Zua A Mkor Ken Ior Mba Aôndo
Zua A Mkor Ken Ior Mba Aôndo
“Me sugh U ken mkohol u tamen.”—PS. 35:18.
1-3. (a) Kanyi alaghga ia na Mbakristu mbagenev u vihin mlu ve vea Yehovaa? (b) Ior mba Aôndo vea zua a mkor hana?
ZUM u anmgbian ugen u i yer un ér Joe, lu ken memyol vea kwase na yô, ve wa kwagh u wasen ve u ôôn shin mnger sha ahenge, ve gba za tungun iyol shin zegemnger ugen, u iv a ishu shimi atô kposo kposo, i vesen man i kiriki yô. Ve gba iyol ve wa yemen ker atô sha er vea kenger avande a shin mngerem mara yô. Mba ee uwe mba za nyer hen ape aiv lu yô, kwase u Joe kaa a na ér, “Beem er se mba yemen ica yum nahan.” Joe gema kaa ér, “Kwagh a de ze u iyol ga, m fa kwagh u m lu eren yô.” Joe kaa wener, ica i gbe ga yô, gba taver un, tsô un pine ér, ‘Ishu ne yem han cica?’ Fese je maa a kav ityôkyaa, a mciem iyol. Zegeishu ugen u vihin tu, u i yer ér shark la za due shin aiv, hôn ishigh sha a na. Joe lu a tuula iyol cuku kpaa ga. Ishu la va zulum a na cii yô, i nenda, i yem kwagh u i.
2 Tar u Satan ne ua fatyô u saren Orkristu, nana hingir u kenger iemberyolough man tom u eren man akaa a ior ve lu a mi la menan azer, je yô, nana nyôr iyol ken kwaghbo cor cor kpa a baver nan ga. Joe, u a lu ortamen ken tiônnongo na la kaa ér, “Kwagh u yange erem la na yô, m hen sha kwagh u ior mba se ker azende a ve la. Tungu iyol hen ape a saan we iyol shi kwagh a er u ga yô, ka ken tiônnongo je la!” De tungun iyol hen ape mngerem ma ze kpishi, ape u de u eren akaa a ken jijingi ve u gba ken kwaghbo la ga. Wea nenge wer u ngu gban ica a tiônnongo yô, cin hide ker fele fele. U er nahan ga yô, kwaghtseren u ken jijingi una kohol we.
3 Tar u ainge ne ka bojiir u a doo sha ci u Mbakristu ga yô. (2 Tim. 3:1-5) Satan fa er shighe na a kera vese ga yô, nahan a due ngu keren mba ve lu tsevaa ga, mba una ya yô. (1 Pet. 5:8; Mpa. 12:12, 17) Nahan kpa, se ban a mkor ga. Yehova na se ijiir i se kura ayol a ase kua ikyar i se ye a na la yô, man ijiir la ka tiônnongo u Kristu.
4, 5. Ka ior kpishi ken ishima sha kwagh u mlu ve u ken hemen la nena, man ka sha ci u nyi?
4 Tar ne ngu ne mkor u ikyoogh ga, a lu mkor u ken ishima shin u sha iyol kpaa. Ior kpishi nenge ér ve mba ken mkor ga sha ci u ifer man ipila man mtaver u akaa a taver ishe yum la kua mbamzeyol mba sha kwagh u inyaagh man ahumbe man mngerem man imendenev kua ishôso kpaa. Ior cii mba tagher a zayol u iyolbeen man vihiyol. Shi mbagenev mba ve lu a ityom man uyaav man inyaregh kpishi shi ve lu a gbong gbong iyol la kpa, ishima ia lu nyian ve ér shin akaa ne aa tsa a kuma shighe nena-o?
