Se Zende Ken Iti I Yehova Aôndo Wase
Se Zende Ken Iti I Yehova Aôndo Wase
“Se yô, sé zende ken iti i TER, Aôndo wase, gbem sha won.”—MIKA 4:5.
1. Ior yange ve lu anza nena sha ayange a Noa laa, man Noa gema lu inja kposo nena?
ENOKI ka or u hiihii u i er kwagh na ken Bibilo ér yange zende vea Aôndo yô. U sha uhar yô ka Noa. Ngeren la kaa ér: “Noa yô, lu orperapera, lu a acôghor iyol ga, ken ikov na cii; Noa zenden vea Aôndo imôngo je.” (Genese 6:9) Sha ayange a Noa la uumace jimin cii undu mcivir u mimi. Kwagh u yange na ve tar hemba vihin cii je yô, mbatyomov mba bov yange ve sen sha ve va vôso ônkasev je ve mar ônov, i yilan ve ér Akôraior, “ior mba ageev” mba sha ayange a ngise shin “mbaduenati.” Kape i lu ve tar cii iv a ipila je la! (Genese 6:2, 4, 11) Nahan kpa, Noa dondo aeren a ve la ga, un gema “lu yôôn kwagh u perapera.” (2 Peteru 2:5) Aôndo yange kaa a Noa ér a gba tsô sha u yiman uuma mba iorov, nahan a er “kwagh u Aôndo kaa un la cii, a er sha mi je.” (Genese 6:22) Sha mimi yô, Noa zende vea Aôndo.
2, 3. Ka ikyav i dedoo i nyi Noa ver sha ci wase nyiana?
2 Paulu nger iti i Noa kpaa ken ati a mbashiada mba jighjigh, a nger ér: “Ka sha jighjigh u nan man Noa kpaa, zum u Aôndo wa un kwagh sha akaa a i lu a nenge a mi ga la yô, a wa iko a gba tso sha u yiman ya na. Ka sha jighjigh u nan ne kpaa man a na tar ibo ye shi a hingir or u yan dyako u perapera u a lu sha jighjigh u nan la.” (Mbaheberu 11:7) Ikyav i Noa ver la ka i dedoo kpen kpen! Er lu a vangertiôr ér mkaanem ma Yehova ma a kure shami vough yô, a er tom u Yehova wa un la sha tahav nav cii shi na shighe na kua akaa a a lu a mi cii sha u eren u. Nyian kpa ior kpishi venda u eren ityom i uke, ve gema ve na shighe ve man akaa a ve lu a mi cii sha u kuran atindi a Yehova sha gbashima je. Jighjigh u nan ve la kuma iwuese man una yima ve kua mbagenev kpaa.—Luka 16:9; 1 Timoteu 4:16.
3 A shi nan kpa yange a taver Noa man tsombor na u tilen sha jighjigh di er Enoki, tertamen u Aberaham u se vande henen kwagh na ken kwaghhenen u a kar la kpa taver un nahan. Sha ayange a Noa kpa mba civir Yehova sha mimi vese ga vough er sha ayange a Enoki kpa lu nahan, lu iorov anigheni tseegh tile sha jighjigh ye, nahan ve war Mngerem ma Deemee mara. Noa pase kwagh u perapera ken tar u ipila i eren man ijimba dumbur ker yô. Heela tseegh ga, Noa vea tsombor na gba zege tso sha u wan ago a va waren mngerem ma deemee ma lu u ma a va sha tar cii la, shin er or môm kpa lu a vande nengen a mngerem ma deemee ga nahan kpaa. Kwagh u ve lu eren ne yange una lan mbawanndor a ve ishima kpen kpen.
4. Ka isholibo i ior mba sha ayange a Noa i nyi Yesu ôr kwagh sha mini?
4 Nahan cii kpa zum u Yesu lu ôron kwagh u sha ayange a Noa yô, a ter pila man kwaghaôndo u aiegh man ijimba i ior eren la ga shin er akaa ne lu asorabo a vesen nahan kpaa. Isholibo i Yesu ôr kwagh ter yô lu mvende u ior mbara venda u wan icin i i lu tan ve ikyo la. Yesu kaa ér ve lu “yan akaa, man akaa, eren kasev, nan kasev ken unoo zan zan ar sha iyange i Noa kar nyôr ken tso la.” Kwaghyan man kwaghman man kasev mba eren shin nan kasev ken unoo lu akaabo shinii? Kwagh yange gba ve ga, ve wa ityough eren akaa a ve! Shighe u a tim tar sha mnger lu kuman, shi Noa kpa lu pasen kwagh u perapera. Mkaanem nam man ieren na ma lu ve icintan. Nahan kpa, “ve fa ga zan zan mngerem ma deemee va, va kuwa a ve cii.”—Mateu 24:38, 39.
