Yehova Ungwa Msen U Orpasalmi Ugen Er A Ishima I Môm La

“Sha er ve̱ fa er We, u i yer iti You er TER la, i lu We tseegh U lu Uhembansha sha tar cii yô.”—PS. 83:18.

1, 2. (a) Ior kpishi ka vea fa iti i Aôndo nahan i lu ve ken ishima nena? (b) Man ka mbampin mba nyi a fatyô u pinene?

 NGISE aahe er hen ningir u kwase ugen, nahan ishima za un iyol kpishi. Er i mar kwase ne hen tsombor u u zaan Adua u Fada yô, a za kaa a fada u hen ijiir ve la ér a wase un, kpa orti na un ishigh tsô kpaa ga. Nahan a er msen hen Aôndo ér: “M fa u ga, . . . kpa m fa u ngu shaala. Ma u shi wasem ma m fe u!” Ica i gba ga maa Mbashiada mba Yehova va un inya, ve sur un ishima shi ve tese un akaa a a sar un tsung u fan la. Môm ken akaa a ve tese un yô ér Aôndo ngu a iti na kpôô kpôô; iti na ér Yehova. Er kwase ne fa iti i Aôndo yô, doo un je zua ga. Nahan a kaa ér: “Nenge sha wono, ka Aôndo u i sarem kpishi u fan un hii iyev av je ne!”

² Ior kpishi zum u ve fa iti i Aôndo yô, doo ve je gande. Ashighe kpishi ka ve hii nengen a iti i Yehova zum u ve er Pasalmi 83:18 yô. I gema ivur ne ken Bibilo i New World Translation la ér: “Sha er ior ve̱ fa er we, u i yer iti you ér Yehova la, i lu we tseegh u lu Uhembansha, sha tar cii yô.” Kpa i lu nahan u hen sha ityôkyaa i i ne ve i nger Pasalmi 83 la vee? Ka akaa a nyi nahan aa na hanma or cii nana fa ér Yehova ka Aôndo u mimi? Kanyi se hen ken pasalmi ne nyiana? Se time sha mbampin mba uhar mban ken ngeren ne. *

I Zua Zwa sha Ior mba Yehova

3, 4. Lu an nan nger Pasalmi 83, man pasalmi shon ôr kwagh u nyi?

³ Ngeren u sha ityou u Pasalmi 83 la tese ér pasalmi ne ka “icam i Asav.” A shi nan kpa orngeren pasalmi ne lu Asav, Orlevi ugen u lu ityagheror u kuhwan ityogholough hen shighe u Tor Davidi hemen la. Orpasalmi ne zamber a Yehova ken icam ne ér a er kwagh u kenden a mtemtor u Yehova sha shi a pase iti Na kpaa. Alaghga i nger pasalmi ne shighe u Solomon kpe kera la. Er nan ve se kaa nahana? Sha ci u shighe u Davidi man Solomon Tema tor la, tor u Tiru lu ihyom a Iserael ga. Kpa hen shighe u i nger Pasalmi 83 la, ior i Tiru lu ihyom a Iserael shi ve ta ikyaa a mbaihyomov mba Iserael kpaa.

⁴ Orpasalmi ne ter akuraior pue a a zua zwa  ér aa tim ior mba Aôndo yô. Mbaihyomov mban cii kase Iserael wa atô; i nger ati a ve vough vough ér: “Utenti mba Edom man Mbaishemael, Moabi man Mbahagar, Gebal man Amon man Amaleki, Filitia a mba ve lu ken Tiru imôngo kpaa; Ashiria kpaa nyôr nongo a ve.” (Ps. 83:6-8) Lu kwagh u vande-eren u nyi orpasalmi ne lu ôronoo? Mbagenev kaa ér pasalmi ne ngu ôron kwagh u mzough u akumautya a Mbaamon man Mbamoabi kua mba sha uwo u Seir yange ve zua ve va ta num sha Iserael sha ayange a Yehoshafati la. (2 Kron. 20:1-26) Mbagenev di na jighjigh ér ngu ôron kwagh u tswam u mbawanndor a Mbaiserael eren a ve sha ayange a ve la cii.