5 Kape mkor u ken ishima kpa a lu mnyamciem hen ior kpishi je la. Kwagh er vihi yô, awashima u ior kpishi yange ve lu a mi u zuan a mkom ken ivaa man ken tsombor la fatyô u kuren sha mi mayange ga. Hide sha gbaa u yan ikyar a Aôndo kpa, i tumbur a mbazan adua kpishi, ve hingir tengemee, nahan ve hingir u hunan ityesen i í tesen ve la, hemban je yô, er aeren a mbahemenev mba aduav a ndôhôr ve ishima shi ve nenge a atesen a ve ken Bibilo ga la. Sha ci u nahan yô, ior kpishi nenge ér kwagh ugen u vea er ngu ga, saa di u suur sha kwaghfan u sangen yeke gayô erdoo u mbawanndor a ve la tseegh. Nahan, kera kpilighyol er i hii ve ishima i ze ior iyol tsung sha kwagh u mkpeyol ve shi ve kera soo u henen sha kwagh u mlu ve u ken hemen yum ga la ga.
6, 7. (a) Kanyi i ne ve mnenge u ior mba ve civir Yehova a kaha kposo a u ior mba ve civir un ga laa? (b) Kanyi se lu timen sha mini?
6 Nenge imba er mnenge u ior mba ve lu ken tiônnongo u Kristu la a kaha a u ior mba ve lu ker ga la sha wono! Er se lu ior mba Aôndo yô, ka sea tagher a amba uzayol mba mbawanndor a vese ve tagher a mi la kpa, se mba eren kwagh er ve nahan ga. (Ôr Yesaia 65:13, 14; Malaki 3:18.) Sha ci u nyi? Sha ci u se zua a mpase u kuman se ken Bibilo sha kwagh u mlu u uuma cii ve lu ker ne, shi i wa se agoyol u nôngon a mbamtaver man mbamzeyol mba se tagher a mi ken uma la. Sha ityôkyaa ne yô, ishima nyian se sha kwagh u mlu u ken hemen kpishi ga. Er se civir Yehova yô, se mba a mkor sha mbamhen mba gbilinigh, mba ve har sha ruamabera ga la, man aeren a jimbagh kua kwaghbo u ka a due ker la kpaa. Kwagh ne na yô, mba ve lu ken tiônnongo u Kristu mba a bem u mbagenev ve lu a mi ga yô.—Yes. 48:17, 18; Fil. 4:6, 7.
7 Aluer se time sha akav kpuaa yô, aa wase se u gbidyen kwar sha mkor u mbacivir Yehova ve lu a mi, kpa mba ve civir un ga ve gem ve ban a mi yô. Akav ne aa wase se u tôvon sha mbamhen asev man aeren a ase nengen, aluer ka u se seer dondon kwaghwan u Aôndo u a lu sha ci u kuran se la kpa, se fa.—Yes. 30:21.
“Shi Kpuaa Tsô Angahar a Am Ma a Dolough Kera”
8. Hanma shighe yô ka i gba u mbacivir Yehova vea er nyi?
8 Hii sha ayange a tsuaa la je, mba ve tsua u civir Yehova shi ungwan imo na yô, ve palegh u lun kôôsôô a mba ve civir Yehova ga la. Lu Yehova je tese ér ihyom ia lu hen atô u mbacivir un man mbadondon Satan ye. (Gen. 3:15) Er ior mba Aôndo ve dondon akaawan a Aôndo sha gbashima yô, ka ve eren kwagh kposo a akuraior agen a a kase ve la. (Yoh. 17:15, 16; 1 Yoh. 2:15-17) Nahan kpa, ka hanma shighe ka i lu ve zange u dondon atindi a Aôndo ga. Ashighe nga, a mbacivir Yehova mbagenev huna kwaghfan u a lu ken ieren i tangen iyol ga la yô.
9. Pase mzeyol u orngeren Pasalmi 73 tagher a mi la.
9 Ortom u Yehova ugen, u yange fatyô u fan jighilii ér un tsua gbenda u vough ga yô, lu orngeren Pasalmi 73, u a shi nan kpa due ken tsombor u Asav la. Orpasalmi ne pine er i hii ve ashighe kpishi ka i lu inja er mbaaferev mba zan ikyura shi mba saan saan, kpa mba ve nôngon ér vea civir Aôndo la ve gem ve tagher a atsan man ameen yô.—Ôr Pasalmi 73:1-13.