5. Ka aeren a nyi yange gba u Noa man tsombor na vea lu a mi?
5 Aluer se gbidye kwar sha ayange a Noa la yô, se nenge ser Noa er kwagh sha kwaghfan, a tsua kwagh u dedoo. Kpa cii man Mngerem ma Deemee ma va yô, lu kwagh u or nana taver ishima gbang gbang ve nana fatyô u lun kposo a ior mbagen ye. Nahan yange gba u Noa man tsombor na vea lu a jighjigh u nan taveraa ve vea fatyô u gban zege tso shi nyôron a inyam ker anza kposo kposo ye. Mbagenev ken mba nan jighjigh mba ve lu kpuaa ne tôm ér ve kpa ma ve hee iyol inya ma ve ember uma er ior mbagenev kpa lu eren nahana? Aluer mhen la yange una va ve ken ishima je kpa, ve de ér a tule ve ga, ve tile sha mimi her. Noa wa ishima anyom anyom, nahan jighjigh u nan na la yima un, a war Mngerem ma Deemee mara. Anyom a á wa ishima la hemba anyom a i gbe u hanma wase nana wa ishima a bo tar ne yô. Ior mba yange ve wa ikyo sha kwagh u ayange a ve lu ker la ga, ve lu yan tar la cii, Yehova tim ve kera.
Shi Tar Mgbogh a Ipila
6. Mngerem ma Deemee ma karen kera yô, uumace hide lu nena?
6 Mngerem ma Deemee yange ma karen kera yô, uumace shi hide gba ityô he. Nahan kpa, uumace lu myen her, shi “mhen u ishima i or” kpa lu “u bo, hii sha iyev mbu nan je.” (Genese 8:21) Bee kera yô, er lu u azôv aa kera fatyô u geman ayol a ve a jijingi la hingir uumace ga nahan kpa, a lu zan iyol her kpoghuloo. Nahan, ica i gba ga tsô tar u u fa Aôndo ga la gba eren akaa a tesen ér “ngu sha ikyev i Orbo,” nahan lu u mbacivir Aôndo vea hendan a “ayom a diabolo” di er nyian kpa i gbe u se hendan a á nahan.—1 Yohane 5:19; Mbaefese 6:11, 12.
7. Mngerem ma Deemee yange ma karen yô, ipila sa kwan yem hemen nena?
7 Hii shighe u Nimrodi la je uumace shi hide hii u eren ipila sha tar. Er ve lu ngeen shi ve lu fan iwa varen seer a seer yô, ipila maa sa kwan yem hemen. Ngise ior nôngon ityav a usanker man udagi man mbaada man avaan kua akekeautya. Ken ashighe a karen ne, i var ugbuuka mba lihen ityam man uindyergbuuka kua ikyav mbi tswamev mbi vesen mbigenev sha mhii u derianyom u sha 20 la. Yange í nôngo Ityav mbi Tar sha won cii Mbi sha Môm la a ikyav mbi utyaav mbi hev mbi cier iyol kpen kpen, er agirgi a purugh man umato mba bughur-ityav man agirgi a zenden shin atô mnger man icimbiv mbi bov mbi kpurun sha ahumbe wuan ior nahan. Ikyav mbi utyaav mbin yange mbi wua ior je gande ôron. Kwagh ne yange er abu shinii? Ei, lu abu ga.