5. Pasalmi 83 wase Mbakristu nyian nena?

⁵ Aluer ka nyi je yange ia er kpa, Yehova Aôndo na i nger icam i i lu msen ne hen shighe u ior nav lu ken ican la. Pasalmi ne taver ior mba Aôndo ishima nyian kpaa, gadiave tagher a ahendan sha ashighe kposo kposo sha ikyev i mbaihyomov vev mba ve soo u timin ve yô. Shi se na jighjigh ser, una taver se asema ken hemen, shighe u Gogi u ken tar u Magogi una kohol akumautya a na ér a tim mba ve lu civir Aôndo ken jijingi man ken mimi la.—Ôr Esekiel 38:2, 8, 9, 16.

Kwagh u Hemba Gban Un Ishima Yô

6, 7. (a) Lu nyi orpasalmi er msen sha mi ken mhii u Pasalmi 83 laa? (b) Lu nyi i hemba gban orpasalmi ne ishima?

⁶ Ungwa ase er orpasalmi ne a lu eren msen a ishima na cii yô, a kaa ér: “Aôndo, de luun ving ga; de huan ga, Aôndo, de memen ga; gadia, nenge, mbaihyomov Ou mough ayôôso, mba ve ker U ihyom kpaa, ve kende iyol sha; mba henen kwagh u bo sha u hendan a ior Ou . . . Gadia ve hen imôngo a ishima i môm, ve zua zwa sha u hendan a We.”—Ps. 83:1-3, 5.

⁷ Lu nyi i hemba gban orpasalmi ne ishima? Ka keng yange una lu henen kwagh u mkpeyol na man u tsombor na ken ishima. Nahan kpa, lu ilyahan i i laha iti i Yehova man kwagh u tser ior mba i yilan ve sha iti shon la er msen sha mi ye. Er se lu wan ishima a ayange a masejime a tar ne a a taver kpishi ne yô, se kpa doo u se lu a imba mnenge u vough la.—Ôr Mateu 6:9, 10.

8. Akuraior yange zua zwa sha Iserael sha ci u nyi?

⁸ Orpasalmi ter kwagh u mbaihyomov mba Iserael lu ôron yô, ér: “Va, sé za tim nen ve, ve̱ de kera luun ikyurior ga; sha er i̱ kera umbur iti i Iserael sha won ga yô.” (Ps. 83:4) Nenge er akuraior ne yange kôr ior mba Aôndo ihyom sha wono! Ityôkyaa igen kpa lu i akuraior ne zua zwa sha Mbaiserael yô. Yange ve lu tômon inya i Iserael shi ve ta ihyagh ér: “Sé ngohol ajiir a teman a Aôndo, a̱ hingir a ase.” (Ps. 83:12) Sha ayange ase ne kpa imba kwagh ne ngi erene? Een!

“Icighanjiir Wou”

9, 10. (a) Sha ayange a ngise la, icighanjiir u Aôndo lu nyi? (b) Mbakristu mba i shigh ve mkurem man “iyôngo igen” la mba ember averen a nyi?

⁹ Sha ashighe a tsuaa la i yilan Tar u Ityendezwa la ér icighanjiir u Aôndo. Aluer u umbur yô, Mbaiserael yange ve wa icam zum u i yima ve i due a ve ken tar u Igipiti kera la ér: “Sha erdoo Wou, U hemen ior mba U paa ve yô, U hemen ve gbenda sha agee Ou, U za a ve hen icighanjiir Wou.” (Eks. 15:13) Ken masejime yô, “icighanjiir” la va hingir u lun a tempel man upristi man gartamen, ka Yerusalem je la; ator a a due ken tsombor u Davidi cii teman sha ikyônough ki torough ki Yehova ken gar ne. (1 Kron. 29:23) Yesu yange yila Yerusalem ér “gar u Zegetor” kpa lu sha inja je.—Mat. 5:35.

