1. (a) Ior mba ngohol kwaghwan sha igbenda kposo kposo nena? (b) Orimangerev ka nan nenge kwaghwan nena?

IOR mba ngohol kwaghwan sha igbenda kposo kposo. Alaghga or u nan hembe se tahav nana wa se kwagh yô, a taver se u lumun ga, kpa orkov wase shin or u se hembe nan nana wa se kwagh yô, alaghga se hure kera. Ka a tsaha mbagenev shin a wa ve kwagh yô, ishima i vihi ve shin ve ure gayô ve nenge ér i hee ve je kpaa. Kpa mbagenev yô, ka a wa ve kwagh ishima i mgbegha ve, shi ve lu a vangertiôr shi ve soo ér vea er kwagh i doo i hemba er ve vanden eren la. Er nan ve ior ve ngohol kwaghwan sha igbenda kposo kposo? Ityôkyaa i môm yô, ka imanger. Ka a wa orimangerev kwagh yô, nan hen ér kwaghwan la ngu sha ci u nan ga, nahan nan venda un, maa nan kera zua mtsera ker ga.—Anz. 16:18.

2. Mbakristu mba mimi mba ngohol kwaghwan u ken Mkaanem ma Aôndo sha ci u nyi?

² Kpa Mbakristu mba mimi yô, ka ve lumun kwaghwan u una wase ve la, hemban je yô, zum u kwaghwan la a har sha Mkaanem ma Aôndo yô. Mbampase mba Yehova ka ve na se kwaghfan, shi ve tese se shi ve wase se u palegh mbaagbe, amba er uyôughyôughmbaakaav man idya man mcimbim ma bom man msôrom ma man karen ikyaa inya nahan. (Anz. 20:1; 2 Kor. 7:1; 1 Tes. 4:3-5; 1 Tim. 6:6-11) Heela tseegh ga, er se we mbampase mba Aôndo ikyo yô, se mba a “iember ken ishima.”—Yes. 65:14.

3. Ka ieren i orpasalmi i nyi i doo u se dondo?

³ Aluer se soo ser ikyar i se ye vea Ter wase u sha la i de vihin ga yô, gba u se za hemen u dondon akaa a Yehova a lu wan se sha kwaghfan la. Doo u se lu a ieren i orpasalmi la. Yange nger ér: “M ngohol mbampase Ou mer ve̱ lu dyako wam gbem, gadia ka ve, ve lu iember i ishima yam ye.” (Ps. 119:111) Atindi a Yehova doo se er orpasalmi nahan kpa, shin ashighe agen ka se nenge ser a yuhwa yumu? Aluer ashighe agen ka i taver se u  ngohol kwaghwan je kpa, doo u se yina ishima ga. Se fatyô u suur sha kwaghfan u Aôndo u a hembe cii la dông! De se time nen sha igbenda itiar i se fatyô u eren kwagh ne yô.

4. Ka nyi yange i gema kposo ken uma u Davidi shighe môm ga?

⁴ Tor Davidi yange tagher a mbamlu mba doon man mba doon ga ken uma na. Kpa a suur sha Orgban na, a gema kposo ma shighe môm ga. A kaa ér: “TERE, ka sha a We m veren ishima ye. Aôndo wam, ka sha a We m suur ye.” (Ps. 25:1, 2) Lu nyi i wase Davidi ve suur sha Ter na u sha laa?

5, 6. Mkaanem ma Aôndo pase se nyi sha kwagh u ikyar i Davidi ya vea Yehova laa?

⁵ Ior kpishi mba eren msen hen Aôndo sha shighe u ve nyer ken zayol u vesen tseegh. Aluer or wou shin ma ijende you ka nan lam a we shighe u nan soo ér we u na nan inyaregh shin u na nan iwasen sha ma kwagh tseegh nahan, u nenge nan nena? Shighe a karen yô, alaghga u hii u henen wer u doo nan ishima sha mimi ga. Kpa Davidi yô, kwagh na lu nahan ga. Mbamsen mba Davidi yange eren shighe u lu ken ashighe a dedoo man a bo la cii, ve tese ér Yehova yange doo un ishima sha mimi shi suur sha a na kpaa.—Ps. 40:8.

