Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

Yange Doom u Lun Vea Mbaganden Mba Fan Kwagh

Yange Doom u Lun Vea Mbaganden Mba Fan Kwagh

Ngeren u Pasen Kwagh u Uma u Or

Yange Doom u Lun Vea Mbaganden Mba Fan Kwagh

Kwaghôron u Elva Gjerde

Yange orvannya ugen ôr terem kwagh u a̱ er yô, man kwagh la gema uma wam jimin cii. Kwagh ne er hegen kuma er anyom 70 nahan. Hii sha iyange i injaa la je, ior mbagenev kpishi kpa wasem. Kwagh ne na yô, m hingir u zuan a ijende i̱ i̱ hembe gban mo kwagh a hanma orgen cii yô. De ase m pase u yiase yam.

YANGE i marem ken inyom i 1932, hen gar u Sydney, ken tar u Australia. Mbamaren av zaan adua ga, kpa ve gema ve na Aôndo jighjigh. Ngôm yange a kaa a mo ér Aôndo nengen hanma kwagh u m eren cii, nahan aluer m taver ityough yô, una tsaham. Kwagh ne na yô, kwagh u Aôndo cier mo iyol. Nahan kpa, kwagh u Bibilo doom kpishi. Anmgbian u ngôm u kwase yange una va se inya sha mbee u kasua yô, a ôrom akaa a doon mo kpishi ken Bibilo. Yange m shi veren ashe a mve na la.

Shighe u m lu anyom pue kar a kar la, terem ôr ityakerada i ngôm ngohol sha ikyev i kwaseganden ugen u lu Kwaseshiada u Yehova yô. Kwagh u yange ôr la doo un kpishi, nahan a lumun ér Mbashiada mba Yehova ve hen Bibilo a na. Shighe u terem lu henen Bibilo sha iyange igen aikighe yô, a nenge er m yer m lu ungwan kwagh u lu henen la yô. Kaan ér mo m yem m za yav yô, orvannya la kaa a na ér, “Ma u de Elva kpa ma a va hen kwagh vea vese.” Kwagh u orvannya la ôr la na yô, uma wam hii u geman shi m hii u yan ikyar vea Yehova, Aôndo u mimi la.

Ica i gbe ga yô, m hii u zan mbamkombo mba Mbakristu vea terem. Kwagh u terem hen ken mbamkombo mbara la wase un u geman uma na. Shi hingir u kighir ishimanyoon na kpaa. Kwagh ne mgbegha ngôm vea anmgbian wam u nomso u vesen, u i yilan un ér Frank la kpa ve hii u zan mbamkombo. * Se mba unyiin mban cii se za hemen ken mimi, nahan shighe kar yô, i er se batisema, se hingir Mbashiada mba Yehova. Hii shighe la je, mbaganden kpishi wasem ken uma wam sha ashighe kposo kposo.

SHIGHE U GBA U ME TSUA KWAGH U ME ER YÔ

Shighe u m lu gumkwase la, yange doom u lun vea mbaganden mba ken tiônnongo wase. Môm ken mbaganden mban lu Alice Place, kwaseganden u va hii pasen tsombor wase kwagh la. Yange hingir mo er ka ngôm u tamen nahan. Alice yange tsaase mo ken tom u pasen kwagh la shi taver mo ishima ér mo m nôngo m er batisema. M nyer anyom 15 yô, i erem batisema.

Shi yange m kporom ikyua a anmgbian ugen u i yilan un ér Percy Dunham yô, vea kwase na Margaret. Mlu wam vea ve la yange va wasem ken hemen kpishi. Yange m soo ayenge kpishi, nahan m wa ishima mer me va tesen ayenge. Percy man Margaret yange ve vande eren tom u mishen ken tar u Latvia, ken kwavanyom u 1930 la. Shighe u Ityav mbi Tar Cii Mbi sha Uhar hii ken veghertar u Yuropa la, i tindi ve ér ve za er tom shin Betel, ken tar u Australia, u lu ikyua a gar u Sydney la. Kwagh wam yange doo Percy man Margaret ishima kpishi. Ve ôr akaa a doon kpishi a yange er ve ken tom u mishen yô. Nahan m kav wang mer, hemba kan a iwasen u tesen ior Bibilo a u tesen ve ayenge. Nahan m tsua u eren tom u mishen.

Anmgbian Dunham vea kwase na yange ve taver mo ishima ér m er tom pania sha er me va kuma u eren tom mishen yô. Nahan ken inyom i 1948, shighe u m lu anyom 16 la, m kohol agumaior agen pue hen tiônnongo wam u hen Hurstville, ken gar u Sydney la, se lu eren tom u pania imôngo.

