Kwaghaôndo Ngu A Iwasen Je Kpa?

ASHIGHE kpishi ka se ungwa ior ve kaa ér: “M ze adua ga kpa m hemba mba ve ze la!” Ior mba mimi man mba mhôônom ma ker ve a ior kua mba lun a icivir hen ityô kpishi kwaghaôndo doo ve ishima ga. Ikyav i tesen yô, ior mba shin Ityôtar i Yuropa kpishi na Aôndo jighjigh, kpa mba fe zan adua ga. * Ken ityar i i yer ér Latin Amerika la kpaa, ka Mbakatoliko kpuaa tseegh ve ze adua hanma shighe ye.

Ior kpishi hen ér kwaghaôndo ngu wasen ior u lun a aeren a dedoo ga, alaghga we kpa ú hen nahan. Shi adooga ú fa er sha ayange a uter asev mba tsev la ior hemba soon kwaghaôndo yô. Er nan ve kwaghaôndo a kera doo ior ishima er ngise nahan ga? Aluer or ngu zan adua ga kpa nana lu or u dedoo-o? Ma kwaghaôndo u lun we a iwasen ngu je kpa?

Ityôkyaa i Ior Ve Vende Kwaghaôndo Yô

Uderimbaanyomov mba karen ken ijime la, ior kpishi mba ve senge ér ve mba Mbakristu yô na jighjigh ér Aôndo soo wener ior ve ungwan imo na. Nahan ve zaan adua, shi ve eren gado u kwaghaôndo ve sha ikyev i pasetô shin fada, shi ve ngohol kwaghwan hen orivangeli ve sha er Aôndo a̱ lumun ve yô. Kpa ú ngu wer, yange ve lan atseregh a i eren ken ukwaghaôndo la ga. Ve fa ér mbaadua wa ave ken ityav mbi nôngon, shi ve lan idya i mbahemenev mba aduaav mbagenev eren kpoghuloo la ga. Nahan kpa, ior kpishi nenge ér kwaghaôndo doo, ka uumace ve doo ga ye. Mbagenev yô, akaa a mbaadua eren myer kua gado ve man ityougholov vev doo ve ishima; mbagen je yô soo ityesen i igyamusu la, shin er ityesen ne i lu ken Bibilo ga nahan kpaa. Anyom nga kar yô, akaa gba eren a yange gema mnenge u ior sha kwagh u kwaghaôndo yô.

Yange ior za va a ityesen igen ér akaa cii gba duen tsô. Nahan mbagenev na jighjigh ér uma hii aburabur—ka Aôndo a gbe uma ga. Mbaadua kpishi kan shio u pasen ior wang ér ka Aôndo a lu Imbor i uma ye. (Pasalmi 36:9) Heela tseegh ga, iwavaren kpa lu seer a seer, nahan i zua a mzehemen ken twersôron, shi i var akaahendan man mbaanar mba tindin a ilyoho kpaa. Tsô ior gba henen ér kwaghfan u sangen yeke una fatyô u sôron nyityô mzeyol u orumace cii. Shi ve hen kpaa ér, mbawasen ior mhen hemba fan u wan ior kwagh a mbaadua. Mbaadua di kpa fatyô u pasen ior wang ér hemba doon u vea kuran atindi a Aôndo ga.—Yakobu 1:25.

Akaa ne cii na yô, ucôôci kpishi gema atesen a ve. Upasetô man mbaivangeli kera gba tesen ior ér Aôndo soo ér ve ungwan imo na ga. Ve kaa ér gba u hanma or nana tsua kwagh u nan nenge i doo nan u eren la iyol i nan. Er mbahemenev mba kwaghaôndo mbagenev soo u duen iti yô, ve kaa a ior ér aluer mba eren uma er ve soo cii kpa Aôndo una lumun ve. Ityesen ne umbur se kwagh u Bibilo tsenga ôron yô,  ér: “Shighe ngu van u ior vea kera fatyô u veren ato sha ityesen i dedoo ga, vea kohol mbatesen kpishi sha asaren a ve ayol a ve sha ci u ato vande ngiligh ve yô.”—2 Timoteu 4:3.

Er ityesen ne ma urugh ior ma va a mi hen Aôndo yô, ior gema gba a gba ica a na. Ve gba henen ér: ‘Aluer mbaadua mba nyiman tahav mbu Aôndo a lu a mi mbu gban akaa kua kwaghfan u Aôndo a lu a mi u wan se atindi la yô, shi me za adua me za ker nyi? Ityôkyaa shi ngi i me tese ônov av kwaghaôndo kpa?’ Nahan ior mba ve lu nôngon ér vea lu ior mba dedoo kpa, hii u nengen ér kwaghaôndo ngu a iwasen ga. Ve de adua u zan, kwaghaôndo kera gba ve ishima ga. Er nan ve kwagh u dedoo inja er kwaghaôndo nahan kera lu ior a iwasen ga? Bibilo na mlumun sha mpin ne wang.

I Er Akaabo ken Iti i Kwaghaôndo

Apostoli Paulu yange kaa a Mbakristu mba ngise mbara ér mbagenev vea er akaabo ken iti i Kristu. A kaa wener: “Ugbaseela mba vihin asema vea va nyôr her a ven, vea de u eren ikyumuile ican ga. Man her atô wen je kpaa ior vea mough, vea gba ôron akaa a geseghaa, sha u vea urugh mbahenen ken ijime ve yô.” (Aerenakaa 20:29, 30) Orivangeli u Mbakatoliko, u i yer un ér Augustine la ngu môm ken mba yange ve ôr “akaa a geseghaa” yô. Ngise Yesu tese mbadondon un ér ve timen ken Ruamabera a ior sha er vea gema asema yô. Nahan kpa, Augustine ôr kwagh geseghaa sha mkaanem ma Yesu a er ken Luka 14:23 ér, “Za ve [iyol], ve̱ [nyôr]” la wener mkaanem man tese ér ka shami u kighir ior ér ve gema asema. (Mateu 28:19, 20) Augustine yange yer iyol ken kwaghaôndo, nahan hemen ior sha ishima na.