⁶ Nenge ase mkaanem ma Davidi yange ôr sha u wuese shi sughun Yehova man: “TERE, Ter wase, iti You ngi a icivir sha won, gande cii, We u U ver iengem You sha Usha” la. (Ps. 8:1) U nenge er Davidi yange ya ikyar a Ter na u sha la kôôsôô kpa? Davidi lu a iwuese sha mhembe man iengem i Aôndo kpishi, nahan kwagh ne mgbegha un u wuese Yehova “iyange jimin cii.”—Ps. 35:28.

7. Aluer se mba kporom hen Aôndo ken msen yô, a wase se nena?

⁷ Gba u se kpa se lamen vea Yehova ken msen hanma shighe, sha er se hen u suur sha a na, er Davidi nahan yô. Bibilo kaa ér: “Kporom nen hen Aôndo, Un kpaa, Una kporom her a ven.” (Yak. 4:8) U kporom hen Aôndo ken msen la ka kpa ka gbenda u hange hange ugen u se ngohol icighan jijingi yô.—Ôr 1 Yohane 3:22.

8. Doo u se palegh u kimbir mbamsen sha ci u nyi?

⁸ Ka wea eren msen nahan, ka u kimbir asember shin u zer ôron kwagh môm kwa kimbir kimbiri? Aluer ka nahan yô, vande tôôn shighe henen sha kwagh u ú soo u ôron ken msen la cii ve, u mase eren un ye. Ikyav i tesen yô, aluer hanma shighe u ngu lamen a or wou shin ma ijende you sha ishemberkwaghôron i môm nahan, a lu nan nena? Alaghga nana kera soo u keghen ato a we ga. Shin er mayange Yehova una venda u keghen ato a mba ve civir un sha mimi la ga nahan kpa, doo u se palegh u zeren kimbir asember shighe u se lu lamen a na ken msen yô.

9, 10. (a) Ka nyi man nyi se fatyô u teren ken mbamsen aseva? (b) Ka nyi ia wase se u eren mbamsen mba kôron ken ishima?

⁹ Mimi yô, aluer sar se u kporom ikyua a Aôndo yô, mbamsen asev kpa vea kôr inya. Aluer se mba pasen Yehova akaa a a lu se ken ishima la gbar gbar yô, se hemba kporom ikyua a na shi se hemba suur sha a na kpaa. Nahan kpa, ka nyi man nyi i doo u se teren ken mbamsen aseva? Bibilo na mlumun ér: “Akaa a a gbe ne la, Aôndo A̱ fa a ken hanma kwagh cii sha msen man sha mzamber a ishughun.” (Fil. 4:6) Jighilii yô, hanma kwagh u a bende a uma wase shin ikyar i se ye a Yehova la cii yô, doo u se eren msen sha mi.

¹⁰ Aluer se mba timen sha mbamsen mba yange nomso man kasev mbajighjigh mba i er kwagh ken Bibilo la er la yô, kwagh ne una wase se se fa u eren msen. (1 Sam. 1:10, 11; Aer. 4:24-31) I nger mbamsen mba kôron ken ishima man atsam a wuese Yehova ken Upasalmi. I pase hanma ijungwen man msaanyol u uumace ve  tagher a mi la cii, ken atsam man mbamsen mban. Aluer se mba timen sha mbamsen mban yô, a wase se u eren mbamsen mba injaav hen Yehova.

