Wase Mbagenev Ve Er Kwagh U Bibilo I Tese yô
Wase Mbagenev Ve Er Kwagh U Bibilo I Tese yô
“I hen inya i dedoo yô, ka mba ve ongo kwaghôron la man ve kusu un ken ishima i mimi i dedoo man ve ume atam sha ishimawan [yô].”—LUKA 8:15.
1, 2. (a) I er takerada u Bibilo Tese Ér Nyi Jimi? la sha ci u nyi? (b) Yehova ver iniôngon i ior nav ve lu nôngon geman ior hingir mbahenen la ken anyom a a sember karen ne nena?
KWASESHIADA u Yehova ugen u a eren tom u pasen kwagh hanma shighe yô ôr kwagh u takerada u Bibilo Tese Ér Nyi Jimi? * la ér: “Takerada ne doo kpen kpen. U doo ior mba m henen Bibilo a ve la tsung je. Mo kpa u doom kpishi. Takerada ne na yô se fatyô u hiin Bibilo i henen a or shighe u se til se lu lamen a nan sha hunda u nan sha kwa u hiihii la je.” Igyandenor ugen u pasen kwagh u Tartor kpa ôr kwagh u takerada ne ér: “M wase ior kpishi fa Yehova ken atô u anyom 50 a m lu eren tom u pasen kwagh hanma shighe ne. Kpa, me kaa mer takerada u henen Bibilo a ior ne hemba doon cii. Akav a tesen a ken takerada ne kua ufoto mba i yar tom a mi la cii doo tsung je.” Kape we kpa u nenge takerada u Bibilo Tese laa? I er takerada u henen Bibilo a ior ne sha er ua wase u u er tom u Yesu a we se ér: “Za nen, za gema nen akuraior cii a̱ hingir mbahenen, . . . tesen nen ve u kuran akaa a M we ne kwagh sha mi cii” la u kure doo doo yô.—Mateu 28:19, 20.
2 Sha mimi yô, saan Yehova iyol u nengen er Mbashiada nav mba kuman iyenge miliôn ataratar man dubu deri ataratar nahan ve lu eren sha tindi u Yesu wa ve ér ve gema ior ve hingir mbahenen a ishima ve i môm la kpen kpen. (Anzaakaa 27:11) Yehova ngu veren iniôngon ve la je ka u tunan ga. U tesen ikyav yô, ken inyom i tom i 2005 la, i pase loho u dedoo ken ityar 235, shi hanma uwer yô i hen Bibilo a ior hemba iorov 6,061,500. Sha nahan yô, ior kpishi ‘ungwa kwaghôron u Aôndo, ve rumun un er ka kwaghôron u ior ga, kpa er ka kwaghôron u Aôndo man kape i lu kpaa je la.’ (1 Mbatesalonika 2:13) Ken anyom ahar a karen ne, mbahenen mba hev mba hemban dubu deri utaan gema uuma vev ve dondo gbenda u Yehova, nahan ve tsegha ayol a ve sha ci u Aôndo.
3. Ka mbampin mba tesen er se yar tom a takerada u Bibilo Tese la mba nyi se time sha mi ken kwaghngeren nee?
3 Ú sember zuan a iember sha u henen Bibilo a or vee? Tar sha won jimin cii, ior shi her mba ve lu a “ishima i mimi i dedoo” mba ka vea ungwa kwaghôron u Aôndo ve ve “kusu un ken ishima” shi “ve ume atam sha ishimawan” kpaa yô. (Luka 8:11–15) De se time sha gbenda u ú yar tom a takerada u Bibilo Tese ne ú gema ior vea hingir mbahenen yô. Se time sha mbampin utar: (1) Ú hii u henen Bibilo a or nena? (2) Ka igbenda i tesen ior Bibilo i nyi i hembe doonoo? (3) Ú wase or nana hen Bibilo tseegh ga, kpa nana hingir or u tesen mbagenev Bibilo i i lu Mkaanem ma Aôndo la nena?
