Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

Ityôkyaa I u Lun Uma sha Inja I Or u Aôndo Ka A Va A Msaanyol La

Ityôkyaa I u Lun Uma sha Inja I Or u Aôndo Ka A Va A Msaanyol La

Ityough 13

Ityôkyaa I u Lun Uma sha Inja I Or u Aôndo Ka A Va A Msaanyol La

1. Er nan se fatyô u kaan ser gbenda u Yehova ngu ve a msaanyolo?

YEHOVA ka “Aôndo u i wuese,” man a soo er u̱ ember uma. (1 Timoteu 1:11) Sha u zenden sha gbenda na la, ú fatyô u wasen iyol you shi lun a bem u a ze kweng shi a lu gbem kpaa yô, er ka ifi u kuan gbem nahan. U zenden sha gbenda u Aôndo la shi ka a na or u eren ityom i perapera, “er agôndo a zegemnger nahan.” Ngun ka a va a msaanyol u mimi.—Yesaia 48:17, 18.

2. A er nan ve Mbakristu vea lu a msaanyol shin er ka i er a ve daeng ashighe agen nahan je kpaa?

2 Alaghga mbagenev vea nyiman er, ‘Ashighe agenegh ior ka ve ya ican sha ci u ve er kwagh u a lu shami yô.’ Ka mimi, man ka kwagh u yange er mbaapostoli mba Yesu je la. Shin er yange i tôv ve a ican nahan kpaa, ve ember man ve za hemen “u ôron loho u dedoo sha kwagh u Kristu.” (Aerenakaa 5:40-42, NW ) Se fatyô u henen atôakaa a vesen sha kwagh ne. U môm yô er u se lun sha inja uma i Aôndo la ka u kaan er hanma shighe cii a eren a vese sha inja ga. “[Jim je yô, NW ],” kape apostoli Paulu nger la, “mba i sar ve pe zenden sha mciviraôndo ken Kristu Yesu cii, á tôv ve a ican.” (2 Timoteu 3:12) Ityôkyaa i i ne kwagh ne yô Satan man tar na ve hendan a mba ve lu uma sha gbenda u Aôndo la. (Yohane 15:18, 19; 1 Peteru 5:8) Kpa msaanyol u mimi yô a har sha akaa a iyolough ga. Kpa, ka a va sha jighjigh u nan ken ishima er se mba eren kwagh u shami man sha ci u nahan yô se zua a mlumun u Aôndo la.—Mateu 5:10-12; Yakobu 1:2, 3; 1 Peteru 4:13, 14.

3. Ka nena i gbe u mcivir u Yehova una bende a uma u oro?

3 Ior mbagen ka ve hen er vea zua a mlumun u Aôndo sha u eren aeren a civiraôndo sha ashighe agen kpa geman hungur a na sha ashighe agen. Mcivir u sha mimi u civir Yehova Aôndo la ngu nahan ga. Ka a bende a ieren i or ken mlu u uma u nan cii, sha ayange ayange, sha anyom anyom. Ka nahan ve i yer un kpaa er “Gbenda” ye. (Aerenakaa 19:9; Yesaia 30:21) Ka uma u sha gbenda u Aôndo u ka a yila se er se̱ ôron kwagh shi se eren kwagh u a zough sha Mkaanem ma Aôndo yô.

4. Er nan i lu a inja u or nana sôr aeren a nan sha u lun vough sha igbenda i Aôndo laa?

4 Zum u mba ve lu henen Bibilo hegh la ka vea nengen er gba u vea va a mbamgem ken ave sha u eren ishima i Yehova yô, alaghga a lan ve ishima vea kaa er, ‘U lun uma sha gbenda u Aôndo la ka kwagh u a doo u eren je kpa?’ Gba fan tsô wer ka kwagh u injaa. Sha ci u nyi? Sha ci u “Aôndo ka dooshima,” man sha ci u nahan yô igbenda na ngi sha ci u wasen se. (1 Yohane 4:8) Aôndo shi ngu a kwaghfan nahan a fa kwagh u a hembe doon sha ci wase yô. Er Yehova Aôndo a lu uhembanagee yô, ka a fatyô u taver se sha u se iv isharen yase i eren ishima na sha u den u eren ieren i bo yô. (Mbafilipi 4:13) De se nenge sha atindi agen a a lu ken mlu u sha inja i Aôndo la man er u yaren tom sha á la ka a va a msaanyol yô.