¹⁰ Sha ayange ase ne di ye? Ken inyom 33 la i mar ikyurior i he, ka “Iserael u Aôndo” je la. (Gal. 6:16) Ikyurior la lu anmgbianev mba Yesu Kristu mba i shigh ve mkurem, mba ve lu eren shiada sha kwagh u iti i Aôndo, tom u Iserael u sha iyol fatyô u eren ga la. (Yes. 43:10; 1 Pet. 2:9) Yehova tôndo zwa a ve ér: “Me lu Aôndo ve, ve kpaa vea lu nongoior  Wam.” Lu ityendezwa i í er a Iserael u tsuaa la kpaa je ne. (2 Kor. 6:16; Lev. 26:12) Ken inyom i 1919 la, Yehova lumun asande a “Iserael u Aôndo” la, hen shighe la ve ngohol “tar” u he, hen pe ve lu eren ityom i ken jijingi shi ember paradiso u ken jijingi kpaa la. (Yes. 66:8) Hii ken kwavanyom u 1930 la je “iyôngo igen” umiliôn imôngo kpa kohol ve. (Yoh. 10:16) Er Yehova a lu veren Mbakristu mba sha ayange ne doo doo, ve lu seer iyenge shi a lu kuran ve yô, kwagh ne ka ikyav i vesen i tesen ér hemen u Yehova ngu vough. (Ôr Pasalmi 91:1, 2.) Kwagh ne vihi Satan kpen kpen!

11. Awashima u mbaihyomov mba Aôndo jighilii yô, kanyi?

¹¹ Ken ayange a masejime ne cii, Satan ngu numun ior nav mba ve lu shin tar la ér ve hendan a asande a Mbakristu mba i shigh ve mkurem man iyôngo igen i i lu akar a ve la. Kwagh yange er nahan shin ityôtar i tar u Yuropa sha ikyev i Mbanazi man sha ityoughkitaregh ki tar u Yuropa sha ikyev i gomoti u Atemtyo u ken Soviet Union la. Shi kwagh ne er nahan ken ityar kpishi man una za hemen kpaa, hemban je yô, hen shighe u Gogi u ken tar u Magogi una mase tan num sha ior mba Aôndo la. Hen shighe la, mbaahendanev vea ngohol ikyav mbi ior mba Yehova, vough er sha ashighe a tsuaa la kpa mbaihyomov vev er nahan. Nahan kpa, awashima u Satan kpôô kpôô yô, ka u van a mpav hen atô wase sha er a kera umbur iti yase i Aôndo a ne se la ga yô. Ka a̱ laha hementor u Yehova sha imba gbenda ne nahan, a er nena? Hide time ase sha mkaanem ma orpasalmi ma se er sha ijime la.

Yehova Hemba Mbaihyomov Nav sha Ashighe a Tsuaa La

12-14. Ka mbamhembe uhar mba Iserael hemba mbaihyomov vev ikyua a gar u Megido mba nyi orpasalmi a ôr kwagh sha mi?

¹² Nenge vangertiôr u orpasalmi lu a mi ér Yehova una fatyô u yangen mhen u akuraior a a lu ihyom a ve la. A ôr kwagh u mbamhembe uhar mba Mbaiserael hemba mbaihyomov vev ikyua a gar u Megido u tsuaa, u lu shin pev u Megido la. Inyom ka ia av yô, Ifi u Kishon a uma nahan u nenge a tareghnyaagh u lu gburumaa i za due shin pev u Megido la. Ura u fam ua nôôn yô, ifi la a va a kua a iv shin pev la poo. Alaghga lu sha ci u ityôkyaa ne i yilan ifi ne ér “mngerem ma Megido” kpaa ye.—Mbaj. 4:13; 5:19.

