NGEREN U TIMEN SHA MI 49
ICAM 147 I Tôndo Zwa u Nan Se Uma u Tsôron
U Er Nan ve U Lu Uma Gbem sha Wono?
“Hanma or u nan ne Wan jighjigh cii yô, nana̱ zua a uma u tsôron, nahan me va nder nan sha iyange i masetyô.”—YOH. 6:40.
KWAGH U SE LU HENEN YÔ
Ken ngeren ne, se lu timen sha averen a mba i shighe ve mkurem man mba ve lu iyôngo igen la vea zua a mi sha ci u nagh ku Yesu Kristu yange na la yô.
1. Er nan ve ior mbagenev ka ve hen ér or a fatyô u lun uma gbem sha won ga?
IOR kpishi ka ve nôngo ér vea ya kwaghyan u injaa, shi ve eren anumbe sha er iyol ve ia lu gbang gbang shi vea tsa kpishi yô. Nahan kpa, ve fa er i lu akaa ne aa wase ve u lun uma gbem sha won ga yô. Alaghga kwagh ne una na vea hen ér or a fatyô u lun uma gbem sha won ga. Nahan kpa, Yesu yange ôr ken ér or a fatyô u zuan a “uma u tsôron,” er Yohane 3:16 man 5:24 a tese nahan.
2. Ka nyi i ôr ken Yohane ityough 6 sha kwagh u uma u tsôrono? (Yohane 6:39, 40)
2 Yesu yange na ior udubu imôngo beredi man ishu sha ivande ve ya kuma ve. a Kwagh ne lu kwagh u kpilighyol kpishi, kpa kpernan sev mbu aven yô, Yesu ôr kwagh ugen u hemban kpilighyol cii. A ôr a ikpelaior i i dondo un ijime i va ken Kapernahum, ikyua a kpe u zegemnger u Galilia la ér un ngu va nderen mbakpenev shi vea lu uma gbem sha won. (Ôr Yohane 6:39, 40.) Nahan hen ase er azende a ou man ior ou mba ve kpe la kpa kwagh ve una va lu yô. Kwagh u Yesu ôr la tese ér a va nder ior kpishi shin ku, shi tese ér we man mba hen tsombor wou cii, ne fatyô u va lun uma gbem sha won! Kpa kwagh ugen u Yesu ôr ken Yohane ityough 6 la taver ior mbagenev ken ikpelaior la kpishi u kaven. Man nyian kpa kape i lu je la. Yesu yange ôr ér nyi?
3. Yesu yange ôr ken Yohane 6:51 ér nyi?
3 Yesu yange ne ikpelaior kwaghyan sha ivande yô, ikpelaior la umbur mana u Yehova na Mbaiserael shighe u ve lu ken taaikyôngo la. Jighilii yô, Bibilo yila mana la ér “kwaghyan u a dugh sha yô.” (Ps. 105:40; Yoh. 6:31) Yesu yange ter akaa agen a ikpelaior la vande fan sha kwagh u mana yô, u wasen ve u kaven kwagh u vesen ugen. Er lu Aôndo je na Mbaiserael mana sha ivande nahan kpa, ken masejime yô, mba ve ya la fatyô u lun uma gbem sha won ga. (Yoh. 6:49) Sha nahan yô, Yesu gema kaa ér un ngu “kwaghyan u mimi u a dugh sha la,” shi un ngu “kwaghyan u Aôndo,” shi un ngu “kwaghyan u nan uma.” (Yoh. 6:32, 33, 35) Yesu ôr kwagh u vesen u a tese mkposo na a mana yô. A kaa ér: “Mo m ngu kwaghyan u nan uma, u a dugh sha yô. Aluer or ya kwaghyan ne yô, nana lu uma gbem sha won.” (Ôr Yohane 6:51.) Kwagh ne yange taver Mbayuda mbara u kaven. Ve lu nengen ér a er nan ve Yesu una kaan ér un ngu “kwaghyan” u a dugh sha, shi un hemba mana u Aôndo yange na uter vev mba tsev laa? Yesu maa kaa a ve ér: “Kwaghyan u me na la, ka iyol yam.” Inja i kwagh u ôr la ér nyi? Gba hange hange u se kav inja i kwagh u Yesu lu ôron ne, sha ci u aluer se kav yô, se nenge er se kua ior asev se fatyô u zuan a uma u tsôron yô. De ase se nenge kwagh u Yesu lu ôron yô.
