Yar Tom A Mlu Wou U Kwav La Sha Inja

“U nan fetyô u lumun kwagh ne yô, nana̱ lumun.”—MATT. 19:12.

1, 2. (a) Yesu man Paulu man mbagenev yange ve nenge kwav nena? (b) Alaghga mbagenev vea nenge ér kwav ka iyua ga sha ci u nyi?

 IVAA ka môm ken uiyua mba hemban doon cii mba Aôndo a ne uumace yô; kwagh u tunan sha kwagh ne ngu ga. (Anz. 19:14) Nahan cii kpa, Mbakristu mba lun kwav kpishi kpa mba ember uma u dedoo shi zuan a mkom kpaa. Anmgbian ugen u lun anyom 95, u a vese kwase ga yô, mba yer un ér Harold, a kaa ér: “Ka mea lu tswen kpa, mayange m henen mer m ngu tswen ga, shin er ka i doom u lun vea mbagenev shi eren a ve dedoo nahan kpaa. M hen mer a fatyô u kaan ér m ngu a iyua i lun kwav.”

² Yesu Kristu vea apostoli Paulu ve ôr kwagh u mlu u lun kwav la, er ivaa kpa ve ôr nahan, ér ka iyua i Aôndo. (Ôr Mateu 19:11, 12; 1 Mbakorinte 7:7.) Kpa sha mimi yô, ka hanmaor nan lu kwav a ishima i nan ga. Ashighe agen mbamlu mbagenev ka ve na yô, i taver or u zuan a ikyar u sha ishima i nan. Shin mbagenev ka ve er ivaa, anyom a karen kpishi yô, ve va hingir u lun tswen sha ci u ku wua or u ve vese nan la, gayô ve pav ivese a nan. Nahan ka sha nyi gbenda kwav u lu iyua? Mbakristu mba lun kwav vea er nan ve mlu u ve lu kwav la una hemba lun ve a inja?

Iyua i Injaa

3. Ka mbamtsera mba nyi ashighe kpishi Mbakristu mba lun kwav ka ve zua a mini?

³ Ashighe kpishi or u nan lu kwav ka nan  hemba lun a shighe shin ian i eren kwagh u nan soo la a or u nan er ivese yô. (1 Kor. 7:32-35) Mlu u injaa ne una fatyô u wasen or u nan lu kwav la, nana hemba lun a ian i pasen kwagh shi tesen mbagenev dooshima shi kporom ikyua a Yehova kpaa. Sha nahan yô, Mbakristu kpishi hingir u fan iwasen i lun kwav la, nahan ve tsua ér a hemba kpa sha anshighe kpuaa yô, vea “lumun kwagh ne.” Sha hiihii la alaghga awashima u mbagenev lu u lun kwav ga, kpa mbamlu vev mba va gem yô, ve er msen ve time sha kwagh la, nahan ve nenge ér sha iwasen i Yehova yô, ve kpa vea fatyô u wan ishima lun kwav. Sha nahan yô, ve lumun a mbamlu vev mba ve gem la, nahan ve tsua u lun kwav.—1 Kor. 7:37, 38.

4. Mbakristu mba lun kwav vea fatyô u nengen ér ve gba kwagh ken mcivir u Yehova sha ci u nyi?

⁴ Mbakristu mba lun kwav fa ér saa vea er nom shin kwase ve vea gba Yehova shin nongo na kwagh ga. Aôndo tesen se asange asange dooshima na. (Mat. 10:29-31) Or môm shin ma kwagh môm kpa ngu u una fatyô u paven se a dooshima u Aôndo ga. (Rom. 8:38, 39) Sea er nom shin kwase shin sea lu kwav kpa, se gba kwagh ken mcivir u Yehova.

5. Gba u or u lun kwav nana er nyi ve nana zua a mbamtsera ken mlu u nan lu kwav laa?

⁵ Nahan cii kpa, gba u or u lun kwav nana nôngo kwagh kpoghuloo ve kwav ua hemba lun nan a iwasen ye, di vough er uiyua mbagenev er icam i wan man ayem a gban kpa ka i lu nahan. Mbakristu mba lun kwav nyian, vea lu kasev shin nomso gayô vea lu agumaior shin vea za giigh, shin vea tsua u lun kwav a ishima ve shin vea lu kwav sha ci u ma mlu u ve va hingir u nyôron ker kpa, vea fatyô u zuan a mtsera ken mlu u ve lu kwav la sha gbenda u hemban doon cii nena? De se time nen sha akav agen a ken tiônnongo u Kristu u tsuaa la, a taver se ishima, nahan se nenge kwagh u aa tese se yô.