Er Ú Hii Bibilo i Henen Vea Or Yô
4. Hii nan ve mbagenev ka ve soo u henen Bibilo ga, kpa ú wase ve vea de u nurun ityô nena?
4 Aluer i kaa a we ér u tsue u aver kungwa u gbanger nahan, u lumun kpa? Kpa aluer i ver awen kpo kpo kpo a ú tsue sha mi i za due yô, a taver we u peren kungwa la ga. Kape or u nan lun gbilin ga kpa alaghga a wa taver nan u henen Bibilo je la. Alaghga nana hen ér a tôô nan shighe shi nana nôngo kwagh kpoghuloo ve nana hen Bibilo ye. U wase imbaor la nana de u nurun ityô nena? U er kwagh ne sha u henen kwagh a nan tiônôô acin imôngo. U fatyô u yaren tom a takerada u Bibilo Tese la wasen imbaor la nana hingir u henen Mkaanem ma Aôndo hanma shighe. Aluer ú vande wan agoyol tsembelee yô, hanma kwa u ú hidi ú za ser or shon yô a lu inja er ú ngu veren nan awen kpo kpo kpo wer nana tsue sha mi nana va kôr ikyar vea Yehova nahan.
5. Hii nan ve i doo u ú ôr takerada u Bibilo Tese laa?
5 Nahan kpa, cii man u wase or nana zua a mtsera ken takerada u Bibilo Tese la yô, gba u we iyol you kpa u vande fan kwagh u i nger ken takerada ne tsembelee. Ú ôr u ú bee vee? Nom man kwase ugen yange ve tôô takerada ne shighe u ve lu zan memyol yô. Er ve tema hen kpemnger iyange igen ve lu memen yô ve hii u ôron u. Zum u kwase ugen u teen mba zenden nengen tar kasua va ape ve tema la yô, a nenge a itinekwagh i takerada ne, i Bibilo Tese Ér Nyi Jimi? la. Maa a kaa a or ne vea kwase na ér, un sember eren msen pinen Aôndo ér a na un mlumun sha mpin ne. Nahan doo ve, ve na un takerada ne. U ‘wa ian you ikyo’ sha u ôron takerada ne, alaghga je yô ôron u sha kwa har vee? U fatyô u tôôn shighe u ú lu keghen ortwer shin shighe u ne lu ken ahumbe sha ijiirtom shin ken makeranta la sha u ôron takerada ne. (Mbaefese 5:15, 16) Aluer ú ngu eren nahan yô, ú fa takerada ne tsembelee, shi ú ker ian i pasen mbagenev kwagh u i nger ker la kpaa.
6, 7. Ú yar tom a takerada u Bibilo Tese la sha u hiin Bibilo i henen a or nena?
6 Yar tom a ufoto man avur a Bibilo a a lu sha peeji 4 man 5 la kua mbampin mba ve lu sha peeji 6 la shighe u ú lu nan or takerada ne yô. U tesen ikyav yô, ú fatyô u hiin iliam a or sha u pinen nan wer, “Er uumace ve tagher a mbamzeyol nyian yum nahan, ú hen wer ka han se zua a kwaghwan u injaa?” Ú ungwan mlumun u or la nana na la cii yô, ôr 2 Timoteu 3:16, 17, shi pase nan wer Bibilo tese or u nana fatyô u sôron mbamzeyol mba ve tser uumace ne yô. Ú been yô, tese orya la ufoto mba ve lu sha peeji 4 man 5 la, maa pine nan wer: “Ka hanma mzeyol u i tese ken ufoto mba ve lu heen a hembe benden a wee?” Orya la nana tesen we u a hembe benden a nan yô, na nan takerada la nana kôr a lu a mi, we di gema bugh Bibilo you ôr ivur Bibilo i i̱ er kwagh u foto shon la. Ú been yô, ôr peeji u sha 6 la, nahan pine orya la wer, “Ka hanma mpin ken mbampin mba ataratar mba ve lu shin mkur u peeji ne ú soo u zuan a mlumun sha mi?” Nana tesen we mpin shon yô, tese nan ityough ki ki ne mlumun sha mpin shon yô, maa na nan takerada la shi sôr ian i hiden za teman imôngo a nan sha er ne time sha mpin la imôngo yô.
7 A tôô ú miniti utaan nahan tseegh u nan or takerada ne, er i tese sha heen nahan. Kpa, ken miniti kpuaa mba u tee u lamen a nan ne, ú fatyô u fan kwagh u a hembe zan orya la iyol yô shi ú fatyô u ôron avur a Bibilo ahar shi tan iwanger sha mi shi sôron ian i hiden za sôron nan kpaa. Alaghga ka iliam i tiônôô i ú lam a nan la i taver nan ishima shi i sur nan ishima semberee ne ye. Sha nahan yô, or u nan ngee a tom ave je kpa a sar nan u shi tôôn anshighe kpuaa lamen a we shighe ugen, gadia ú ngu wasen nan wer nana tsera sha ‘gbenda u u ze sha uma la.’ (Mateu 7:14) Nahan er kwaghhenen la una lu doon nan seer a seer yô, a hemba doon u seer shighe u ú henen kwagh a nan la. Ú er kwagh ne sha u pasen nan wer sar ú pe ma ne seer shighe u ne henen kwagh la.
