KEN inyom i 1870 la, annongo u cuku ugen hen gar u Pittsburgh, ken eniel u Allegheny, kpentar u Pennsylvania, tar u Amerika, hii u timen ken Ruamabera. Lu anmgbian Charles Taze Russell lu hemen ve ye. Yange ve hen kwagh u nagh ku Kristu la, nahan ica gba ga je maa ve kav er ku lu kwagh u vesen ken mbaawashima mba Yehova yô. Yange saan ve iyol kpishi u fan er nagh kura ku bugh ior gbenda u zuan a myom, kua mba ve lu a ungwa kwagh u Yesu ga la je kpaa yô! Kwagh ne yange mgbegha ve u umbur ku u Yesu sha hanma inyom, sha er vea tese iwuese i ve lu a mi sha ku na la yô.—1 Kor. 11:23-26.

Anmgbian Russell hingir u gberen Iyoukura i ngise i yilan ér Zion’s Watch Tower la. Iyoukura ne lu pasen ér nagh ku Kristu kura ka gbenda u vesen u Aôndo a tese uumace dooshima yô. Iyoukura la ôr kwagh u shighe u M-umbur ér ka “shighe u doon tsung,” shi i taver mba ve ôron i la ishima ér ve kohol kpuaa kpuaa, ken gar u Pittsburgh shin ijiir igen, ve umbur ku u Yesu la. I̱ kaa ér: “Aluer ka iorov uhar shin utar mba ve lu a jighjigh u nan môm ve kohol imôngo kpa, Ter una lu a ve.” Aluer ka or môm tseegh je kpa una lu a nan.

Hanma inyom yô, ior ve seer zan M-umbur ken gar u Pittsbugh. Yange i nger sha kwatakerada u lôhôn ior M-umbur la ér, “Mbaasemaleghlegh mba hen gar ne vea ngohol we doo doo.” Sha kpôô yô, Mbahenen Bibilo mba hen gar la yange ve na anmgbianev vev mba ken jijingi kwaghyan man ijiir i tsan, a mkighir shio. Ken inyom i 1886 la, i er “mkombo ugen sha shighe u M-umbur, u i lôhô hanma or yô,” i er mkombo ne ayange imôngo je. Iyoukura la taver ior asema ér ve za mkombo ne, i̱ kaa a ve ér: “Va va tese er Ter man mimi na kua anmgbianev ve doo u ishima tsung yô.”

Mbahenen Bibilo mba ken gar u Pittsburgh yange ve er mbamkohol mba vesen sha ci u mba ve na nagh ku Yesu kura jighjigh, mba ve za M-umbur ken gar la mbara; i er kwagh ne je kuma anyom imôngo. Er Mbahenen Bibilo lu ngeen seer la, kape mbazan M-umbur sha tar cii, kua ajiir a i lu eren mbamkombo mban la kpa lu ngeen seer je la. Anmgbian Ray Bopp u zaan mkombo vea tiônnongo u Chicago la umbur nahan ér, ken kwavanyom u 1910 la, ior za mkombo u umbur ku u Yesu ne uderi uderi, je yô i tôô ahwa kpishi u ningir a bredi man wain, sha ci u mba ve va la cii nôngo u lun mbayan bredi shi man wain.

Lu bredi man wain u nyi i umbur ku u Yesu a mini? Shin er Iyoukura pase ér Yesu yange na mbahenen nav wain hen Kwaghyan u Ter la ve ma nahan kpa, i̱ kaa ér i̱ lu zar u atamaikyon a i sember zôrun shin i tsen a um, maa i jiidi la i̱ eren M-umbur u ku u Yesu a mi ye, sha er mba ve “me msôrom kpishi la” vea gba ken imeen ga yô. I er kwagh ne nahan shighe wa karen. Nahan kpa, yange i na mba ve nenge ér “gba u a umbur ku u Yesu a wain u i we kwa sha mi la” wain shon. Shighe kar yô, Mbahenen Bibilo kav ér ka wain u nyian, u i nongo kwagh sha mi ga la a til sha ityough ki awambe a Yesu la ye.