KWAGHYAN U NAN UMA MAN IYOL I YESU
4. Er nan ve yange kpiligh mbagenev iyol a kwagh u Yesu ôr laa?
4 Zum u Yesu kaa a ikpelaior la ér kwaghyan u i gbe u vea ya la ka ‘iyol na, sha ci u tar u zua a uma’ la yô, kpiligh ve iyol je zua ga. Alaghga tsô ve lu henen ér Yesu soo ér una na ve iyol na kpôô kpôô ve ya. Vea eren nahan yô, ka u yan inyam or je la. (Yoh. 6:52) Kpa Yesu gema ôr ve kwagh ugen u alaghga hemba kpiligh ve iyol cii yô. A kaa ér: “Saa ne ya iyol i Wan u or shi ne ma awambe a na, gayô uma una lu ken a ven ga.”—Yoh. 6:53.
5. Er nan ve se fe ser Yesu lu ôron ér gba u ior vea ma awambe a na kpôô kpôô ga?
5 Sha shighe u Noa la je, Aôndo venda a uumace ér ve de ye awambe ga. (Gen. 9:3, 4) Shighe kar yô, Yehova shi va kimbir ôron kwagh ne ken atindi a wa Mbaiserael la, ér ve de ye awambe ga. Yange kaa ér hanma or u nan ye awambe cii yô, “i̱ dugh or la ken nongo u nan kera,” inja na yô, i wua nan. (Lev. 7:27) Yesu yange tese Mbayuda ér gba u vea kuran atindi a Aôndo a we ve la cii. (Mat. 5:17-19) Nahan lu u mayange una kaa a Mbayuda mbara ér ve ya iyol na kpôô kpôô shin ve ma awambe a na kpôô kpôô ga. Kpa Yesu ôr mkaanem ma kpilighyol man sha u tesen ior mbara kwagh u vea er ve vea zua a “uma u tsôron” yô.—Yoh. 6:54.
6. Er nan ve se fe ser kwagh u Yesu kaa ér i ya iyol na shi i ma awambe a na la lu sha injakwagh?
6 Lu nyi jighilii Yesu lu ôrono? Yange vande ôron imbakwagh ne a kwase Samaria, a kaa ér: “Or u nana ma mngerem ma me na nan mara yô, imura ia kôr nan mayange ga, kpa mngerem ma me na nan mara ma a hingir ken a nan er hwembe nahan, ma a lu sagher ken a nan sha u nan uma u tsôron.” (Yoh. 4:7, 14) b Yesu lu kaan a kwase Samaria la ér gba u una kese mngerem kpôô kpôô shin ma ijôr una ma ve una lu uma gbem sha won ga, kpa kwagh u ôr la lu sha injakwagh. Nahan kape kwagh u Yesu ôr a ikpelaior ken Kapernahum ér ve ya iyol na shi ve ma awambe a na sha er vea lu uma gbem sha won la kpa lu sha injakwagh je la.
