) Asema nga ior kpishi ker nena sha kwagh u abaver a bo a ve zeren ungwan laa?

 IOR zer ungwan abaver a bo nyian sha tar jimin cii je kuma ve iyol a mi gbing gbing. Ka vea bugh uredio vev ér vea ungwa abaver kpa i lu kwagh u ubombauangev mba cieryol mba ve lu anger tar jimin cii la ve ungwa i ôron ye. Ka a lu sha televishen vea nengen abaver kpa, mba nengen ka hembe ufoto mba kôron kunya tsung mba mbayev mba ijen i ker ve, ve kande kpukô kpukô, ve tem ve lu vaan ér i̱ shi wase ve la ga. Ka a lu pipa i̱ tôôn abaver ior a ôron kpa i lu di kwagh shon môm tsô, ka hembe ibaver i bo er bom u í te mape, á hembe ayou shi á woo ior mba ishôôgh kpishi nahan ga.

² Sha kpôô yô, akaa a cieryol nga eren ayange ayange. Mluashe u tar ne ngu karen kera, tar ngu vihin tumen a tume inya. (1 Mbakorinte 7:31) Magazin u tôôn abaver ugen shin Ityôtar i Yuropa kaa ér, ashighe agen yô ka i lu inja er tar jimin cii ngu “sôôn timin nahan.” Ka nahan ve, ior kpishi asema a lu nyian ve sha kwagh u mlu u tar ne ye! Zum u i lu tôvon ior, pinen ve kwagh u abaver a í er sha televishen ken tar u Amerika yô, orgen kaa wener: ‘Ka mea ungwa abaver mea bee yô, ishima i vihim ker kpishi. Ka i zam iyol tsung. Ka abaver a bo tseegh í er ye.’ Sha mimi yô, kwagh u or ne a er ne, kape ior umiliôn imôngo kpa i lu ve ken asema vough je la.

Loho u i Gbe u Hanma Or Nana Ungwa Yô

3. (a) Bibilo ôr se loho u dedoo u nyi? (b) Er nan ve loho u dedoo u Tartor u Aôndo la ú doo u ishima?

³ Se fatyô u zuan a loho u dedoo ken tar u akaa a nan ior ishima vihin a ngee yum ne je kpa? Een, se fatyô! Doo se kpishi er Bibilo i er se loho u dedoo nahan. I̱ ôr se loho sha kwagh u Tartor u Aôndo ér, ua kar a angev man ijen man ifer man ityav mbi nôngon man hanma nyityô ican i yan cii kera. (Pasalmi 46:9; 72:12) Ka imba loho u í doo u hanma or nana ungwa je ne ga zee? Mbashiada mba Yehova nenge nahan. Nahan yô, i fa ve hanma ijiir cii sha iniôngon ve i ve lu pasen akuraior cii loho u dedoo u Tartor u Aôndo la.—Mateu 24:14.

4. Ka avegher a tom wase u pasen ior kwagh a nyi se time sha mi ken ngeren ne man ken ngeren u dondon laa?

⁴ Kpa, ka nyi jim se er ve se za hemen u pasen ior loho u dedoo saan saan, shi se er tom ne kpoghuloo kua sha ajiir a ior ve fe keghen ato a vese ga je kpaa? (Luka 8:15) Se time nen kpuaa sha avegher a atar a hange hange a tom wase u pasen ior loho u dedoo ne, tsô se zua a iwasen. Doo u se fa (1)awashima wase shin ityôkyaa i se pasen ior loho u dedoo yô; shi se fa (2) loho wase shin kwagh u se pasen ior la; kua (3) igbenda kposo kposo i se pasen kwagh la. Aluer awashima wase ngu vough, loho wase kpa wanger, shi igbenda i se pasen ior kwagh la kpa doo yô, kwagh ne una wase se u pasen ior atô kposo kposo loho u hemban doon cii—ka loho u dedoo u Tartor u Aôndo je la. *

 Ityôkyaa i Se Pasen Ior Loho u Dedoo Yô

5. (a) Ka nyi i lu ityôkyaa i vesen i se pasen ior loho u dedoo? (b) Er nan ve se fatyô u kaan ser mkor u kuran tindi u i we se ken Bibilo ér se pasen kwagh la tese ér Aôndo doo se ishima?

