Ka i lu ican kpishi u fan kwagh u u na or ve a lu nan iyua i hemban doon yô. Kera ga kpa, ka or u u ne nan iyua la nana nenge ér iyua shon ngi a inja shin ngi a inja ga ye. Shi kwagh u orgen nan nenge ér a hemba doon nan la, alaghga orgen di a lu kwagh u hemban doon nan la ga.

Ikyav i tesen yô, alaghga gumor nana hemba soon ér i na nan hanseeti u a sember duen yô. Kpa organden yô, alaghga nana hemba soon ér i na nan kwagh u tesen dooshima, er ibumun nahan. Sha ajiir agen yô, mba hembe nan agumaior man mbaganden iyua sha inyar, sha er vea fatyô u eren kwagh u ve soo cii a mi yô.

Shin er ka i taver u fan kwagh u u na or ve a doo nan nahan kpa, ior kpishi mba ve kaven mbamlu mba iorov yô, ka ve za hemen u keren kwagh u i hembe doon u vea na or u nan lu ve sha ishima yô. Er ashighe agen u fatyô u zuan a imba iyua la ga nahan kpa, aluer u umbur akaa agen a i gbe u u er sha kwagh ne yô, hanma shighe cii iyua you ia luun ior a inja. De se nenge akaa anyiin a u er ve iyua you ia na or msaanyol yô.

Fa asaren a or. Orgen hen geri u Belfast, ken tar u Ireland, u yange i na un ikyekye i gban ayem a mi shighe u lu anyom 10 shin 11 nahan yô, yange kaa ér, i gbe je or ngu a na un kwagh u hemban doon un a ikyekye la ga. Sha ci u nyi? A kaa ér: “Ikyekye la yange i sarem tsung.” Mkaanem mara tese ér ka isharen i or ia na ve iyua ia doo nan shin ia doo nan ga ye. Sha nahan yô, hen sha kwagh u or u u we ishima u nan nan iyua la. Nôngo fa kwagh u u na nan ve a doo nan yô, sha ci u ashighe kpishi ka i lu akaa a a doo or la ka a sar nan ye. Ikyav i tesen yô, mbamaren mba vesen ka ve hemba soon ér ônov vev ve luun vea ve imôngo. Alaghga a sar ve u ônov vev man ônov mba ônov vev ve vaan hen a ve fele fele. Aluer u tôô memyol u za nenge a mbamaren ou mba vesen yô, a hemba doon ve a hanma kwagh ugen u u na ve cii.

Kwagh u una wase u u fan asaren a or yô, ka u keghen ato a nan zulee. Bibilo wa se kwagh ér se ‘lu tsev tsev sha u ungwan kwagh kpa se gema se ngôôr a kwaghôron.’ (Yakobu 1:19) Shighe u u lu lamen vea azende a ou shin ior ou yô, kegh ato zulee, nahan ken iliam ve la, ungwa akaa a ve soo man a ve soo ga yô.  Nahan u hemba fan kwagh u u na ve ve una doo ve yô.

Fa akaa a kwagh a gbe or a mi yô. Aluer u na or iyua sha ankwagh u cuku, kpa kwagh shon gema kure gbayol u nan yô, iyua la ia doo nan kpishi. Kpa u er nan ve u fa gbayol u orgene?

Alaghga a hemba lun we ican ga u pinen or u u we ishima u nan nan iyua la akaa a nan soo shin a kwagh a gbe nan a mi yô. Nahan kpa, ior mbagenev mba ve ne ior uiyua yô, aluer ve er nahan cii ve mase nan or iyua yô, a kera saan ve iyol ga, sha ci u ka ve hemba soon ér vea za bur a bur or a iyua i kwagh a gbe nan a mi la vough. Heela tseegh ga, ior mbagenev ka lun ve ityôkyaa u lamen sha akaa a ve soo shin a ve soo ga la ga, kpa mbagenev di yô, vea soo u ôron we akaa a kwagh a gbe ve a mi la ga.

Sha nahan yô, ver ishima fa mbamlu mba or zum u u lu lamen vea nan yô. Ka wanye nomso shin wanyekwase shin organdenee? Nan ngu kwav shin nan ngu a nom shin kwasaa? Nan pav ivese shin nan ngu kwase côgholôô? Nan eren tom shin nan de tomoo? Hen sha akaa a u na nan iyua a mi ve aa lu nan a inja yô.

