1. Er nan ve iyange i Umbur Ku u Yesu la i hemba lun a inja ken inyom jimin cii? (Luka 22:19, 20)

 IOR mba Yehova mba nengen iyange i umbur ku u Kristu la ér ka iyange i hemban cii ken inyom. Ka mkombo ne tseegh Yesu yange wa mbadondon un tindi ér ve eren ye. (Ôr Luka 22:19, 20.) Se mba a atôakyaa kpishi a veren ashe a Mkombo u Umbur Ku u Yesu ne. De se nenge atôakyaa ne agen.

2. Ka atôakyaa agen a nyi nahan a ne ve ka se veren ashe a Mkombo u Umbur Ku u Yesu laa?

² Mkombo u Umbur Ku u Yesu la ka a wase se u henen sha gbenda u nagh ku ipaan kura ku lu se a inja kpishi yô, man averen aa i lu u se va zua a mi sha ci u nagh kura yô. Shi mkombo ne ka a umbur se akaa a se er ve a tese ér se wuese nagh ku ipaan ku Yesu kura yô. (2 Kor. 5:14, 15) Shi ka sea za mkombo ne yô, se zua a ian i “taver ayol a ase asema.” (Rom. 1:12) Hanma inyom yô, anmgbianev mba nomso man mba kasev kpishi mba ve de u van mbamkombo la kpa, ka ve va Mkombo u Umbur Ku u Yesu la. Er ka i ngohol ve hen mkombo ne shi i er a ve doo doo yô, ve mbagenev ka ve hide ve hii u civir Yehova. Shi ior kpishi kwagh u ka ve za ungwa shi ve nenge ken mkombo ne la ka a doo ve, nahan ve soo u henen Bibilo. Akaa ne cii na yô, Mkombo u Umbur Ku u Yesu la ngu se a inja kpishi!

3. Mkombo u Umbur Ku u Yesu la ka a na se lu ken mzough u anmgbianev tar sha won cii la nena? (Shi nenge foto kpaa.)

³ Shi ka se veren ashe a Mkombo u Umbur Ku u Yesu la sha ci u se mba eren mkombo ne ken mzough vea anmgbianev asev sha tar cii. Mbashiada tar sha won cii ka ve kohol sha ajiir kposo kposo shighe u iyange i mire yô, ve er mkombo ne. Ka se ungwa kwaghôron u ka a pase er nagh ku ipaan kura ku lu a inja kpishi yô. Ka se  wa atsam ahar a wuese Yehova, shi i ningir a bredi man wain, shi i er mbamsen unyiin, man hanma msen u i er yô, ka se lumun a ishima yase cii ser “amen.” Atôônanongo cii ka a dondo kwagh u i gbe u a er ne ken atô u ahwa 24 shin iyange jimin. Hen er a saan Yehova vea Yesu iyol u nengen er ka se er mkombo ne ken mzough sha u nan ve icivir yô.

4. Ka nyi se lu timen sha mi ken ngeren nee?

⁴ Ken ngeren ne, se lu timen sha mbampin mba ve dondo ne: Se sôr ishima yase sha ci u mkombo ne nena? Se wase mbagenev u zuan a iwasen ken mkombo ne nena? Man se wase anmgbianev asev mba ve de u van mbamkombo la nena? Mbamlumun mba se zua a mi sha mbampin mban vea wase se u wan iyol keghen a kegh mkombo u hange hange ne.

KA NYI SE ER VE A TESE ÉR SE IWUESE MKOMBO NEE?

5. (a) Er nan ve i gbe u se henen sha gbenda u nagh ku ipaan kura ku lu se a inja laa? (Pasalmi 49:7, 8) (b) Ka nyi u hen ken vidio i Er Nan Ve Yesu Yange Kpe? la?

⁵ Gbenda môm u se sôr ishima yase sha ci u Mkombo u Umbur Ku u Yesu la yô, ka u henen sha kwagh u nagh ku ipaan ku Yesu Kristu kura, nengen er ku lu se a inja yô. Luun er ka sha tahav asev tseegh yô, ma se fetyô u paan iyol yase sha ikyev i isholibo man ku ga. (Ôr Pasalmi 49:7, 8; shi nenge vidio i Er Nan Ve Yesu Yange Kpe? la kpaa.) a Nahan Yehova tindi Yesu ér a va na uma na sha u yiman se. Kwagh u Yehova man Yesu er u yiman se ne lu zegekwagh u numben a mi ga cii. (Rom. 6:23) Aluer se mba henen sha kwagh u Yehova man Yesu ve er sha ci wase ne hanma shighe yô, nagh ku ipaan kura kua hemba gban se kwagh. Nahan se lu timen sha akaa kpuaa a Yehova man Yesu yange ve wa ishima a mi, ve er sha u yiman se yô. Kpa hiihii yô, ka nyi yange gba u a er sha u nan nagh ku ipaan kura?