⁵ De se nenge ase nen sha vegher u hiihii la—ka ityôkyaa i se pasen ior loho u dedoo je la. Er nan ve se pasen ior loho u dedoo? Ka kwagh u yange na Yesu pasen ior loho u dedoo la se kpa a ne ve se pasen ior loho shon ye. Yesu kaa wener: “Ter . . . doom ishima.” (Yohane 14:31; Pasalmi 40:8) Se kpa ka mdoo u Aôndo a doo se ishima la a lu ityôkyaa i vesen i se pasen ior loho ne ye. (Mateu 22:37, 38) Bibilo zua mdoo u Aôndo a doo se ishima la sha tom wase u pasen loho u dedoo la. I̱ kaa ér: “Ka dooshima u Aôndo ne, ka u se̱ kuran atindi a Na.” (1 Yohane 5:3; Yohane 14:21) Atindi a Aôndo ne wa tindi u a kaa ér, “za nen, za gema nen akuraior cii a̱ hingir mbahenen” la kpa kere? (Mateu 28:19) Een. Er lu Yesu wa tindi ne nahan kpa, jighilii yô ka hen Yehova tindi shon a dugh ye. Er nan ve i lu nahana? Yesu kaa wener: “M gbe eren ma kwagh sha tahav Av iyol Yam ga, kpa M er akaa er Ter A tesem yô.” (Yohane 8:28; Mateu 17:5) Nahan, aluer se mba kuran tindi u í we se ér se pasen kwagh la yô, se mba tesen ser Yehova doo se ishima.

6. Ka sha igbenda i nyi nahan mdoo u Aôndo a doo se ishima la ka a mgbegha se u pasen ior kwagh naa?

⁶ Shi, mdoo u Yehova a doo se ishima la ka a mgbegha se u pasen ior kwagh sha ci u se soo u karen a mbaaie mba Satan a lu wan un iyol la kera. (2 Mbakorinte 4:4) Satan gba ahon sha kwagh u mlu vough u hemen u Aôndo. (Genese 3:1–5) Er se lu Mbashiada mba Yehova yô, sar se tsung u ponon mbaaie mba Satan ne ken igbar, shi sar se u tseghan iti i Aôndo sha ishigh ki uumace cii. (Yesaia 43:10–12) Shi kwagh ugen yô, se mba eren tom u pasen ior loho u dedoo ne sha ci u se fa aeren a Yehova man igbenda na kpaa. Kwagh ne na yô se mba ikyua a na, shi sar se kpishi u ôron mbagenev kwagh u Aôndo wase. Sha kpôô yô, mdoom ma Yehova man igbenda na i perapera na se iember je ka u se de ôron mbagenev kwagh na ga. (Pasalmi 145:7–12) Se nenge ser hingir kpee u se pase iwuese na shi se yôô “aeren a Na a ageegh” hen mba ve kegh ato a vese cii.—1 Peteru 2:9; Yesaia 43:21.

7. Dugh mdoo u Aôndo a doo se ishima la kera yô, ka ityôkyaa i vesen igen i nyi i ne ve se pasen ior kwagh?

⁷ Shi ityôkyaa i vesen igen i se eren tom u pasen loho u dedoo yô, ka i ne: Gba se ishima tsung u surun mba asema a ze ve iyol kpishi sha ilyoho i bo i i dumbur la asema, kua mba ve lu yan ican sha akaa agen kposo kposo la kpaa. Se mba nôngon ser se kav Yesu sha kwagh ne. U tesen ikyav yô, nenge kwagh u i nger ken Marku ityough 6 la.