Kwagh u una wase u u nengen a akaa a a gbe or u u we ishima u nan nan iyua la yô, ka u lamen a mba ve vande lun ken mbamlu mba nan kpa nan lu ker la. Ambaaior la aa fatyô u pasen we akaa a kwagh a gbe ve a mi kpa ior kpishi ve fe ga yô. U faan akaa la cii yô, u fatyô u nan or iyua sha kwagh u kwagh a gbe nan a mi, u mbagenev ve vande fan ga yô.

Fa shighe u i doo u u na or iyua yô. Bibilo kaa ér: “Kwaghôron u a gbe sha shighe vough yô, ka a doo tsung!” (Anzaakaa 15:23) Ivur Bibilo ne tese ér ka sea ôr or kwagh sha shighe u nan soo u ungwan yô, kwagh la a wase nan tsung. Kape sha aeren a ase kpa se fatyô u wasen or vough je la. Er ka wea ôr or kwagh sha shighe u nan soo u ungwan la ve i doo nan nahan, iyua kpa, aluer u na or sha shighe u kwagh a gbe nan a mi, shin sha shighe u i doo u u na nan yô, a saan nan iyol je a zua ga.

Ashighe nga kpishi a ior ve hemban nan mbagenev iyua yô, er shighe u ma ijende ve i lu eren ivese nahan, gayô hen iniongo i been makeranta, shin shighe u i zurum u kwase u or nana mar wan yô. Mbagenev ka ve nôngo ve nger ashighe a i gbe u a er ambaakaa la ken inyom i ia mough a kôr ker la. Ka vea er nahan yô, ve fatyô u wan iyol tsuaa sha iyua i vea na or sha shighe u i doo u vea na la. *

Kpa jighilii yô, saa sha iyange i ikyaa tseegh u na or iyua ga. Hanma shighe u u ne or kwagh cii yô, a saan we iyol. Nahan kpa, aluer u ngu nan ior kwagh a awashima u vough yô, a hemba doon. U tesen ikyav yô, aluer nomsoor kar ishima tsô gba nan kwase iyua a ityôkyaa shio yô, kwase la nana hen ér or la nan soo u pinen nan ishiôr. Aluer ka awashima u nan la jighilii ga yô, imba iyua la ia va kwase la a ican ken ishima, shin nana hingir u henen akaa kposo kposo ken ishima. Kwagh ne tese er i gbe u u wa ikyo sha kwagh u hange hange ugen, zum u u soo u nan or iyua yô​—⁠ka mbaawashima mba we u u lu nan orgen iyua la.

Lu a awashima. Er kwagh u se sember ôron ne a tese nahan, ka i doo u u wa ikyo, sha ci u alaghga or u u lu nan nan iyua la nana kav awashima wou sha gbenda ugen kposo. Sha nahan yô, doo u ornan iyua nana fa awashima u nan lu a mi ve nan lu nan ma or iyua la. Er ior kpishi vea soo ér mbaawashima vev mba nan ior uiyua ve lu mba civirigh nahan kpa, mbagenev kpishi mba ne ior uiyua sha ashighe agen ken inyom, a ve nenge ér gba hange hange u vea er nahan yô. Shi mbagenev mba ne ior uiyua a awashima ér ve er a ve i doo, shin vea hide a zua a kwagh hen a ve.

Ka nyi ia wase u u fan wer u ngu nan or iyua a awashima u dedoo? Bibilo kaa ér: ‘Eren hanma kwagh cii sha dooshima.’ (1 Mbakorinte 16:14) Aluer u ngu nan ior iyua ka sha ci u ve doo u ishima sha mimi shi u wa ve ikyo yô, vea ngohol iyua you saan saan, nahan we kpa a hemba saan we iyol sha u nan ior kwagh a ishima i mimi. Ka wea na or kwagh a ishima i môm yô, Ter wase u sha la kpa kwagh la a na i saan un iyol. Apostoli Paulu yange wuese Mbakristu mba ken Korinte mba tsuaa mbara zum u ve na iyua mgbeghaa a ishima  i saan saan sha u suen tom u wasen anmgbianev vev​—⁠Mbakristu mba ken Yudia​—⁠mba ve nyôr ken ican la yô. Paulu kaa a ve ér: “Ka or u nan ne kwagh sar sar la je nan doo Aôndo ishima ye.”​—⁠2 Mbakorinte 9:⁠7.

Aluer u ver ishima sha akaa a se lam sha mi ne yô, kwagh la una wase u u nan ior uiyua mba vea na ve msaanyol yô. Akaa ne, kua agen kpaa, ka akaa a Aôndo a er sha u uumace ve zua a iyua i hemban sha won cii yô. Se mba kaan a we ser, ôr ngeren u a dondo ne, nahan nenge er iyua i hemban cii ne i lu yô.