10. Atôakaa a orpasalmi ter la nga u a iwasen sha ci u nyi?
10 I lu nahan u pine mbampin mba orpasalmi yange pine la vee? Aluer kwagh ngu nahan je kpa, doo u ishima ia na u ibo kpishi, u lu henen wer u ban a jighjigh u nan ga. Mbacivir Yehova kpishi, kua mbagenev mba Yehova yar tom a ve u ngeren Bibilo je kpa, ve pine mbampin er mbara nahan. (Yobu 21:7-13; Ps. 37:1; Yer. 12:1; Hab. 1:1-4, 13) Sha kpôô yô, gba kpee u mba i sar ve u civir Yehova cii vea hen sha mpin u a dondo ne zumbee, shi vea lumun a mlumun u i ne sha mi la kpaa; mpin shon yô, ér: U civir Aôndo shi ungwan imo na la ka kwagh u hemban doon cii u or a er yôô? Kwagh ne gber sha ikyaa i Satan yange due a mi ken sule u Eden la. Shi ka kwagh u vesen ken ahon a Satan gba sha kwagh u or u nan kom u hemen tar cii la. (Gen. 3:4, 5) Nahan doo u hanma wase cii nana time sha kwagh u orpasalmi ne ôr la. Doo u se tômon mlu u mbaaferev mba kaan ihyagh, mba i lu inja er mba a zayol shio laa? Doo u se ‘kaha se undu’ mcivir u Yehova se dondo ieren ve laa? Ka kwagh u Satan una soo ér se er vough je la.
11, 12. (a) Orpasalmi yange dugh akperan ken ishima na nena, man kwagh la tese se nyi? (b) Kanyi i wase u u̱ kuren ikyaa er orpasalmi nahana?
11 Kanyi yange i wase orpasalmi u dughun akperan ken ishima na kera? Shin er a lumun wener un nôngo u kahan undun perapera nahan kpa, mnenge na gema kposo zum u za nyôr ken “icighanjiir u Aôndo” la, inja na yô, lu shighe u za kohol imôngo a ior mba akaa a ken jijingi hemba gban ve ishima shi gbidye kwar sha awashima u Aôndo la. Hen shighe la, wanger orpasalmi la wang er kwaghbo u una va tser mbaaferev la, i lu kwagh u un soo la ga yô. A kav er ieren ve man akaa a ve tsough u eren la a ne ve lu ken “ajiir a lyemen” yô. Orpasalmi kav er mba ve lu undun Yehova sha idya i eren la cii vea kure ken mtim fefa sha akaa a tan mciem iyol, kpa mba ve civir Yehova yô, una sue ve yô. (Ôr Pasalmi 73:16-19, 27, 28.) We kpa u nenge a mimi u mkaanem mara je ka u henen a hen ga. Uma u keren akaa a yolough je kwagh tsô gban we sha atindiakaa a aôndo ga la, una sar ior kpishi, kpa kwaghbo u una due ker la ka u or a fatyô u waren un ga yô.—Gal. 6:7-9.
12 Kanyi igen kpa se hen sha kwagh u yange er orpasalmi laa? Yange zua a mkor man kwaghfan hen atô u ior mba Aôndo. Lu shighe u za hen ijiir i civir Yehova la hii u henen kwagh sha gbir ye. Nyian kpa, se fatyô u zuan a mba lun a kwaghfan mba vea wa se kwagh yô, shi se ya kwaghyan u ken jijingi u dedoo ken mbamkombo mba tiônnongo kpaa. Yehova kaa a mbacivir un ér ve zaan mbamkombo mba Mbakristu nahan ka sha inja je. Aluer ve za yô, a taver ve ishima u eren kwagh sha kwaghfan. —Yes. 32:1, 2; Heb. 10:24, 25.
