Mbakristu Mba Tesen Iengem I Yehova
Mbakristu Mba Tesen Iengem I Yehova
“Saan ashe a en iyol, gadia nga nengen, ato a en kpaa saan a iyol gadia nga ungwan.”—MATEU 13:16.
1. Ka mpin u nyi a dugh sha kwagh u Mbaiserael er zum u Mose hungwa sha Uwo u Senai laa?
MBAISERAEL mba ve kohol hen Uwo u Senai la lu a ityôkyaa i vesen i kporom hen Yehova. Gadia a vande yiman ve sha ikyev i Mbaigipiti sha uwegh nagh ku ageegh. Shi a kure mbamgbe vev, a na ve kwaghyan man mngerem ken taaikyôngo. Shi a na ve tahav ve hemba ikyumutya i Mbaamaleki mba ve mough ve va ta num sha a ve la kpaa. (Ekesodu 14:26–31; 16:2–17:13) Shighe u Mbaiserael haa afo ken taaikyôngo sha ishigh ki Uwo u Senai la, ve ungwa idyuran shi ve nenge inyiar sha uwo la, nahan cier ve iyol ve gba gbidyen akarkase. Ayange nga kar yô ve nenge ishigh ki Mose engem, lu mondon iengem i Yehova shighe u za hungwa sha Uwo u Senai la. Nahan kpa, u ma ve wuese iengem i Yehova la yô ve de ve yevese a yevese, “ve cia u mgbôghom a [Mose].” (Ekesodu 19:10–19; 34:30) Er nan ve vé cia u kenger imondon i iengem i Yehova, un shon u er akaa a vesen a ve yum nee?
2. A̱ shi nan kpa lu nyi i na ve Mbaiserael cia u kenger iengem i Aôndo i í mondo sha ishigh ki Mose laa?
2 Shighe u Mbaiserael er wanbua civir la, Yehova tsaha ve. (Ekesodu 32:4, 35) Nahan a̱ shi nan kpa lu ityôkyaa i i na ve ve cia u kporom ikyua a Mose hen ihyongo ne je la. Kpa, tsaha u Yehova na ve lawase ve, nahan ve wuese ú je he? Ei, ve mbagenev kpishi ve wuese ga. Er zulum u Mose una kpe la á umbur kwagh u wanbua kua uihyembeato mbagenev mba ônov mba Iserael la kpaa. Á kaa a ve ér: “Ne hendan a imo i TER, Aôndo wen, ne na Un jighjigh je ga, ato kpa ne ver sha kwaghôron Na ga. Hii sha iyange i M fa ne la je, ne lu mbahendan kwagh a TER.”—Duteronomi 9:15–24.
3. Mose yange una due u va lamen a Mbaiserael yô a er nena?
3 Nenge ase kwagh u Mose er shighe u Mbaiserael cia u mgbôghom a na la. Bibilo kaa ér: “Tsô zum u Mose mem kwaghôron a ve yô, a cir ikondo sha ishi. Kpa zum u Mose una nyôron [ken tabernakel] hen ishigh ki TER u ôron kwagh a Na yô, a bugh ikondo i yisan la kera zan zan a kar duen; una duen yô, a za ôr Mbaiserael kwagh u i kaa un la. Mbaiserael vea nengen ishigh ki Mose, er kwavshi u Mose u lu engem yô, Mose a shi a cir ikondo sha ishi zan zan saa shi una nyôron u ôron kwagh a [Yehova].” (Ekesodu 34:33–35) Er nan ve Mose yange a cir ikyondo sha ishigh sha ashighe agene? Man kanyi se hen sha kwagh nee? Mbamlumun mba a na sha mbampin mban ne vea wase se se hide se time sha mlu wase vea Yehova.
