Er Nan i Doo u Wan Mbagenev Ityom Sha Ikyevee, man Se Er Kwagh Ne Nena?

IEREN i wan mbagenev ityom sha ikyev la i hii ica gba cii ve i gba tar ye. Yehova yange gba Wan na u môm-môm la been kera cii yô, maa yar tom a Wan na u lu “or u fan tom” la sha u gban sha man tar. (Anz. 8:​22, 23, 30; Yoh. 1:⁠3) Shighe u Aôndo gba nomsoor man kwase u hiihii la, Aôndo kaa a ve ér, “mar nen kpishi, seer nen ngeen, iv nen tar.” (Gen. 1:28) Orgbanakaa yange na uumace tom u samber a Paradiso u Eden la sha tar cii. Jighilii yô, ieren i Yehova kua mbacivir un i wan mbagenev tom sha ikyev la i hii sha ayange a tsuaa la je.

U wan mbagenev tom sha ikyev la wa nyi man nyi kere? Er nan i doo u mbatamen vea hen u wan mbagenev ityom igen sha ikyev ken tiônnongo, man vea er kwagh ne nena?

Inja i u Wan Mbagenev Tom sha Ikyev la Ér Nyi?

Ka a kaa ér “i wa or tom sha ikyev” yô, kwagh la ngu tesen ér i wa nan kwagh sha ikyev shin i na nan ian i eren kwagh sha ityough ki orgen shin i na nan tom, gayô i na nan tahav mbu vesen mbu eren ma tom. Nahan, u wan mbagenev ityom sha ikyev la ngu tesen ér gba u se wa ve ken kwagh u se lu eren la sha er se kure ityom yase tsembelee yô. Kwagh ne inja na yô, gba u se na mbagenev ian i lun a tahav mbu eren ityom kposo kposo.

Doo u mba i ne ve ma tom ken tiônnongo cii vea kure u sha inja, shi vea pase mba ve ne ve tom la er tom shon u lu zan hemen yô, man ashighe kpishi a doo u vea ker mhen hen mbara mba ve we ve tom sha ikyev la, aluer kwagh tsume ve yô.  Nahan cii kpa ka anmgbian u a we or tom sha ikyev la, i lu tom na jim jim ye. Gba u una nengen er tom shon u lu zan yô, shi una na kwaghwan shighe u kwagh a nzughul yô. Nahan kpa, alaghga mbagenev vea pine ér: ‘Aluer ka tom u ú fatyô u eren iyol yô, er nan ve i gbe u ú wa orgen u sha ikyevee?’

Er Nan Ve i Doo u A Waan Mbagenev Tom sha Ikyevee?

Hen ase sha kwagh u Yehova yange er ne. Yange gba Wan na u môm-môm la been kera cii yô, maa na un ian i wasen un u gban akaa agenegh cii. Sha kpôô yô, “ka ken a Na man i gbe akaa cii ye, a a lu Sha, man a a lu shin tar kpaa, a i nengen a mi la kua a i nengen a mi ga la kpaa.” (Kol. 1:16) Orgbanakaa yange una soo yô, ma er hanma kwagh cii iyolna, nahan kpa er soo ér Wan na a zua a iember i eren akaa yô, a pande tom ne a na un. (Anz. 8:31) Kwagh ne na yô, Wan na seer kaven aeren a Aôndo. Se fatyô u kaan ser, Ter yange er kwagh ne sha u tsaase Wan na u môm-môm la.

Yesu Kristu dondo ikyav i Ter na shighe u lu shin tar la sha u wan mbagenev tom sha ikyev. Yange tese mbahenen nav kure kure. Yange hii tindin mbaapostoli mba 12 mbara, ken masejime yô, va tindi mbahenen mbagenev 70 sha u ve hemen u eren tom u pasen kwagh la. (Luka 9:​1-6; 10:​1-7) Yesu va ngur zenden sha ajiir a ve vande pasen kwagh her la yô, kera gba a gba ityô he ga. Er lu zulum u Yesu una yem sha yô, á na mbahenen nav mba yange tese ve la ityom i vesen, kua tom u pasen kwagh sha tar cii la kpaa.​—⁠Mat. 24:​45-47; Aer. 1:⁠8.