6. Ka nyi yange gba u a er sha u nan nagh ku ipaan kura?

⁶ Ipaan ka injar i ka i kimbi sha u paan kwagh u a lu uikyangen yô. Adam, u lu orumace u hiihii la lu a uma u vough shighe u Yehova gba un la. Yange eren isholibo yô, ian i lun uma gbem sha won la kar un kua ônov nav cii. Kpa Yesu va na uma na u vough la sha er una hide a yam kwagh u a saa la yô. Shighe u Yesu lu shin tar la cii “er ma isholibo ga, icugh kpaa i zua a mi sha zwa na ga.” (1 Pet. 2:22) Yesu yange lu or u vough shighe u kpe la, er Adam kpa lu or u vough shighe u er isholibo la nahan. Er Yesu na uma na yô, fatyô u hiden yamen uma u Adam yange ta kera la.—1 Kor. 15:45; 1 Tim. 2:6.

7. Ka ameen a nyi yange Yesu tagher a mi shighe u lu shin tar laa?

⁷ Shighe u Yesu lu shin tar la, yange ungwan imo i Yehova sha hanma kwagh cii, kua shighe u yange a taver un u eren nahan je kpaa. Yesu yange lu orumace, kpa lu a myen môm môm ga. Kpa mbamaren nav yô, gema lu a mbamyen. Nahan cii kpa, Yesu ungwan imo ve. (Luka 2:51) Shighe u Yesu lu gumor la, yange gba u una hendan a imeen i alaghga mbagenev lu meen un ér a hemba mbamaren nav ato, shin a de u civir Yehova sha mimi la. Er Yesu va vese la kpa, yange gba u una tile dông sha er una hendan a Satan Diabolo, u lu meen un ér a er isholibo shi a de u civir Yehova sha mimi la. (Mat. 4:1-11) Satan yange soo ér Yesu a er isholibo keng keng, sha er una fatyô u nan nagh ku ipaan kura ga yô.

8. Ka ameen agen a nyi Yesu yange wa ishima a mini?

⁸ Shighe u Yesu lu eren tom na u pasen kwagh shin tar la, yange tagher a ameen agen kpaa. Mbaihyomov yange ve tôv un a ican shi ve nôngo ér vea wua un kpaa. (Luka 4:28, 29; 13:31) Yange gba u una wa ishima a mbamyen mba mbadondon un. (Mar. 9:33, 34) Shighe u i kôr un i lu ôron un ijir i wuan un la, i er un atsan shi i naha un tar kpaa. Maa i wua un ku u nyoon kpishi er ka ormbaiv nahan. (Heb. 12:1-3) Shi yange  lu u una mase wan ishima a ameen a tagher a mi la iyol na a, u Yehova kuran un shio. b—Mat. 27:46.

9. Se nenge nagh ku Yesu kura nena? (1 Peteru 1:8)

⁹ Kwagh ne tese wang ér, Yesu yange ya ican kpishi sha u nan nagh ku ipaan kura. Ka sea hen sha atsan a Yesu lumun u yan sha u paan se la yô, a doo se ishima kpishi.—Ôr 1 Peteru 1:8.

10. Ka nyi yange gba u Yehova una wa ishima a mi ve una lumun ér Wan na a va na nagh ku ipaan kura?

¹⁰ Yehova di ye? Ka ican i nyi yange lumun u yan ér Yesu a na nagh ku ipaan kura? Yehova vea Yesu yange ve lu kôôsôô, er Ter ka nan lu vea wan u nan nahan. (Anz. 8:30) Nahan hen ase er yange a lu Yehova ken ishima shighe u nenge wan na lu yan atsan kpishi shin tar la yô. Ka keng yange a vihi un er i lu nzughul a Wan na, shi vendan un shi eren un atsan yô.

11. Er nan ve se fe ser yange a vihi Yehova ken ishima shighe u i wua Yesu laa? Tese ikyav.

¹¹ Hanma ormaren u wan a kpe nan cii yô, nan fa dedoo er ku u wan ka u nyoon kpishi yô. Se mba a jighjigh u nan taveraa ser mba va nderen ior shin ku. Nahan kpa or wase ka nana kpe yô, i nyoon se kpishi. Kwagh ne wase se u kaven er lu Yehova ken ishima shighe u nenge Wan na u ishima ishima la ya ican, shi kpe sha iyange i i wua un ken inyom i 33 la yô. c—Mat. 3:17.