8. Marku ityough 6 ôr se nyi sha kwagh u mhôônom ma ma kôr Yesu a ior laa?

⁸ Mbaapostoli mba Yesu yange ve za pase ior kwagh ve cin ve hide ve va ôr un akaa a ve er man a ve tese ior kpaa. Yesu kav er mbaapostoli mban vôr yô, tsô a kaa a ve ér ve va a na imôngo, vea za ‘mem kpeghee.’ Tsô ve nyôr tso, ve yem hen ape or lu ga yô. Ior mba nengen nahan yô maa ve hembe ayem, ve yevese zan zan ve za kohol ve ape ve lu zan la. Nahan Yesu er nena? Takerada u Marku kaa ér: ‘A nenge a ikpelaior kpishi, nahan mhôônom kôr Un a ve sha ci u ve lu er iyôngo i i lu a orkuran í ga yô. Tsô A hii u tesen ve akaa kpishi.’ (Marku 6:31–34) Er Yesu vôr nahan kpa, a za hemen u pasen ve loho u dedoo, gadia mhôônom kôr un a ve. Mimi yô, kwagh ve gba Yesu ishima tsung.

9. Marku ityough 6 tese se nyi sha kwagh u ityôkyaa i se pasen ior kwagha?

 ⁹ Ngeren ne tese se nyi? Er se lu Mbakristu yô, se mba a tom u pasen ior loho u dedoo shi geman ior hingir mbahenen. Se fa ser se mba ior a injô i pasen ve loho u dedoo, gadia sar Aôndo u “ior cii ve̱ war.” (1 Timoteu 2:4) Kwaghpasen wase ka tom u i gbe u se er keng keng yô, ka nahan ve se eren ú ye, kpa ka ityôkyaa cii la ga, mhôônom ma ma ker se a ior la kpa ka ma mgbegha se u eren tom ne. Aluer mhôônom kôr se a ior tsung er Yesu kpa ma kôron un a ior nahan yô, ishima ia tuur se se nôngo sha afatyô wase cii se za hemen u pasen ior loho u dedoo. (Mateu 22:39) Aluer se mba eren tom ne sha ci u atôakyaa a dedoo angan yô, ishima ia mgbegha se se pase ior loho u dedoo a uwegh gban shio.

Loho Wase Ka Loho u Dedoo u Tartor u Aôndo

10, 11. (a) Yesaia ôr kwagh u a lu loho u se yôôn la nena? (b) Yesu yange va a loho u dedoo hen ior nena, man mbacivir Aôndo mba ainge dondo ikyav na la nena?

¹⁰ Se time ase nen sha vegher u sha uhar u tom wase u pasen ior loho u dedoo la—ka loho u se pasen ior je la. Kanyi se pasen ioro? Profeti Yesaia ôr se kwagh u se pasen ior la sha gbenda u doon kpen kpen. A kaa ér: “Angahar a or u nan ve a loho u dedoo, a doo u nengen a mi sha iwo tsô, u nan yee bem, u nan ve a loho u dedoo, u nan yee myom, man nan kaa a Shion er: Aôndo wou ya tor!”—Yesaia 52:7.

¹¹ Ishember i “Aôndo wou ya tor,” i̱ i̱ hembe lun i̱ injaa ken ivur ne la i̱ umbur se loho shon u i gbe kpee u se yôô yô, ka loho u dedoo u Tartor u Aôndo je la. (Marku 13:10) Shi a lu ú ver ishima yô, ivur ne i̱ pase mdoom ma loho wase ne. Yesaia ter asember agen ken ivur shon, er “loho u dedoo” man “bem” man “myom” nahan. Er Yesaia kpe kera anyom kar uderi imôngo yô, Yesu Kristu va kure kwaghôron u Yesaia u profeti ne ken derianyom u hiihii la sha gbenda u vesen kpishi. A ver se ikyav sha u yôôn loho u dedoo u Tartor u Aôndo u u lu van la sha gbashima. (Luka 4:43) Sha ayange a ase ne, hemban je yô hii ken inyom i 1919 la, Mbashiada mba Yehova mba dondon ikyav i Yesu sha u yôôn loho u dedoo u Tartor u Aôndo a ver la sha gbashima, kua akaa a dedoo a Tartor shon ua er la kpaa.