Kôron Azende sha Kwaghfan
13-15. (a) Kanyi yange i er Dina, man kwagh la tese se nyi? (b) U se kôron azende vea mba ve ne jighjigh a vese imôngo la ka mkor sha ci u nyi?
13 Môm ken ior mba ve nyôr ken zayol u vesen sha ci u ve kôr ijende a ior mba ken tar yô, lu Dina, wan u Yakob u kwase. Kwagh u i er ken Genese sha kwagh na la tese ér yange za sôron ônkasev mba Mbakanaan mba ve lu hen ape tsombor na lu la. Mbakanaan kuran atindi a sha kwagh u aeren a wang er mbacivir Yehova nahan ga. Shighe kar yô, akaa a mbadughun akaa shin inya zua a mi la tese ér uma u Mbakanaan la na tar ve iv a akombo a civir man ijimba man mcivir u ijimbagh kua ipila. (Eks. 23:23; Lev. 18:2-25; Dut. 18:9-12) Umbur kwagh u yange due ken ieren i Dina i yan ijende a ior mban la.
14 Orgen hen ijiir la, iti na ér Shekem, u i er kwagh na ér “lu a icivir hemba mba hen ya u ter na cii” la, nenge a Dina yô, “a kua a na, a yav a na, a vihi un.” (Gen. 34:1, 2, 19) Nenge imba kwagh u vihin ne sha wono! U hen wer Dina yange hen ér a tsa sha won nahan imba kwagh la ia er unu? Adooga tsô lu keren ér una doo di a doo vea ikyaior i hen ijiir la tsô, sha ci u nenge wener vea er un ma kwaghbo ga. Nahan kpa, Dina tsugh iyol na kpishi.
15 Kwagh ne tese se nyi? A tese ér se fatyô u yan ikyar a mbananjighjighga yemen iyol ishô ga. Ruamabera kaa ér “ujende mba bov mba vihin mbamlu mba dedoo.” (1 Kor. 15:33) Kpa, aluer azende a ou ka mbananjighjigh a we imôngo, mba ve kor atindi a sha kwagh u aeren a dedoo a we kpa u kor la shi Yehova a doo ve ishima er a doo u nahan yô, kwagh ne una lu mkor hen a we. Azende a dedoo angara nahan aa wase u u̱ eren kwagh sha inja.—Anz. 13:20.
“I Ôô Ne”
16. Paulu ôr kwagh u mbagenev ken tiônnongo u Korinte ér nyi?
16 Tiônnongo u Kristu wase ior kpishi u wanger ayol a ve sha aeren a hôngorough. Shighe u Paulu nger washika na u hiihii hen tiônnongo u ken Korinte la, a ter akaa a Mbakristu vea er sha u geman uuma vev zuan sha atindi a Aôndo yô. Mbagenev vande lun mbadyarev man mbacivirakombo man mba vihin ivaa sha idya man nomso mba yaven ayol a ve man mbaiv man mbahundenmsôrom man amba a ior la nahan. Paulu kaa a ve ér, “kpa i ôô ne.”—Ôr 1 Mbakorinte 6:9-11.
17. Atindi a Bibilo gema uma u ior kpishi mba ve dondon a la nena?
17 Ior mba ve lu a jighjigh u nan ga yô, ve ban a atindi a injaa a ve kor yô. Ka ve wa atindi a ve ayol a ve, gayô, ve gbaa dondon ikpelaior ityô ken ijimba i eren tsô, er mbagenev ken Mbakorinte mba tsuaa mbara kpa ve eren cii ve ve va mase hingir mbananjighjigh nahan. (Ef. 4:14) Nahan kpa, mba ve fe mkaanem ma Aôndo kua mbaawashima nav vough, shi ve dondon akaawan a ken Ruamabera cii, mfe la ngu a tahav mbu geman uuma vev. (Kol. 3:5-10; Heb. 4:12) Ior kpishi mba ve lu ken tiônnongo u Kristu nyian kpishi vea fatyô u ôron we ér, cii man ve va hingir u dondon igbenda i perapera i Yehova ken uma ve yô, ve vande lun ior mba kwagh gbaan ve sha atindi a sha kwagh u aeren a wang ga yô. Nahan je kpa, ve zua a mkom ga, shi saan ve iyol kpaa ga. Lu shighe u ve hii u yan ikyar a ior mba Aôndo shi dondon akaawan a Bibilo ken uma ve la ve, ve zua a bem ye.