12. Ka nyi se fatyô u eren cii ve a er Mkombo u Umbur Ku u Yesu laa?

¹² Hii hegen zan zan shighe u umbur ku u Yesu la, u fatyô u seer timen sha kwagh u nagh ku ipaan kura ken kwaghhenen wou u sha tseeneke, shin ken Mcivir u hen Tsombor kpa? Takerada u Tôvon sha Kwagh ú Mbashiada mba Yehova la ua fatyô u wasen we u eren kwagh ne (aluer ngu ken zwa wou yô), gayô ôr ityakeda igen i wasen or u henen Bibilo la, sha er u seer zuan a iwanger sha kwagh u nagh ku ipaan kura yô. d Shi nôngo ôr avur a Bibilo a i tese ér i ôr sha shighe u umbur ku u Yesu la, er i tese ken antakeda u Uma Wase u Mbakristu man Tom Wase—Antakerada u Mkombo la nahan. Shi i de hungur we u nengen Mcivir u Pepe u sha iyange i umbur ku u Yesu la ga. Aluer se sôr asema ase, shin se ver ishima yase sha kwagh u Mkombo u Umbur Ku u Yesu la yô, se hemba zuan a ian i wasen mbagenev sha er ve kpa mkombo shon una lu ve a inja yô.—Esera 7:10.

 WASE MBAGENEV SHA ER MKOMBO NE UNA LU VE A INJA YÔ

13. Ka nyi i gbe u se hii eren sha u wasen mbagenev u zuan a iwasen ken Mkombo u Umbur Ku u Yesu laa?

¹³ Se wase mbagenev nena ve Mkombo u Umbur Ku u Yesu la una lu ve a inja? Kwagh u se hii eren yô, ka u lôhôn ve mkombo shon. Ka mba se pasen ve kwagh la tseegh i gbe u se lôhô ve ga, kpa se fatyô u ngeren ati a ior mba se fe ve yô, sha er ve kpa se lôhô ve mkombo ne yô. A fatyô u lun ior mba hen tsombor wase, shin mba se eren tom ijiir i môm a ve, gayô mba se ze makeranta imôngo a ve la kua mbagenev mba se fe ve yô. Aluer se mba a ikyatyakeda i lôhôn ior mkombo ne la kpishi ga kpa, se fatyô u tindin ve a link u zan her. Alaghga ior a va mkombo la je a hemba er se hen la!—Orpa. 11:6.

14. Aluer se na or antakeda u lôhôn nan mkombo la jighilii yô, ka nyi ia ere? Tese ikyav.

¹⁴ De nengen kwagh u nan or kwatakeda u lôhôn nan mkombo ne la beelee ga. Iyange igen la, nom u anmgbian u kwase ugen u a lu Orshiada ga yô, kaa a kwase na ér un ngu wan iyol una za Mkombo u Umbur Ku u Yesu vea na. Kwagh ne yange kpiligh anmgbian u kwase la iyol. Er nan ve kpiligh un iyolo? Sha ci u ashighe kpishi ken ijime yange a lôhô un mkombo ne kpa, a venda u zan. Lu nyi i na ve lumun u zan kwa nee? A kaa ér: “Yange i nam kwatakeda sha u lôhôn mo mkombo la jighilii.” Shi yange kaa ér ka ortamen ugen hen ijiir ve, u un fe un yô yange lôhô un ye. Nom u anmgbian u kwase ne yange za Mkombo u Umbur Ku u Yesu la ken inyom i i lôhô un la, kua anyom agen kpishi ken hemen kpaa.

15. Ka nyi i doo u se lu a mi ken ishima shighe u se lu lôhôn ior Mkombo u Umbur Ku u Yesu laa?

¹⁵ Umbur wer alaghga mba se lôhô ve la vea pine se mbampin sha kwagh u Mkombo u Umbur Ku u Yesu la, hemban je yô mba ve lu a vande zan mbamkombo asev ga la. Nahan doo u se vande henen sha mbampin mba vea pine se shi se wa iyol sha kwagh u se ôr ve yô. (Kol. 4:6) Ikyav i tesen yô, alaghga mbagenev vea pine ér: ‘Ka nyi a lu eren hen mkombo shono?’ ‘A shi a kuma nena?’ ‘Ka nyi ikyondo m hua?’ ‘Saa me kimbi inyarev cii ve me nyôr mkombo shon yee?’ ‘A gba u me na inyaregh ken mkombo shono?’ Shighe u se lu lôhôn or Mkombo u Umbur Ku u Yesu la yô, doo u  se vande pinen nan aluer kwagh ngu u a tsume nan, nan soo u zuan a iwanger sha mi yô. Maa se na mlumun sha mpin u nan pine se la. Shi se fatyô u tesen nan vidio i Umbur Ku u Yesu kua vidio i Ka Nyi Í Eren hen Iyou i Tartor? la, sha u wasen nan u fan gbenda u se eren mbamkombo asev yô. Shi takeda u U Fatyô u Lun Uma Gbem sha Won shi a Saan We Iyol! la ityough 28 ôr akaa a doon kpishi a se fatyô u lamen sha mi vea or u se lôhô nan mkombo ne yô.