 M-umbur u ku u Yesu la na ve ian i gbidyen kwar sha ku na la tsung. Nahan kpa, ken atôônanongo agen yô, anmgbianev yange ve zungwe ku u Yesu kpoghuloo je yô, a umbur ku a been yô, ve cii ve yem a u sughun orgen shio. Nahan kpa, takerada u i yilan ér Jehovah, u i gber ken inyom i 1934 la, kaa ér gba u a umbur ku u Yesu u nyoon tsung la “ken ijungwen” ga, kpa a umbur u “ken msaanyol” sha ci u a tema Tor, hii ken inyom 1914 la je.

Ken inyom i 1935 la, i gema gbenda u i umbur ku u Yesu la, sha ci u i seer zuan a iwanger sha kwagh u inja i “zegeikpelaior” i̱ i er kwagh u i̱ ken Mpase 7:9 la. Cii man shighe ne yô, mbacivir Yehova nengen nongo ne ér ka Mbakristu mba ve tsegh ayol a ve sha ci u Aôndo, kpa ve lu a gbashima yum ga yô. Kpa i va mase kaven ér zegeikpelaior ne ka mbacivir Aôndo sha mimi, mba ve lu a ishimaverenkeghen i va lun uma gbem sha won ken paradiso shin tar yô. Yange mba zough a mkav ne yô, anmgbian ugen u i yilan un ér Russell Poggensee yô, gbidye kwar sha kwagh ne zulee, been yô a kaa ér: “Yehova yange pasem sha icighan jijingi na ér m ngu a ishimaverenkeghen i yemen sha la ga.” Anmgbian Poggensee man anmgbianev mbagenev kpishi mba ve civir Aôndo sha mimi er un nahan la, de u yan bredi shi man wain la, kpa ve de u zan M-umbur u ku u Yesu ga.

Hen “shighe u doon tsung” ne, i ver ashighe a pasen kwagh kpoghuloo, a a bugh anmgbianev cii ian i dedoo i tesen iwuese sha nagh kura yô. Ken inyom i 1932 la, antakerada ugen u i yilan un ér Bulletin la taver Mbakristu “mbazan M-umbur tseegh,” kpa geman “eren tom u pasen kwagh” ga la ishima ér, ve pasen loho u mimi la. Ken inyom i 1934 la, antakerada u Bulletin la kaa a ior ér ve tôô ishuen pania. I̱ pine ér: “Iorov 1,000 vea fatyô u tôôn ishuen pania sha shighe u M-umbur la kpa?” antakerada ugen u i yilan un ér Informant la gema ôr kwagh u mba i shigh ve mkurem la ér: “Saa vea pasen kwagh u Tartor la keng ve a saan ve iyol tsung ye.” Lu u shighe a karen yô, mba ve lu a ishimaverenkeghen i va lun uma shin tar la kpa, vea gema eren nahan. *

Ior mba Yehova cii nenge tugh mbu ka i umbur ku u Yesu la ér ka icighan tugh mbu hemban cii ken inyom. Ka a lu sha ashighe a acan je kpa ve umbur ku ne. Ken inyom i 1930 la, anmgbian u kwase, Pearl English vea anngô na u kwase Ora, ve zende angahar kuma ukilomita 80, sha u zan mkombo M-umbur. Shighe u ormishen ugen, iti na ér Harold King, lu ken purusu ken tar u China la, a nger atsam sha kwagh u M-umbur shi a er bredi sha cinkafa, a gema a er wain di sha atam a kon u i yer ér black currant la. Hii ken ityar i ken Ityoughkitaregh ki Yuropa, yem ken ityar i ken Central America zan zan za kighir ken ityar i ken Afrika, Mbakristu mba taver ishima ka ve umbur ku u Yesu sha ashighe a i lu nôngon ityav shin i we atabam sha tom wase je kpaa. Hanma ijiir i se lu cii shin hanma mlu u se nyer ker cii kpa, ka se kohol imôngo sha u nan Yehova Aôndo man Yesu Kristu icivir sha shighe u M-umbur u doon tsun la.