1. Ka nyi Yehova a soo ér se ere?

 NOM man kwase ka vea mar wan ve u hiihii yô, i saan ve iyol kpen kpen. Shin er wanikyundan ka nan doo mbamaren mba nan ishima nahan kpa, mbamaren mbara ka ve soo ér nana de lu wanikyundan gbem ga, kpa nana vese nana hingir organden. Jighilii je yô, aluer wan ve la nan vese ga yô, ishima ia za ve iyol kpishi. Kape Yehova kpa, ka i saan un iyol shighe u se hii u henen kwagh na je la, nahan kpa a soo ér se de kighir heela ga. (1 Kor. 3:1) Kpa a soo ér se hingir Mbakristu mba kaven kwagh sha inja i “mbaganden.”—1 Kor. 14:20.

2. Ka nyi se lu timen sha mi ken ngeren nee?

² Orkristu u nan vie ka nan henen kwagh shi nan eren kwagh nena? Se er nan ve se hingir Mbakristu mba ve vie? Aluer se mba timen sha akaa a mimi a zan shimi a ken Bibilo la yô, kwagh la una seer taver ijende i se ye vea Yehova la nena? Man er nan ve i gbe u se palegh u nengen ser se via kuma, nahan ityôkyaa kera ngi i se nôngo sha er se hemba lun kôôsôô a Yehova ga? Se lu timen sha mbampin mban ken ngeren ne.

ORKRISTU U NAN VIE KA NAN HENEN KWAGH SHI NAN EREN KWAGH NENA?

3. Orkristu u nan vie ka nan henen kwagh shi nan eren kwagh nena?

³ Ishember i ken zwa Grika i i gem ken Bibilo ér “mbaganden” la, ngi ôron kwagh u Orkristu u nan “vie,” shin nan eren kwagh “vough” yô. a (1 Kor. 2:6) Er wanikyundan ka nan vese zan zan nan kar hingir organden nahan, se kpa, gba u se za hemen u vesen sha er se seer lun kôôsôô a Yehova yô. Se er nahan yô, se hingir  Mbakristu mba ve vie yô. Aluer se vese se hingir Orkristu u nan vie kpa, a gba u se za hemen u sôron akaa agen ken uma wase. (1 Tim. 4:15) Hanma wase nana fatyô u vian ken jijingi, sea lu mbayev je kpaa. Kpa se er nan ve se fa ser se via ken jijingi?

4. Ka nyi ka i tese ér Orkristu nan via?

⁴ Orkristu u nan vie ken jijingi ka nan eren hanma kwagh u Yehova a kaa ér nana er cii. Ka akaa a nan soo la tseegh nan eren ga. Nahan kpa, er nan yina yô, ashighe agen nana er akaa agen shami ga. Kpa hanma iyange yô, ka nan nôngon ér nana henen kwagh shi nana eren kwagh er Yehova a soo la. Nan haa or u he iyol, nahan ka nan nôngon hanma shighe ér nana henen kwagh er Aôndo nahan. (Ef. 4:22-24) Ka nan hen u tsuan akaa sha inja sha u henen sha atindi a Yehova man akaawan a na. Sha nahan yô, nan nengen ér i wa tindi sha hanma kwagh cii ve nana er kwagh u vough ga. Ka nana tsua u eren ma kwagh yô, nan nôngo kpoghuloo nan er kwagh shon.—1 Kor. 9:26, 27.

5. Ka akaa a nyi nahan aa fatyô u eren Orkristu u nan via ga? (Mbaefese 4:14, 15)

⁵ Orkristu u nan vie ken jijingi ga yô, ka nan lumun a abaver a mimi ga, man mbaaie mba ior ve samber a mi sha Intanet la kua akaa a mbavendan mimi ve tesen yô. b (Ôr Mbaefese 4:14, 15.) Alaghga nana lu gban mbagenev iyuhwe, shin nana luun a zayol a mbagenev, gayô nana ngôôr nyoon ishima ga, shi ka nana tagher a imeen kpa, nan gba fele.—1 Kor. 3:3.