11. Gba u se gbidyen kwar sha kwaghwan u Aôndo sha ci u nyi?

¹¹ Davidi yange pase ér: “Mpase u TER ka u jighjigh, ka a na orlanenkwagh nan hingir orfankwagh.” (Ps. 19:7) Mimi yô, mkav una yina se je kpa, aluer se mba dondon atindi a Aôndo yô, se fatyô u hingir mbafankwagh. Nahan kpa, kwaghwan u ken Ruamabera ugen ka i gba u saa se gbidye kwar sha mi ve se zua a iwasen ker tsembelee ye. U tesen ikyav yô, aluer se mba gbidyen kwar sha atindi a Bibilo yô, kwagh ne una wase se u tilen sha mimi shighe u i mee se ken makeranta shin hen ijiirtom ér se er kwaghbo yô. Shi una wase se u kuran atindi a Aôndo a we sha kwagh u awambe man u lun paleghaa a tar la, shi una wase se u dondon atindi a Bibilo i we sha kwagh u iyolwuhwan man hwe u eren la kpaa. Aluer se fa ishima i Aôndo sha akaa ne yô, kwagh ne una wase se u tsengan nengen a ambaakaa ne. Maa se fa kwagh u se er shighe u se tagher a akaa shon yô. Aluer se tsenga wan iyol sha kwagh u se er yô, se fatyô u palegh zayol.—Anz. 15:28.

12. Ka nyi se gbidyen kwar sha mi hanma shighe ve, a wase se se za hemen u ngohol mbampase mba Aôndo?

¹² Er se lu keghen mkur u uityendezwa mba Aôndo ne, akaa a se lu eren ken uma wase la tese ér se mba per ken jijingi kpa? U tesen ikyav yô, se na jighjigh sha mimi ser ica a gba ga tsô a tim Zegebabilon kera kpa? Se na jighjigh a averen a se lu veren ashe u va zuan a mi, er u va lun uma ken paradiso shin tar la nahan, vough er yange se hii henen kwagh u a ve, se na jighjigh nahan kpa? Se za hemen u lun a gbashima sha tom u pasen kwagh shinii, se de ser akaa a ase a lu se kwagh u hiihii? Hide ishimaverenkeghen i se lu a mi sha kwagh u mnder u shin ku man mtsegh u tseghan iti i Yehova kua u tesen ér ka un tseegh a kom u hemen shawon cii la di ye? Akaa ne gba se kwagh her kpa? Aluer se mba gbidyen kwar sha mbampin mban nahan yô, kwagh ne una wase se u eren kwagh u Orpasalmi yange kaa ér se ngohol ‘mbampase mba Aôndo ve̱ lu dyako wase gbem’ la.—Ps. 119:111.

13. Yange taver Mbakristu mba tsuaa mbara u kaven akaa agen sha ci u nyi? Tese ikyav.

¹³ Alaghga se kav akaa agen a i ter ken Bibilo la hegen tsembelee ga, sha ci u ka a kuma Yehova u pasen inja i akaa shon ga. Yesu yange kaa a mbaapostoli nav kwa kimbir kimbir ér gba kpee u una ya ican shi a wua un kpaa. (Ôr Mateu 12:40; 16:21.) Kpa mbaapostoli mban kav inja i kwagh u lu ôron la ga. Ve va kav inja i kwagh ne shighe u va kpe, i nder u shin ku, ande hen ikpela i mbahenen nav ken iyol i or, shi “bugh ve ishima sha u kaven icighanruamabera” la. (Luka 24:44-46; Aer. 1:3) Shi mbadondon mba Kristu yange ve kav er lu u a ver Tartor u Aôndo sha ga, zan zan ve va mase kaven sha iyange i Pentekosti u ken inyom i 33, shighe u i haa ve icighan jijingi la.—Aer. 1:6-8.

14. Shin er anmgbianev yange ve lu a mbamnenge mba kpeegh sha kwagh u ayange a masetyô sha shighe u inyom i 1900 kar ica lu a gba ga la nahan kpa, lu ikyav i dedoo i nyi ve kpishi yange ve vere?