IEREN I MIMI I VE A MSAANYOL

5. Bibilo i kaa er nyi sha kwagh u aie u eren man ivi?

5 Yehova ka “Aôndo u mimi.” (Pasalmi 31:5) Akperan nga ga, sar ú u dondon ikyav na la sha u we kpa i fa ú er ú ngu or u mimi. Ieren i mimi la ka i na icivir man mlu u dedoo. Nahan cii kpaa, er m-ban u mimi a ngee ken tar u isholibo ne yum yô, gba u a umbur Mbakristu kwagh ne: “Hanma or nana̱ ôron kwagh sha mimi a or u nan we ndor a nan yô . . . Or u iin nana̱ de kera shi iin ga, kpa guda yô, nana̱ nôngo tsung, nana̱ er tom u mimi . . . tsô nana lu a kwagh u panden nan orgen u kwagh a gbe nan yô.” (Mbaefese 4:25, 28) Mbakristu mba eren tom ka ve er tom sha gbashima hanma iyange cii. Saa orvesen u hen tom la ka nana̱ na ian, gayô mba tee akaa a a lu a nan la ga. Shin a̱ lu sha tom, ken makeranta, shin hen ya kpaa, or u civir Yehova gba u nana ‘zenden tsembelee sha akaa cii.’ (Mbaheberu 13:18) Anti or u i hingir ieren i nan i gbekeke u eren aie shin iin yô nana fatyô u zuan a mlumun u Aôndo ga.—Duteronomi 5:19; Mpase 21:8.

6. Ieren i mimi i or u nan lu a mcieaôndo la ia va Yehova a icivir nena?

6 U lun a ieren i mimi la ngu a va a averen kpishi. Selina ka kwasecôghol u ken tar u Africa u a lu a dooshima hen Yehova Aôndo man atindi a na a perapera kpaa yô. Iyange igen yô, a nenge a ikpa i i lu aa takerada u koson inyaregh ken banki shi i lu a zegeinyar kimi kpaa yô. A yar tom a takerada u u lu a ati a mba ve lu a telefon la, nahan a zua a or u ikpa la—lu orkenti ugen u i num un gbenda yô. Lu kwagh u kpiligh or la iyol kpishi zum u Selina, shin er vihi un iyol kpishi nahan kpaa, a za hen a na a za na un akaa a ken ikpa la cii yô. “Imba ieren i mimi ne gba u a na iwua shami keng,” a kaa nahan man a na un inyaregh. Kwagh u vesen je yô, or ne wuese kwaghaôndo u Selina la. Een, aeren a mimi ka a na ityesen i Bibilo iengem, a na Yehova Aôndo icivir, shi a va a msaanyol hen mba ve civir un sha mimi la.—Titu 2:10; 1 Peteru 2:12.

NAGH KU NAN KU VE A MSAANYOL

7. Kanyi i zeiyol ken ishor i haana?

7 Msaanyol ngu ken nagh ku nan wuee la, kpa mbahuav yô “vea ya dyako u tartor u Aôndo je ga.” (1 Mbakorinte 6:10) Inja hua u eren u i fe wuee yô ka ishor i haan, ka u nôngon sha u zuan a inyaregh sha gbev mbu mbagenev je la. Yehova lumun a mba ve eren “hua sha mtsera u keren kpaa ga.” (1 Timoteu 3:8) Shin hen ajiir a tindi a lumun a ishor i haan man or nan lu haan i sha ci u zuan a msaanyol tseegh je kpaa, kwagh la una fatyô u hingir ilyeghegh ken a nan man shi nana lu nan mzehemen sha kwagh u a caver a uuma mba ior kpishi la. Ishor i haan ashighe kpishi ka i va a ican i yan hen tsombor u orhaanshor la, u alaghga nana kera lu a inyaregh kia kuma u yamen akaa a hange hange anza er kwaghyan man ikondo nahan ga la.—1 Timoteu 6:10.