¹³ Igyungu i More lu ica a pev ne kuma er umai pue nahan; lu hen igyungu ne Mbamidian man Mbaamaleki kua ior mba sha vegher u sha ityoughkitaregh la va kohol her ér vea nôngo ityav a Mbaiserael sha ayange a Orjir Gidion ye. (Mbaj. 7:1, 12) Akumautya a Gidion yange vese iyenge ga, lu iorov 300 tseegh, nahan kpa sha iwasen i Yehova yô, ve hemba zege ikyumutya la. Ve hemba ve nena? Ve dondo kwaghwan u Aôndo; ve mough ve za kase afo a mbaihyomov vev mbara, ve lu a mtem sha ave, ve wa akaghausu a yeghen shimi, lu yeghen wanger ga. Gidion ne ior nav zwa yô, ve hembe mtem mara maa akaghausu la yegh wanger wang. Shi ve tôngo ikyor ve, ve ger amo ér: “Sanker u TER man u Gidion.” Kwagh ne nzughul a mbaihyomov vev maa ve gba wuan ayol a ve; mba ve war la ve yevese ve per Ifi u Yordan yande la. Mbaiserael di kohol cii gba zendan mbaihyomov vev mban ityô. Nahan ve wua akumautya a mbaihyomov vev 120,000.—Mbaj. 7:19-25; 8:10.

 ¹⁴ Uwo u Tabor di lu ken hemen u igyungu i More, hen haregh u pev u Megido la kuma er umai unyiin nahan. Lu hen ijiir ne Orjir Baraki vande kohol akumautya a Mbaiserael 10,000 za nôngo ityav a ikyumutya i Yabin, tor u Mbakanaan u ken ipaven i Hasor la ye; lu kurutya Shisera hemen ikyumutya ne ye. Ikyumutya ne lu a akeke a utya 900, hanma yô i zer akaver a iyôô a lun a ahô a esen tsor tsor sha mi. Ikyumutya i Mbaiserael i i lu a ikyav mbi utyaav mbi injaav kpaa ga la kohol sha Uwo u Tabor, ve mee ikyumutya i Shisera ve va a mi shin pev. Tsô, “TER nzughul a Shisera man akeke na cii kua akumautya a na cii kpaa.” Alaghga zege ura hii u nôôn abu nahan Ifi u Kishon va poo, kua haa shin pev la nahan akaver a akeke a ve kera gba fantyô u zômon ga. Mbaiserael wua mbautyaav vev mbara cica cii.—Mbaj. 4:13-16; 5:19-21.

15. (a) Orpasalmi yange er msen ér Yehova a er nyi? (b) Iti i ityav mbi Aôndo mbi masejime la umbur se nyi?

¹⁵ Orpasalmi zamber a Yehova ér a er kwagh u vande eren ne a akuraior a a lu anger Mbaiserael sha ayange na la. A er msen ér: “Er a ve di er yan U er a Mbamidian man a Shisera man Yabin hen ifi u Kishon nahan, mba ve tim ken Endor, ve hingir er ihyôghonov mbi sôron sule a min la nahan.” (Ps. 83:9, 10) Kwagh ka a er yô, i yila ityav mbi masetyô mbi Aôndo una nôngo sha u timin Satan la ér Armagedon (inja i iti ne ken zwa Heberu ér “Uwo u Megido”). Ishember ne umbur se kwagh u ityav mbi i nôngon ikyua a Megido kpoghuloo la. Ityav mbi Yehova hemban hen ijiir ne la na se vangertiôr ér kape ityav mbi Armagedon mbira kpa una hemba je la.—Mp. 16:13-16.

Eren Msen Wer i Tsegha Hemen u Yehova

16. Ishiv mbi mbaahendanev ‘iv a kunya’ nyian nena?

¹⁶ Yehova yange mbaihyomov nav u timin ior nav cica cii ken “ayange a masejime” ne. (2 Tim. 3:1) Sha nahan yô, mbaahendanev mban va ahenge. Pasalmi 83:16 tsengaôron kwagh ne ér: “Iv ishiv vev a kunya, sha u ve̱ ker iti You yô, TERE.” Mbaahendanev mba ken ityar kposo kposo nôngo kpoghuloo ér vea cir Mbashiada mba Yehova zwa, kpa ve kan shio. Ishimawan i mbacivir Aôndo ken ityar ne ka ikyumen shiada hen mbaasemaamimi mba ve lu ‘keren iti i Yehova’ la cii. Iorov udubu deri imôngo mba wuese Yehova saan saan nyian ken ityar kpishi i ngise i tôvon Mbashiada mba Yehova a ican yô. Sha kpôô yô, Yehova hemba! Kpa mbaihyomov nav yô gema va ahenge!—Ôr Yeremia 1:19.

