Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

Mzeyol u Mbabeenyol

Mzeyol u Mbabeenyol

Mzeyol u Mbabeenyol

ORKURANYA ugen yange due kura maa za asegh sha kwagh u cier un iyol. A asegh sha ikyom i nom man kwase u beenyol ken akôngo a ya. Yange ve tsue sha windou u sha kpoyou ve i sha aôndo, ve va gba shin inya ve kpe. Ku ve ne kondo iyol kpen kpen, kpa kwagh u hemban kondon iyol cii yô, ka ityôkyaa i ve wua ayol a ve la. Orya la yange nger kwagh wa ken ikpa wondo na, ér: “Se mba wuan ayol a ase sha ci u wan wase man kwase na ka ve zer lahan se shi nzughul a vese.”

Sé ungwa ibaver ne yô, alaghga sé hen ser kwagh a fatyô u eren nahan ga. Kpa ka kwagh u vihin tsung u a lu eren tar sha won cii je ne. Time ase sha akaa a i er shin heen ne tsô u nenge:

• Kwaghtôvon ugen tese ér ka i nzughul a mbabeenyol unyiin ken atô u mbabeenyol deri mba ve lu ken tar u Kanada yô, man ashighe kpishi ka i lu or môm hen tsombor u mbabeenyol mban nan nzughul a ve ye. Kpa, kunya ka u kôr mbabeenyol mban kpishi shi ve cia u ôron ér mba nzughul a ve. Mbafankwagh tsor tsor kaa ér iyenge jighilii i mbabeenyol mba i nzughul a ve la ia nongo u kuman er pue nahan ken atô u deri.

• Magazin u í yer ér India Today la kaa ér: “Icombor i ken tar u India senge ér i soo ayol a ve tsung. Kpa, mbayev mbagenev ka ve ta mbamaren vev kera shighe u ve beeyol yô.”

• Mzough u i yer ér National Center on Elder Abuse, la ker ahaba ér: “Mbabeenyol mba ken tar u Amerika mba kuman er miliôn môm shin uhar nahan, mba ve lu anyom 65 shin i hembe nahan ya ican kpen kpen sha ikyev i mba ve nengen sha ve la.” Orjir ugen u ken gar u San Diego, ken kpentar u California kaa ér, zayol u vesen u “udasenda ve lu tagher a mi yô, ka mnzughul u mbagenev ve nzughul a mbabeenyol la.” Shi a kaa ér: “M nenge mer, anyom kpuaa ken hemen nahan zayol ne una seer a seer.”

• Ken gar u Canterbury, ken tar u New Zealand di mba man mcimbim dang dang kua mbamsôrov man mba gbidyen do, mba ve lu a mbaganden hen ya ka ve er ve ican kpen kpen. Kwaghtôvon u i tev ken gar u Canterbury la tese ér ken inyom i 2002 la, i nzughul a mbabeenyol 65, kpa ken inyom i 2003 la iyenge ne seer hingir 107. Orvesen ugen u nengen sha ijiirtom i yangen ior u nzughul a mbabeenyol kaa ér “iyenge i mbabeenyol mba i nzughul a ve la hemba i i tér sha heen ne.”

• Ipipaabaver i̱ í yer ér Japan Times la kaa ér mzough u ken tar u Japan u i yer ér Japan Federation of Bar Associations la wa ior kwagh ér, “doo u a nengen sha mzeyol u nzughul a mbayev mba kiriki man mbamzeyol mbagen mba hen ya, kpa hemba doon u veren ishima sha mzeyol u nzughul a mbabeenyol la.” Ityôkyaa ér nyi? Ipipaabaver shon kaa ér ityôkyaa i môm yô, ka sha ci u “ior mba fe mzeyol u nom vea kwase man mzeyol u nzughul a mbayev mba kiriki fele, kpa mzeyol u nzughul a mbaganden yô mba fe fele ga, gadia ônov ka vea nzughul a mbabeenyol yô, mbabeenyol mban ve hen ér alaghga ka ve ayol a ve ve ne ve i lu nzughul a ve ye. Shi gomoti man mbamzough mbagenev kanshio u yangen ior u nzughul a ve.”

Mzeyol u a lu zan hemen tar sha won cii, u se er kwagh sha mi ne na yô, mbagenev pine ér: Er nan ve i te mbabeenyol kpishi kera shi i lu nzughul a ve? Zayol ne una bee sha won je kpa? Ka ishimaveren i nyi mbabeenyol ve lu a mini?