8. Ka nena Yesu yange tese ikyav i dedoo sha kwagh u iwua i erene, man se fatyô u lun mba nan iwua nena?

8 Sha er ve lu a dooshima u nan nagh wuee yô, Mbakristu ka ve zua a iember sha u wasen mbagenev, hemban je yô mba nanjighjigh mba ve lu ken ibanave yô. (Yakobu 2:15, 16) Cii man Yesu va shin tar yô, a nenge nagh ku Aôndo ku wuee la hen uumace. (Aerenakaa 14:16, 17) Yesu iyolna yange na shighe na, kwaghfan na, man uma na je kpaa sha ci u uumace. Ka nahan man yange kuma vough, u kaan er: “U nan a na kwagh hembe saan iyol a u ngohol a ngohol kwagh” ye. (Aerenakaa 20:35) Yesu yange ôr kwagh dedoo sha kwasecôghol u lu icankwase kpa haa ideri ihiar shin akwati u inyar ken tempel la, sha ci u yange na lu kwagh u “a lu a mi sha u koson iyol na cii je ra.” (Marku 12:41-44) Mbaiserael mba sha ayange a tsuaa la man Mbakristu mba ken derianyom u hiihii la ve tese akav a nagh ku nan sha iember sha akaa a ve sha u wasen tiônnongo man sha ci u tom u Tartor. (1 Kroniku 29:9; 2 Mbakorinte 9:11-14) Seer sha uiwua mba eren sha akaa ne yô, Mbakristu mba ainge ka ve na iwuese saan saan hen Aôndo shi ve na uuma vev sha u eren tom na kpaa. (Mbaromanu 12:1; Mbaheberu 13:15) Yehova ka a na ve averen sha er ve yar tom a shighe ve, agee ave, man akaa ave agenegh kpaa, kua inyaregh vev shami, sha u wasen mcivir u mimi man u wasen mzehemen u tom u pasen loho u dedoo u Tartor sha tar cii yô.—Anzaakaa 3:9, 10.

AKAA AGENEGH A NAN MSAANYOL

9. Kanyi i zeiyol ken mme u man msôron ma i we kwa kpishi?

9 U zuan a msaanyol yô, ka keng u Mbakristu vea ‘kusu m-er ve u sha inja’ la. (Anzaakaa 5:1, 2) U ve̱ er nahan yô gba u vea ôron shi vea henen sha Mkaanem ma Aôndo man sha ngeren mba dedoo mba ve har sha Bibilo yô. Kpa akaa nga a a nyagh yô. Ikyav i tesen, u man msôron ma i we kwa ngeen ganden ikaa inya la una na or nana kera lu sha mhen u nan vough ga. Ken imba mlu ingira la, ior kpishi nyôr iyol ken ieren i jimbagh, ieren i sha ipila, man na uaikôr mba bov je kpaa. Sha nahan yô ka kwagh u kpilighyol ga er Bibilo i kaa er mbahundenmsôrom vea nyôr Tartor u Aôndo ga la! (1 Mbakorinte 6:10) Er ve soo er vea za hemen u lun “tsev tsev” yô, Mbakristu mba mimi ka ve nyagh msôrom ma hunden, man kwagh ne ka a wase u seer msaanyol hen atô ve.—Titu 2:2-6.

10. (a) Er nan Mbakristu ve me ityu ga? (b) Kanyi mbamtsera ka ve va ken m-sagh u saghen iyol ken akaa a man kera laa?

10 Mlu u tsembelee u sha iyol kpaa ka a seer sha u nan msaanyol. Nahan kpaa, mbagenev kpishi ka ve hingir ken uikyangen sha ikev i akaa a man a bo. Ikyav i tesen yô, nenge ase sha m-me u taav la. Mzough u a nengen sha Mkpeiyol sha Tar cii la na ibaver er ityu i man “ka i wua ior umiliôn utar sha tar hanma inyom cii.” U den ityu i man la una fatyô u lun kwagh u ican sha ci u mkpeiyolga u kwagh la ka a va a mi anshighe kpeghee la. Sha gbenda ugenegh yô, mba ve de ityu yô ve kav er ve hemba mban a mkpeiyol shi hemba mban a inyaregh ki kuren mbamgbe mbagen hen ya. Een, u hemban ikyangenev mbi ityu i man kua akaa agenegh kpaa la una wase u lun waeng sha iyol, u lun a imoishima i waeng, man una va a msaanyol u mimi kpaa.—2 Mbakorinte 7:1.