Ve De Aan a Injaa la Kar Ve
4. Apostoli Paulu yange pase er i hii ve Mose cirin ishigh nagh nena?
4 Apostoli Paulu kaa ér m-cir u Mose cirin ishigh nagh la gba zua a mhen man mlu u ishima i Mbaiserael ayol a ve. Á kaa ér: “Ônov mba Iserael kera fatyô u kenger ishigh ki Mose ga sha ci u iengem i ishigh nagh . . . i cighir asema a ve.” (2 Mbakorinte 3:7, 14) Mlu ve la vihi kpishi! Yehova yange tsua Mbaiserael ér ve lu ior nav, shi soo ér ve kporom ikyua a na kpaa. (Ekesodu 19:4–6) Nahan cii kpa, ve soo u kenger m-mondo u iengem i Aôndo la ga. U yange ma ve ver asema a ve man mbamhen vev cii sha Yehova ma ve civir un yô, ve de ve gema ve lu yevese un a yevese.
5, 6. (a) Ka ieren i ior mba ken derianyom u hiihii i nyi i zough kwagh môm a i Mbaiserael mba sha ayange a Mose laa? (b) Ka mkposo u nyi a lu hen atô u ior mba ve kegh ato a Yesu man mba ve kegh ga laa?
5 Mbayuda mba sha derianyom u hiihii la kpa er kwagh nahan vough. Shighe u Paulu va hingir Orkristu la nahan i ver ikyuryan i he sha ityough ki ikyuryan i Tindi la. Orhimen u ikyuryan i he ne ka Yesu Kristu u a lu Mose Uhemban la.Yesu yange tese iengem i Yehova sha mkaan man sha ieren a mshi shio. Paulu ôr kwagh u Yesu u i nder un la kaa ér: “Un yô, ka mmondo u iengem [i Aôndo] man shi eev mbu mlu Na vough kpaa.” (Mbaheberu 1:3) Mbayuda yange ve lu a ian i vesen kpishi! Yange ma ve ungwa akaaôron a uma u tsôron sha zwa u Wan u Aôndo iyol na! Kpa kwagh ka a er i vihi di yô, ior mba Yesu pase ve kwagh la kpishi kegh ato a na ga. Ka nahan ve Yesu ôr mkaanem ma Yehova ma sha zwa u Yesaia la ye, ma kaa ér: “Ishima i nongoior ne cighir, ato a ve kpaa nga ongo dedoo ga; ve kusu ashe a ve kpaa, sha u vea nenge sha ashe a ve ga; man vea ungwa sha ato a ve kpaa ga, vea kav ken asema a ve ga, vea shi vea gema man Mo Me bee ve angev ga.”—Mateu 13:15; Yesaia 6:9, 10.
6 Mkposo yange lu hen atô u Mbayuda man mbahenen mba Yesu. Nahan á ôr kwagh u mbahenen nav ér: “Saan ashe a en iyol, gadia nga nengen, ato a en kpaa saan a iyol gadia nga ungwan.” (Mateu 13:16) Sar Mbakristu mba mimi tsung u fan Yehova shi civir un kpaa. Gba ve ishima u eren ishima na, er i pase ken Bibilo nahan. Nahan Mbakristu mba i shigh ve mkurem la ka ve tese iengem i Yehova ken tom u ikyuryan i he u ve eren la, man kape mba ve lu iyôngo igen la kpa ve eren u je la.—2 Mbakorinte 3:6, 18.
Er i Hii Ve Loho u Dedoo u Lu Ior Myer Yô
7. Hii nan ve mvende u ior kpishi ve vende loho u dedoo ne a kpiligh se iyol ga?
7 Er i pase se sha heen nahan, Mbaiserael mba sha ayange a Yesu man mba sha ayange a Mose la kpishi venda ian i civirigh i ve lu a mi la. Kape sha shighe wase ne kpa i lu je la. Ior kpishi mba vende loho u dedoo u se pasen ve ne. Kpa kwagh ne kpiligh se iyol ga. Paulu nger wener: “Aluer ivangeli yase shi ngi ior myer her yô, ka mba ve lu timin la tsô i lu ve myer her ye. Ve yô, ka mbanan jighjigh ga, aôndo u tar u ainge ne pir ve ashe a asema.” (2 Mbakorinte 4:3, 4) Dugh iniôngon i Satan a lu nôngon ér ma un yer loho u dedoo ne sha je kpa, ior kpishi cir ashe a asema a ve sha ci u ve soo u nengen ga.