12. Loho u dedoo u Tartor ngu benden a mba ve lumun ú nena?

¹² Loho u dedoo u Tartor ngu benden a mba ve lumun ú la nena? Nyian kpa loho u dedoo na ior ishimaverenkeghen shi sur ve asema di vough er sha ayange a Yesu kpa lu nahan. (Mbaromanu 12:12; 15:4) Ú na mbaasemaamimi ishimaverenkeghen, gadia ú wase ve u fan er atôakyaa a vesen a lu a vea na jighjigh ér ashighe a dedoo nga van yô. (Mateu 6:9, 10; 2 Peteru 3:13) Imba ishimaverenkeghen ne wase mbacivir Aôndo u lun a ieren i vough. Orpasalmi kaa ér vea “cia loho u bo ga.”—Pasalmi 112:1, 7.

Loho u Ua “Sur mba Asema a Vihi Ve la Asema” Yô

13. Profeti Yesaia pase mbamtsera mba ior mba ve lumun loho u dedoo ve ngôôr zuan a mi ga la nena?

¹³ Shi kwagh ugen yô, mba ve lumun loho u  dedoo u se pasen la cii mba ngôôr zuan a msurshima kua mbamtsera mbagenev ga. Mba zough a mi nena? Profeti Yesaia yange ôr mbamtsera mban mbagen, a tsengaôron wener: “Jijingi u Ter AÔNDO ngu sha a Mo, sha ci u TER shighem mkurem; A verem er M̱ sur mba asema a vihi ve la asema, [shin ‘M̱ kange mba asema a vihi ve la avav,’ NW ] M̱ yôô i̱ pase mbakwarev man i̱ bugh gaadi u mba i hee ve ahye la. Shi M̱ yôô inyom i erdoo u TER, man iyange i iyevoron i Aôndo wase; man mba ve zungu cii, M̱ sur ve asema.”—Yesaia 61:1, 2; Luka 4:16–21.

14. (a) Ishember i i kaa ér a “kange mba asema a vihi ve la avav” la tese se nyi sha kwagh u loho u Tartoro? (b) Se dondo Yehova sha mwe u a we mba asema a vihi ve ikyo la nena?

¹⁴ Kwaghôron u profeti ne tese ér Yesu una “kange mba asema a vihi ve la avav” sha u pasen ve loho u dedoo. Ishember i Yesaia á er heen ne i̱ doo tsô! Dikishenali igen i pasen asember a ken Bibilo kaa ér, ishember i ken zwa Heberu i í gem ér “kange” la “ashighe kpishi mba er i̱ sha u pasen kwagh u or u nan vihi iyol, u i er nan icigh, i ‘kange’ nan tsar yô.” Or ka nana vihi iyol, ijughur ki inyamegh kia bugh yô, orwasen mbatwerev tom u lun a ikyo i wan ka nan kange nan tsar sha mi sha u kôron ijughur kira her. Nahan, shighe u mbapasenkwagh mba lun a ikyo i wan kpa ka vea pasen ior loho u Tartor yô, ka ve wase mba ve kegh ato a ve mba ve lu yan ican sha igbenda kposo kposo la. Shi ka ve tese ér ve mba dondon gbenda u Yehova a we ior ikyo la sha u wasen mba ve lu ken mzeyol yô. (Esekiel 34:15, 16) Orpasalmi kaa wener Aôndo “ka A sôr mba asema a vihi ve tsung la, A kange ve avav.”—Pasalmi 147:3.

Gbenda u Loho u Tartor u Wasen Ior Yô

15, 16. Ka akaa a a er kpôô kpôô a nyi nahan a tese er loho u Tartor ka u wase mba ve lu a mzeyol, shi ú taver ve asema kpaa?