MSAANYOL KEN IVESE

11. Kanyi i gbe u a er sha u lun a ivese i tsan gbem i sha iciviri?

11 Mba ve tse ijiir i môm sha inja i nom man kwase la ve̱ nenge er i nger ivese ve la vough sha atindi a eniee. (Marku 12:17) Shi gba u vea tôô ivese er ka kwagh u vesen. Ka mimi, alaghga mpav una hingir kpee zum u mô ken ve nan vende u nan iwasen sha apera, ican i eren ganden, shin mlu u nan u ken jijingi a lu nôngon u vihin kuaa je yô. (1 Timoteu 5:8; Mbagalatia 5:19-21) Kpa mkaanem ma apostoli Paulu ken 1 Mbakorinte 7:10-17 la ma taver mba ve er ivese ishima er ve̱ lu imôngo. U ve̱ zua a msaanyol u mimi yô, anyiman nga ga, ka u vea lu a ieren i sha jighjigh u nan hen atô ve. Paulu yange nger er: “Ivaa i lu kwagh u icivirigh hen ior cii, gambe u ivaagh kpaa a̱ de lu a acôghor ga, gadia Aôndo Una ôr mbaerenijimba man mbavihin ivaa sha idya la ijir.” (Mbaheberu 13:4) Ishember kwaghôron i i kaa er “gambe u ivaagh” la tese m-yav u nomsoor yaven a kwase u nan vese sha tindi la. Imba m-yav u yaven a kwase ugen, inja er ivese i eren a kwase hemban môm nahan la, a fatyô u kaan er ka “kwagh u icivirigh hen ior cii” ga. U seer yô, Bibilo i venda m-yav u yaven a or u ú er ivese a nan ga la kua m-yav u nomsoor yaven a nomsoor la kpaa.—Mbaromanu 1:26, 27; 1 Mbakorinte 6:18.

12. Kanyi i lu atam a bo agenegh a ijimba i erene?

12 Ijimba i eren ia fatyô u van a iember hen anshighe kpeghee tsô, kpa ia fatyô u van a msaanyol u mimi ga. I vihi Aôndo ishima man ia fatyô u ngeran imoishima i or kpaa. (1 Mbatesalonika 4:3-5) Akaa a nan m-ule sha m-yav u yaven a ior sha ijimba la alaghga a lu angev mbu i yer er AIDS la shin iangev mbigenev mbi sha mnyande. “I kaa er ior hemba ingeegh umiliôn 250 nahan sha tar cii mba ka ve tôô akaci hanma inyom yô, man umiliôn 50 nahan ka ve gba bor,” kape ibaver i tweregh igen i kaa la. Shi mzeiyol ugen ngu u wan iyav a ago a wan shio la. Mzough u Nengen sha Mser u Tsombor sha Ityar Wuee la na ibaver er, sha tar cii yô, agumaukase hemba umiliôn 15 mba ve lu anyom er 15 man 19 mba ka ve wa iyav hanma inyom yô, man môm ken utar ken ave ka ve vihi iyav mbu shon. Kwagh henen tese er ken tar ugen ken Africa yô, mzeiyol u ka a va sha iyav mbu vihin la na iku i agumaukase ingeegh 72 sha ityough ki deri. Mbaeren ijimba mbagen alaghga vea war angev kua iyav mbu wan kpa vea fatyô u waren m-vihi u ishima ve la ga. Mbagenev kpishi ka ve kera lu a icivir iyolough ga man ve kera soo ayolave ga jim je kpaa.