8. Ka sha igbenda i nyi nahan ashe a asema a ior kpishi a pir sha lana, man se de ser imba kwagh la i er se ga nena?
8 Ior kpishi pir ashe a asema a ve sha lan. Bibilo ôr kwagh u akuraior kaa ér ‘mfe ve la wa ime, mba paleghaa a uma u Aôndo, sha ci u lanegh ku ku lu ken ve la.’ (Mbaefese 4:18) Cii ve Paulu va hingir Orkristu yô, lu or u fan Atindi kpishi, kpa er ashe na pir sha lan yô, tôvon tiônnongo u Aôndo a ican tsung je. (1 Mbakorinte 15:9) Nahan kpa, Yehova pase un mimi. Paulu kaa ér: “Ka nahan man i zungwem mhôônom ye, ka sha u Yesu Una tese ishimawan Na cii ken mo u m hembe ne, i̱ hingir mbagenev ikav mba vea mase va nan Un jighjigh sha u zuan a uma u tsôron yô.” (1 Timoteu 1:16) Mbagenev kpishi mba ve hendan a mimi u Aôndo kpa mba civir Un nyian di vough er Paulu nahan. Kwagh ne ka ityôkyaa i vesen i se za hemen u pasen kwagh heregh, kuan mba ve hendan a vese la je kpaa. Nahan aluer se mba timen ken Mkaanem ma Aôndo sha gbashima shi se mba kaven kwagh u se lu henen la yô, maa kura se se kera er kwagh sha lan, se vihi Yehova ishima ga.
9, 10. (a) Mbayuda mba ken derianyom u hiihii la venda ityesen shi ve venda u geman mbamhen vev nena? (b) Ken Mbakristu Mbaaiev nyian kpa kwagh ngu nahana? Na mpase.
9 Mbagenev kpishi mba kaven akaa a ken jijingi wang ga, sha ci u ve soo u henen kwagh ga, shi mfe ve kpa kuma ve. Mbayuda kpishi venda Yesu kua atesen a na sha ci u ve var a Tindi u Mose, man lu sha kwaghfan ga. Nahan kpa, ka ve cica cii yange ve lu nahan ga. U tesen ikyav yô, yange mba nderen Yesu kera cii yô, “upristi kpishi kpaa lu wan jighjigh u nan la iko.” (Aerenakaa 6:7) Nahan cii kpa Paulu ôr kwagh u Mbayuda mbagenev ér: “Zan zan nyian je kpaa hanma shighe u ka a ôron Mose yô, ikondo i yisan la i cirin asema a ve.” (2 Mbakorinte 3:15) A̱ shi nan kpa Paulu fa kwagh u Yesu vande ôron a mbahemenev mba kwaghaôndo u Mbayuda la, Yesu ôr a ve ér: “Ne mba timen ken icighanruamabera sha ci u ne mba henen ner, ka sha a ve man né zua a uma u tsôron ye; yô, ka ve je ve pasen kwagh Wam ye.” (Yohane 5:39) Ruamabera u ve timen ker yum la yange ma wase ve u kaven er Yesu a lu Mesiya yô. Kpa mkav ve lu kposo, nahan lu kwagh u uivande mba Wan u Aôndo lu eren la je kpa vea gema kwagh ken a ve ga.
10 Kape kwagh u mba ve lu ken Mbakristu Mbaaiev kpishi nyian kpa a lu je la. “Mba a ishima i tseen sha kwagh u Aôndo kpa ka sha gbenda u kwaghfan ga” di vough er Mbayuda mba ken derianyom u hiihii la nahan. (Mbaromanu 10:2) Shin er mbagenev ken ve ve henen Bibilo nahan kpa, mba soon u dondon kwagh u i̱ er la ga. Ve venda u lumun ér Yehova ngu tesen ior nav sha ikyev i wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh, u a lu Mbakristu mba i shigh ve mkurem la. (Mateu 24:45) Nahan kpa se yô se fa ser Yehova ngu tesen ior nav mimi, shi se fa ser mimi u a dugh hen Aôndo la ngu wanger seer a seer. (Anzaakaa 4:18) Er se lumun ser Yehova a tese se yô, se zua a iveren na, gadia se fa kwagh u a soo man mbaawashima nav kpaa.