Ka Satan, u a lu ortyom u hemban ato la a ne ve ior ve nzughul a kwaghaôndo, a saa ishe nahan ye. Yange mgbegha mbakwaghaôndo ken derianyom u hiihii la ér ve hôngor nongo u Kristu. Bibilo ôr kwagh ve ér: “Kwagh ne kpaa ka kwagh u kpiligh iyol ga, gadia Satan je kpaa ka a gema iyol na er ka ortyom u iwanger nahan. Nahan aluer mbatyomov nav kpaa vea gema ayol a ve er ka mbatyomov mba perapera yô, ka kwagh u kpiligh iyol ga.”—2 Mbakorinte 11:13–15.

Zan zan hegen kpa Satan ngu yaren tom a mbaadua mba ve kaan ér ve mba Mbakristu shi mba aa aeren a dedoo shi mba a mimi kpaa la, sha u ior ve dondo aeren a na i̱ de lu a Aôndo ga yô. (Luka 4:5–7) Alaghga u nenge er mbahemenev mba aduaav kpishi ve tee uzegembaatiiv mba kwaghaôndo sha er vea kende a ayol a ve sha shi vea zua a inyaregh hen nongo ve kpaa yô. Ugomoti kpa nyoho ior zwa ken iti i kwaghaôndo, nahan ve nôngo ityav sha ci u tar ve.

Diabolo ngu eren tom a kwaghaôndo kpoghuloo je hemba er ior kpishi ve fe la. Alaghga ú hen wer ka mbakwaghaôndo mba toron asema kpuaa tseegh Satan a lu yaren tom a ve ye. Kpa Bibilo kaa ér, “u i yer un er Diabolo man shi Satan la, [ngu] tsughun tar cii.” Shi Bibilo kaa kpaa ér: “Tar cii ngu sha ikyev i Orbo.” (Mpase 12:9; 1 Yohane 5:19) Hanma kwaghaôndo u mbahemenev vev kua mbahemenev  mba gomoti ve lu yaren tom a mi u urugh ior sha ci ve ayol a ve cii, u hen wer Aôndo nenge un nena?

‘Kwagh Gbam a Kwaghhumandoon Wen Je Kpa?’

Aluer aeren a ucôôci mbagenev za u iyol kpishi yô, fa tsô wer kwagh ve vihi Aôndo Uhembanagee la ishima je gande. Mbakristu mba aiev senge ér ve ya ikyur a Aôndo; kape Mbaiserael mba ngise mbara kpa senge je la. Kpa ve hemba Aôndo ato vough er Mbaiserael kpa hemba un ato nahan. Nahan yô, iyugh i Yehova ia va sha Mbakristu mba aiev er i va sha Mbaiserael nahan. Yehova kaa wener: “Ve kegh ato sha akaaôron a Am ga, tindi Wam kpaa, ve venda un. Kwagh gbam a kwaghhumandoon u hen Sheba. . je kpa? Iniav yenev mbi sôngon kpaa doom ga.” (Yeremia 6:19, 20, Bibilo i New International Version) Aôndo yange lumun mcivir u mbaatsereghev mban ga. Kwagh gba un a iniav vev man mbamsen vev ga. Nahan a kaa a Mbaiserael ér: “Uiniongo enev mba sha ashighe ashighe la ve duem ishima, nyôrom iyol a mi, iyol kpem u wan ishima a mi. Zum u ka nea nalegh ave a en yô, M gema M yer ne ishigh Yagh kera; zum u ne seer a seer eren mbamsen kpishi kpaa, M ver ato ga.”—Yesaia 1:14, 15.

Uiniongo mba ngise ior eren sha u civir mbaaôndo vev mba aiev, mba ucôôci ve eren hegen ér ka uiniongo mba Mbakristu ne doo Yehova ishima je kpa? Ongo mbamsen mba mbahemenev mba aduaav mba ve gem atesen a Kristu la jee? Aôndo lumun a ukwaghaôndo mba ve vende atindi na laa? Fa wer, Aôndo nenge uiniongo mba ucôôci ve eren nyian ne vough er yange nenge iniav mbi Mbaiserael naan un la nahan, gadia a pine ve wener: ‘Kwagh gbam a kwaghhumandoon wen je kpa?’

Nahan kpa, mcivir u mimi u mbaperapera doo Yehova ishima tsung je. Ior ka vea wuese Aôndo sha akaa a á er a ve la nahan i doo un kpishi. (Malaki 3:16, 17) Nahan yô, ú nenge wer ú fatyô u lun or u dedoo a u civir Aôndo shio? Aluer or ngu wasen mbamaren mba nan, mba ve yese nan ga nahan a fatyô u kaan ér nan ngu or u dedoo jee? Nahan or u nan eren kwagh môm sha ci u Aôndo ga nana fatyô u lun or u dedoo je he? Sha mimi yô, doo u kwagh u Aôndo u mimi una gba se ishima, gadia ka un a lu imbor i uma ye. Kwaghngeren u a dondo ne una tese ser er mcivir u mimi a ne Aôndo civir shi a lu se a iwasen kpaa yô.

[Footnote]

[Picture on page 4]

Mbaadua tese ior wang ér ka Aôndo a gbe akaa cii kpa?

[Picture on pages 4, 5]

Doo u or u Aôndo nana nôngo ityava?

[Picture on page 5]

Aôndo nenge iniongo ne nena?

[Credit Line]

AP Photo/Georgy Abdaladze