18. Kanyi yange i er gumkwase ugene, man kwagh la tese nyi?
18 Kwagh ne kaha kposo a kwagh u ior mbagenev mba ashighe a ken ijime la ve undu ‘mngerem ma kwaghbo a lu shimi ga’ man ve yem la, hegen mba vaan afanyô tsung sha kwagh u yange ve tsua u eren ne. Anmgbian u kwase ugen u se yila un ser Tanya yô, kaa ér yange i “pande i yese un ken mimi,” kpa va lun anyom 16 yô, a undu tiônnongo sha u za “zendan iengem i taregh.” Môm ken akaa a vihin a yange er un yô, lu iyav mbu wa shi kôr vihi la. A kaa ér: “Ken anyom a atar a yange m undu tiônnongo la, m zua a hang ken ishima, u una fatyô u been ga yô. Mwoo u yange m wua wan wam u ken u ya la ka kwagh u hungur mo ga. . . . M soo u kaan a agumaior a a lu tômon ér aa za ‘bende’ tar aa nenge la mer: ‘De nen!’ Alaghga hiihii la tar ua nyoho, kpa ken masejime yô, ka u yua i hemba megh. Kwagh u injaa môm kpa ngu ken tar ga, saa ican i yan tseegh. Yange m bende u m nenge, ka nahan m fe ye. Nahan lu nen ken nongo u Yehova her! Ka cii gbenda u zuan a msaanyol ken uma je la.”
19, 20. Se mba zough a mkor u nyi ken tiônnongo u Kristuu, man se mba zough a mi nena?
19 Aluer u undu tiônnongo u Kristu u a lu ijiir i nan we mkor la yô, hen ase er uma wou una lu la. U umbur a umbur tsô kpa, ior kpishi mba soon u umbur uma u gbilinigh u yange ve eren cii ve ve va mase ngohol mimi la ga. (Yoh. 6:68, 69) Aluer u ngu ikyua a anmgbianev ou mba nomso man mbakasev mba ken Kristu yô, u za hemen u zuan a mkor sha ikyev i atsan a a tseren ior mba ken tar u Satan la. U yan ikyar a ve shi zan mbamkombo mba tiônnongo nduuluu la una wase u u umbur kwaghfan u atindi a Yehova a perapera la hanma shighe shi una taver we ishima u dondon atindi shon. U ngu a atôakyaa kpishi a ‘sughun Yehova ken mkohol u tamen’ er orpasalmi kpa er nahan.—Ps. 35:18.
20 Ka mimi, atôakyaa nga kposo kposo a ka a na ve ashighe agen ka i wa taver Mbakristu cii u tilen sha mimi yô. Alaghga a gba u or nana tese ve kwagh u vough u vea er sha ashighe ne yô. Kanyi kwagh we man mbagenev ken tiônnongo ne fatyô u eren sha u wasen ma anmgbian ken ashighe nee? Ngeren u a dondo ne una time sha kwagh u ú er ve u za hemen u ‘taver anmgbianev ou asema shi u wasen’ ve yô.—1 Tes. 5:11.
U Na Mlumun Wer Nyi?
• Se hen nyi sha akaa a yange er orngeren Pasalmi 73 laa?
• Kwagh u er Dina la tese se nyi?
• U fatyô u zuan a mkor ken tiônnongo sha ci u nyi?
[Mbampin Mba Ngeren u Henen]
[Ufoto u sha peeji 7 la]
Tungu iyol hen ape kwaghbo a lu ga yô; lu ken tiônnongo!