Ieren i tesen ior shi wan ve tom sha ikyev la hingir kwagh u tiônnongo u Kristu eren yô. Apostoli Paulu yange kaa a Timoteu ér: “Gema [akaa ne] wa sha ikyev i ior mba ve lu jighjigh mba vea kuma u tesen mbagenev kpaa yô.” (2 Tim. 2:⁠2) Gba u mba ve vie ken nongo u Yehova la vea tese mbagenev, ve di kpa vea gema a tese mbagenev mba i lu a tese ve ga la.

Ortamen ka nana pande tom u nan, nana wa mbagenev sha ikyev yô, nan wase ve u zuan a iember i tesen anmgbianev shi sôron ve la a nan imôngo. Aluer mbatamen fa dedoo ér, uumace mba a agee a eren hanma kwagh cii ayol a ve ga yô, vea hemba nengen er i doo u vea waan mbagenev ityom sha ikyev ken tiônnongo yô. Bibilo kaa ér: “Kwaghfan ngu hen mbahiden a iyol ijime.” (Anz. 11:⁠2) Or u hiden a iyol ijime nan lanen mbamyina mba nan ga. Aluer u ngu eren hanma kwagh iyol you yô, alaghga a tume u iyol shi u zuan a shighe u lun vea tsombor wou kpaa ga. Nahan hemba doon u panden tom nan mbagenev. Se tese ikyav i kwagh ne sha anmgbian u a lu ortamen u wasen mzough u mbatamen tom la. Una fatyô u kaan a mbatamen mbagenev ér ve wase un u eren ceke i inyaregh ki tiônnongo. Tom ne ua wase mbatamen mbagenev mbara kpa vea fa er ikpa inyar i tiônnongo ve i lu yô.

Ka a̱ wa mbagenev tom sha ikyev yô, kwagh ne a wase ve u fan tom la tsembelee shi lun a mkav sha kwagh kpaa, shi or u nan ne ve tom la kpa, nan zua a ian i fan kwagh u vea kôr cio u eren yô. Nahan aluer mbatamen mba wan anmgbianev mba ken tiônnongo tom sha ikyev sha inja yô, kwagh ne una wase mbatamen vea ‘kar’ mba i lu u vea va hingir udiakon ken hemen la vea nenge.​—⁠1 Tim. 3:⁠10.

U kuren yô, aluer mbatamen mba wan mbagenev ityom sha ikyev yô, vea lu tesen ér ve na ve jighjigh. Paulu yange tese Timoteu er ve lu eren tom u mishen imôngo la. Kwagh ne yange na yô, nomsombaiorov mba uhar mban hingir mbaaboki mba sôngo sôngo. Nahan Paulu yila Timoteu ér, ‘wan na u mimi u sha jighjigh u nan.’ (1 Tim. 1:⁠2) Kape tom u Yehova man Yesu er  imôngo sha u gban akaa cii la kpa yange u na yô ve hingir u lun kangenaa je la. Aluer mbatamen mba wan mbagenev ityom sha ikyev yô, ieren ne ia wase mbatamen u yan ikyar a ve kangenaa.

Er i Hii Ve Ka i Taver Mbatamen Mbagenev Yô

Er mbatamen ve fe ér mtsera ngu sha u wan mbagenev tom sha ikyev nahan kpa, ka i taver ve mbagenev kpishi u eren nahan, gadia ve nenge ér kwagh ne una pande tahav mbu ve lu a mi la. Alaghga vea hen ér gba u a lu ve keng vea luun ityough sha kwagh hanma shighe ye. Nahan kpa, umbur wer cii man Yesu yem sha yô, vande wan mbahenen nav zegetom sha ikyev, man yange fa dedoo ér vea hemba eren ityom i vesen a na!​—⁠Mat. 28:​19, 20; Yoh. 14:⁠12.