16. Ka mbampin mbagen mba nyi alaghga mba ve ve Mkombo u Umbur Ku u Yesu la vea pinee?

¹⁶ Alaghga mba ve ze Mkombo u Umbur Ku u Yesu sha kwa hiihii la, vea lu a mbampin shighe u i bee mkombo ne kera yô. Alaghga a taver ve er i hii ve or môm nan ye beredi shi nan me wain ga shin i lu ior kpuaa tseegh ve ye shi ve me yô. Shi alaghga vea soo u fan ikwa i se eren mkombo ken inyom yô. Shi alaghga vea pine aluer se mba eren mbamkombo asev cii er se er Mkombo u Umbur Ku u Yesu la yô. Er ka i vande lamen sha atôakyaa ne ken kwaghôron u ka i na ken Mkombo u Umbur Ku u Yesu la nahan kpa, alaghga or u he ne nana soo u seer zuan a iwanger sha akaa shon. Ngeren u sha jw.org/tiv u a lu a itinekwagh ér “Er Nan Ve Mbashiada mba Yehova Ve Umbur Kwaghyan u Ter u Aikighe la Er Ukwaghaôndo Mbagenev Nahan Ga?” la una fatyô u wasen se u nan nan ikyaa sha mpin la. Se soo ser se nôngo sha afatyô cii se wase “mba ve lu a ishima i mimi i zuan a uma u tsôron la” ve zua a iwasen ken mkombo ne. Sha nahan yô, cii ve i er mkombo ne, shin zum u i lu eren un zan a mi ave shin i bee kera kpa ka se nôngo sha afatyô wase cii sha er mkombo ne una wase ve yô.—Aer. 13:48.

WASE MBA VE DE U CIVIR YEHOVA LA

17. Mbatamen vea wase mba ve de u civir Yehova la nena? (Esekiel 34:12, 16)

¹⁷ Mbatamen vea wase mba ve de u civir Yehova la shighe u umbur u ku u Yesu la nena? Tese ve wer kwagh ve gba u ishima. (Ôr Esekiel 34:12, 16.) Nôngo yila mba ve de u civir Yehova la er u fetyô la cii. Ôr ve wer kwagh ve gba u ishima shi u soo wer u wase ve er u fetyô la cii. Lôhô ve Mkombo u Umbur Ku u Yesu la. Aluer ve va yô, ngohol ve sar sar. Shighe u Mkombo u Umbur Ku u Yesu la una bee kera kpa za hemen u yilan anmgbianev mban, gayô za sôron ve je kpaa. Shi za  hemen u wasen ve sha er vea hide hen Yehova yô.—1 Pet. 2:25.

18. Se cii se wase mba ve de u civir Yehova la nena? (Mbaroma 12:10)

¹⁸ Hanma or ken tiônnongo nana fatyô u wasen anmgbianev mba ve de u civir Yehova kpa ve ze Mkombo u Umbur Ku u Yesu la. Se er kwagh ne nena? Se er kwagh ne sha u eren kwagh a ve kundu kundu man sha dooshima kua sha civir kpaa. (Ôr Mbaroma 12:10.) Umbur wer alaghga a taver anmgbianev mban u hiden hiin mkombo u van. Alaghga a cier ve iyol er vea hide a hii u van mbamkombo yô, mbagenev vea kenger ve dang shin vea ôr akaa a dang sha iyol ve nahan. e Nahan de pinen ve mbampin mba vea na vea hee, shin ôron kwagh u una vihi ve ishima ker ga. (1 Tes. 5:11) Anmgbianev mba nomso man mba kasev mban ka mbananjighjigh a vese imôngo. Nahan doo se er ve hide ve lu civir Aôndo a vese imôngo yô!—Ps. 119:176; Aer. 20:35.

19. Ka sea umbur ku u Yesu yô, kwagh la a wase se nena?

¹⁹ Se wuese kpishi er Yesu yange kaa ér se umbur ku na hanma inyom yô, shi se fa er i hii ve i gbe hange hange u se eren mkombo ne yô. Ka sea za Mkombo u Umbur Ku u Yesu la yô, kwagh la a wase se kua mbagenev sha igbenda kpishi. (Yes. 48:17, 18) Yehova man Yesu ka ve seer doon se ishima. Shi se tese ser se wuese kwagh u ve er sha ci wase la kpaa. Shi se seer lun kôôsôô a anmgbianev asev. Heela tseegh ga, se wase mbagenev u fan kwagh u vea er ve vea zua a iwasen ken nagh ku ipaan kura yô. Sha nahan yô, se er nen hanma kwagh u se fetyô cii, se wa iyol sha Mkombo u Umbur Ku u Yesu u ken inyom ne, sha ci u ka iyange i hemban lun a inja ken inyom cii je la!