¹⁵ Akaa kpishi a a er kpôô kpôô yô tese se er loho u Tartor u wasen mba asema a vihi ve, shi u ne ve agee kpaa yô. Nenge ase ikyav sha kwagh u Oreanna, ngôkwase ugen ken Imbusutariyan i Amerika, u uma due un ishima yô. Kwase Shiada u Yehova ugen yange hii u zan Oreanna inya. Una za yô, a ôr un avur ken Bibilo shi a ôr ngeren u takerada u i yer ér Takerada Wam ú Akaaôron a Bibilo la vea na. * Sha hiihii la, ngôkwase u ure kpishi ne a yav sha gambe a ungwan kwagh u i lu ôron un la, shi a zer shirin ishima kpii. Kpa, ica gba ga je maa kwase Shiada ne una va yô, a kighir a mough a tema sha a kegh ato a na. Ka ze deghôô yô, gba moughon za teman sha ikyôn keghen mve u kwase Shiada u lu tesen un Bibilo la. Ayange nga kar yô, ngôkwase ne hii u zan mbamkombo mba Mbakristu ken Iyou i Tartor. Akaa a i lu ôron ken mbamkombo mban cii taver un ishima kpishi, nahan hii shighe la je or a karen gbenda hen ya na yô a na nan ityakerada i i har sha Bibilo yô. Oreanna maa er batisema, hingir môm ken Mbashiada mba Yehova. Lu anyom 93 hen shighe la. Loho u Tartor yange ú wase un kpishi, ú na uma kera due un ishima ga.—Anzaakaa 15:30; 16:24.

¹⁶ Mba ve gbe angev mbu vea war ga je kpa, loho u Tartor ka u wase ve kpen kpen. Nenge ikyav sha kwagh u Maria, kwase ugen shin Ityôtar i Yuropa. Maria lu a icôron uange je lu u una war ga. Shighe u Mbashiada mba Yehova zua a na la lu zunguluu kpishi. Nahan kpa, zum u i ôr un kwagh u mbaawashima mba Aôndo yô, hide gba nengen a mdoom ma uma na. Ayange nga kar yô a er batisema, a gba pasen ior kwagh kpoghuloo. Maria lu a ishimaverenkeghen shi saan un iyol kpishi ken atô u anyom ahar a yange mase karen ve kpe la. A kpe a ishimaverenkeghen i mnder u shin ku.—Mbaromanu 8:38, 39.

17. (a) Loho u Tartor ngu benden a uuma mba ior mba ve ngohol u la sha gbenda u vesen nena? (b) Ka sha nyi gbenda nahan ú nenge wer Yehova ngu “kenden a mba ve lu ngugh ngugh la sha”?

 ¹⁷ Akav angan nahan tese er loho u Tartor ka u na uuma mba ior mba mimi u Bibilo a doo ve ishima la a lu a inja yô. Ka a ôr or u nan lu zungwen ku u or u nan kwagh u ishimaverenkeghen i nder u shin ku la nahan, ishima ka i gba nan shimi kpishi. (1 Mbatesalonika 4:13) Mbaibanave mba ve nenge kwagh kpoghuloo ér vea koso icombor ve kpa ka a pase ve ér mayange je Yehova una undu ve ga aluer ve tile sha mimi hen a na yô, ishima i taver ve, ve fa je ér ve gba kwagh. (Pasalmi 37:28) Sha iwasen i Yehova yô, ior kpishi mba asema a yen ve tsung je kpa ka ve hide ve zua a tahav mbu wan ishima a mzeyol ve, shi ashighe agen je yô ishimayinan ve la ka i bee kuaa je. (Pasalmi 40:1, 2) Sha kpôô yô, hegen je Yehova ngu yaren tom a tahav mbu Mkaanem nam ma ne ior la sha u “kenden a mba ve lu ngugh ngugh la sha.” (Pasalmi 145:14) Hanma shighe u ka sea nenge er loho u Tartor ú lu surun ior mba hen haregh wase mba asema a vihi ve la asema kua mba ken tiônnongo u Kristu kpaa yô, ka se umbur ser ka se se lu a loho u hemban doon nyian cii ye!—Pasalmi 51:17.

