Mkaanem ma Yehova Ma Uma Je

U Ôron Ruamabera u Hiihii u Pasalmi Asav-Asav

AYILA takerada u Bibilo ú i hembe wan atsam a wuese Yehova Aôndo, Orgbanakaa ker la ér nyi ve a hemba doonoo? Iti igen i môm i ia hemba doon a Upasalmi shin Iwuese yô ngi ga. Ka takerada u Bibilo u u hembe lihen je ne, ngu a atsam a injaa a wuese aeren a dedoo a Aôndo man ityom na i ageegh, shi u ôr akaaôron a profeti kpaa kpishi. Atsam ne kpishi pase er ishima lu mba ve nger a la ker zum u ve lu yan ican yô. Ve nger akaa a a er ken atô u anyom dubu môm, hii shighe u profeti Mose la zan zan ar shighe u Mbaiserael hide shir la. Ka Mose man Tor Davidi kua mbagenev yange ver nger takerada ne ye. I na jighjigh ér ka pristi Esera yange va mase kohol takerada ne ver vough vough ye.

Hii sha ashighe a tsuaa la je i pav takerada u Pasalmi ker hingir uruamabera ataan, ka ve je ne: (1) Pasalmi 1-41, (2) Pasalmi 42-72, (3) Pasalmi 73-89, (4) Pasalmi 90-106, (5) Pasalmi 107-150. Ngeren ne time sha ruamabera u hiihii la. Dugh atsam atar sha yô, atsam agen ken ruamabera u hiihii ne cii ka Davidi, Tor u Iserael u tsuaa la a nger a ye. I pase or u nan nger Pasalmi 1 man 10 man 33 la ga.

‘AÔNDO WAM KA VANDE WAM’

(Pasalmi 1:1–24:10)

Pasalmi u hiihii la kaa ér saan or u atindi a Yehova a gbe nan ishima la iyol. U sha uhar la di lam sha itinekwagh i Tartor jighilii. * Ruamabera u hiihii u Pasalmi ne iv a mbamsen mba zamber Aôndo ker. U tesen ikyav yô, Pasalmi 3-5 man 7 man 12 man 13 kua 17 cii ka mbamsen mba orngeren la a er ér Aôndo a yima un sha ikyev i mbaihyomov nav yô. Pasalmi u sha 8 la pase er Yehova a lu a tahav i hembe orumace ica yô.

Davidi wa icam yila Yehova ér ngu Orkuran u ior nav, a kaa ér: “Aôndo wam, vande wam u taver, ka sha a Na me suur ye.” (Pasalmi 18:2) I wuese Yehova ken Pasalmi u sha 19 la, i yila un ér Orgbanakaa man Orwanatindi, ken Pasalmi u sha 20 la i yila un ér Oryiman, man u sha 21 la di i yila un ér Oryiman Tor na u a shigh un mkurem la. I yila un ken Pasalmi u sha 23 la ér Orkuranilev u Tamen, man u sha 24 la di ér Tor u iengem.

Mbamlumun sha Mbampin mba sha Akaa a ken Ruamabera:

2:1, 2—Ka “ugbilinmbaakaav” mba nyi akuraior a henene? “Ugbilinmbaakaav” mba shonov yô ka mhen u ugomoti mba orumace ve henen ér vea za hemen u hemen gbem sha won la. Awashima ve la ka gbilinkwagh sha ci u una bunde kpee je. Awashima u akuraior la una fatyô u kuren ga, sha ci u a mough “ahendan . . . sha TER man Un u TER A ver Un Tor la.”

2:7—“Awashima u Ter” kanyi? Awashima ne ka ikyuryan i Tartor i Yehova a er a Yesu Kristu, Wan na u ishima ishima la.—Luka 22:28, 29.

2:12—Ka sha nyi gbenda utor mba sha won cii vea ‘suse Wan zwa’? Sha ayange a i ngeren Bibilo la, zwa susen lu ikyav i tesen ér or nan ngu ijende you, shi lu ikyav i ieren i mimi kpaa. Yange lu gbenda u ngohol mbavannya. Nahan i wa utor mba sha won cii kwagh ér ve suse Wan zwa, inja na yô ve ngohol un ér ka un a lu Tor Mesiya ye.