U̱ Lun Kwav Shighe u Or Lu Iyev La

6, 7. (a) Ka ian i eren tom u Aôndo i nyi ônov mba Filibu mbakasev, mba ve lu anuunaukase la yange ve zua a mini? (b) Ka sha igbenda i nyi Timoteu yange er kwagh a mlu na u kwav la sha inja, man yange i ver un doo doo sha mne u na iyol na sha u eren tom shighe u lu gumor la nena?

⁶ Orivangeli Filibu yange lu a ônov mbakasev unyiin mba ve lu a gbashima sha tom u ivangeli er un nahan yô. (Aer. 21:8, 9) Môm ken uiyua mba icighan jijingi na ior yô, lu kwaghôron u profeti, nahan agumaukase ne yar tom a iyua shon sha u kuren kwagh u i er ken Yoel 2:28, 29 la.

⁷ Timoteu lu gumor u er kwagh a mlu na u kwav la sha inja yô. Ngô na, Unise man ngô na u tamen Loisi, tese un “icighanruamabera” hii iyev je. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) A shi nan kpa, lu shighe u Paulu za zende na u hiihii ken gar u Lisetera, er ken inyom i 47 nahan la, ve hingir  Mbakristu ye. Anyom nga kar ahar yô, shighe u Paulu hide za hen gar ne kwa u sha uhar, la alaghga hen shighe ne Timoteu zulum anyom ikyundu shin hemba anyom ikyundu kpuaa. Anmgbianev mba ve lu ken Lisetera kua Ikonium, u lu ikyua a Lisetera la, “wuese” un, shin er lu gumor shi fa mimi ica lu a gba ga nahan kpaa. (Aer. 16:1, 2) Nahan Paulu tsua Timoteu ér a hingir ikyar na u ken zende. (1 Tim. 1:18; 4:14) Se fatyô u kaan jighilii ser Timoteu yange er kwase ga ze. Kpa kwagh u se fe yô, yange vengese mlehe u Paulu lôhô un shighe u lu gumor la, nahan lu kwav shi er tom u mishen man u orkuran anyom kpishi.—Fil. 2:20-22.

8. Lu nyi i wase Yohane u i yilan ér Marku la u veren ishima sha ityom i ken jijingii, man lu averen a nyi yange zua a mini?

⁸ Shighe u Yohane u i yilan un ér Marku la lu gumor la, un kpa er kwagh a mlu u lu kwav la sha gbenda u injaa. Un man ngô na, Maria, kua anmgbian u ngô na Barnaba ve lu anmgbianev mba hiihii mba ken tiônnongo u ken Yerusalem la. Shi alaghga tsombor u Marku lu mba lun a kwagh a ve, sha ci u ve mar ya ve ken gar la shi ve lu a or u wasen ve tom hen ya kpaa. (Aer. 12:12, 13) Er ve lu ken mkpeyol nahan kpa, Marku tume ityough eren akaa a doon un ishima shin ker mkpeyol na ga. Shin yange ker u vôson kwase maren ônov, lu ken mkpeyol vea tsombor na ga. A shi nan kpa mlu u luun vea mbaapostoli sha ayange a tsuaa la na yô, lu a isharen i eren tom u mishen. Sha nahan yô, yange doo un kpishi u lun vea Paulu man Barnaba ken zende ve u mishen u hiihii la shi zan ve ityom kpaa. (Aer. 13:5) Shighe kar yô, a er zende vea Barnaba, shi ken masejime yô, a za er tom vea Peteru ken tar u Babilon kpaa. (Aer. 15:39; 1 Pet. 5:13) Anyom a Marku tsa kwav yô, se fa ga. Kpa i fa un ér lu or u soo u eren mbagenev tom shi eren tom u Aôndo ngeegh kpaa.

9, 10. Ka aan a nyi agumaior a Mbakristu, a lun kwav nyian a lu a mi u seer pasen kwagha? Tese ikyav.