SHIGHE UGEN U YESU ÔR IMBAKWAGH LA YÔ
7. Ka nyi mbagenev ve ôr sha kwagh u Yesu a ôr ken Yohane 6:53 laa?
7 Mbaaduav mbagenev kaa ér mkaanem ma Yesu a ôr ken Yohane 6:53 sha kwagh u yan iyol na shi man awambe a na la tese ér kape i gbe ua eren mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la vough je la. Sha ci u shighe u lu yan Kwaghyan u Ter u Aikighe vea mbahenen nav la kpa yange ôr imbakwagh la. (Mat. 26:26-28) Sha nahan yô, ka ve kaa ér hanma or u nan ze mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la cii nana fatyô u yan beredi shi man wain u ka i tôô i karen a mi hen atô u mba ve ve mkombo shon la. Kpa kape i gbe u a lu laa? Ei, gba u se tôv se fa aluer kwagh u ve ôron la ka mimi shin ka aie yô. Sha ci u hanma inyom yô, ior umiliôn imôngo ka ve za mkombo la vea vese. Nahan yô, de se nenge akaa a a tese er kwagh u Yesu ôr ken Yohane 6:53 la a lu kposo a kwagh u va ôr hen mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la yô.
8. Ashighe a ahar a se ôr kwagh u a la kaha nena? (Shi nenge ufoto kpaa.)
8 De se nenge akaa ahar a a tese mkposo u ashighe a ahar ne yô. Hiihii yô, lu hanma shighe, man lu han Yesu lu ve ôr kwagh u i nger ken Yohane 6:53-56 laa? Yange ôr kwagh shon ken inyom i 32, ken Galilia. A ôr kwagh ne inyom kar i môm cii ve va tese mbahenen nav ken Yerusalem er vea eren mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la ye. Sha uhar yô, lu unô lam a ve? Yange ôr kwagh ne a ior mba ken Galilia mba kwaghyan u iyolough hemba gban ve kwagh a u henen kwagh u Yehova shin kwagh u Tartor u Aôndo yô. (Yoh. 6:26) Jighilii yô, Yesu yange ôron kwagh u taver ve u kaven ne yô, ve kera na un jighjigh ga. Shi mbahenen nav mbagenev je kpa de u dondon un. (Yoh. 6:14, 36, 42, 60, 64, 66) Ior mban lu kposo a mbaapostoli mba 11 mba ve tile sha mimi, mba ve lu vea Yesu shighe u hii kwagh u Kwaghyan u Ter u Aikighe ken inyom i 33 la. Er mbaapostoli mba 11 mban lu vea na hen shighe la nahan kpa, ve kav akaa a lu tesen ve la cii ga. Kpa mbaapostoli mba ve tile sha mimi ne yô lu er ka ior mba ken Galilia mbara nahan ga. Sha ci u ve yange ve na jighjigh ér Yesu ka Wan u Aôndo u a dugh sha yô. (Mat. 16:16) Nahan Yesu wuese ve kaa ér: “Ne yô, ne mba a mo ken atsan a am her.” (Luka 22:28) Mbamkposo mba uhar mban tseegh tese er kwagh u Yesu ôr ken Yohane 6:53 la lu gbenda u a eren mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la ga yô. Kpa akaa agen shi nga a a tese mkposo u ashighe a ahar ne yô.
Yohane ityough 6 pase kwagh u Yesu yange ôr a ikpela i Mbayuda ken Galilia yô (ken imese). Inyom kar i môm yô, a ôr imbakwagh la a mbaapostoli nav mba 11 mba ve tile sha mimi la tseegh, ken Yerusalem (ken iyan) (Nenge ikyumhiange i sha 8)
ER MKAANEM MA YESU MARA MA BENDE A WE YÔ
9. Yesu yange ôr mkaanem ma hen mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la sha ci u unô?
9 Yesu yange na mbaapostoli nav beredi u i we kwa sha mi ga yô hen shighe u ve lu eren mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la, maa kaa ér beredi la tile sha ityough ki iyol na. Been yô, shi a na ve wain, maa a kaa a ve ér wain la tile sha ityough ki “awambe a ikyuryan.” (Mar. 14:22-25; Luka 22:20; 1 Kor. 11:24) Kwagh u Yesu ôr sha kwagh u ikyuryan ne la ka kwagh u vesen kpishi. Yange yila ikyuryan ne ér “ikyuryan i he,” shi ka mba vea za tema tor a na imôngo sha Tartor la tseegh yange ya ikyur ne a ve ye. (Heb. 8:6, 10; 9:15) Kpa mbaapostoli mbara yange ve kav kwagh ne hen shighe la ga. Nahan kpa lu u ica a gba ga tsô a tsegha ve sha icighan jijingi, maa vea hingir mba i ye ikyur ne a ve, mba vea za tema tor sha vea Yesu yô.—Yoh. 14:2, 3.
