Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

Ngeren u i Yer Ér “Icam i hen Kpe Zegemnger” la Ka Ngeren u Nyôratô

Ngeren u i Yer Ér “Icam i hen Kpe Zegemnger” la Ka Ngeren u Nyôratô

Ngeren u i Yer Ér “Icam i hen Kpe Zegemnger” la Ka Ngeren u Nyôratô

SHA iyange i Mei 22, inyom i 2007 la, i zua a ihyulenruamabera u ken zwa Heberu u yange i nger ken derianyom u sha utaankaruhar shin u sha anigheni, i za ver ken Yerusalem ken tar u Iserael ape i veren akaa ér ior ve za nengen la. Ngeren ne ka takerada u Ekesodu 13:19–16:1. Icam i shin zegemnger kpa ngi ker, ka icam i yange Mbaiserael wa shighe u Aôndo yima ve sha ivande shin Zegemnger u Nyian je la. Vegher u ihyulenruamabera ne ngu a inja sha ci u nyi?

Mlumun u sha mpin ne bende a inyom i yange i nger kwaghngeren ne la. Yange i nger Uihyulenmbaruamabera mba Zegemnger u Kuugh la ken atô u derianyom u sha utar Cii man Shighe u Yesu (C.S.Y) la man derianyom u hiihii la. Ken anyom a karen ken ijime 60, cii man i zua a ihyulenruamabera ne yô, lu kwaghngeren u ken zwa Heberu u i yer ér Aleppo Codex, u yange i nger un ken inyom i 930 la tseegh lu ye. Dugh avegher a ihyuleruamabera ne sha yô, mba a zua a kwaghngeren u Mbaheberu môm u i nger un anyom uderi uderi er ngun nahan la ga.

James S. Snyder, or u a nengen sha ijiir i koson akaa i ken Iserael la kaa ér, Kwaghngeren u “Icam i Shin Zegemnger la hide zua ijem i i lu hen atô u Zegemnger u Kuugh la . . . man ngeren u ken zwa Heberu u i yer ér Aleppo Codex la.” A kaa ér, ngeren la kua ngeren mba Bibilo mbagenev mba ikyav i dedoo i tesen er “yange í ver ngeren her a u musan shio yô.”

Ihyulenruamabera la ngu môm ken ungeren mba yange i zua a mi ken shinagoge u ken gar u Cairo ken Igipiti, ken derianyom u sha 19 la. Nahan kpa, orgen u yange zenden kohol ngeren mba ken zwa Heberu yô, fa mluainja u ngeren mban ga zan zan va kar pinen orgen u a fe kwagh u ngeren mban yô, ken inyom i 1970 la. Yange mba ngeren shighe u i nger vegher u ihyulenruamabera ne yô, maa i koso i zan zan i kar za veren hen ijiir i i tsenen akaa ér ior ve za nengen, i i lu ken tar u Iserael la.

Adolfo Roitman, u a lu ityough sha vegher u ijiir i i tsenen akaa ér ior ve za nengen i ken Iserael, i i yer ér the Shrine of the Book, shi a nengen sha vegher u Uihyulenruamabera mba Zegemnger u Kuugh la kaa ér: “Ihyulenruamabera i Icam i hen Kpe Zegemnger la tese ér, yange i gema Bibilo i í yer ér Masoretic la vough a mshi shio, man kwagh u se lu a mi ken Bibilo nyian ne kpa kwagh gema shami ga. Gbenda u doon tsung u yange i nger Icam i hen Kpe Zegemnger ken derianyom u sha utaankaruhar shin u sha anigheni la ngu kwagh môm a ngeren u nyian ne.”

Bibilo ka Mkaanem ma Aôndo a ne i nger yô, man ka Yehova iyol na a kor i̱ i lu her jimin ye. Heela tseegh ga, mbangeren yange ve kundu ishima ve kôpi Ruamabera jimin cii vough, kwagh shi ga. Nahan yô, se fatyô u suur sha Bibilo i se lu a mi nyian ne a akperan shio.

[Picture Credit Line on page 32]

Courtesy of Israel Museum, Jerusalem