⁹ Agumaior a ken tiônnongo nyian kpishi kpa na ayol a ve a mkighir shio, u seer eren tom u Aôndo shighe u ve lu kwav la. Ve kav er mlu u ve lu kwav la ka a na ve ian i ‘varen a Ter er akaa a zan iyol aa kera lu ga yô,’ er Marku man Timoteu nahan. (1 Kor. 7:35) Mtsera ngu ken kwagh ne jim jim. Mba lun kwav mba a igbenda kpishi i vea civir Yehova yô, er pania u eren man u eren tom hen ape kwagh a hembe gban sha mbapasen kwagh u Tartor la man u henen ma zwa u ken won shin wasen u maan Ayou a Tartor gayô afishi a branci shin zan Makeranta u Tsaase Mbashiren Tom gayô za eren tom shin Betel nahan. Aluer u ngu gumor gayô gumkwase u lun kwav yô, u ngu eren ityom i injaa ne kpoghuloo kpa?

¹⁰ Anmgbian ugen, iti na ér Mark, yange hii pania u eren shighe u zulum anyom 20 la, shi za Makeranta u Tsaase Mbashiren Tom, shi a za hemen u eren ityom kposo kposo ningir sha tar. A hide a hen sha anyom 25 a yange er tom hanma shighe la, nahan a kaa ér: “M nôngo mer me taver ior cii ishima ken tiônnongo, sha u duen kwaghpasen vea ve shi za sôron ve shi lôhôn ve iwer hen ya wam shi lôhôn ve imôngo i ia maa ve ken jijingi je kpaa. Akaa ne cii nam msaanyol kpishi.” Er mkaanem ma Mark ma tese nahan, se mba zough a msaanyol u hemban cii la sha u nan mbagenev akaa a ase, shi u̱ eren Aôndo tom hanma shighe la kpa ngu a na se aan a se na mbagenev akaa a ase yô. (Aer. 20:35) A lu nyi je ia gba u ishima shin wea lu a nyi mfe shin wea fa u eren ma kwagh tsembelee je kpa, akaa nga kpishi a agumaior aa fatyô u eren ken tom u Ter nyian yô.—1 Kor. 15:58.

11. Aluer or gba tsuen tsô tumen ken ivese gaegh ga yô, ka mbamtsera mba nyi nana zua a mi?

¹¹ Er agumaior kpishi a soo u va eren nom shin kwase nahan kpa, atôakyaa a dedoo nga a i doo u vea tsue a tume ken ivese gaegh ga yô. Paulu taver agumaior ishima ér a̱ hemba kpa, ve̱ kegh zan zan shighe u isharen i yaven a or ka i hemba taver ken a ve, ve “kera fatyô u wan ishima her ga” la una karen yô, vea fatyô u vôson nom shin kwase. (1 Kor. 7:36) Shighe ka a kar ve or fa iyol i nan shi nan zua a mkav ken  uma u una wase nan u tsuan nom shin kwase u sha ishima i nan ye. U eren iceghzwa i ivesegh la ka beerkwagh ga, ka kwagh u i gbe u una lu gbem sha won yô.—Orpa. 5:2-5.

U̱ Lun Kwav ken Masejime

12. (a) Kwasecôghol, Anna yange wa ishima a mlu na u gema la nena? (b) Lu ian i icivirigh i nyi zua a mini?

¹² Alaghga ga tsô Anna, u i ter kwagh na ken Ivangeli i Luka la, yange ure kpishi shighe u er nom anyom kar ataankarahar tseegh tsô maa nom na shon saa ku kpoo la. Anna vea nom na yange vea mar ônov shin Anna una soo u hiden vôson nom ugen kpa se fa ga. Kpa Bibilo kaa ér Anna lu anyom 84, kpa lu kwasecôghol her. Sha kwagh u Bibilo i er yô, se fatyô kuren ikyaa ser Anna yar tom a mlu na u gema la sha u seer kporom ikyua a Yehova. Yange “undun tempel ga, civir Aôndo sha kwaghyan u hôron man msen u eren tugh man tetan.” (Luka 2:36, 37) Sha nahan yô, akaa a ken jijingi hemba lun kwagh u vesen ken uma na. Yange taver ishima tsung shi nôngo kwagh kpoghuloo ve er kwagh ne ye, nahan kpa gema zua a injar kpishi je. I na un ian i nengen a Yesu shi a er shiada hen mbagenev sha kwagh u myom u lu u ica a gba ga tsô Mesiya una va a mi la.—Luka 2:38.

13. (a) Kanyi i tese ér Dorka yange eren tom kpoghuloo ken tiônnongo? (b) Dorka yange zua a injar sha erdoo na la nena?