Mbatamen mbagenev yô, alaghga yange ve wa mbagenev tom sha ikyev kpa ve nenge a mtsera ker ga. Alaghga vea hen ér aluer ve er tom ayol a ve yô, vea hemba eren u sha inja shi vea er u fele kpaa. Nahan kpa, hen ase sha ikyav i Paulu ne. Yange fa er injar í lu ken u wan mbagenev tom sha ikyev yô, nahan kpa shi kav er i lu u vea fatyô u eren kwagh sha ishima na hanma shighe cii ga yô. Paulu yange tese Marku, ikyar-tom na u kiriki, shighe u due zende mishen na u hiihii la. Ishima yange i vihi Paulu a Marku kpishi shighe Marku undu tom na hide yem ken ya na la. (Aer. 13:13; 15:​37, 38) Kpa, kwagh ne yange Paulu u tsaase mbagenev ga. Er se vande ôron nahan, Paulu yila Timoteu, gumor Kristu ugen ér a̱ va lu ikyar-tom na. Timoteu yange vian ka kom u una er ityom i vesen kpaa yô, Paulu undu un ken Efese shi na un tom u tsuan mbatamen man udiakon veren ken tiônnongo ne.​—⁠1 Tim. 1:3; 3:​1-10, 12, 13; 5:⁠22.

Mbatamen mba ainge kpa, aluer ma anmgbian lumun ityesen ve tsembelee ga je kpa, doo u vea gba uwer u tsaase anmgbianev mbagenev ga. Hemba doon u se na mbagenev jighjigh shi se tsaase ve kpaa, man u eren nahan la ka kwagh u injaa kpishi. Kpa kanyi akaa nahan i doo u mbatamen vea umbur shighe u ve lu wan mbagenev tom sha ikyev laa?

Er A Wa Mbagenev Ityom sha Ikyev Yô

Aluer ú soo u wan anmgbianev mbagenev ityom sha ikyev yô, vande nengen aluer ve kuma u eren i yô. Zum u hingir hange hange u a karen anmgbianev kwaghyan ayange ayange ken Yerusalem yô, mbaapostoli tsua “ior utaankaruhar . . . , mba i wuese ve, man ve iv a Jijingi man mfe kpaa yô,” ér ve er tom ne. (Aer. 6:⁠3) Aluer u kaa a or u tseen ishima sha kwagh ga wer nana er ma tom yô, alaghga nana er u ga kuaa je. Nahan hii nan nan ityom i kiriki ve. Aluer nan er i tsembelee yô, alaghga nana fatyô u eren ityom igen kpaa.

Nahan kpa, ka cii la ga. Ior mba anza kposo kposo shi akaa a vea kôr cio u eren la kpa nga kposo kposo. Shi mfe u ior kpa ngu kwagh môm ga. A fatyô u nan anmgbian u lun sar sar, u eren a ior kundu kundu tom u sôron mtem ken tiônnongo. Anmgbian ugen u nan eren kwagh sha inja shi nan fe u veren akaa vough vough kpaa la, nana fatyô u lun or u wasen akawe u tiônnongo tom. A fatyô u nan anmgbian u kwase u nan fe u eren a ijiir ér i̱ doo ashe tom u pendan ufaluwa vough vough hen ijiir i eren mkombo u umbur ku u Yesu.

Aluer u ngu nan ior ityom yô, pase ve kwagh u ú soo wer ve er la wang. Cii man Yohane u eren Batisema tindi mbatomov hen Yesu yô, vande pasen ve kwagh u yange soo u fan hen Yesu la shi ôr ve er vea pine Yesu kwagh shon kpaa yô. (Luka 7:​ 18-20) Kpa Yesu yô, shighe u kaa a mbahenen nav ér ve kohol avur a kwaghyan u yange na ior sha ivande la yô, kera pase ve vighe vighe er vea er tom ne ga. (Yoh. 6:​12, 13) Ka mlu u tom u i gbe u a er la man mfe u or u i we nan tom sha ikyev la una na a pase nan kwagh u i gbe u nana er la vighe vighe shin a pase nan ga ye. Gba u or u nan we or tom sha ikyev, man u i we nan tom la, vea fa vighe vighe kwagh u i gbe u una due ken tom shon la. Shi gba u ve mba uhar mbara cii vea fa ashighe a i gbe u or u i we nan tom sha ikyev la nana pasen or u nan ne nan tom la er tom la u lu zan yô. Doo u ve cii vea fa kwagh u i gbe u or u i we nan tom la nana kar a ishima nana er iyol i nan yô. Aluer gba u a kure tom shon sha ma iyange yô, a hemba doon u ve mba uhar mbara cii vea tema vea lam sha mi imôngo, vea gba zwa môm.