¹⁴ Sha shighe wase ne kpa, Mbakristu mba mimi yange ve lu a mhen u kpeegh sha kwagh u “ayange a masejime.” (2 Tim. 3:1) U tesen ikyav yô, ken inyom i 1914 la, mbagenev hen ér ica ia kera gba ga tsô a tôô ve a yem a ve sha. Zum u i kera yem a ve sha fese er ve ver ishima la ga yô, ve hide ve time ken Ruamabera kpoghuloo, nahan ve mase kaven ér gba u vea vande eren tom u pasen kwagh ne kpoghuloo ve. (Mar. 13:10) Nahan ken inyom i 1922 la,  Anmgbian J.F. Rutherford, u hemen tom u kwaghpasen hen shighe shon la, lam a mba ve va mkohol u ityar ityar, u i er hen ijiir i i yer ér Cedar Point, ken kpentar u Ohio, tar u Amerika la. A kaa ér: “Nenge, Tor hii hemen ve! Ne mba mbayôôn angwe u mtemtor na. Sha nahan yô, yôô nen, yôô nen, yôô nen angwe u Tor man tartor na.” Hii hen shighe la zan zan hegen, i fa mbacivir Yehova sha tom u yôôn “Loho u Dedoo u tartor” la.—Mat. 4:23; 24:14.

15. Aluer se mba gbidyen kwar sha gbenda u Aôndo a er kwagh a ior nav la yô, a wase se nena?

¹⁵ Aluer se mba gbidyen kwar sha gbenda u kpilighyol u Yehova a er kwagh a ior nav, mba sha ayange a tsuaa man mba sha ayange ne la yô, se hemba lun a vangertiôr ser una fatyô u kuren awashima na ken hemen. Heela tseegh ga, mbampase mba Yehova ka ve wase se se za hemen u umbur akaaôron a profeti a se lu keghen mkur u a la. Aluer se er nahan yô, kwagh ne una wase se u nan jighjigh ser akaa a Aôndo a tende zwa sha mi la cii una er a kpee je.

16. Ka sea eren tom u pasen kwagh sha gbashima yô, se zua a averen a nyi?

¹⁶ Yehova ka Aôndo wase u a eren akaa a ageegh yô. Orpasalmi yange pine ér: “Ka an nan lu a agee er We TERE”? Shi a kaa ér: “Uwegh Ough ka ku taver je, U kende uwegh Ough ku yanegh, ku sha je.” (Ps. 89:8, 13) Er a lu Aôndo u a eren tom kpoghuloo yô, ka sea er un tom sha gbashima yô, i doo un tsung shi a ver se doo doo. Ngu a nenge er mbacivir un mba nomso man mba kasev, mbakiriki man mbabeenyol cii, ve lu mba teman a tema yan “kwaghyan u oruhwe ga” yô. (Anz. 31:27) Ka sea eren tom u Orgban wase a ne se la kpoghuloo yô, i tese ér se mba kaven un. Ka sea civir Aôndo a ishima yase i môm yô, i saan se iyol, shi i doo Yehova kpishi u veren se ken  tom wase u pasen kwagh la.—Ôr Pasalmi 62:12.

17, 18. Ka sea eren akaa a tesen ser se na Yehova jighjigh yô, kwagh ne a wase se u seer suur sha kwaghwan na nena? Tese ikyav.

¹⁷ Ka sea eren akaa a tesen ser se na Yehova jighjigh yô, kwagh ne a wase se u suur sha a na nena? Nenge ase kwagh u Bibilo i er sha kwagh u mnyer u Mbaiserael ken Tar u Ityendezwa la. Yehova yange kaa a upristi ér ve tôô areki u ikyuryan la sha akende, ve hungwa shin Ifi u Yordan la. Kpa mba za zulum a ifi la yô, ve nenge mngerem va poo shi ma lu kuwan taveraa sha ci u ura nôô kpishi. Mbaiserael vea er nena? Vea haa afo hen kpe ifi vea kegh shighe gôgônan ér mngerem ma pande man vea per ye shinii? Ei, yange ve suur sha Yehova, nahan ve dondo kwagh u kaa ér ve er la. Nahan nyi i ere? Ngeren la kaa ér, zum u “angahar a upristi mba ve [tôô] areki mire shin kpemnger yô, . . . mngerem ma senen mara tire ijiir i môm . . . nahan ior per sha ishigh ki Yeriko jighilii. Upristi mba ve [tôô] areki u ikuryan u TER, tile dông sha tareghnyaagh shin atô u Yordan, tsô Mbaiserael cii per sha tareghnyaagh.” (Yos. 3:12-17) Nenge er yange a doo Mbaiserael u nengen er mngerem mara de u kuwan taveraa yô! Sha kpôô yô, jighjigh u Mbaiserael yange ve na Yehova la seer taver sha ci u ve dondo kwagh u kaa ér ve er la.