3:Ngeren u sha ityou—Inja i ngeren mba ve lu sha ityough ki upasalmi mbagenev la ér nyi? Ashighe agen ngeren mbara ka ve ôr or u nan nger pasalmi shon shin ve pase kwagh u a ne ve i nger un yô, er Pasalmi 3 la nahan. Shi ashighe agen ngeren la ka a pase awashima u ma icam (Pasalmi 4 man 5) shi a tese gbenda u a kuhwa ityogholough sha icam shon yô (Pasalmi 6).

3:2—Kanyi i lu “Sela”? Ior kpishi hen ér ishember ne ka i tese ijiir i i gbe u a mem a hen sha kwagh yô, alaghga a de icam i wan kpa ityogholough mbia kuhwan her, ga yô a de icam man ityogholough cii. Or u ngeren icam la yange nan tamber nahan sha er mlu u nan u ken ishima u nan ter ken icam shon la una kôr mbagenev ken ishima yô. Ityôkyaa ngi i ôron ishember ne zum u or lu ôron takerada ga.

 11:3—Ka amagh a nyi a yôhôrôô? Ka amagh aa tsombor u orumace u til sha mi la, a yô ka atindi man uiniezwa kua ajiraôron a mimi. Mzeyol ka una lu sha amagh ne yô, anzughul man m-ban u ijirôron i sha mimi ve dumbur. Shighe u kwagh a lu nahan yô doo u “orperapera” nana na Aôndo jighjigh a ishima i nan cii.—Pasalmi 11:4-7.

21:3—“Idyer i tor, i zenaria u wang” la ngi a inja nan je? Idyer i tor ne yange ia lu jim jim shin a lu i sha injakwagh sha u wuese Davidi sha ityav mbi hemban la kpa i ôr se ga. Kpa ivur ne ka kwaghôron u profeti sha kwagh u idyer i tor i Yehova na Yesu ken inyom i 1914 la. Er i er idyer la sha zenaria yô, tese ér hemen na ua hemba doon cii.

22:1, 2—Hii nan ve Davidi yange hen ér Yehova undu unuu? Mbaihyomov mba Davidi yange ve kase sha a na, nahan ‘ishima na hingir er tsur yô, i sough ken atô na.’ (Pasalmi 22:14) Yange a lu un hen shighe la inja er Yehova undu un nahan. Kape Yesu kpa zum u i mande un sha kon ve lu un je la. (Mateu 27:46) Mkaanem ma Davidi man tese er kwagh ka una tser uumace ve ve er yô. Nahan kpa, msen u Davidi er, u i nger ken Pasalmi 22:16-21 la tese ér a na Aôndo jighjigh her.

Ityesen hen Avese:

1:1. Doo u se palegh u yan ikyar a mba ve civir Yehova ga la.—1 Mbakorinte 15:33.

1:2. Mayange se de ser iyange i kar se a u timen sha akaa a aa wase se u civir Aôndo shio ga.—Mateu 4:4.

4:4. Zum u ishima i vihi se yô, doo u se er kwagh sha kwaghfan, se kôr nombor wase tsaha sha er se ôr kwagh u se va vaa afanyô ga yô.—Mbaefese 4:26.

4:5. Iniav mbi ken jijingi mbi se ne Aôndo la mbia lu ‘iniav mbi perapera’ aluer se na un mbi a ishima i dedoo shi ieren yase i zua sha atindi a Yehova yô.

6:5. Ma ityôkyaa injaa igen ngi i lun uma ga, saa u wuese Yehova.—Pasalmi 115:17.

9:12. Yehova oron iyev i awambe a i hee inya la sha u tsahan mba ve lu a ibo la, kpa “mliam ma mbaatsanev ma hungur Un ga.”

15:2, 3; 24:3-5. Doo u mbacivir Aôndo sha mimi vea ôron kwagh sha mimi, vea bumun sha icugh ga, shin vea eren anger kpaa ga.

15:4. Aluer se er ityendezwa a or man kwagh u se tende zwa ser se er la per tindi u ruamabera ga yô, se nôngo sha afatyô wase cii se kure ityendezwa yase, aluer a taver nan nan je kpaa.