Ken anyom anyiin a a dondo la cii, m er tom u pania ne hen ugeri mbagenev unyiin, hen kpentar u New South Wales man Queensland. Môm ken mba m hii henen Bibilo a ve yô, lu Betty Law (mba yer un hegen ér Betty Remnant). Betty lu tamen a mo anyom ahar, lu wanyekwase u wan or ikyo kpen kpen. Ken masejime yô, se va hingir u eren tom pania imôngo hen geri u Cowra, u lu vegher u shin ityôtar i gar u Sydney, shi gba ica a gar la kuma ukilomita 230 la. Shin er se er tom pania imôngo shighe kpuaa tseegh nahan kpa, mo man Betty se mba azende zan zan nyian.

Mba nem tom u ikpur pania yô, m mough m yem ken geri u Narrandera, u a lu ken imbusutariyan i geri u Cowra, vegher u shin ityôtar la. Geri ne gba ica a Cowra kuma ukilomita 220. Ikyartom wam u he yange lu Joy Lennox (u hegen i yer un ér Joy Hunter la), lu pania u tseen ishima, shi un kpa lu tamen a mo anyom ahar. Lu se tseegh se lu Mbashiada hen geri ne ye. Mo vea Joy se tsaan hen ya u orgen, i yilan un ér Ray Irons, vea kwase na Esther; ve er a vese doo kpen kpen. Or ne vea kwase na man wan na u nomso man mbayev nav mba kasev utar cii yange sar ve u fan mimi. Ray vea wan na u nomso ve nengen sha iyôngo ve shi ve yaren ken sule wua ken agar, Esther vea mbayev nav mba kasev di ve eren tom hen ijiir ve, ape ior va kimbin inyaregh tsaan yô. Hanma Lahadi yô, mo vea Joy se yôr iwer sha ci u tsombor u Irons kua nomso mbagenev 12 mba ve tsaan hen ijiir i Esther eren tom her vea mbayev nav ne. Nomso mban eren tom hen tashan u igirgirdogo. Ijen yange i kôr ve kpishi. Iwer i se yôron ne wasen se u panden kimbin haya. Yange sea kiren ikyav kera cii yô, se hen Iyoukura vea tsombor u Irons. Ray man Esther kua mbayev vev cii va hingir u fan mimi shi ve hingir ior mba hiihii mba ken Tiônnongo u Narrandera la.

Ken inyom i 1951 la, m za mkohol u vesen u Mbashiada mba Yehova ken gar u Sydney. Yange m za mkombo u i er sha mkohol shon, sha ci u upania mba ve soo u eren tom u mishen la. Ior mba hemban 300 nahan yange ve nyôr mkombo ne ken tenti u vesen. Anmgbian Nathan Knorr u yange mough shin Betel u ken Brooklyn la, ôr kwagh a vese ken mkombo ne, pase se wang er i gbe torough torough u a pase loho u dedoo ne a tser tar yô. Yange se kegh ato zulee a hanma kwagh u lu ôron se cii. Upania kpishi mba yange ve lu ken mkombo ne yô, hingir u za pasen kwagh ken ucile mba ken ityeku i South Pacific kua ajiir agen. Yange saan mo iyol er m lu môm ken iorov 17 mba ve lu marnya u tar u Australia, mba i tsua ve ér ve za makeranta u Gileadi, klase u sha 19 la yô. Shighe la m lu anyom 20 tseegh, maa awashima wam u eren tom u mishen ne kure sha mi vough.

YANGE GBA U ME SEER GEMAN UMA WAM

Kwagh u m lu henen ken makeranta ne la, kua mlu u m lu imôngo vea mbayevmakeranta mbagen kôôsôô la yange wasem u fan Bibilo seer, shi jighjigh wam u nan kpa seer taver. Shi kwagh ne wasem u seer geman uma wam kpaa. Yange m lu iyev shi m soon u eren hanma kwagh vough, a mshi shio, shi m veren ishima mer mbagenev kpa ve er nahan. Yange m hanger sha mbamnenge av mbagenev je m hide ijime ga. U tesen ikyav yô, zum u m nenge Anmgbian Knorr lu gbidyen bol vea agumaior agen shin Betel yô, kpiligh mo iyol je saa her.

A̱ shi nan kpa, mba ve tesen ken makeranta u Gileadi, mba ve lu a mfe tsema tsema shi ve tsa ken tom ne la, yange ve nenge er m lu nôngon mer me gema mhen ne yô. Ve er a mo kundu kundu shi ve wasem u kôôm mhen wam ne. Tegh tegh tsô, m hii u nengen Yehova mer ka Aôndo u hanger ikyaa ga, kpa ka u dooshima man u lun a iwuese. Mbagenev ken mba se za makeranta ne imôngo la kpa wasem. Ugen ken a ve yange kaa a mo ér: “Elva, Yehova tema shaala kôr akpa ga. De nengen wer saa u er hanma kwagh a mshi shio ga.” Mkaanem nam ma mimi man yange ma kôrom ken ishima kpen kpen.

