Kwagh u Ú Er Ve Ú Za Ikyura Yô

ER MBAMAREN ka ve nenge sha ônov vev shi i sar ve tsung u ve za ikyura nahan, kape Ter wase u sha la kpa a nengen sha a vese shi a soo ér se za ikyura kpaa je la. U tesen ér nengen sha a vese sha dooshima yô, a ôr se akaa kpishi sha kwagh u mzehemen man mgbejime. Bibilo ôr kwagh u or u nan ongo imo i Aôndo ér: “Hanma kwagh u nan eren kpaa, nana kure un vough.”—Pasalmi 1:3.

Kpa aluer kape i lu la yô, hii nan ve i saan ior kpishi iyol nyian ga, shi ve ze ikyura shin ve zough a mkom ken uma ve ga? Aluer se time sha pasalmi ne vighe vighe yô, se zua a mlumun sha mpin ne, shi se fa kwagh u se er ve se kpa se za ikyura yô.

“Mhen u Mbaaferev”

Orpasalmi ta se icin sha kwagh u zenden sha “mhen u mbaaferev” la. (Pasalmi 1:1) Ka Satan Diabolo a lu “iferor” u hemban cii ye. (Mateu 13:38) Bibilo kaa ér ka un a lu “tor u tar ne” ye, man “tar cii ngu sha ikyev i Orbo” ne. (Yohane 16:11; 1 Yohane 5:19) Nahan kera kpiligh se iyol er i hii ve mhen u ior i tar ne a zough a mhen u orbo ne ga.

Mbaaferev mba we ior kwagh nena? Mba ne Aôndo icivir ga. (Pasalmi 10:13) Mhen ve u lahan Aôndo la ngu hanma ijiir cii. Tar u ainge ne ngu bumen ior ér ve soo “isharen i iyolough, man isharen i ashee man ihyagh i uma.” (1 Yohane 2:16) Mbaabaver ka ve zer numun ior ér ve ombo uyôughyôughmbaakaav, ve kaan a ve ér ve “nôngo ve zua a hanma kwagh u ve fetyô cii.” Tar sha won cii ikyômpeni ka i vihi inyaregh ki kuman er udola biliôn 500 nahan hanma inyom sha u yôôn ikyav vev sha er vea mee ior ve yam mbi yô, aluer kwagh gba ve a mi shin a gba ga kpaa. Konjo ne na yô ior mba kera yamen akaa a kwagh a gbe ve a mi la tseegh ga. Kwagh ne gema mnenge u tar u nengen mzehemen la kpaa.

Kwagh ne na yô, er ior kpishi ve lu a akaa a anyom a karen ken ijime la ve tômon a tôm a nahan kpa, mba a isharen tsung i seer ombon uyôughyôughmbaakaav. Sha mnenge ve yô saa or a lu a akaa ne, ga yô mayange a saan nan iyol shin nana za ikyura ga. Mhen ne ka u aiegh man ‘ka u Ter ga, ka u taregh tsô.’—1 Yohane 2:16.

Orgban se fa kwagh u una na se mzehemen u mimi yô. Mhen na kaha a “mhen u mbaaferev.” Nahan aluer or soo ér Aôndo a ver nan kpa nan gema nan ngu nôngon ér nana za ikyura ken akaa a tar u eren yô, nan ngu er or u nan lu nôngon ér nana zende sha igbenda ihiar hen shighe môm nahan. Mayange nana fatyô ga. Ka nahan ve Bibilo i te se icin ér se “de hingir . . . inja i môm a tar ne ga” ye.—Mbaromanu 12:2.

De Lumun Mhen u Tar Ne Ga

Tar u ú lu sha ikyev i Satan ne ka u eren kwagh inja er mkpeyol wou gba ú ishima nahan. Nahan kpa, doo u se wa ikyo. Umbur wer Satan yange tsugh Ifa, lu sha ci u mkpeyol u Ifa ga, kpa lu sha ci u mtsera na iyolna. Shi yar tom a Ifa mee Adam gba ken isholibo. Nyian kpa Satan ngu yaren tom a uumace sha u ve samber a mbamhen nav mbabov.

U tesen ikyav yô, yange gba u orgen una  seer shighe na u eren tom, shi tom na ua zenden a na sha kpaa. Iti i or ne ér David. A kaa ér: “Yange m due hen ya sha iyange i Hiitom pepe pepe, m hide Tomanyiin aikighe.” Azende na man anmgbianev nav man mba yange eren tom a ve imôngo zer wan un kwagh ér, “nôngon her, u ngu eren akaa ne cii sha ci u tsombor wou.” Ve kaa a na ér una za hemen u eren tom ne anyom kpuaa tseegh maa una wa kire je. David kaa ér: “Yange ve zer kaan a mo ér tom ne ua wase tsombor wam, sha ci u me vaan a inyaregh kpishi hen ya, shi me hemba zan ikyura kpaa. Shin er m luun vea tsombor wam ga nahan kpa, azende am kaa a mo ér m ngu nengen sha u doo doo.” Ior kpishi dondo imba kwaghwan u i wa David ne, nahan mba eren tom taveraa ér vea na tsombor ve hanma kwagh u ve nenge ér a doo sha ci ve cii. Kpa kwaghwan ne una na or mzehemene? Kanyi kwagh jim tsombor wou u soo?