6. Se fatyô u tôôn mvese u Orkristu, karen sha mvese u wanye sha ci u nyi? (Shi nenge foto kpaa.)

⁶ Er se vande ôron nahan, Ruamabera tôô mvese u Orkristu kar sha mvese u wanikyundan ka nan vese nan hingir organden la. Akaa nga kpishi a wanye ka nan fa ga, nahan i gba u organden nana tese nan sha u kuran nan yô. Ikyav i tesen yô, alaghga ngô nana kaa a wan u nan ér nana kôr nan uwegh shighe u ve lu peren gbenda yô. Kpa er wan la nan lu vesen la, ngô la una fatyô u den ér nana per gbenda iyol i nan, kpa nana gema a umbur wan u nan la ér nana nenge tsembelee cii ve nana per ye. Wanye la ka nana va vesen yô, nan fa u palegh akaabo ne iyol i nan. Nahan gba u a wase Orkristu u nan vie ga la, u palegh akaa a aa fatyô u vihin mlu u nan vea Yehova la shi tsuan akaa sha kwaghfan, vough er ka i gba u a wase mbayev mba kiriki u  palegh akaabo nahan. Kpa Mbakristu mba ve vie la ka vea tsuan ma kwagh u ve soo u eren yô, ve hen sha akaawan a Bibilo sha er vea fa mnenge u Yehova sha kwagh shon yô, maa ve er kwagh u a lu u vough la.

7. Gba u Mbakristu mba ve vie kpa a wase vee?

⁷ Kwagh ne tese ér Orkristu u nan vie yô maa a kera gba u mayange a wase nan gaa? Ei. Gba u Mbakristu mba ve vie kpa vea keren iwasen ashighe agen. Alaghga or u nan vie ga nana nenge ér mbagenev ve ôron nan akaa a nana er yô, shin ve tsuan akaa sha ci u nan. Kpa Orkristu u nan vie yô, ka nan ker kwaghwan hen mba ve hemba lun a mfe man mkav a nan yô, kpa ka nan gema nan fa er i lu u hanma or nana “tôô ikyav mbi nan” yô, nahan nan tsua kwagh u nana er la iyol i nan.—Gal. 6:5.

8. Ka sha igbenda i nyi nahan Mbakristu mba ve vie la ve kaha a mbageneve?

⁸ Er mluashe u mbaganden kpa ngu a lu kposo kposo nahan, kape Mbakristu mba ve vie la kpa aeren a ve a lu kwaghmôm ga je la. Ikyav i tesen yô, mbagenev mba a kwaghfan kpishi, mbagenev di taver ishima hemba mbagenev. Mbagenev mba ne kwagh wuee, shi mbagenev di mhôônom ma ker ve a ior kpishi. Shi aluer Mbakristu mba ve vie mban tagher a zayol u a lu kwaghmôm kpa, kwagh u vea tsua u eren la una fatyô u kahan, kpa kwagh u ve cii ve tsough la, una gema a zua sha kwagh u Bibilo i tese yô. Kwagh una fatyô u eren nahan, hemban je yô, shighe u i lu u hanma Orkristu nana tsua kwagh er imoshima i nan i ne nan ian la. Nahan aluer akaa a mbagenev ve tsough la kaha a akaa a ve tsough kpa, mba ôron mbagenev ijir ga. Kpa ka ve za hemen u lun ken mzough.—Rom. 14:10; 1 Kor. 1:10.

SE ER NAN VE SE HINGIR MBAKRISTU MBA VE VIE?