¹⁸ Ka mimi, Yehova eren imba ivande la sha ci u ior nav nyian ga, kpa ka sea na un jighjigh yô, a ver se doo doo. Jijingi u Aôndo ka a na ior nav tahav mbu eren tom u a ne ve ér ve pase loho u Tartor i tser tar cii la. Shi Yesu Kristu, u a lu Orshiada u Yehova u hemban la, ngise tôndo zwa a mbahenen nav shighe u i nder un shin ku la ér, una sue ve ken tom u injaa ne. A kaa a ve ér: “Nahan yô, za nen, za gema nen akuraior cii a̱ hingir mbahenen . . . ; nenge, Me luun a ven ayange ayange zan zan mkurtar je.” (Mat. 28:19, 20) Mbashiada kpishi kaa ér yange ve cian ashe, shin kunya kôron ve u pasen mbagenev kwagh, kpa icighan jijingi u Aôndo wase ve hegen ka ve pase mba ve fe ve ga la kwagh vangertiôr.—Ôr Pasalmi 119:46; 2 Mbakorinte 4:7.

19. Aluer se fatyô u eren Yehova tom er se soo la ga kpa, doo u se na jighjigh ser nyi?

¹⁹ Anmgbianev mba nomso man mba kasev mbagenev mba kera kercio u eren Yehova tom er ve soo la ga sha ci u angev shin iyolbeen. Nahan cii kpa, doo u vea fa ér “Ter u A lu a mhôônom ma zungwen man . . . Aôndo u A lu a ishimasurun cii” la fa mlu u hanma Orkristu u nan civir un sha mimi la cii. (2 Kor. 1:3) Kwagh u se kercio u eren ken mcivir na cii a gba un kwagh. Hanma kwagh u se fetyô u eren cii kpa, doo u se cii se umbur ser, saa se na nagh ku ipaan ku Kristu kura jighjigh keng ve, se zua a myom ye.—Heb. 10:39.

20, 21. Ka igbenda i nyi nahan ka se tese ser se suur sha Yehova?

²⁰ Se mba eren tom a shighe wase man agee a ase kua akaa a se lu a mi la ken mcivir u Yehova er se fetyô la cii. Se soo ser se “er tom u ivangeli” ne a ishima yase cii. (2 Tim. 4:5) Saan se iyol u eren u sha er se wase “ior cii ve̱ war ve̱ ar sha mfe u fan mimi la” yô. (1 Tim. 2:4) Ka sea naan Yehova icivir man iwuese nahan, kwagh ne a na se lu yôugh yôugh ken jijingi. (Anz. 10:22) Shi ka a wase se se suur sha Orgban wase a ishima i môm, a̱ lu nyi ia er je kpaa.—Rom. 8:35-39.

²¹ Er se vande henen nahan, saa se nôngo kwagh kpoghuloo ve se suur sha Yehova ye. Yô, nôngo sha afatyô wou cii suur sha Yehova sha msen u eren. Gbidyen kwar sha gbenda u Yehova yange kure mbaawashima nav sha ashighe a tsuaa la, man er una va kure ve ken hemen la kpaa. Shi za hemen u civir Yehova sha gbenda u a wase ú u suur sha a na yô. Umbur wer mbampase mba Yehova mba lun gbem sha won. Nahan aluer u ver ato a ve yô, we kpa u lu gbem sha won!