Doo u a na or u i we nan tom sha ikyev la inyaregh kua ikyav mbi tomov man iwasen i nan soo la. Shi alaghga a lu a inja u ôron mbagenev kwagh u tom shon. Yesu yange na Peteru “uishindan mba tartor u Sha” sha ishigh ki mbahenen nav mbagenev. (Mat. 16:​13-19) Sha nahan yô, ashighe agen alaghga a doo u a pase tiônnongo una fa anmgbian u nan lu eren ma tom yô.

Doo u se er kwagh sha kwaghfan. Aluer u na or tom kpa, u hide u ngu wan zwa sha mi fele fele yô, ka inja er u ngu kaan a nan wer, “M na u jighjigh ga” nahan. Sha mimi yô, alaghga ashighe agen nana er tom la nana kure vough er u soo la ga. Nahan cii kpa, aluer i na or u i we nan tom sha ikyev la an-ian u eren u sha ishima i nan yô, afaerenga nana hemba lun a vangertiôr shi nana seer zuan a mfe kpaa. Kpa u ngu wer, gba u a ar nan a tom la a u fan er nan lu eren u shio ga. Shin er Yehova na Wan na tom u gban akaa agen nahan kpa, yange undu un a mi tswen ga. Yange kaa a Or u Fan Tom ne ér: ‘Sé er or sha inja i mlu Wase.’ (Gen. 1:26) Nahan yô, ieren you man kwaghôron wou a tese ér u sue tom u i lu eren la, shi wuese or u nan lu eren u la sha iniôngon i nan la kpaa. Hide nenge nen sha akaa a á dugh ken tom u nan lu eren la; kwagh ne una lu nan a iwasen kpishi. Aluer nan ngu eren tom la tsembelee ga yô, i de taver we u seer wan nan kwagh ga shin wasen nan ga. Umbur wer, kwagh u una due ken tom la cii ka we u ú we nan tom sha ikyev la a pine u kwagh sha mi ye.​—⁠Luka 12:⁠48.

Anmgbianev kpishi zua a iwasen sha u eren ityom i ken tiônnongo i mbatamen mba wan ve ikyo yange ve wa ve sha ikyev la. Sha kpôô yô, gba u mbatamen cii vea kav Yehova sha u fan ityôkyaa i í gbe u vea waan mbagenev ityom sha ikyev man er vea er kwagh ne kpaa yô.

[Ngeren u kiriki u a lu sha peeji 29 la]

U WAN MBAGENEV ITYOM SHA IKYEV LA KA

• gbenda u nan mbagenev ian i zuan a iember ken tom u ve er la

• gbenda u kuren ityom kpishi

• u tesen kwaghfan man iyol hiden a mi ijime

• gbenda u tsaase mbagenev

• gbenda u tesen ser se na mbagenev jighjigh

[Ngeren u kiriki u a lu sha peeji 30 la]

ER SE WA MBAGENEV ITYOM SHA IKYEV YÔ

• Tsua mba ve kom u eren tom la yô

• Pase hanma kwagh cii vighe vighe

• Ôr kwagh u i gbe u a er la wang

• Na nan ikyav mbi tomov

• Kwagh a gba u sha tom u nan lu eren la shi tese wer u na nan jighjigh

• Kegh iyol u lumun nyityôkwagh i ia due ken tom u ú we nan sha ikyev la cii

[Foto u sha peeji 31]

U wan or tom sha ikyev la kua u nengen er tom la u lu zan la