¹³ Kwase ugen, u i yilan un ér Dorka shin Tabita yô, lu ken Yopa, ape ngise i zeren agirgimnger, ken imbusutarimese i gar u Yerusalem, vegher u shin ityôtar la. Er Bibilo i ter kwagh u nom na ga yô, alaghga tsô lu a vôso nom hen shighe ne ga. Dorka “lu a aeren a dedoo kpishi, man iwua i nan kpaa.” A shi nan kpa, yange eren akondo sha ci u ancôgholov mba lun a kwagh a ve ga man mbagenev kpaa, nahan ve soo kwagh na kpishi. Nahan zum u angev kôr un kpoo maa kpe yô, tiônnongo cii tindi ér Peteru a va nder anmgbian ve u kwase u doon ve ishima kpishi la shin ku. Er gwa samber ken gar u Yopa cii sha kwagh u mnder u i nder un shin ku la yô, ior kpishi hingir mbananjighjigh. (Aer. 9:36-42) Alaghga Dorka iyol na kpa wase mbagenev sha u eren a ve dedoo.

14. Kanyi ka i mgbegha Mbakristu mba lun kwav u seer kporom ikyua a Yehova?

¹⁴ Mbagenev kpishi ken tiônnongo nyian ka ve va hingir u lun kwav ken masejime, er Anna man Dorka nahan. Adooga mbagenev mba a zua a nom shin kwase u sha ishima ve ga. Mbagenev di yô, pav ivaa shi ikyar ve saa ku. Mbakristu mban ka vea kera luun a nom shi kwase u vea lamen a nan sha akaa a sôngo sôngo ga yô, ashighe kpishi ka ve hen u suur sha Yehova. (Anz. 16:3) Kwasekristu u lun kwav ugen, u a er tom shin Betel i hembe anyom 38 yô, iti na ér Silvia, a nenge mlu u a lu kwav la ér ka iveren. A kaa ér: “Ashighe agen ka m taver ishima zan zan kpa m va vôr. Ka m pine iyol yam mer, ‘Ka an jim nana taver mo ishima?’” Kpa shi a kaa ér: “Er m ne Jighjigh mer Yehova hemba fan kwagh u a gbem la a mo yô, kwagh shon ngu a wasem m seer kporom ikyua a na. Shi hanma shighe yô, ka m zua a ishimataver, man ashighe agen ka m zua a i̱ hen ape m hen mer mayange me zua a mi ga yô.” Aluer se seer kporom ikyua a Yehova yô, una er a vese kundu kundu man sha gbenda u hemban taver se ishima cii.

15. Mbakristu mba lun kwav vea fatyô u ‘bughun ishima’ ve sha u tesen mbagenev dooshima nena?

¹⁵ Kwav ka u na se ian i civirigh i ‘bughun ishima yase.’ (Ôr 2 Mbakorinte 6:11-13.) Anmgbian u kwase u lun kwav, u a pasen kwagh hanma shighe i kom anyom 34 hegen yô, iti na ér Jolene, a kaa ér: “M nôngo kpoghuloo m kôr ijende kôôsôô vea mbakov wam tseegh ga, kpa vea hanmaor cii. Ka wea lu kwav yô, u lu a ian i injaa i nan Yehova kwagh kua tsombor wou man anmgbianev ou mbanomso man mbakasev kua mbawanndor a we kpaa. Er m lu seer been iyol ne, ka hemban saan mo iyol ken mlu wam u kwav la.” Mbabeenyol man mba lun korkor man mbamaren mba ve yesen ônov tswen man agumaior kua mbagenev ken tiônnongo kpaa, ka ve wuese iwasen i mba lun kwav ka ve na ve la. Sha kpôô yô, ka sea tese  mbagenev dooshima yô, i hemba saan se iyol. U Fatyô u ‘bughun ishima’ you sha u tesen mbagenev dooshima kpa?

Mba Ve Tsough Ér Vea Saa Kwav Yô

16. (a) Yesu yange saa kwav sha ci u nyi? (b) Paulu yange er tom a mlu u lu kwav la sha inja nena?

