Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

Aya-cambem

Hen Kwagh ken Ikyegh man Inyom i sha Kwavaôndo

Hen Kwagh ken Ikyegh man Inyom i sha Kwavaôndo

“Pine ase . . . inyon i sha kwavaôndo . . . i̱ kaa u; ken mban cii ka an nan fe er i lu uwegh ku TER ku er kwagh ne ga?”—Yobu 12:7, 9.

TERTAMEN Yobu, u lu uma anyom a karen ken ijime er 3,000 nahan la, yange kav er se fatyô u henen akaa kpishi sha kwagh u ityomaveegh i Aôndo, ken inyon i sha kwavaôndo yô. Kpa gbenda u inyon i eren kwagh la na yô, ka i doo u tôôn i tesen ikyav a mi shi ôron anzaakaa kpaa. Ajiir kpishi a i er kwagh u inyon ken Bibilo la tese se akaa a vesen sha kwagh u uma wase man mlu wase vea Aôndo. De se nenge ikyav sha inyon kpuaa.

APE GBARGBAR KA A WA IYA LA

Gafa

Ior mba ken Yerusalem mba tsuaa mbara yange ve fa kwagh u gbargbar dedoo. Annyon ne ka a wa iya na ken ihiange iyoughough. Mbagenev yange ve wa aya ken tempel u Solomon maa la. A̱ shi nan kpa gbargbar mba yange ve waan aya ken tempel hanma inyom la nenge ér ka ijiir i vea lu shi vea tsev ônov her kpa kwagh a er ve ga yô.

Or u a nger Pasalmi 84, u lu môm ken ônov mba Kora la, yange yaren tom ken tempel kasua môm ken atô u iwer ataratar, nahan a shi nengen a aya a gbargbar ken tempel. Yange sar un tsung u ma un lu ken iyou i Yehova gbem, er gbargbar mbara nahan. A kaa ér: “Ijiir You i teman doo je, gande, We TER u akum a Sha. Ityembe i sha ishigh ki iyou i TER sarem ken ishima je, . . . atsator zua a ijiir na i tsan, man gbargbar kpaa wa iya na, i una tsev ônov sha mi yô: ka hen atse a Ou a nanden nagh sha mi, TER u akum a Sha, Tor wam man Aôndo wam kpaa.” (Pasalmi 84:1-3) Se man ônov asev cii se mba tesen ser sar se tsung u kohol imôngo vea ior mba Aôndo hanma shighe kpa?—Pasalmi 26:8, 12.

AYA-CAMBEM FA SHIGHE NA

Profeti Yeremia yange nger ér: “Aya-cambem u sha aôndo je kpaa, fa ashighe na.” Yange fa kwagh u zende u annyonov mban yange ve mough ve kar ken Tar u Ityendezwa la tsembelee. Ura ka ua taan inya yô, mbaaya-cambem mba pupuu mba hemban er 300,000 nahan, ve mough ken Afrika ve purugh ve karen hen Pev u Yordan ve yemen ken imbusutarimese i Yuropa. Iceenyolough ka ia vaan sha ajiir a yange ve mough la yô, ve fa ken iyol ve, maa ve gba hiden yemen sha u vea va tsev ônov. Ka ve “wa ikyo sha shighe u mve ve,” er inyon igen i i moughon i yemen zende ken ityar igen la kpa ka i er nahan.—Yeremia 8:7, NW.

Takerada ugen kaa ér: “Mfe u sha gbaaôndo u inyon i lu a mi u moughon ken tar ugen purugh za lun ken tar ugen la kpiligh iyol tsô.” (Collins Atlas of Bird Migration) Yehova gba inyon a kwaghfan u fan ashighe a moughon yemen ken ityar igen, kpa orumace yô, a na nan tahav mbu kaven ashighe a nan lu ker la sha akav a nan nengen a mi la. (Luka 12:54-56) Aya-cambem kaven ashighe sha mfe u Aôndo a gbe un a mi la, kpa se yô, ka mfe u Aôndo u se zough a mi la a wasen se u kaven inja i akaa a a lu eren sha shighe wase ne ye. Mbaiserael mba sha ayange a Yeremia la yange ve faantyô u kaven inja i ambaakaa ne ga. Aôndo yange pase kwagh u lu zayol ve yô, a kaa ér: “Ve venda kwaghôron u TER; nahan ka hanma inja i kwaghfan je ve lu a mini?”—Yeremia 8:9.