17. Ka kwagh u cieryol u nyi a lu keghen uumacee, man ka mkaanem ma nyi ica a gba ga tsô se umburuu?

¹⁷ Se fa ser mbaihyomov asev vea za hemen u tôvon se a ican. Kpa se za hemen u pasen ior loho u dedoo ne kua mba ve hendan a vese la kpaa. (Mat. 24:14, 21) Nahan kpa, ian i i ne mbaahendanev mban ér ve gema asema ve zua a myom la sôôn kuren. U tseghan iti i Yehova la hemba kan kwagh u vesen a myom u uumace. (Ôr Esekiel 38:23.) Zum u akuraior aa kohol aa zua zwa ér aa tim ior mba Aôndo, er i tsengeôron nahan la yô, se umbur msen u orpasalmi a er ne: “Kunya u̱ kôr ve, i̱ kunda ve  iyol gbem, i̱ nzughul a ve je, ve̱ tim kera.”—Ps. 83:17.

18, 19. (a) Kanyi i lu keghen mba ve lu hendan a hemen u Yehova laa? (b) Mtsegh u Yehova a sôôn tseghan hemen na la bende a we nena?

¹⁸ Mba ve lu hendan a mtemtor u Yehova la cii, mtim u kunya ngu keghen ve. Mkaanem ma Aôndo kaa ér mba ve “we Loho u Dedoo . . . ikyo ga” cii vea ya mtsaha u “mtim u tsôron” sha iyange i Armagedon. (2 Tes. 1:7-9) Mtim ve man myom u mbacivir Yehova sha mimi la cii a lu ikyav i tesen wang ér Yehova ka Aôndo u mimi tswen. A umbur kwagh u mhembe u vesen ne ken tar u he la gbem sha won. A tese mba a va nder ve zum u a ‘nder mbaperapera kua mba ve lu perapera ga’ la kwagh u ityom i Yehova i vesen ne. (Aer. 24:15) Ken tar u he la, vea nenge a akav kpishi a a tese er i doo u wan ayol a ase sha ikyev i hemen u Yehova yô. Mba ken ve mba ve lu a asema a mimi la vea ngôôr fan er Yehova a lu Aôndo u mimi tswen ga.

¹⁹ Sha kpôô yô, kwagh u Ter wase u sha a we ishima u eren sha ci u mbacivir un mbajighjigh la doo je gande! Kwagh ne mgbegha u u eren msen wer Yehova a mase ungwan msen u orpasalmi ne ga he? A sôn Yehova ér: “I̱ kunda [mbaihyomov ou] iyol gbem, i̱ nzughul a ve je, ve̱ tim kera, sha er ve̱ fa er We, u i yer iti You er [Yehova] la, i lu We tseegh U lu Uhembansha sha tar cii yô.”—Ps. 83:17, 18.

[Footnotes]

Ú Fatyô u Pasen Kpa?

• Lu nyi i tser Mbaiserael hen shighe u i nger Pasalmi 83 laa?

• Lu nyi i hemba gban orngeren Pasalmi 83 la ishima?

• Ka unô Satan a lu kôron ve ihyom nyiana?

• Yehova una mase ungwan msen u i er ken Pasalmi 83:18 la nena?

[Study Questions]

[Map on page 15]

(For fully formatted text, see publication)

Ityav mbi i nôngo ikyua a Megido u tsuaa la zua sha mlu wase u ken hemen nena?

Ifi u Kishon

Harosheti

Uwo u Karmel

Pev u Yesereel

Megido

Taanaki

Uwo u Gilboa

Ijôô i Herode

More

En-dor

Uwo u Tabor

Zegemnger u ken Galilia

Ifi u Yordan

[Picture on page 12]

Lu nyi i mgbegha orpasalmi ugen er msen a ishima i mômô?