13. Ka mbamzeiyol mbagenev mba nyi ka ve va sha ci u idya i erene, man kanyi i lu ken hemen sha ci u mba ve ze hemen u eren ijimba man idya laa?

13 Shin er a fatyô u den or a idya i nan nahan kpaa, ka ityôkyaa i Icighanruamabera i rumun er or a fatyô u paven ivaa a u nan er ivese a nan je la. (Mateu 5:32; kar Hosea 3:1-5.) Zum u imba ieren i daeng la i ne m-pav u ivesegh yô, kwagh ne ka a va a avav a ken ishima a vesen hen u i vihi nan ishima la kua hen mbayev kpaa. Sha ci u mdoo u tsombor u or yô, Mkaanem ma Aôndo ma tese er ijirôron na i sha ishimavihin ia lu sha mbaerenijimba man mbaidyarev mba ve gem asema ga yô. Heela tseegh ga, i tese wanger wanger er mba ve eren ijimba la “vea ya dyako u tartor u Aôndo ga.”—Mbagalatia 5:19, 21.

‘MBA IOR I TAR NE GA’

14. (a) Ka nyi akombo a civir or u civir Aôndo ka nan nyagha? (b) Kanyi kwaghwan i ne ken Yohane 17:14 man Yesaia 2:4?

14 Mba ve soo er vea er ishima i Yehova shi vea ember averen a Tartor yô ka ve nyagh nyityô akombo a civir cii. Bibilo i tese er ka shami ga u eren shi civir ieev, kua mbu Kristu, shin mbu ngô u Yesu, Maria je kpaa. (Ekesodu 20:4, 5; 1 Yohane 5:21) Nahan, Mbakristu mbamimi mba civir ufoto ga, itirankon, shin ieev kpaa ga. Shi ka ve nyagh anza a mcivir u akombo ken myer kpaa, anza er icivir i nan ityuta man atsam a wan sha u civir ityar nahan. Zum u ka a̱ kighir ve er ve̱ er ambaakaa la yô, ka ve umbur mkaanem ma Yesu lu ôr a Satan la er: “Civir Ter, Aôndo wou, ka Un tseegh er Un tom ye.” (Mateu 4:8-10) Yesu yange kaa er mbadondon nav mba “ior i tar ne ga.” (Yohane 17:14) Ikyav i kwagh ne yô ka u lun pareghaa sha akaa a pati man u lun ken bem vough sha kwaghôron u Yesaia 2:4, u a kaa nahan la er: “[Yehova Aôndo] Una ôr ijir her atô u akuraior, Una kure kwagh u ior kpishi; nahan vea gema usanker vev, vea var indyuhar a mi, awange a ve kpaa aa hingir ahô a sôron ikon a mi; ikurior igen ia kera tsuwa sanker a ikurior igen ga, vea kera hen ityav mbi nôngon kpaa ga.”

15. Kanyi i lu Zegebabilon, man kanyi mba henen Bibilo hegh kpishi ka ve er sha u duen ken a na kera?

15 U lun “ior i tar ne ga” la shi inja na yô ka u paven a “Zegebabilon,” tartor u kwaghaôndo u aie sha tar cii la. Mcivir u waeng ga la yange samber ken Babilon u ngise la zan zan ya tor ken jijingi sha ior kpishi shin tar sha gbenda u buran ve. “Zegebabilon” ka ukwaghaôndo mba atesen ave a lu kposo a mfe u Aôndo la cii. (Mpase 17:1, 5, 15) Orjighjigh u civir Yehova môm tsô kpaa nana nyôr iyol ken mcivir u nan jighjigh igbenda ihiar sha u civir hen ukwaghaôndo kposo kposo shin u zuan ken jijingi a mô vegher u Zegebabilon ga. (Numeri 25:1-9; 2 Mbakorinte 6:14) Sha kwagh ne yô, mba ve lu henen Bibilo hegh kpishi ka ve na washika u tesen er ve due ken nongo u kwaghaôndo u yange ve lu ker la kera. Kwagh ne kporom a ve ikua hen Aôndo u mimi, er yange tôndozwa nahan: “Due nen ken atô ve kera, lu nen kposo, kape Ter A kaa la, kwagh u hôngorough kpaa, de benden nen ave ga. Nahan Mo Me rumun ne.” (2 Mbakorinte 6:17; Mpase 18:4, 5) Imba mngohol u Ter wase u sha una ngohol se la ka kwagh u a sar ú tsung la ga he?