Iyange igen er David yem tom mape yô, a mase kaven kwagh u i doo u una eren a tsombor na yô. A kaa ér: “M lu lamen sha telefon vea wan wam u kwase Angelica, tsô a pinem ér: ‘Baba, er nan ve u soon u lun vea vese hen ya ga?’ Yange ishima zam iyol sha mpin la kpen kpen.” Kwagh u wan na u kwase pine un ne seer taver un ishima u den tom la. David yange nenge wener hemba doon u una luun a tsombor na, gadia ka kwagh u ú soo jighilii je la.

Or Ka Nana Dondon Kwaghwan u Aôndo yô, Nan Za Ikyura

Ú hendan a mbamhen mba kpeegh mba ve samber sha tar wuee ne nena? Orpasalmi kaa a vese ér ka or u “atindi a TER [a lu] kwagh u gban nan ishima, shi . . . nan zeren henen a ken ishima tugh kua tetan kpaa” la a saan nan iyol ye, shi hanma kwagh u nan eren kpaa nana kure un vough.—Pasalmi 1:2.

Shighe u Aôndo tsua Yosua ér a hemen ikyurior i Iserael la, a kaa a na ér: “Zer timen [ken Mkaanem ma Aôndo] tugh man atetan.” Sha kpôô yô, er lu hange hange u Yoshua una timen ken Mkaanem ma Aôndo shi una gbidyen kwar sha ma nahan kpa, gba u shi una “ver ishima u eren akaa a i nger kimi cii.” Aluer u ngu ôron Bibilo tseegh tsô maa u za ikyura ga. Saa u eren sha kwagh u ú lu henen la. Yange i kaa a Yosua ér: “Ka nahan man ikyôr ia lagh u sha akaa cii, shi ka nahan man ú er kwagh sha inja kpaa ye.”—Yosua 1:8.

Tôô wer u nenge wanye u kiriki tema ormaren u nan sha ikyum, ormaren la ngu ôron nan takerada u u doo nan ishima kpishi yô, nahan nan ngu sen muu muu. Vea vande ôron takerada la acin imôngo je kpa, hanma kwa u ka vea tema u ôron u yô, i saan ve iyol. Kape or u Aôndo a doo nan ishima kpa Bibilo i ôron hanma iyange ka i doo nan je la. Ka i lu nan shighe u injaa u nan tem imôngo vea Ter u nan u  sha la yô. Imba or la nan dondon akaawan a Yehova man hemen na nahan nan hingir “er kon u i môôr hen ukungômbamngerev, u u um sha shighe u u yô, ikya i u kpaa ngi usu ga; hanma kwagh u nan eren kpaa, nana kure un vough.”—Pasalmi 1:3.

Kon u orpasalmi a er kwagh u ú heen ne u gba menden iyol i u tsô ga. Ka orsule nan za lee u hen ijiir i mngerem ma banen ga, shi nan nengen sha u ye. Kape Ter wase u sha la kpa a kôôm mhen wase sha akaawan a ken Ruamabera je la. Nahan kpe se iyol, se mba um atam a sha ishima i Aôndo.

Kpa “mbaaferev yô, mba nahan ga.” Sha mimi yô, a lu inja er kpe ve iyol nahan, kpa jighilii yô, mkur ve vihi tsô. Vea ‘tile sha, sha iyange i ijirigh ga.’ Gadia “gbenda u mbaaferev yô, ua saa ishe.”—Pasalmi 1:4-6.

Nahan de deen wer tar ne u tese u kwagh u ú er, shin u gema aeren a ou ga. Wea fa tomavee kpishi shi wea lu a mfe u ú fatyô u zan ikyura ken tar ne kpa, eren tom a mfe wou la sha kwaghfan shi ver ishima sha gbenda u tar u eren kwagh a we la kpaa. Aluer or ngu zendan uyôughyôughmbaakaav ityô sha ibume yô, nana ‘use’ kera. Kpa aluer or ya ikyar a Aôndo doo doo yô, a saan nan iyol shi nana za ikyura kpaa.

Kwagh u Ú Er Ve Ú Za Ikyura Yô

Er nan ve i kaa ér aluer or ngu dondon akaawan a Aôndo yô, hanma kwagh u nan eren cii nana kure un voughloo? Orpasalmi yange lu ôron kwagh u zan ikyura sha mnenge u tar ga. Or u civir Aôndo nan ze ikyura sha ci u nan eren ishima na, man ishima i Aôndo i gbe inya mayange ga. De se nenge er u dondon atindiakaa a Bibilo la una na se za ikyura yô.