11. U or lumun a kwagh u nan soo u lumun a mi tseegh la yeren a yer mimi nena?
11 Ashe a asema a mbagenev pir sha ci u saa kwagh u ve soo u lumun a mi tseegh ka ve lumun a mi ye. Í tsenga kaan ér mbagenev vea lam sha ior mba Aôndo man loho u ve pasen sha kwagh u m-ande u Yesu la dang. Aôndo ngise va a mngerem ma deemee sha tar u sha ayange a Noa la, kpa er apostoli Peteru nger nahan, “kwagh ne hungur ve sha apera” je. (2 Peteru 3:3–6) Kape mba ve senge ér ve mba Mbakristu la kpa ka ve lumun ér Yehova zungu mhôônom shi eren a ior dedoo shi den kwaghbo je la; kpa mba gem mba lumun ér u tsahan yô den ga, ga. (Ekesodu 34:6, 7) Nahan kpa Mbakristu mba mimi yô mba veren ishima zulee ér vea fa kwagh u Bibilo i tese jim yô.
12. Aeren a ityôô pir ior ashe a asema nena?
12 Aeren a ityôô pir mba zan adua kpishi ashe a asema. Yesu yange kaa a mbahemenev mba kwaghaôndo mba sha ayange a na la wener: “Ne gema kwaghôron u Aôndo hingir gbilin sha aeren a en je ve.” (Mateu 15:6) Mbayuda yange mba za hidi ken Babilon yô, ve hide ve ver mcivir u mimi sha gbashima je, kpa upristi ayol a ve yô hingir mba kaan ihyagh shi ve hingir mbaperapera sha mbamnenge vev kpaa. Uiniongo mba kwaghaôndo cii kera gba kwagh ga, nahan ve kera na Aôndo icivir ga. (Malaki 1:6–8) Shighe u Yesu va shin tar la nahan mbangeren man Mbafarishi nger aeren a ve kpishi seer sha Atindi a Mose la. Nahan Yesu pon mbaimangerev mban, sha ci u ve kera fa ityôkyaa i vough i í wa Tindi la ga. (Mateu 23:23, 24) Nahan yô, gba u Mbakristu mba mimi vea wa ikyo sha er vea de aeren a ityôô a ukwaghaôndo ve eren la a̱ yange ve u civir Aôndo sha mimi ga yô.
Er i “Nengen a u I Nengen a Na Ga La”
13. Ka sha igbenda ihiar i nyi Mose yange nenge a iengem i Aôndo?
13 Mose yange sôn ér ma un nenge a iengem i Aôndo sha uwo, nahan Yehova pande tese un iengem na. Shighe u hungwa yem ken tabernakel la cir ikyondo sha ishi ga. Mose na Aôndo jighjigh a ishima na i môm, shi sar un u eren ishima na kpaa. Shin er yange pande nenge a iengem i Yehova ken mpase u sha mnenge nahan kpa, se fatyô u kaan ser a vande nengen a Aôndo sha ashe a ishima na sha jighjigh u nan na la. Bibilo kaa ér Mose “taver ishima er ngu nengen a u i nengen a Na ga la nahan.” (Mbaheberu 11:27; Ekesodu 34:5–7) Man yange tese iengem i Aôndo saa sha m-engem u ishigh nagh engem la tseegh ga, a tese i sha iniôngon na i nôngo ér una wase Mbaiserael ve fa Yehova shi ve civir un la kpaa.