Se mba been makeranta u Gileadi yô, i tindi se unyiin ken tar Namibia, ken Afrika. Ica i gbe ga yô, se cii se lu henen Bibilo a iorov mba kuman 80. Yange m soo tar u Namibia, shi doom u eren tom u mishen ker kpaa; nahan kpa môm ken anmgbianev mba se bee makeranta u Gileadi imôngo la lu sôôr mo, man i tindi un ken tar u Switzerland. M tse ken tar u Namibia ka kom inyon i môm yô, m za kohol ishiôr yam ken tar u Switzerland. Se mba eren ivese kera yô, m za hemen u suen nomom ken tom u sôron atôônanongo.

SHIGHE U M TAGHER A ZAYOL YÔ

Se mba eren tom u sôron atôônanongo ka kom anyom ataan yô, i lôhô se ér se za er tom shin Betel u ken tar u Switzerland la. Shighe u m za lu vea tsombor u Betel la, doom kpishi u lun imôngo vea anmgbianev mba ganden, mba nomso man mba kasev, mba vian ken jijingi.

Ica i gbe ga yô, kwagh erem u vihin kpishi. Yange m va kav mer, nomom lu eren kwagh a mo kua Yehova sha mimi ga. Maa a undum a yem kwagh na. Kwagh ne yange vihim kondo. Luun er mbaganden mba shin Betel, mba ve lu azende am a dedoo ne yange vea suem ga yô, m fa kwagh u yange ma erem ga. Yange mea soo u lamen a ve yô, ve kegh ato, shi ve nam ian i memen shighe u mea soo u memen yô. Akaaôron a ve yange surum ishima, shi ieren ve i kundu kundu la i wasem u wan ishima shighe u ishima vihim tsung la. Nahan ikyar i m ya vea Yehova la seer taver.

Shi m umbur mkaanem ma mbaganden mba fan kwagh yange ve vande ôron mo tsuaa la. Atsan a yange ve tagher a mi la lu ityesen hen a ve. Kwagh ne kua mkaanem ma Margaret Dunham ôr a mo la kpaa. Yange kaa ér: “Elva, ú tagher a ameen kpishi ken tom u u lu eren Yehova ne, kpa imeen i hemban taver cii la, ia fatyô u duen hen mba ve lu a we kôôsôô la. Shighe u ú tagher a ameen ne yô, seer kporom ikyua a Yehova. Umbur wer ka un u lu civir ye, ka uumace mba ve yen la ga!” Kwaghwan u Margaret ne yange wasem u wan ishima a atsan a taver kpishi. M kange ishima mer me de mtsum u nomom ne a pavem a Yehova ga.

Shighe kar yô, m tsua u hiden za eren tom u pania ken tar u Australia, ikyua a tsombor wam. Er m nyôr tso m lu hiden ken ya la, m lu lamen a ior mbagenev mba se nyôr tso imôngo la ken Bibilo. Orgen kpa lu shin tso ne, iti na ér Arne Gjerde, lu or u ken tar u Norway. Kwagh u lu ungwan la doo un. Ken masejime yô, Arne za tsombor wase inya ken gar u Sydney. Yange lumun kwagh u lu henen la fese, maa i er un batisema. Ken inyom i 1963 la, Arne man mo se vôso ayol a ase, anyom nga kar ahar yô, se mar Gary, wan wase u nomso la.

SHI M TAGHER A ZAYOL UGEN

Yange saan mo man Arne man Gary cii iyol u lun imôngo. Ica gba ga tsô, Arne maa ya wase seer, sha er mbamaren av mba ve bee iyol la vea va lu vea vese yô. Anyom nga kar ataratar ken ivaa yase yô, shi se tagher a zayol ugen. Í zua Arne a kyansa sha mhirinim. Hanma iyange yô, m za sôr un sha iyouci, er i lu eren un twer u i yer ér radiation la. Guda va un kpuaa, maa shi hide vihi un iyol, shi gba angev mbu kpen alegh kpaa. Yange i kaam ér una tsa ukasua kpuaa tseegh maa una kpe. Nahan kpa, Arne war angev mbun. Hidi ken ya yô, m nenge sha a na zan zan kar taver un iyol. Shighe kar yô, hide shi gba zenden sha, shi hide lu eren tom na u ortamen la ken tiônnongo. Yange lu or u lun saan saan shi wan saaka kpaa. Mlu na u saan saan ne kpa lu ityôkyaa i môm i yange i na ve, hide taver un iyol shi mo kpa kera lum ican u nengen sha a na ga yô.