9. Se mba vesen ken jijingi a iyol nyoon shio? Ta iwanger.

⁹ Ka a maren wanye shighe a karen je, nan vese a iyol nyoon shio, kpa mvese u ken jijingi yô, ngu nahala ga. Ka i gba u or a nôngo kwagh kpoghuloo ve nana vese ken jijingi ye. Ikyav i tesen yô, anmgbianev mba nomso man mba kasev mba ken Korinte yange ve ngohol loho u dedoo shi ve er batisema, shi ve ngohol icighan jijingi, shi ve hen akaa kpishi ken akaa a apostoli Paulu tese ve la. (Aer. 18:8-11) Er yange ve er batisema anyom kar nahan kpa, ve mbagenev ve lu a vese ken jijingi ga. (1 Kor. 3:2) Se er nan ve imbakwagh i yange er ve la ia er se ga?

10. Ka nyi i gbe keng u se er ve se via ken jijingi? (Yuda 20)

¹⁰ Cii ve se hingir Mbakristu mba ve vie yô, gba u se lu a isharen i hingir Mbakristu mba vian. Mba ‘lanegh ku sar’ ve yô, ka ve soo ér vea za hemen u lun anikundanev ken jijingi her, nahan mayange vea vese ga. (Anz. 1:22) Se soo u lun er or u nan gande sha, kpa nan ze hemen u veren ishima ér mbamaren mba nan ve tsuan akaa sha ci u nan la nahan ga. Kpa se soo ser se eren akaa a i gbe u se er la, shi se nôngo kpoghuloo ijende i se ye vea Yehova la i seer taver. (Ôr Yuda 20.) Aluer u ngu nôngon wer u via ken jijingi yô, sôn Yehova a na u “isharen kua tahav mbu eren kwagh” ne.—Fil. 2:13.

11. Ka akaa a nyi nahan Yehova a ne se sha u wasen se u hingir Mbakristu mba viana? (Mbaefese 4:11-13)

¹¹ Yehova veren ishima ér se vese se hingir mba vian ken jijingi sha tseeneke wase ga. Kpa a na se mbakuran kua mbatesen ken tiônnongo mba vea wase se u yan ijende a na kôôsôô yô. Anmgbianev mban ka ve wase se “se ar sha mluyol u a kom sha Kristu sha hanma gbenda cii yô.” (Ôr Mbaefese 4:11-13.) Shi Yehova na se icighan jijingi na u una wase se u lun a “mhen u Kristu” yô. (1 Kor. 2:14-16) Heela tseegh ga, a na i nger ityakeda i ivangeli i nyiin la sha u wasen se u fan gbenda u Yesu henen kwagh shi eren kwagh shi lamen shighe u lu shin tar la yô. Nahan aluer u ngu dondon gbenda u Yesu henen kwagh shi eren kwagh la yô, u fatyô u kuren awashima wou u hingir Orkristu u nan via ken jijingi la.

 GBENDA U ATESEN A MIMI A BIBILO A A ZE SHIMI LA KA A WASE SE YÔ

12. Ka akaa a nyi “yange i hii tesen se sha kwagh u Kristu”?

¹² Cii ve se vese se hingir Mbakristu mba vian yô, a gba u se “hen akaa a yange i hii tesen se sha kwagh u Kristu la” tseegh ga, kpa se hen akaa agen kpaa. Akaa a yange se hii henen la lu mgemshima, man jighjigh u nan, man batisema, kua mnder u shin ku. (Heb. 6:1, 2) Ka atesen ne hanma Orkristu yange nan hii nan jighjigh a mi ye. Ka nahan ve apostoli Peteru yange ter kwagh u a shighe u lu pasen ikpelaior kwagh sha iyange i Pentekosti la ye. (Aer. 2:32-35, 38) Saa se lumun a atesen a hange hange ne ve se fatyô u hingir mbahenen mba Kristu ye. Ikyav i tesen yô, Paulu yange tese ér aluer or na jighjigh ér mba va nderen mbakpenev shin ku ga yô, nan ngu Orkristu u mimi ga. (1 Kor. 15:12-14) Nahan kpa, a gba u se fa di akaa a yange se hii henen la tseegh maa a kuma se ga.