U KAREN MBAMKOR MBA SHA HANMA INYOM LA

16. Er nan Mbakristu mba mimi ve ember Kirimishi ga?

16 U lun uma sha inja i Aôndo la ashighe kpishi ka a shir se ikav mbi mkor u umemyol mbatarev la. Ikyav i tesen, Bibilo i pase iyange i mmar u Yesu la jighilii ga. ‘M hen mer yange i mar Yesu sha uwer u Disemba 25!’ alaghga mbagenev vea kpilighyol nahan. Kwagh ne a fatyô u lun nahan ga sha ci u yange kpe ken fam u inyom i 33 C.E. la sha anyom 33 1/2. Heela tseegh ga, sha shighe u mmar na la, mbakuranilev “ve tsaan ken toho, ve kuran ilev vev tugh.” (Luka 2:8) Ken tar u Iserael yô, ken atô u uwer u Disemba la ka shighe u kôron wuhe, u ura ka u shi nôôn didi nahan ka i wuhe iyôngo ken iyou tugh sha u ahumbe a sha hii la a̱ de benden a i ga yô. Jim yô, uwer u Disemba 25 la ka iyange i Mbaromanu sôr ver er ka shighe u i mar aôndo ve iyange je la. Uderimbaanyomov mba karen kpishi er Yesu va shin tar ne kera yô, Mbakristu mba vendan mimi mbara tsua iyange ne sha ci u member u mar u Kristu. Sha ci u kwagh ne yô, Mbakristu mbamimi mba eren Kirimishi shin nyityô memyol u a har sha jighjigh u nan u aie u kwaghaôndo la ga. Sha ci u ve ne Yehova icivir tswen yô, shi mba kor umemyol mba ve civir uumace mbaasorabo shin ityar la kpaa ga.

17. Er nan ior mba Aôndo ve eren uiniongo mba ember iyange i mar ga, man er nan ve mbayev Mbakristu ka ve lu a msaanyol a kwagh ne shio je kpaa?

17 Bibilo ôr kwagh u uiniongo mba umbur ayange a mar uhar tseegh, man mban cii lu ior mba ve civir Aôndo ga yô. (Genese 40:20-22; Mateu 14:6-11) Er Icighanruamabera i pase iyange i i mar or u vough Yesu Kristu ga yô, ka sha ci u nyi ve se na ishimaveren zulee sha ayange a mar a uumace mba ve yen laa? (Orpasenkwagh 7:1) Sha mimi yô, mbamaren mba cian Aôndo mba keghen er saa sha ma iyange i tseghan man vea tese dooshima hen ônov vev ga. Wanyekwase u lu Orkristu u lun anyom 13 yô yange na mkaanem er: “Tsombor wam man mo ka se zua a msaanyol kpishi. . . . M ngu ikua a mbamaren av, man zum u mbayev mbakiriki mbagenev ka vea pinem ityôkyaa i i ne ve m ember umemyol ga yô, ka m kaa a ve mer mo m ember hanma iyange cii.” Wanyekwaor u lu Orkristu u lun anyom 17 yange kaa er: “Hen ya wase yô, uiwua mba nan ka kwagh u ka se eren kwa imôngo ken inyom yô.” Msaanyol ka a hemba van zum u ka a na uiwua shighe u ú lu vanden veren ashe keghen ga la.