10. Ka sha gbenda ugen u nyi kwagh u Yesu ôr hen mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la a kaha kposo a kwagh u ôr a ikpelaior ken Galilia laa? (Shi nenge foto kpaa.)
10 Kwagh u Yesu ôr hen mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la lu sha ci u annongo u mba ve lu ker la ve vese iyenge ga yô, ka “ankyumile u kpuaa” je la. Lu mbaapostoli nav mba ve tile sha mimi, mba ve lu ken iyou vea na hen shighe la hii lun ken annongo ne ye. (Luka 12:32) Lu ve Yesu kaa ér ve ya beredi shi ve ma wain hen aikighe la ye. Shi lu u mbagenev mba ve kpa vea va hingir u lun ken annongo la kpa vea yaan beredi shi vea maan wain u sha ci u mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la. Ka ve i gbe u vea za tema tor sha vea Yesu ye. Sha nahan yô, kwagh u Yesu ôr a mbaapostoli nav hen Kwaghyan u Ter u Aikighe la kaha kposo a kwagh u vande ôron a ikpelaior ken Galilia la, sha ci u kwagh u ôr hen mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la lu sha ci u annongo u iorov kpuaa tseegh. Kpa kwagh u yange ôr ken Galilia la yô, lu sha ci u ior kpishi.
Mba ve ye beredi shi ve me wain hen mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la mba kpuaa tseegh. Kpa hanma or nana fatyô u nan Yesu jighjigh, nahan zuan a uma u tsôron (Nenge ikyumhiange i sha 10)
11. Ka nyi Yesu yange ôr ken Galilia i tesen ér ngu ôron kwagh u annongo u iorov kpuaa tseegh ga?
11 Mbayuda kpishi mba Yesu lu lamen a ve ken Galilia ken inyom i 32 la yange ve soo ér a na ve kwaghyan u iyolough tseegh. Kpa Yesu wase ve u kaven ér kwagh ugen ngu u a hembe kwaghyan u iyolough yô. Yange tese ve kwagh u una wase ve u zuan a uma u tsôron la. Yesu shi kaa a ve ér ior mba ve kpe je kpa a va nder ve sha iyange i masetyô, vea lu uma gbem sha won. Lu ôron kwagh u ior kpishi, lu kwagh u annongo u ior kpuaa tseegh ve lu ker, u va ôr hen mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la ga. Ken Galilia yô, yange lu ôron kwagh u doon tsung u ior cii vea fatyô u zuan a mi yô. Jighilii yô, yange kaa ér: “Aluer or ya kwaghyan ne yô, nana lu uma gbem sha won; . . . kwaghyan u me na la, ka iyol yam, sha ci u tar u zua a uma.”—Yoh. 6:51. c
12. Ka nyi i gbe u se er ve se zua a uma u tsôrono?
12 Yesu lu kaan a Mbayuda mba ken Galilia mbara ér hanma or u nan lu sha tar cii nana zua a uma u tsôrono? Ei, ka mba vea “ya kwaghyan ne,” inja na yô, ka mba vea na un jighjigh la tseegh vea zua a uma u tsôron ye. Nyian ne, ior kpishi mba kaan ér ve na Yesu jighjigh shi mba yer un kpaa ér oryiman ve. Ve hen ér nahan tseegh kpa a yima ve. (Yoh. 6:29) Kpa gba u se er kwagh a hemba nahala. Ior mbagenev kpishi ken Galilia yange ve na Yesu jighjigh sha hiihii la, kpa shighe kar yô ve kera na un jighjigh ga, nahan ve de u dondon un. Sha ci u nyi?