Nyian ne kpa se mba nengen a akav a tesen ér se mba ken shighe u Bibilo i yer ér “ayange a masejime” la. (2 Timoteu 3:1-5) U fatyô u kaven aya-cambem sha u fan ‘shighe u se lu ker’ ne kpa?

GAFA KA A NENGE A KWAGH KEN ICA

Gbargbar

I ter gafa ajiir kpishi ken Bibilo, shi annyon ne ngu ken Tar u Ityendezwa la kpishi. Gafa ka a tema hen iya na, sha ityough ki vandegh, a ta ashe “a za nenge a inyam; ashe a na ka a nenge a i ken ica je.” (Yobu 39:27-29) I kaa ér ashe a gafa ka a nenge i yem ica je yô, una fatyô u nengen a alôm u a lu ica a na i kom kilomita môm yô.

Yehova ka a nenge a kwagh u ken hemen vough er gafa ka a ‘nenge a kwagh ken ica’ nahan. Sha nahan yô, Yehova Aôndo kaa ér: “M pasen hii sha mhii zan zan mkur, man hii sha ayange a tsuaa la je, akaa a a lu a vande eren ga la.” (Yesaia 46:10) Aluer se mba dondon kwaghwan u Yehova yô, se zua a mtsera ken kwaghfan na man mkav u a lu a mi i hembe se ica la.—Yesaia 48:17, 18.

Bibilo shi tôô ior mba ve suur sha Aôndo la kar sha ugafa. I̱ kaa ér: “Mba ve veren ashe sha [Yehova] yô, vea hide a agee a ve her; vea kôndo sha sha akper er ugafa nahan.” (Yesaia 40:31) Ka tulugh u ahumbe a kôndon sha ngu a wase gafa a kôndo a yem sha ye. Ka una za zuan a imba tulugh la yô, a samber akper sha mi a gba purugh kôndon a kôndo sha. Gafa suur sha agee a na man a kôndon sha shi a purugh a yemen ica ga. Kape mba ve ne Yehova jighjigh la kpa vea fatyô u suur sha un u a tende zwa u nan ve “agee a hemban la” je la.—2 Mbakorinte 4:7, 8.

“ER NGÔIKYEGH KA A KOHOL ÔNOV NAV SHIN AKPER A NA NAHAN”

Ngôikyegh man ônovmbaikyeev

Shighe u zurum u Yesu una kpe la, a gema a kenger gartamen u Mbayuda la, a toghol iyol a kaa ér: “Yerusalem, Yerusalem, we u u woo uprofeti man u te mba i tindi ve her a we, awen ne; ka acin a me je man i lum pe kohol ônov ou er ngôikyegh ka a kohol ônov nav shin akper a na nahan, kpa ne lumun ga!”—Mateu 23:37.

Ieren igen i i gbe annyonov shin anikyeev a mi shi i taver ken a ve yum yô, ka isharen i kuran ônov vev. Er ungômbaikyeev nahan, mba te ajir hen inya, nahan ka i gba u vea lu sulaa sha u palegh kwaghbo. Ngôikyegh ka una nenge tsoghor ua ningir sha aôndo yô, a er imo, maa fese je ônov nav ve yevese ve va yer ken akper a na. Shi shighe u oo u te gyaang kpa ônovmbaikyeev mba fian fian ka ve yer ken akper a ngôikyegh la, kua shighe u ura u lu nôôn cham cham kpaa. Kape Yesu kpa yange soo ér ior mba ken Yerusalem ve yer ken a na una kura ve ken jijingi je la. Nyian ne, Yesu ngu yilan se ér se va hen a na una na se mmem, shi una shir se ikyav shi una tôô se ishimanyian sha akaa a se eren ayange ayange la kera.—Mateu 11:28, 29.

Sha kpôô yô, se fatyô u henen akaa kpishi ken annyamev mba lun a akper ne. Aluer u ngu nengen er ve eren kwagh la yô, nôngo u umbur anzaakaa a i er ken Ruamabera sha kwagh ve la. Yô, ieren i gbargbar la i na kwagh u iyou i civir Yehova ker a gba u ishima. Shi suur sha Yehova a ishimaverenkeghen i ia wase u u kôndon sha er gafa nahan yô. Shi va hen Yesu va fa mimi u Mkaanem ma Aôndo, u una kura u er ngôikyegh ka a kura ônov nav nahan yô. Shi ieren i aya-cambem la i̱ umbur we er i gbe u u lu sulaa sha u kaven inja i akaa a a lu eren sha tar a tesen shighe u se lu ker ne la yô.