15:5. Doo u se mba civir Yehova se vihin inyaregh dang dang ga.

17:14, 15. “Ior i tar” ne i hembe veren ishima sha u ombon akaa kpishi, ember uma shi veren tse shi veren ior vev dyako. Kpa kwagh u yange hemba gban Davidi ishima yô, lu u keren iti i dedoo vea Aôndo sha er una ‘nenge ishigh Nagh,’ shin a doo Yehova a na yô. Zum u Davidi una va “nder” una nenge uityendezwa mba Yehova yô, ‘mluashe u Yehova una kuma un,’ shin una ember sha er Yehova a lu a na yô. Nahan doo u se kpa se ver ishima sha akaa a injaa a ken jijingi er Davidi nahan ga he?

19:1-6. Aluer akaa a Aôndo a gbe, a lamen shin a henen kwagh ga la nga wuese Yehova yô, hile se mba se henen kwagh, se lamen shi se civir un la ve se wuese un ga yee?—Mpase 4:11.

19:7-11. Atindi a Yehova nga se a inja kpen kpen!

19:12, 13. Mbamtsum man Iyolgengese ka isholibo nahan doo u se palegh aeren ne.

19:14. Doo u se ver ishima sha akaa a se eren la tseegh ga, kpa se ver ishima sha iliam yase man mbamhen asev kpaa.

“U SUWEM KEN MIMI WAM”

(Pasalmi 25:1–41:13)

Davidi pase er i sar un u zenden sha mimi yô ken atsam a ahar a hiihii a ruamabera u pasalmi ne sha gbenda u kôron iyol kpen kpen! A kaa ér: “Kpa mo yô, ka sha ishô yam m zenden ye.” (Pasalmi 26:11) Shi ngur eren msen ér Yehova a de un asorabo na yô, a kaa ér: “Er m huan ving yô, akuhe am bee iyol sha ci u mtoghor wam u m shi toghor didi yô.” (Pasalmi 32:3) Davidi taver mba ve civir Yehova sha jighjigh la cii asema ér: “Ashe a TER nga sha mbaperapera, A kegh ato sha u ungwan myer ve kpaa.”—Pasalmi 34:15.

Kwaghwan u a lu ken Pasalmi 37 la yange lu Mbaiserael a inja kpen kpen, man er se lu ken “ayange a masejime” a tar ne yô, kape se kpa a lu se a inja je la! (2 Timoteu 3:1-5) I ôr kwaghôron u profeti sha kwagh u Yesu ken Pasalmi 40:7, 8 ér: “M va ve, ka ken ihurenruamabera i nger kwagh wam ye. Doom u eren ishima You, Aôndo wam;  atindiakaa a Ou ngam ken ishima.” Icam i masetyô i ken ruamabera u pasalmi ne ka msen u Davidi yange er zum u a er isholibo a Batesheba ve mbamzeyol kase sha a na la. A wa icam ér: “Kpa mo yô, U suwem ken mimi wam.”—Pasalmi 41:12.

Mbamlumun sha Mbampin mba sha Akaa a ken Ruamabera:

26:6—Se ningir sha atse a Yehova a nanden nagh sha mi sha ikyav er Davidi nahan nena? Atse a nanden nagh la tile sha ityough ki awashima u Yehova, gadia a lumun nagh ku Yesu Kristu a ne sha u yiman uumace la. (Mbaheberu 8:5; 10:5-10) Se mba zenden sha atse a Yehova a nanden nagh sha mi la sha u nan jighjigh ken nagh kula.

29:3-9—I tôô imo i Yehova i kar sha idyuran i cieryol kpishi, nahan inja i kwagh ne ér nyi? Kwagh ne tese ér Yehova hemba agee cii!

31:23—Yehova ne orgengeseyol injar i bo kpishi nena? Injar i bo i i er kwagh u i heen ne ka mtsaha. Or u mimi ka nana er ma kwaghbo sha lan yô, Yehova a kôôm nan. Er orgengeseyol nan gem ishima sha aferakaa a nan ga yô, ka nan zua a injar i bo kpishi.—Anzaakaa 11:31; 1 Peteru 4:18.