Igbenda i Tesen Ior i Í Hembe Doon Yô
8, 9. (a) Ú wase or u ú henen Bibilo a nan la nana wa agoyol u nôngon a ahendan kua ameen a nana va tagher a mi la nena? (b) Ka han or nana zua a akaa a nana tôô ve nana maa jighjigh u nan una taver gbang gbang-na?
8 Or ka nana hiin u eren kwagh u Bibilo i tese yô maa nan gba tagher a akaa a aa yange nan u zan hemen je. Apostoli Paulu kaa ér: “Mba i sar ve pe zenden sha mciviraôndo ken Kristu Yesu cii, á tôv ve a ican.” (2 Timoteu 3:12) Paulu yange tôô ameen ne kar sha usu u ua hia akaa a maan ya a mi a doon ga, kpa a dedoo er zenaria man azurfa kua awen a injaa nahan yô ua fatyô u hian a ga la. (1 Mbakorinte 3:10–13; 1 Peteru 1:6, 7) Gba u ú wase or u ú henen Bibilo a nan la nana maa aeren a usu a fatyô u hian kera ga yô, ka nahan ve nana kôr cio u tilen dông shighe u nana tagher a ameen a karen jighjigh u nan la ye.
9 Orngeren pasalmi tôô “akaaôron a TER” kar sha “azurfa u i ser un ken adum u shin inya, u i ser un kwa taankaruhar je” yô. (Pasalmi 12:6) Sha kpôô yô, Bibilo ngi a hanma kwagh u i gbe u or a tôô ve nana maa jighjigh u nan a mi una taver gbang gbang yô. (Pasalmi 19:7–11; Anzaakaa 2:1–6) Man takerada u Bibilo Tese la ua tese ú er ú yar tom a Ruamabera tsema tsema yô.
10. Ú er nan ve or u ú henen Bibilo a nan nana hemba veren ishima sha Bibilo?
10 Shighe u ú lu henen kwagh vea or yô, nôngo nana hemba veren ishima sha avur a Bibilo a a lu ken ityough ki ne lu henen la. Pine or u ú lu henen Bibilo a nan la mbampin sha er nana kav avur a Bibilo a a er atôakaa a vesen la shi nana yar tom a mi ken uma u nan kpaa yô. Wa ikyo sha er a lu we u ôron nan kwagh u nana er hanma shighe ga yô. Kpa gema dondo ikyav i Yesu la. Shighe u orgen u fan Atindi pine Yesu mpin yô, a gema a pine un ér: “I nger ken atindi nana? Ka u ôr nana?” Or la na mlumun ken Ruamabera, Yesu maa wase un u fan er una dondo kwaghwan u ken Ruamabera yô. Yesu shi ôr injakwagh sha er una wase or la a nenge er ityesen i Bibilo la i bende a na yô. (Luka 10:25–37) Takerada u Bibilo Tese la ngu a anzaakaa kpishi a taver ga, a u fatyô u ôron or u ú henen Bibilo a nan la sha er u wase nan nana dondo kwaghwan u Ruamabera yô.
11. Shighe u ú tem u henen kwagh vea or yô, ka akumahiange a me ú hen vea nan hen icin i mômô?
11 Takerada u Bibilo Tese ne pase Mkaanem ma Aôndo sha gbenda u taver ga, di er Yesu kpa yange a pase akaa a cimin sha gbenda u taver ga nahan. (Mateu 7:28, 29) Nahan we kpa dondo ase ikyav na la. Pase ior mkaanem man sha gbenda u vough man u taver ga, shi pase ve ma i wanger kpaa. De torough a torough wer ú bee ityough ki ne lu henen la keng ga. Kpa nôngo fa mkav u or u ú henen kwagh a nan la kua shighe u nan lu a mi la kpaa sha er u tsua iyenge i akumahiange a u hen vea nan hanma kwa u ne tem kwaghhenen yô. Yesu yange fa mbamyina mba mbahenen nav, nahan mayange kohol hanma kwagh cii ôron ve icin i môm ga, kpa ôron ve akaa sha shighe u i gbe u una ôr ve yô.—Yohane 16:12.