18. Kanyi m-umbur u sha hanma inyom yange Yesu kaa a mbadondon nav er ve̱ kurana, man ka a umbur se nyi?

18 Mba ve lu zendan uma sha mlu u Aôndo yô, iyange ngi i môm ken hanma inyom i ve kor yô. Ka Kwaghyan u Umbur Ter, u ashighe kpishi ka i yila er M-umbur u ku u Kristu la. Sha kwagh ne yô, Yesu yange wa mbadondon un kwagh er: “Eren nen kwagh ne sha u umbur Mo.” (Luka 22:19, 20; 1 Mbakorinte 11:23-25) Shighe u Yesu yange hii iniongo i kwaghyan ne hen tugh mbu uwer u Nisan 14, 33 C.E. la, yange yar tom a bredi u i we kwa ga yô kua wain u nyian, u tilen sha ityough ki iyol na i i lu a isholibo ga la man awambe a na a vough la. (Mateu 26:26-29) Akaayan a sha ikyav ne ka Mbakristu mba i shigh ve mkurem sha icighan jijingi u Aôndo la tseegh ka ve ya ye. I nyôr a ve ken ikuryan ihe sha ci u Tartor man mba a ishimaverenkeghen i yemen sha. (Luka 12:32; 22:20, 28-30; Mbaromanu 8:16, 17; Mpase 14:1-5) Nahan cii kpaa, mba ka ve kohol imôngo sha aikie u a zough a uwer u Nisan 14 u ken uwer ayange u Mbayuda u sha ayange a tsuaa la cii ka ve zua a mbamtsera kpishi. Ka i umbur ve dooshima u Yehova Aôndo man Yesu Kristu a tese ve sha nagh ku iwom i asorabo i i ne sha u mba ve zough a mrumun u Aôndo yô vea fatyô u zuan a uma u tsôron la.—Mateu 20:28; Yohane 3:16.

TOM U EREN MAN GURGUR

19. Ka iniôngon i nyi Mbakristu ka ve tagher ishigh a mi sha u keren kwagh u vea kule mbamgbe veve?

19 Mbakristu mbamimi yô ka keng u vea er tom taveraa sha u nengen sha mbamgbe vev. U eren kwagh ne ka a va a mkom hen mbahemenev mba hen tsombor. (1 Mbatesalonika 4:11, 12) Ka mimi, aluer tom u Orkristu nan lu eren la ka ú Bibilo i lumun a mi ga yô, kwagh ne una na nan msaanyol ga. Nahan kpaa, ashighe agenegh ka i taver u Orkristu nana zua a tom u u zough vough a atindi a Bibilo yô. Ikyav i tesen, mbatomov mbagenev yô mba ve tee ve tom la ka ve ver ishima er ve̱ tsughun ior. Sha gbenda ugen yô, mbavesen mbatomov kpishi vea kera norom keng er vea vihi imoishima i ortom u jighjigh la ga, er vea soo u ortom u ve ne jighjigh ken a nan la nana de ú ga yô. Nahan cii kpaa, aluer nyityôkwagh due ker kpaa, ú fatyô u nan jighjigh wer Aôndo una nau iveren sha iniôngon you i zuan aa tom u ua nau imoishima i waeng la.—2 Mbakorinte 4:2.

20. Er nan i gbe u se sange a sange ugurgur aseva?

20 Er Aôndo a soo er mba eren un tom ve̱ zua a msaanyol yô, doo u se ver tom wase u taveraa la vough a ashighe a eren gurgur shi zuan a m-mem kpaa la. (Marku 6:31; Orpasenkwagh 3:12, 13) Tar u Satan ngu yôôn angwe u kenden a ugurgur mba Aôndo a lumun a mi ga la sha. Kpa u eren sha ishima i Aôndo yô, ka keng u se sange a sange ityakerada i se ôr yô, akaa a ken redio man ityogholouv mbi se ungwa kpaa, kua ukwaghalôm, usenema, anumbe, akaa a nengen sha televishen, man uvideo mba kenger kpaa. Aluer ugurgur mba ngise se tsua la ve zua sha icintan i i lu ken avur a icighanruamabera anza er Duteronomi 18:10-12, Pasalmi 11:5, man Mbaefese 5:3-5 nahan ga yô, se sôr aeren a ase la sha er a doo Yehova man shi se hemba zuan a msaanyol kpaa yô.

ICIVIR I NAN SHA UMA MAN AWAMBE

21. Ka nena i gbe u icivir i nan sha uma la ia bende sha mnenge u se lu a mi sha iyav mbu dughun, kua anza a ase man aeren a ase laa?