33:6—“Iôôn” i ken zwa u Yehova la kanyi? Iôôn ne ka tahav mbu tomov mbu Aôndo shin icighan jijingi na u yange yar tom a mi gba akaa a sha kwavaôndo la. (Genese 1:1, 2) I yila iôôn ne ér iôôn i ken zwa na sha ci u ngi er ka humbe u taver nahan, ka a tindi i mape ica i za kure awashima na.

35:19—Inja i msen u Davidi er ér mba ve ker un ihyom ve de kamen ashe sha a na ga la ér nyi? Aluer mbaihyomov mba Davidi mba kamen ashe sha a na yô, a lu inja er ve ta num sha a na ve hemba ve i doo ve ve lu ember nahan. Nahan Davidi soo ér kwagh a er nahala ga.

Ityesen hen Avese:

26:4. Doo u se palegh u nyôron nongo a mba ve yeren mlu ve sha Intanet la man mbayev makeranta kua mba se eren tom ijiir i môm a ve mba ka ve senge ér mba azende ase kpa ve gema ve lu a mbaawashima mba bov la. Shi doo u se palegh mbavendan mimi man mba ve civir Yehova kpa ve gem ve eren akaabo myer la.

26:7, 12; 35:18; 40:9. Doo u se kohol imôngo se wuese Yehova ken mbamkombo mba Mbakristu.

26:8; 27:4. Ka doon se u zan mbamkombo mba Mbakristu kpa?

26:11. Davidi pase er un kange ishima ér una za hemen u tilen sha mimi yô, shi a sôn ér i yima un kpaa. Kwagh ne tese ér se fatyô u tilen sha mimi shin er se yen nahan kpaa.

29:10. Kwagh u i kaa ér Yehova tema sha mngerem ma deemee la tese ér a fa u yaren tom a tahav nav sha gbenda u injaa sha u eren kwagh u a soo la.

30:5. Ka dooshima a lu ieren i Aôndo i hemban cii ye, ka iyugh ga.

32:9. Yehova soo ér se lu er nyinya shin jaki nahan ga, gadia saa ka i kôôm uzendenya mban sha lijam shin sha akpa keng ve ve ungwa kwagh ye. Kpa a gema a soo ér se fa awashima na nahan se tsua u ungwan imo na a ishima yase.

33:17-19. Ma mzough u orumace môm kpa taver kuma u una yima uumace ga. Saa se suur sha Yehova man Tartor na.

34:10. Mkaanem man taver mba ve ver Tartor hiihii ken uuma vev la asema kpen kpen!

39:1, 2. Zum u aferaior a lu keren gbenda u buran mba se civir Yehova a ve imôngo la yô, doo u se ‘kôr zwa wase tsaha,’ se lu ving.

40:1, 2. Aluer se suur sha Yehova yô, se wa ishima a ishimanyian, nahan a lu inja er i ‘dugh se shin ihyungwa i mtim man ken amgbiôr a tiher’ nahan.

40:5, 12. Aluer se fa ser averen a se zough a mi la “ngee gande u ôron” yô, atsan aa kase se shin sea er akaa sha mi ga kpishi je kpa se de ser a ure se ga.

I Wuese Yehova

Atsam 41 a a lu ken ruamabera u Pasalmi ne ka a surun se ishima shi taver se ishima kpen kpen! Sea lu yan ican shin imoshima i bo ia lu zan se iyol je kpa, se fatyô u zuan a agee man ishimataver ken vegher u Mkaanem ma Aôndo ma ma lu a tahav kpishi ne. (Mbaheberu 4:12) Atsam a se tim sha mi ne nga a akaawan a injaa a aa wase se yô. I wa se kwagh acin imôngo ér atsan aa ta sha a vese nan nan kpa, mayange Yehova una undu se ga.

Ruamabera u hiihii u pasalmi ne kure sha mkaanem man ér: “I̱ wuese TER, Aôndo u Iserael, hii sha uicôronmbaashighev zan zan gbem sha won cii; Amen man shi Amen.” (Pasalmi 41:13) Se time sha Pasalmi ne nahan ishima mgbegha se ker u wuese Yehova ga he?

[Footnote]