“Msen Wam u M Sen Aôndo sha ci Ve La”

18. Mvende u Mbayuda venda loho u dedoo la yange bende a Paulu nena, man lu sha ci u nyi?

¹⁸ Er loho wase u hembe doon nahan cii kpa, ior kpishi lumun u ga. Nahan alaghga kwagh ne una na a lu se ken ishima nena? A lu se er Paulu kpa lu un ken ishima nahan. Yange pase Mbayuda kwagh kpoghuloo, kpa Mbayuda kpishi venda loho na u myom la. Mvende ve ne nyoon Paulu kpishi. Ka nahan ve a kaa ér: “Zegeijungwen ngum ken ishima, ishima kpaa i vihin mo gbem” ye. (Mbaromanu 9:2) Mhôônom kôr Paulu a Mbayuda mba pasen ve loho u dedoo la. Nahan er ve venda u yô, ishima vihi un tsung.

19. (a) Er nan ve alaghga ishima ia vihi se ker ashighe agene? (b) Ka nyi yange i wase Paulu za hemen a tom na u pasen ior loho u dedoo?

¹⁹ Se kpa mhôônom kôr se a ior, ka nahan ve se pasen ve loho u dedoo ye. Nahan, adooga ishima ia vihi se ker zum u ior kpishi ve vende loho u Tartor yô. Kwagh ne tese ér kwagh u mlu u ken jijingi u mba se pasen ve kwagh la gba se ishima kpishi. Kpa, doo u se umbur ikyav i apostoli Paulu ver la. Kanyi yange i wase un za hemen a tom na u pasen ior kwagha? Er Paulu zungwe shi ishima vihi un ker sha ci u Mbayuda venda loho u dedoo nahan kpa, lu pasen mbagenev ken ve loho ne, mayange je hen ér ve gande u a wase ve ga. Lu a ishimaveren ér mbagenev ken ve vea ngohol Kristu. Sha nahan yô, Paulu ôr er ishima lu un ker a Mbayuda asange asange yô, wener: “Isharen i ken ishima yam man msen wam u m sen Aôndo sha ci ve la, ka sha u ma i yom ve.”—Mbaromanu 10:1.

20, 21. (a) Se dondo ikyav i Paulu sha kwagh u tom wase u pasen ior loho u dedoo la nena? (b) Ka vegher u tom wase u pasen ior loho u dedoo u nyi kwaghngeren u a dondo ne una ôr kwagh sha mini?

²⁰ Nenge ase akaa ahar a Paulu a er kwagh sha mi ken ivur ne la. Yange sar un kpishi u mbagenev ve zua a myom, shi er msen hen Aôndo sha kwagh shon kpaa. Se mba dondon ikyav i Paulu ne nyian. Sar se tsung u zuan a ior mba ve lu a ishima i ngohol loho u dedoo, mba se lu a zua ve ga la. Se mba eren msen hen Yehova hanma shighe ser a̱ wase se se zua a ambaaior la sha er se wase ve u dondon gbenda u ua za a ve ken myom yô.—Anzaakaa 11:30; Esekiel 33:11; Yohane 6:44.

²¹ Kpa, aluer ka u se ar a ior kpishi mba se pase ve loho u Tartor yô, gba u a lu ityôkyaa i se pasen ior loho u dedoo kua kwagh u se pasen ior la tseegh se ver ishima sha mi ga, doo u se ver ishima sha igbenda i se pasen ve loho shon la kpaa. Kwaghngeren u a dondo ne una ôr kwagh sha kwagh ne.

[Footnotes]

Ú Hen Nyi Kwagha?

• Ka atôakyaa a nyi a ne ve se pasen ior kwagha?

• Kanyi i lu loho u vesen u se pasen ioro?

• Ka averen a nyi mba ve lumun loho u Tartor ve zou a mini?

• Kanyi ia wase se se za hemen a tom u pasen kwagha?

[Study Questions]

[Pictures on page 24]

Loho u Tartor ngu ne mba asema a vihi ve la tahav