21 U zuan a msaanyol u mimi yô, gba u se nenge uma u or er ka kwagh u tseghan, vough er Yehova kpaa a nenge nahan. Mkaanem nam hange se u wuan or. (Mateu 19:16-18) Jim yô, Tindi u Aôndo hen Iserael tese er wan u ken uya je kpaa ka uma u doon sha ashe na—ka kwagh u a tim ga. (Ekesodu 21:22, 23) Sha kwagh ne yô, mayange ka u se tôô uma er ka kwagh u gban ishe ga sha u man taav, shin nzughul a iyol yase sha mcimbim shin msôrom ga, shin gban eren kwagh a iko i wan shio kpaa ga. Shin se nyôr iyol ken ma kwagh u una ver uma wase ken kwaghbo shin se hungur u eren akaa a yangen uiakôr kpaa ga, sha er se kera gba ken ibo i awambe a haan inya ga yô.—Duteronomi 22:8.

22. (a) Kanyi i lu mnenge u Aôndo sha awambe man kwagh u a er a á laa? (b) Ka awambe a ana tseegh aa fatyô u waren uma?

22 Yehova yange kaa a Noa man tsombor na er awambe tile sha ityough ki or, shin uma. Sha ci u nahan yô, Aôndo yange hange ve u yan nyityô inja awambe cii. (Genese 9:3, 4) Er se lu mba ken tsombor ve yô, tindi la kange se kpaa cii. Yehova yange kaa a Mbaiserael er awambe yô gba u á haa a inya man ka u a er ma kwagh a á sha ci u awashima u or ga. (Duteronomi 12:15, 16) Man tindi u Aôndo sha kwagh u awambe la yange i kimbir un zum u i na Mbakristu mba ken derianyom u hiihii kwaghwan la er: “Nyagh nen . . . awambe.” (Aerenakaa 15:28, 29) Sha u nan icivir sha mtsegha u uma yô, ior mba Aôndo mba lumun er i ta ve awambe ga, shin aluer mbagenev ka vea norom er imba kwagh la ia war uma je kpaa. Igbenda tweregh igenegh i Mbashiada mba Yehova ve lumun a mi yô i yar tom dedoo man ngi gbihin or ken akaabo a a lu ken awambe a tan la ga. Mbakristu fa er ka awambe a Yesu lu haa inya la tseegh aa war uma ye. Jighjigh u nan ken á la ve a mde u asorabo man ian i zuan a uma u tsôron.—Mbaefese 1:7.

23. Kanyi i lu injar mbagenev mba a zua a mi sha u lun uma sha gbenda u Aôndo laa?

23 Wanger, u lun uma sha inja i Aôndo la ka kwagh u saa a nôngo shami keng yô. Alaghga kwagh ne una vau a iheen sha ishigh ki ior mba hen tsombor shin ahuraior kpaa. (Mateu 10:32-39; 1 Peteru 4:4) Kpa injar i i lu sha u eren imba uma la i hemba atsan a aa va la cii. Ka a na imoishima i waeng man a va a mlu imôngo u ken mkpeiyol a mba civir Yehova mbagenev. (Mateu 19:27, 29) Tsô, shi nenge ase u lun uma gbem sha won ken tar u he u Aôndo la. (Yesaia 65:17, 18) Man iember ngi ken u dondon kwaghwan u Bibilo nahan nan sha u i saan Yehova iyol la tsô! (Anzaakaa 27:11) Kape i lu je ve u lun uma sha inja i Aôndo la ka a va a msaanyol ne!—Pasalmi 128:1, 2.

KAR MFE WOU

Ka atôakaa agen a nyi a ne ve u lun uma sha inja i Aôndo la ka a va a msaanyolo?

Uma u lun sha inja i Aôndo la alaghga a gba u a va a mbamgem mba nyi?

Er nan ú soo u lun uma sha inja i Aôndo?

[Mbampin Mba Ngeren u Henen]

[Foto u sha peeji 124, 125 la]

U eren akaa a ken jijingi veren vough a aan a mmem la ka a seer sha msaanyol u mba ve lu uma sha inja i Aôndo la