Anyom nga kar kpishi yô, shi hide vihi Arne iyol ken inyom i 1986 la tsung. Shighe la nahan mbamaren av kpe, nahan se yem se za lu hen ijiir i doon ashe igen ken won u gar u Sydney, i í yer ér Blue Mountains la, nahan se hemba lun ikyua a azende a ase. Shighe kar yô, wan wase, Gary vôso anmgbian u kwase u vian ken jijingi, i yilan iti na ér Karin; nahan ve kaa ér se unyiin cii se lu hen ya môm. Iwer ngi kar kpuaa yô, se cii se za nyôr ya ugen, ikyua a ijiir i mo man Arne se vande lun la.

Ken iwer 18 i Arne mase lun uma la cii, lu sha gambe shi i gba u a nengen sha a na hanma shighe cii. Er m hemban lun hen ya sha shighe ne yô, m tôôn ahwa ahar hanma iyange, m ôron Bibilo kua ityakerada yase. Kwaghhenen wam ne wasem u zuan a kwaghwan u dedoo kpishi u yange wasem u wan ishima a mlu wam ne yô. Shi mbaganden mba ken tiônnongo wase va sôron mo, sha u taver mo ishima, man mbagenev ken a ve, kwagh vande eren ve nahan. Imôngo ve ne yange i taver mo ishima kpen kpen! Arne yange kpe ken uwer u Aipor, 2003, kpa lu a ishimaverenkeghen i tenger ga, ér una va nder shin ku.

IWASEN YAM I HEMBAN CII

Shighe u m lu iyev la, m hanger mer i er hanma kwagh vough, a mshi shio. Kpa m va kav mer ashighe kpishi uma ka a za er se ver ishima la ga. M zua a averen kpishi, shi m wa ishima a akaa a vihin a vesen ahar. Kwagh u hiihii yô, nomom u hiihii kera er kwagh a mo kua Yehova sha mimi ga, kwagh u sha uhar yô, kwaghnyoon wua nomom u sha uhar la. Ken atsan ne cii, m zua a msurshima man kwaghwan sha igbenda kpishi. Kpa iwasen yam i hemban cii yô, i due hen “or u tsan sha won” la, ka Yehova Aôndo je la. (Dan. 7:9) Kwaghwan na wasem u geman uma wam, man kwagh ne na yô, m zua a akaa a doon mo kpishi ken tom wam u mishen la. Yange mea tagher a zayol yô, ‘erdoo u Yehova a kôrom sha, shi mbamsurshima nav ve nam ishima i saan saan.’ (Ps. 94:18, 19) Tsombor wam man ahuraior am suem. Ve wasem kpishi ken ayange a ican. (Anz. 17:17) Ve mbakpishiv lu mbaganden mba lun a kwaghfan.

Tertamen Yobu yange kaa ér: “Ka hen mbatsan sha won kwaghfan a lu ye, shi ka ken ayange a ngeen mkav a lu kpaa ye.” (Yobu 12:12) Ka mea hide mea hen sha kwagh u uma wam yô, m lumun a mkaanem ma Yobu man. Kwaghwan u mbaganden mba lun a kwaghfan la wasem, msurshima ve taver mo ken ican, shi ikyaryan ve na uma wam hemba doon. Doom kpishi er yange m lu a ve kôôsôô nahan.

Er m lu anyom 80 hegen ne, mo kpa m ngu kwaseganden iyol yam. Akaa a a erem ken uma la na yô, m hembe wan ikyo sha mbamgbe mba mbabeenyol. Ka doon mo u za sôron ve shi wasen ve her. Shi m soon u lun vea agumaior kpaa. Agee a ve la doom shi gbashima ve la taver mo ishima. Ka mea nenge mer agumaior nga keren iwasen man kwaghwan yô, i doom u wasen ve.

[Ngeren u shin kpe]

^ Anmgbian u Elva u nomso u i yilan un ér Frank Lambert la, yange hingir pania u tsee ishima sha tom, lu pasen kwagh ken ajiir a icaa a ken tar u Australia yô. I ôr kwagh u zende na u sagher iyol ugen, u yange due sha u za pasen kwagh yô, ken Yearbook u Mbashiada mba Yehova, u ken inyom i 1983, sha peeji 110-112.

[Foto u sha peeji 14 la]

Shighe u m lu eren tom pania vea Joy Lennox hen geri u Narrandera la

[Foto u sha peeji 15 la]

Elva vea anmgbianev mbagenev mba shin Betel u ken tar u Switzerland, ken inyom i 1960 la

[Foto u sha peeji 16 la]

Zum u m lu nengen sha Arne, shighe u lu uange la