¹⁶ Yesu yange vôso kwase ga; yange gba u una wa agoyol sha tom u i na un la shi una kure u kpaa. Yange a er gôgô zende, a mough pepe a er tom zan zan tugh ngôgh ngôgh shi ken masejime yô, a na nagh sha uma na. Ka er yange lu kwav ve kôrcio u eren kwagh ne ye. Apostoli Paulu zende ukilomita uderi uderi shi a tagher a mbamtaver kpishi ken tom na u pasenkwagh la kpaa. (2 Kor. 11:23-27) Shin er adooga ngise Paulu vôso kwase nahan kpa, mba va ne un tom u apostoli yô, a tsua u lun kwav. (1 Kor. 7:7; 9:5) Yesu man Paulu cii ve taver mbagenev ishima ér aluer ve fatyô yô, ve dondo ikyav ve la sha ci u tom u pasen kwagh la. Nahan cii kpa, mô ve kpa nan kaa ér saa or a saa kwav ve nana kuma u lun ortom ga.—1 Tim. 4:1-3.

17. Mbagenev nyian dondo ikyav i Yesu man i Paulu nena, man se fa ser doo Yehova a mba ve de akaa a kar ve nahan laa?

¹⁷ Nyian kpa mbagenev tsua a ishima ve u saan kwav sha er vea hemba veren ishima sha kwaghpasen yô. Harold, u se vande teren kwagh na la, er tom shin Betel hemba anyom 56 hegen. A akaa ér: “Shighe u m tsa shin Betel kuma anyom pue la nahan, m nenge mba vôson kasev kua noov kpishi due Betel sha ci u angev shin gba u vea nenge sha ma ormaren ve u beenyol. Mbamaren av cii vande kpen kera. Kpa tom u shin Betel doom je m soo mer me de kwase u eren a va yangem u lun sha ian i civirigh la ga.” Pania ugen u a er tom ne anyom kpishi yô, mba yer un ér Margaret, un kpa ôr imba kwagh ne anyom kpishi ken ijime, yange kaa ér: “M zua a aan kpishi a ma m vôso nom yô, kpa er m zough a akaa a doon mo kpishi ken tom wam u pania ne yô, m er nom ga. M gema m yar tom a ian i m zough a mi er m lu kwav la u pasen kwagh hanma shighe, man kwagh ne vam a msaanyol kpishi.” Sha kpôô yô, mayange Yehova una hungur a mba ve tange iyol ga, ve de akaa a kar ve sha ci u mcivir u mimi la ga.—Ôr Yesaia 56:4, 5.

Yar Tom a Mlu Wou sha Inja

18. Mbagenev vea fatyô u taver Mbakristu mba lun kwav ishima shi suen ve nena?

¹⁸ Mbakristu mba lun kwav, mba ve lu nôngon sha afatyô ve cii ér vea civir Yehova yô, ve kuma u se wuese ve shi se taver ve ishima sha mimi. Ve doo se ishima sha ci u aeren a ve man iwasen i ve ne tiônnongo la. Mayange vea nenge ér ve mba kwav ga aluer se hingir ve “anmgbianev mba nomso man anmgbianev mba kasev man ungô man ônov” yô.—Ôr Marku 10:28-30.

19. Kanyi u er ve mlu wou u kwav la una hemba lun we a inja?

¹⁹ Aluer u tsua a ishima you u lun kwav shin mlu wou na u hingir u lun kwav kpa, akav a ken Ruamabera man a sha ayange ne a̱ wase u zua a msaanyol man mkom ken uma wou. Ka se ver ashe a uiyua mbagen, kpa uiyua mbagen di yô, se mba veren ashe a ve ga. Ka se nenge a iwasen i uiyua mbagen fese je, kpa mbagen yô, shighe ka a kar cii ve se va mase kaven er ve lu a inja ye. Kwagh ne cii har sha gbenda u se nengen uiyua mban la. Kanyi u er ve mlu wou u kwav la una hemba lun we a inja? Seer kporom hen Yehova shi eren tom ngeegh je ken mcivir u Aôndo shi bugh ishima you sha u tesen mbagenev dooshima. Se fatyô u zuan a mtsera ken mlu u kwav la, aluer se mba a mnenge u Aôndo sha kwagh u kwav shi se er tom a iyua ne sha inja yô.

Baver We Kpa?

• Kwav ua fatyô u lun iyua nena?

• Kwav ua fatyô u lun iveren hen gumor shin gumkwase nena?

• Ka aan a nyi Mbakristu mba lun kwav ve lu a mi, a seer kporom hen Yehova shi bughun ishima ve sha u tesen dooshima?

[Mbampin mba ngeren u henen]

[Ufoto u sha peeji 18]

U ngu eren kwagh a aan a u lu a mi ken mcivir u Aôndo la sha inja kpa?