8. Kwagh u i nger ken Mpase 6:1–4 la ngu kuren nena?
8 Ken inyom i 1914 la, i ver Yesu Tor u Tartor u sha, maa “iyange i Ter” i hii. (Mpase 1:10) I ôr kwagh u mpase u sha mnenge ugen ken takerada u Mpase ér Yesu henda nyinya u pupuu ngu yemen sha inja i Tor u nan hembe ityav yô. Mbaanyinyav mbagen kpa due dondo sha a na, man hanmô ve yô tile sha ityough ki atsan a a tser uumace yô. Orgen ken mbaanyinyav mban henda nyinya u nyian bong, nahan i na un ian ér “a̱ kura bem shin tar kera, ior ve̱ wua ayol a ve; i na un zegesanker” kpaa. (Mpase 6:1–4) Nyinya ne man un u a tem sha mi la tile sha ityough ki ityav mbi nôngon, man zegesanker la di tile sha ityough ki ityav mbi mbi seer ngeen ainge shi mbi lu wuan ior kpa kpishi je i hembe ave a tse ne kua shi ikyav mbi utyaav mbi ageegh mbi ainge ne kpaa. Ikyav mbi utyaav mbi ageegh mbin wa akaa a bughur wuan ior udubu udubu la kpa ker, kua akaa a keren sha kwavaôndo a i yer ér rôket a ka í wa akaa a bughur ker í ker a á yem jighilii a za ta ma kwagh mape gen ica, ukilomita udubu imôngo la, kua mcimbiv mbibov mbi timin ior wuee la kpaa.
Se Mba We Icintan i Yehova Ikyo
9. Tar u ainge ne ngu kwagh môm a tar u yange u lu cii man Mngerem ma Deemee va la nena?
9 Sha ayange a Noa la Yehova tim uumace kera sha ci u ipila i mbaaferev man Akôraior lu eren la. Tar ngu nena nyiana? Ipila i i lu zan hemen shin tar nyian ne i̱ yina sha ipila i sha ayange a Noa la shinii? Mayange ga. Er sha ayange a Noa kpa lu nahan, kape nyian kpa ior ve lu yan tar ember uma er ve soo je la, ve wa ikyo sha icintan i i lu tan ve ne ga. (Luka 17:26, 27) Ma ityôkyaa ngi i se lu a akperan ken ishima ser, kwa ne yô, Yehova una kera tim uumace ga shinii? Ei.
10. (a) Akaaôron a profeti a Bibilo kpishi ta se icin ér nyi? (b) Ka gbenda u nyi u hembe lun a inja nyian ciilii?
10 Enoki yange tsengaôron kwagh u mtim u una va sha ayange ase keng keng ne uderimbaanyomov imôngo cii Mngerem ma Deemee va ye. (Yuda 14, 15) Yesu kpa va ôr kwagh u “zegecan” u a lu van la. (Mateu 24:21) Uprofeti mbagen kpa ta icin sha kwagh u shighe shon. (Esekiel 38:18–23; Daniel 12:1; Yoel 2:31, 32) Shi i pase er a va mase timin tar vindi vindi ken takerada u Mpase. (Mpase 19:11–21) Se cii se mba nôngon u dondon ikyav i Noa la sha u pasen kwagh u perapera sha gbashima. Se wa icintan i Yehova ikyo nahan se mba pasen mbawanndor a vese kpaa ser ve er nahan sha ci u ve doo se ishima. Sha nahan yô, se kpa se mba zenden vea Aôndo er Noa nahan. Jim je yô, ka hange hange u hanma or u nan soo u zuan a uma cii nana za hemen u zenden vea Aôndo. Er se tagher a mbamzeyol ayange ayange nahan kpa, se zende vea Aôndo nena? Gba u se lu a jighjigh u nan taveraa ser uityendezwa mba Aôndo a er cii vea kure sha mi vough.—Mbaheberu 11:6.
Za Hemen u Zenden vea Aôndo ken Ashighe a Ican
11. Se mba dondon ikyav i Mbakristu mba sha derianyom u hiihii la sha nyi gbenda?
11 Sha derianyom u hiihii la, i yilan Mbakristu mba i shigh ve mkurem mbara ér mba ve lu sha “Gbenda” yô. (Aerenakaa 9:2) Yange ve na Yehova man Yesu Kristu jighjigh a uma ve cii. Ve dondo ikyav i Orhemen ve ver la. Nyian kpa, ka kwagh u Mbakristu mba jighjigh ve lu eren vough je la.
12. Yesu yange er ivande na ior kpishi kwaghyan nahan nyi i ere?
12 Kwagh ugen yange er shighe u Yesu lu eren tom u pasen kwagh la u̱ a tese ér ka hange hange u se lu a jighjigh u nan taveraa yô. Sha shighe ugen la Yesu er ivande na ikpelaior i kuman nomsombaiorov 5,000 nahan kwaghyan. Kwagh ne kpiligh ior iyol kpishi shi doo ve kpaa. Kpa nenge ase kwagh u gema za hemen yô. I nger ér: “Ior mba nengen ivande i A er nahan la yô, ve kaa er: Mimi je, ngun ka profeti u i ongo er ngu van shin tar je ne. Tsô er Yesu kav er ve sôôn u kôron Un sha apera, nan Un tor nahan yô, A shi A kar, A yem sha uwo, Un tswen.” (Yohane 6:10–15) Hen tugh mbura je a mough heela a yem ijiir igen. Alaghga yange a lan ior kpishi ishima sha tor u Yesu venda u ngohol la. Gadia a er kwagh u a tese ér, ngu a kwaghfan kuma u una lu tor shi ngu a tahav mbu kuren mbamgbe mba iorov kpaa. Kpa shighe u Yehova ver un ér a tema Tor la lu a kuma ga. Heela tseegh ga, lu u Tartor u Yesu ua lu sha, a lu shin tar ga.