13. Ka nyi i gbe u se er ve se zua a iwasen ken kwaghyan u taver u i ôr kwagh na ken Mbaheberu 5:14 laa? (Shi nenge foto kpaa.)

¹³ Atesen a mimi a zan shimi la ka a wase se u fan atindi a Yehova tseegh ga, kpa ka a wase se u fan akaawan a na, nahan se fa gbenda u Yehova a henen kwagh la. Cii ve se zua a iwasen ken atesen ne yô, a gba u se ôron Mkaanem ma Aôndo shi se henen sha mi shi se dondon kwagh u se hen la vough vough. Ka sea eren nahan yô, se tsaase iyol yase u tsuan akaa a a doo Yehova yô. c—Ôr Mbaheberu 5:14.

14. Paulu yange wase mba ken Korinte u hingir Mbakristu mba vian nena?

¹⁴ Ka i taver Mbakristu mba ve vie ga la u tsuan kwagh u vea er shighe u Bibilo i we tindi sha kwagh jighilii ga yô. Alaghga mbagenev vea nenge ér aluer Bibilo wa tindi sha kwagh ga yô, vea fatyô u eren kwagh u ve soo cii sha ikyaa shon. Shin alaghga mbagenev vea soo ér i wa tindi sha kwagh u i gbe u a wa tindi sha mi ga yô. Ikyav i tesen yô, ka inja er Mbakristu mba ken Korinte yange ve soo ér Paulu a wa ve tindi sha kwagh u yan inyam i i senge sha ci u akombo nahan. Paulu yange tese ve kwagh u vea er ga, kpa gema umbur ve er hanma or nan lu a ian i tsuan kwagh u nan soo la yô. Yange ter akaawan a Bibilo a aa wase ve u tsuan kwagh u  vea er ve una na imoshima a za ve iyol ga shi una na mbagenev gbeev mbu nôngon ga yô. (1 Kor. 8:4, 7-9) Paulu yange lu tesen Mbakristu mba ken Korinte ér ve hen u eren tom a Ruamabera u tsuan akaa, ve de veren ishima ér saa tindi a lu sha hanma kwagh shin ior ve tesen ve kwagh u vea er ga. Sha nahan yô, Paulu fatyô u wasen ve hingir Mbakristu mba vian.

15. Paulu yange wase Mbakristu mba ken Heberu la u vesen ken jijingi nena?

¹⁵ Se hen kwagh u injaa ugen ken kwagh u Paulu nger hen Mbakristu mba ve lu Mbaheberu yô. Ve mbagenev yange ve de ijende i ve ya vea Yehova la kera taver ga; ve “hide [ve] hingir mba i gbe u a na ve atumba, a lu kwaghyan u [ken jijingi u] taver ga yô.” (Heb. 5:12) Yange ve venda u henen akaa a he a Yehova lu tesen ve sha ikyev i tiônnongo la. (Anz. 4:18) Ikyav i tesen yô, Mbayuda mbagenev kpishi yange ve lu kuran Atindi a Mose her, shin er nagh ku Yesu yange na la ku kar a Atindi a Mose kera anyom kar kuma 30 nahan kpaa. (Rom. 10:4; Titu 1:10) Er anyom kar 30 yô, kuma u Mbakristu mba ve lu Mbayuda mban vea kav er i lu u vea kera kuran Atindi a Mose ga yô! Nahan Paulu lu nôngon ér una wase ve ve fa atesen a zan shimi a un lu tesen ve la. Washika na ne yange wase ve u fan er gbenda u he u Yehova tese ér i civir un ken iti i Yesu la, u hembe doon yô. Shi kwagh la yange wase ve u taver ishima pasen kwagh shin er Mbayuda mbagenev lu hendan a ve nahan kpaa.—Heb. 10:19-23.