12. A yar tom a ngeren u seer la nena?
12 Takerada u Bibilo Tese la ngu a ngeren u seer u a lu a atôakaa 14 yô. Nenge kwagh u i doo u or u ú henen Bibilo a nan la nana seer fan yô, nahan tsua kwagh u ú seer henen vea nan ken ngeren u seer ne yô. U tesen ikyav yô, aluer taver or u ú henen kwagh a nan la u lumun ma ityesen shin nan ngu a mbampin kpishi sha ma ityesen, sha ci u kwagh u nan vande nan jighjigh a mi la yô, a lu shami aluer ú tese nan ape i er kwagh shon ken ngeren u seer la wer nana time sha mi iyol i nan yô. Kpa, orgen yô alaghga a gba u ú hen ngeren u seer la vea nan imôngo. Ngeren u seer la ôr atôakaa a vesen a ken Ruamabera, amba er “Inja i Ishember i ‘Uma’ man ‘Jijingi’ la Ér Nyi?” man “Kwagh u a Lu ‘Zegebabilon’ La” nahan. Alaghga u soo u henen atôakaa a vesen ne vea or u ú henen Bibilo a nan la imôngo. Er ngeren u seer la a lu a mbampin ga yô, a gba u ú fa un tsembelee sha er ú pine mbampin sha inja yô.
13. Msen ka a taver jighjigh u or nena?
13 I ôr ken Pasalmi 127:1 ér: “Aluer TER Una maa iyou ga yô, ka gbilin tsô mbamaan i la ve eren tom ye.” Nahan shighe u ú lu wan iyol i henen Bibilo a or yô, sôn Yehova a wase ú. Msen wou u ken mhii man u ken mkur u kwaghhenen wen la a tese ér Yehova ka ijende you i ishima ishima. Taver or u ú henen Bibilo a nan la ishima nana sôn Yehova kwaghfan sha er nana kav Mkaanem nam shi nana kôr cio u eren sha kwagh u nan lu henen la kpaa yô. (Yakobu 1:5) Aluer or u ú henen kwagh a nan la nan er nahan yô, ishima a taver nan shi nana hingir u wan ishima a mbamtaver shi jighjigh u nan kpa una seer taver.
Wase mba Ú Henen Bibilo a Ve la Ve Hingir Mbatesen
14. Gba u ior mba se henen Bibilo a ve la vea za hemen ken jijingi nena?
14 Aluer ior mba se henen kwagh a ve mbara soo u “kuran akaa a” Yesu a we mbahenen nav kwagh sha mi la “cii” yô, gba u vea vese, vea kera lu mba henen a hen Mkaanem ma Aôndo tseegh ga, kpa vea hingir mba tesen a tese ma kpaa. (Mateu 28:19, 20; Aerenakaa 1:6–8) Kanyi ú er ve ú wase or u ú henen Bibilo a nan la nana za hemen ken jijingi?
15. Hii nan ve i doo u ú taver or u ú henen Bibilo a nan la ishima wer nana za mbamkombo mba Mbakristuu?
15 Hii u lôhôn or u ú henen Bibilo a nan la wer nana za mkombo u tiônnongo sha shighe u ne tem u henen kwagh sha kwa u hiihii la je. Pase nan wer, we kpa ka ken mbamkombo mban ú hen u tesen ior Mkaanem ma Aôndo ye. Hanma kwa u ú lu henen Bibilo vea nan yô, ne nguren kuusu kwaghhenen yô pase nan kwagh u ú lu henen ken mbamkombo man mbamkohol yô. Pase nan saan saan er ka u zua a mbamtsera ken mbamkombo mban yô. (Mbaheberu 10:24, 25) Nahan or u ú henen Bibilo a nan la nana hiin u zan mbamkombo hanma shighe yô, adooga nan kpa nana hingir u tesen ior Mkaanem ma Aôndo.
16, 17. Ka akaa a injaa a nyi nahan or u ú henen Bibilo a nan nana tsua u eren shi nana er a voughloo?
16 Wase or u u henen Bibilo a nan la nana tsua akaa a nana er yô. U tesen ikyav yô, taver nan ishima nana pasen azende a nan shin ahuraior a nan kwagh u nan lu henen la. Shi pase nan wer nan kpa nana fatyô u ôron Bibilo jimin cii been. Aluer ú wase nan nan hii u ôron Bibilo hanma shighe shi nan za hemen u eren nahan yô, kwagh la una wase nan kpishi shighe u nan er batisema kera je kpaa. U seer yô, kaa a nan wer abunde kera kera kpa nana nôngo nana kôr ivur Bibilo i môm i i ne mlumun sha mpin u vesen ken hanma ityough ki ken takerada u Bibilo Tese la nana saa a mi. Aluer nan ngu eren nahan yô, nana hingir “ortom u i gba u nana ya kunya ga yô, or u nan pasen kwaghôron u mimi la jighilii” yô.—2 Timoteu 2:15.