13. Ka nyi or a er ve nana lu orhenen u Yesu u mimi?
13 Ior mbagen kpishi ken ikpelaior la yange ve lu dondon Yesu sha ci u Yesu lu nan ve kwagh u ve soo yô. Yange ve soo ér Yesu a bee ve iangev, shi a na ve kwaghyan, shi a ôr ve akaa a aa doo ve u ungwan yô. Kpa Yesu tese wang ér un va shin tar ka u va nan ve akaa a ve soo la ga. Yange va u va tesen ve akaa a vea er ve vea lu mbadondon un mba mimi yô. Yange gba u vea ‘va hen a na,’ inja na yô, gba u vea kegh ato a na shi vea dondo hanma kwagh u tese yô.—Yoh. 5:40; 6:44.
14. Ka nyi i gbe u se er ve se zua a mtsera ken nagh ku Yesu na sha iyol na man awambe a na laa?
14 Yesu yange ôr a ikpelaior la var var er i gbe hange hange u vea na jighjigh a nagh ku una va na sha iyol na man awambe a na la yô. Sha ci u ka nagh kura kua na vea lu uma gbem sha won ye. Yange gba keng u Mbayuda mbara vea na nagh kura jighjigh, se kpa gba keng u se er nahan. (Yoh. 6:40) Nahan kwagh u Yesu lu ôron ken Yohane 6:53 la jighilii yô ér, saa se na nagh ku ipaan kura jighjigh ve se zua a uma u tsôron ye. Ior kpishi vea fatyô u zuan a uma u tsôron sha ci u nagh ku ipaan kura.—Ef. 1:7.
15-16. Ka akaa a vesen a nyi se hen ken Yohane ityough 6?
15 Kwagh u Bibilo i ôr ken Yohane ityough 6 la ngu a inja sha ci wase kua ior asev. Mkaanem mara tese ér kwagh u ior gba Yesu ishima kpishi. Shighe u Yesu lu ken Galilia la, yange bee ior iangev, shi tese ve kwagh u Tartor, shi na ve kwaghyan u iyolough shighe u ijen kôr ve yô. (Luka 9:11; Yoh. 6:2, 11, 12) U hemban cii yô, yange lu tesen ior ér un ngu “kwaghyan u nan uma.”—Yoh. 6:35, 48.
16 Mba Yesu yila ve ér “iyôngo igen” la, mba ye beredi, shi mba me wain hen mkombo u Kwaghyan u Ter u Aikighe la ga, shi gba u vea ya kpaa ga. (Yoh. 10:16) Kpa mba ye “kwaghyan u nan uma” la sha injakwagh. Ka ve er kwagh ne sha u nan nagh ku ipaan ku Yesu kura jighjigh kua akaa a kpilighyol a nagh kura ku ne i lu u a fatyô u eren la. (Yoh. 6:53) Mba i gbe u vea ya beredi shi vea ma wain la ka ve tese ér mba ken mba i ye ikyuryan i he a ve la, shi mba a ishimaverenkeghen i za hemen ken Tartor u sha. Nahan sea lu mba i shighe ve mkurem shin sea lu iyôngo igen kpa, kwagh u i ôr ken Yohane ityough 6 la ka kwagh u vesen u i gbe u se fa yô. Sha ci u kwagh la tese se er i gbe u se na nagh ku ipaan kura jighjigh taveraa ve se zua a uma u tsôron yô.
ICAM 150 Ker Aôndo A̱ Yima U
a I time sha Yohane ityough 6:5-35 ken ngeren u yange i hen kasua u a kar la.
b Mngerem ma Yesu ôr kwagh u ma la, ka akaa a Yehova a vande eren kera, man a a lu eren zan a mi ave sha u uumace ve zua a uma u tsôron la.
c I ôr kwagh u mba vea fatyô u lun uma gbem sha won la ken Yohane ityough 6. I ter ve sha ishember i a fatyô u geman i ér “hanma or” yô.—Yoh. 6:35, 40, 47, 54, 56-58.