DE NENGEN WER U VIA KUMA, ITYÔKYAA KERA NGI I U NÔNGO U HEMBA LUN KÔÔSÔÔ A YEHOVA GA ZE

16. Aluer se via ken jijingi kpa, ka nyi i gbe u se za hemen u erene?

¹⁶ Gba u se nôngo kpoghuloo se lu Mbakristu mba ve vie ken jijingi tseegh ga, kpa se za hemen u nôngon sha er se lu Mbakristu mba ve vie yô. Kwagh u una wase se u eren kwagh ne yô, a gba u se palegh u nengen ser se via kuma, ityôkyaa kera ngi i se seer lun kôôsôô a Yehova ga. (1 Kor. 10:12) Sha nahan yô, gba u se za hemen u “karen” ayol a ase sha er se fa aluer se mba vesen ken jijingi her yô.—2 Kor. 13:5.

17. Washika u Paulu yange nger hen Mbakolose la, wase se u nengen er i gbe u se za hemen u lun Mbakristu mba ve vie la nena?

¹⁷ Ken washika u Paulu nger hen Mbakolose la kpa, yange ôr er i hii ve i gbe u vea za hemen u lun Mbakristu mba ve vie yô. Shin er Mbakristu mba ken Kolose mban vande vian ken jijingi  nahan kpa, Paulu kaa a ve ér ve wa ikyo sha er vea hingir u lun a mhen u taregh ga yô. (Kol. 2:6-10) Epafera u ikyav i tese ér yange fa ior mba ken tiônnongo tsembelee la, yange a eren msen hanma shighe a sônon ér ma ve “via.” (Kol. 4:12) Ka nyi se hen ken kwagh ne? Paulu man Epafera cii yange ve fa ér saa Aôndo una wase se ve se za hemen u lun Mbakristu mba ve vie ye. Nahan cii kpa, gba u se kpa se za hemen u nôngon kwagh sha er ijende i se ye vea Yehova la ia seer taver yô. Yange ve soo ér Mbakristu mba ken Kolose la vea tagher a mbamtaver nan nan kpa, ve za hemen u lun mbaganden shin Mbakristu mba ve vie yô.

18. Alaghga ka nyi ia fatyô u eren Orkristu u nan vie? (Shi nenge foto kpaa.)

¹⁸ Paulu yange ta Mbaheberu icin ér aluer Orkristu via je kpa nan wa ikyo ga yô, mayange Aôndo una kera lumun nan ga. Aluer nan venda u ungwan imo i Yehova yô, nana hingir u lun paleghaa a na, nahan nana kera fatyô u geman ishima ga shi Aôndo kpa una de nan a asorabo a nan ga. Doo kpishi er imbakwagh ne yange i er Mbaheberu mbara ga yô. (Heb. 6:4-9) Nahan kpa, mba ka ve de u civir Yehova, shin i dugh ve ken tiônnongo kpa ve va gema ishima la di ye? Aluer ve hide a iyol ijime shi ve gema ishima yô, vea tese ér mba er ior mba Paulu nger kwagh ve ér Aôndo una venda ve gbindigh gbindigh la nahan ga. Kpa ka vea hiden hen Yehova yô, ve zua a iwasen i Yehova a ne mba ve gem ishima la. (Esek. 34:15, 16) Alaghga mbatamen vea ôr ma anmgbian u nomso shin u kwase u nan vie yô, ér nana wase ve ve hide ve taver ijende i ve ye a Yehova la.

19. Ka nyi i doo u se wa ishima u erene?

¹⁹ Aluer u ngu nôngon kpoghuloo wer u hingir Orkristu u nan vie yô, u fatyô u kuren awashima wou la! Yô, za hemen u henen akaa a mimi a zan shimi a ken Bibilo la, shi henen kwagh er Yehova nahan. Wea hingir Orkristu u nan vie kpa, nôngon her sha er u lu Orkristu u nan vie hegen zan zan gbem sha won yô.