13, 14. Ka mnenge u nyi mbagenev lu a mini, man yange i kar jighjigh u nan ve nena?
13 Nahan kpa, Yohane kaa ér, ikpelaior la ker Yesu zan zan za zua a na “yande zegemnger” vegher la. Er venda tor nahan kpa er nan ve ior de ga lu dondon un ijime here? Mbagenev ken a ve kpishi ôr er ngise Yehova na ior kwaghyan ken taaikyôngo sha ayange a Mose yô, nahan kwaghôron ve ne gema pon mnenge ve u iyolough u ve lu a mi la ken igbar. Jighilii yô, ikpelaior la lu kaan a Yesu ér a eren ivande a naan ve kwaghyan hanma shighe. Tsô Yesu fe mhen ve u shami ga la yô, maa a gba ôron ve akaa a mimi a ken jijingi a aa wase ve vea kôôm mhen ve la yô. (Yohane 6:17, 24, 25, 30, 31, 35–40) Nahan mbagenev ken a ve gba ôron akaa sha a na, hemban je yô zum u á ôr ve injakwagh igen yô, a kaa ér: “Mimi mimi je M kaan ne ne, aluer né yaan iyol i Wan u or, man shi né maan awambe a Na kpaa ga yô, né lu a uma ken ayol a en ga. Or u nan ye iyol Yam, shi nan me awambe Am yô, nan ngu a uma u tsôron; Me nder nan sha iyange i masetyô.”—Yohane 6:53, 54.
14 Ashighe kpishi, Yesu una ôr injakwagh yô injakwagh la i mgbegha ior ve tese ér mimi je ka ve pe zenden vea Aôndo, shi a lu ve pe zenden a na ga kpaa maa i kera lu ilian ga je. Kape kwa ne kpa lu vough je la. Er ior ungwa injakwagh ne yô, ve hingir cam ci cam. Bibilo kaa ér: “Mbahenen Nav mbagenev kpishi er ve ungwa kwagh ne nahan yô, ve kaa er: Kwaghôron ne ngu ican je; ka an nana fatyô u veren ato sha mini?” Yesu pase ve ér ve kav mluainja u ken jijingi u mkaanem nam man. A kaa wener: “Ka Jijingi A ne uma ye; iyol yô, ngi a inja sha ma kwagh ga. Mkaanem ma M er ne, ka jijingi man ka uma kpaa.” Kpa kwagh gba mbagenev sha kwagh u ôr la ga. Ngeren la kaa ér: “Hii hen shighe la je mbagenev kpishi ken mbahenen Nav hide ijime, ve kera za a Na ityô ga.”—Yohane 6:60, 63, 66.
15. Ka mhen u vough u nyi mbadondon Yesu mbagen lu a mini?
15 Nahan kpa, mbahenen mba Yesu mbagenev er kwagh inja kposo. Ú ngu wer, mbahenen mban kav kwaghôron u Yesu ne tsembelee je ga. Kpa ve na Yesu jighjigh heregh. Peteru, u lu môm ken mbahenen mba ve shi her mbara pase er lu ve cii ken ishima yô, á kaa ér: “Tere, ka hen an je shi sé zaa? Ka We U lu a mkaanem ma uma u tsôron ye.” (Yohane 6:68) Ieren ve ne i doo tsô, shi ngi se ikyav i dedoo kpen kpen!
16. Ka nyi akaa nahan aa fatyô u karen jighjigh wase, man ka mhen u vough u nyi i doo u se lu a mini?
16 Nyian kpa, alaghga se tagher a ikyaren ia war zan er ikyaren i mbadondon mba Yesu mba tsuaa mbara nahan. Alaghga ishima ia vihi se ker sha ci u uityendezwa mba Yehova mba kuren shami fese er se ver ishima nahan ga yum. Alaghga se nenge ser í pase avur a Ruamabera ken ityakerada yase i i har sha Bibilo la taver u kaven. Shin ma or u se civir Yehova imôngo nan er kwagh u a doo se ga yô. Aluer atôakyaa angan nahan a na se de u zenden vea Aôndo yô, a doo je kpa? Ei, a doo ga! Mbahenen mba ve undu Yesu la ve tese ér mba a mhen u iyolough. Gba kpee u se palegh imba ieren la.