14. Yesu yange nengen iengem i Aôndo nena, man gba un ishima u eren nyi?
14 Shighe u Yesu lu sha la, nengen iengem i Aôndo jighilii anyom anyom, ica i gba cii ve i va mase gban tar ye. (Anzaakaa 8:22, 30) Hen shighe u Yehova man Yesu lu imôngo la jimin cii, ve lu kangenaa sha dooshima kpen kpen. Yehova Aôndo tese waniunda u ken akaa a i gbe a cii ne dooshima u hemban cii. Yesu kpa shi tese Aôndo u a ne un uma la dooshima. (Yohane 14:31; 17:24) Dooshima ve ne lu u vough je, lu dooshima u hen atô u Ter a Wan. Yange gba Yesu ishima u tesen iengem i Yehova sha akaa a a tesen ior la di er Mose kpa er nahan.
15. Mbakristu mba mondon iengem i Aôndo nena?
15 Mbashiada mba Aôndo mba ainge kpa hange ve u nengen iengem i Yehova, er Mose man Yesu kpa ve nenge nahan. Mba a gema ve undu loho u dedoo u engem ne ga. Apostoli Paulu nger ér: “Zum u or ka nana gema hen Ter [sha u eren ishima na] yô, i bugh ikondo i yisan la kera.” (2 Mbakorinte 3:16) Se mba henen Bibilo sha ci u se soo u eren ishima i Aôndo. Iengem i i mondon sha ishigh ki Yesu Kristu, u a lu Wan u Yehova shi i ker un Tor la doo se kpen kpen, man se mba dondon ikyav na la kpaa. Er Mose man Yesu kpa i na ve tom u tesen mbagenev iengem i Aôndo nahan, se kpa i na se tom u pasen mbagenev kwagh u Aôndo u iengemegh u se civir un ne.
16. Er se fe mimi yô ka se a inja nena?
16 Yesu ngise er msen ér: “M ngu sughun We, Tere, . . . sha er U yer mbafankwagh man mbakavenkwagh akaa ne, kpa U gem U pase anikundanev a yô.” (Mateu 11:25) Yehova ne mba ve lu a gbashima shi ve hidi a ayol a ve ijime la mkav, sha er vea kav mbaawashima nav man imbaor i un lu jim yô. (1 Mbakorinte 1:26–28) Se mba sha ikyev na nahan kor se, shi tesen se akaa a a lu se a inja, sha er se zua a mkom ken uma yô. Sha nahan yô, de se yar nen tom a hanma ian cii se kporom nen hen Yehova, shi se wuese un sha akaa a á ne se ér a wase se se fa un vighe vighe la.
17. Se er nan ve se seer fan aeren a Yehova tsema tsema?
17 Paulu yange nger Mbakristu mba i shigh ve mkurem la ér: “Se cii se kera mba a ikondo i yisan sha ishi ga se mba nengen iengem i Ter er ka ken ijingi nahan. Mba geman se se̱ hingir er ibeen shon la nahan, hii ken iengem za a za hemen ken iengem.” (2 Mbakorinte 3:18) Sea lu a ishimaveren i yemen sha shin i lun shin tar kpaa, aluer se seer fan Yehova yô se hemba lun er un nahan cii, ka u fan aeren a na man imbaor i a lu er i pase ken Bibilo je la. Aluer doo se u henen sha uma u Yesu Kristu man tom na kua atesen a na yô, aeren a Yehova aa hemba duen ken uuma asev tseer tseer cii. Sha kpôô yô, saan se iyol tsung je u fan ser, aluer se mba eren nahan yô se lu wuese Aôndo u se nôngon ser se tese iengem na la!
Ú Umbur Kpa?
• Hii nan ve yange Mbaiserael cia u kenger iengem i Aôndo i í mondo Mose sha ishi laa?
• Loho u dedoo yange u lu ior myer ken derianyom u hiihii la nena? man sha shighe wase ne di ye?
• Se mba tesen iengem i Aôndo nena?
[Study Questions]
[Picture on page 9]
Mbaiserael yange ve cia u kenger Mose sha ishi
[Pictures on page 11]
Mbagenev kpishi mba yange ve hendan a mimi u Aôndo er Paulu nahan mba civir Un nyian
[Pictures on page 13]
Doo mbacivir Yehova u tesen iengem i Aôndo