17 Taver nan ishima nana ta hanma or u nan pin kwagh sha kwagh u jighjigh u nan u nan la cii iwanger vindi vindi ken Bibilo, nana de gbe di kimbir avur a Bibilo a nan ker ken ityou la shin ôron avur a Bibilo asav-asav tsô ga. Aluer ú vande karen iyol vea nan, we u tile sha ityough ki or u hen tsombor shin or u ne eren tom imôngo, nahan ú pine nan wer nana pase ú kwagh u nan ne jighjigh a mi la yô, kwagh la una wase nan kpen kpen. Nana nguren nan mlumun yô, tese nan er nana na mlumun “sha ishima i legh legh man sha mcie kpaa” yô.—1 Peteru 3:15.
18. Shighe u or u ú henen Bibilo a nan la nan hingir orpasenkwagh u nan lu a er batisema ga la yô, ú seer wasen nan nena?
18 Shighe a karen yô, or u henen Bibilo la nana kuma u duen za pasen ior kwagh. Pase nan kwa kimbir kimbir wer u nan or ian ér nana er tom ne ka kwagh u civirigh kpishi. (2 Mbakorinte 4:1, 7) Mbatamen vea kaan ér or u ú henen Bibilo a nan la kuma u hingir orpasenkwagh u nan lu a er batisema ga yô, tema vea nan tese nan er nana pase kwagh yô, ú been yô maa due kwaghpasen vea nan imôngo. Za hemen u duen kwaghpasen vea nan sha er nana fa igbenda kposo kposo i pasen kwagh yô, shi tese nan u wan agoyol hiden za sôron ior kpaa. Ikyav you i dedoo la ia wase nan kpen kpen.—Luka 6:40.
“Yima Iyol You kua shi Mba Ve lu Ungwan We la Kpaa”
19, 20. Ka nyi i doo u se kange ishima ser se eree, man ka sha ci u nyi?
19 Sha mimi yô, u̱ wasen or wer nan kpa nana hingir u zuan a “mfe u fan mimi la” ka kwagh u ican kpishi. (1 Timoteu 2:4) Nahan kpa, aluer u wase orgen nan ngu eren kwagh u Bibilo i tese la yô, u zua a iember je a zua ga. (1 Mbatesalonika 2:19, 20) Sha kpôô yô, u lun “mbashirentom a Aôndo imôngo” ken tom u tesen ior Bibilo, u se lu eren u tar sha won cii ne ka kwagh u civirigh tsung!—1 Mbakorinte 3:9.
20 Kera shi ica ga tsô Yehova una yar tom a Yesu Kristu man mbatyomov mbaageev sha u ôron mba “ve fe Aôndo ga man shi mba ve we Loho u Dedoo u Ter wase Yesu ikyo ga la” ijir. (2 Mbatesalonika 1:6–8) Kwagh ne tese ér uuma mba iorov mba sha zongo. Nahan ú fatyô u kangen ishima wer abunde kpa or môm tsô yô ú hii u henen Bibilo a nan ken takerada u Bibilo Tese Ér Nyi Jimi la kpa? Er ú lu eren tom ne nahan, ú ngu sha ian i ‘yiman iyol you kua shi mba ve lu ungwan we la kpaa.’ (1 Timoteu 4:16) Ka hegen je i hembe lun torough torough u se wase mbagenev ve er kwagh u Bibilo i tese la ye.
[Footnotes]
^ Ka Mbashiada mba Yehova ve gber ú ye.
Ú Hen Nyi?
• I gber takerada u Bibilo Tese la ér u wase se u eren nyi?
• Ú hii u henen Bibilo a or ken takerada u Bibilo Tese la nena?
• Ka igbenda i henen kwagh a ior i nyi i hembe doonoo?
• Ú wase or u ú henen Bibilo a nan la nana hingir u tesen mbagenev Mkaanem ma Aôndo nena?
[Study Questions]
[Picture on page 12]
Ú ngu yaren tom a takerada ne tsembelee kpa?
[Picture on page 13]
Aluer se hen kwagh a or tiônôô yô, alaghga a sar nan u seer fan kwagh u Bibilo i tese yô
[Picture on page 15]
Ka nyi kwagh u er sha u wasen or u ú henen Bibilo a nan la nana hemba veren ishima sha Bibilo?
[Picture on page 16]
Wase or u ú henen Bibilo a nan la nana za hemen