‘Se Mba Mbahirenjime Ga’
17. Ka hana se zua a iwasen ve se za hemen u zenden vea Aôndo?
17 Apostoli Paulu nger ér: “Icighanruamabera cii ka Aôndo A ne i nger ye.” (2 Timoteu 3:16) Yehova kaa a vese ken Bibilo wanger wanger wener: “Ka gbenda je ne, za nen sha u.” (Yesaia 30:21) M-ongo u ungwan Mkaanem ma Aôndo la wasen se u ‘nengen vighe vighe er se zenden’ yô. (Mbaefese 5:15) U ôron Bibilo shi gbidyen kwar sha kwagh u se er la kpaa una wase se u “zenden sha mimi.” (3 Yohane 3) Sha mimi yô, er Yesu á er nahan, ‘jijingi ne uma; iyol yô, ngi a inja sha ma kwagh ga.’ Ka hemen u Yehova á lu hemen se sha ikyev i Mkaanem nam man jijingi na kua nongo na la tseegh ú lu hemen u mimi u ua wase se se kôôm mvershigh u iaven i angahar a ase ye.
18. (a) Ior mba kwaghfan a ban ve ka ve er nyi kwagha? (b) Kanyi imba jighjigh nahan i doo u se lu a mini?
18 Ior mba asema a hingir ve ker dang nyian sha ci u mba a mbamhen mba vough ga shin sha ci u ishimaveren ve i̱ kure sha mi ga yum la cii, ashighe kpishi ka ve de ve yem keren mdoom ma tar ne. Tsô er ve kera lu a ishima i eren kwagh torough torough ga yô, nahan ve nenge ér ityôkyaa ngi i “kuran” ga. Er ma ve ver Tartor hiihii yô ve gema ve tsua u keren akaa a wan ayol a ve ikyo tseegh. (Mateu 24:42) Ieren la ka i bume kpishi. Ver ase ishima sha mkaanem ma apostoli Paulu man, á kaa ér: “Se yô, se mba mbahirenjime sha u za saan ishe ga, kpa se mba mbananjighjigh sha er uma una war yô.” (Mbaheberu 10:39) Se mba ken ashighe a ican er Enoki man Noa kpa ve lu nahan, kpa se mba a ian i civirigh i zenden vea Aôndo. Se fa dedoo a akperan shio ser uityendezwa mba Yehova vea kure vough, iferkwagh ia kera lu ga, una gema a ver tar u he u perapera. Nenge imba ishimaverenkeghen i dedoo ne sha wono!
19. Mika pase ieren i mbacivir Aôndo sha mimi la nena?
19 Profeti Mika u Aôndo na un mkaanem nger la ôr kwagh u ior mba tar ne cii kaa ér, vea ‘zende hanmô ve ken iti i aôndo u nan.’ Been yô, maa a ôr kwagh u un iyol na, man kwagh u mbacivir Aôndo sha mimi kpaa wener: “Man se yô, sé zende ken iti i TER, Aôndo wase, gbem sha won.” (Mika 4:5) Aluer we kpa u kange ishima wer u zenden vea Yehova er Mika nahan yô, ashighe a ican a se lu ker ne aa vihi a tume inya je kpa, var a Na. (Yakobu 4:8) Se cii i̱ sar se tsung u zenden vea Yehova Aôndo wase hegen zan zan gbem sha won!
Ú Na Mlumun Wer Nyi?
• Ayange ase ne nga kwagh môm a ayange a Noa la nena?
• Noa vea tsombor na yange ve zende sha nyi gbenda, man se dondo ikyav i jighjigh u nan ve la nena?
• Ka mhen u sha mi ga u nyi mbahenen mba Yesu mbagen lu a mini?
• Mbakristu mba mimi kange ishima ér vea er nyi?
[Study Questions]
[Pictures on page 28]
Ior tume ityough eren akaa ve nyian, vough er sha ayange a Noa la nahan
[Picture on page 29]
Er se lu mbapasenkwagh u Tartor yô, “se mba mbahirenjime” ga