Tsombor: Ruamabera wa noov kwagh ér “kasev vev ve̱ doo ve ishima keng er ayol a ve nahan,” kwase Kristu kpa i wa nan kwagh ér nana ‘cian nom u nan.’ (Mbaefese 5:28, 33) I wa mbamaren kwagh ér ve luun vea mbayev vev, ve seen a ve shi ve tesen ve akaa a a hembe doon, a vea er yô. (Duteronomi 6:6, 7; Orpasenkwagh 3:4) Shi i wa mbamaren kwagh ken Mkaanem ma Aôndo ér: “De eren nen a ônov enev er vea yuwe ga.” Aluer mbamaren dondo kwaghwan ne yô, a hemba lun mbayev zange u ‘ungwan imo i mbamaren vev’ shi ‘civir ter ve man ngô ve’ kpaa. (Mbaefese 6:1-4) Aluer tsombor dondo akaawan a Aôndo ne yô, ua tema kundu kundu.

Azende: Ior kpishi ka ve soo u lun a mbaaboki. I er se sha gbenda u ior vea doo se ishima shi se kpaa se doo ior ishima yô. Yesu yange kaa a mbadondon un ér ve ‘doo ayol a ve.’ (Yohane 13:34, 35) Se fatyô u zuan a azende a dedoo ken mbadondon Yesu mban, azende a aa doo se ishima shi se na a jighjigh shi se pasen a akaa a ase a myer je kpaa yô. (Anzaakaa 18:24) Kwagh u hemban doon cii yô, aluer se mba dondon atindiakaa a Bibilo yô, se “kporom hen Aôndo” shi a yila se ér ‘akar a Aôndo,’ vough er Aberaham kpa i yila un nahan.—Yakobu 2:23; 4:8.

 Uma u Lun a Inja: Mba ve ze ikyura sha mimi yô, ka upepepe-mba-iorov ga. Uma ve ngu a awashima. Uma ve har sha akaa a i eren ken tar u ú lu kpegher kpe kpegher ne ga. Mbaawashima vev cii ka mba vea na ve mkom u tsôron yô, sha ci u ve har sha uma u lun a inja jim jim la. Kanyi kwagh jim ka i na uma u or a lu a inja? Bibilo kaa er: “Cia Aôndo, waan atindi Na ikyo; gadia ngun ka kwagh u ior cii ma ve er je ne.”—Orpasenkwagh 12:13.

Ishimaverenkeghen: Er Aôndo a lu Ijende yase yô, se mba a ishimaverenkeghen sha kwagh u mlu wase u ken hemen. Apostoli Paulu wa Mbakristu cii kwagh ér “ve de veren ishima sha inyaregh ki i fe kwagh sha min ken hemen ga la ze, kpa ve̱ ver ishima sha Aôndo.” Ka nahan man vea “wa imagh ki dedoo sha ci ve ayol a ve ken hemen ye, sha u vea kôr ave sha uma u a lu uma jim la.” (1 Timoteu 6:17–19) Uma u a lu uma jim ne una va shighe u Tartor u Aôndo u sha la ua hide a Paradiso shin tar la. Man ica a gba ga tsô kwagh ne una er.—Luka 23:43.

Aluer u ngu dondon atindiakaa a Bibilo je kpa, u tagher a mbamzeyol. Nahan kpa u gema u palegh nandeityo man ijungwen i mbaaferev ve ve a mi sha ayol a ve la. David u se vande ôron kwagh na la man ior mbagenev umiliôn imôngo hen u yaren tom a akaawan a Bibilo. David yange hide ker tom ugen u u naan un shighe u lun vea tsombor na yô. A kaa ér: “Mlu wam vea kwase wam man mbayev av doom kpishi kua ian i civirigh i m lu a mi i civir Yehova Aôndo shi lun ortamen ken tiônnongo la.” Ka nahan ve pasalmi u se vande ôron la a er kwagh u or u veren ishima sha akaawan a Aôndo ér: “Hanma kwagh u nan eren kpaa, nana kure un vough” ye!

[Chart on page 5]

AKAA ATAAN A AA WASE Ú Ú ZA IKYURA YÔ

1 De lumun mhen u tar ne ga.

Pasalmi 1:1; Mbaromanu 12:2

2 Ôron Mkaanem ma Aôndo ayange ayange shi gbidyen kwar sha ma kpaa.

Pasalmi 1:2, 3

3 Yar tom a akaawan a Bibilo ken uma wou.

Yosua 1:7-9

4 Kôr ijende vea Aôndo.

Yakobu 2:23; 4:8

5 Cia Aôndo u mimi, waan atindi na ikyo.

Orpasenkwagh 12:13

[Pictures on page 6]

Ú eren akaa a aa wase u ú za ikyura kpa?