Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

I “Bugh” Ihyurenruamabera I sha Ayange La

I “Bugh” Ihyurenruamabera I sha Ayange La

Abamber a ngeren u yange i zua a mi ken Ein Gedi ken inyom i 1970, kpa vihi nahan or fatyô u ôron ga la. Yange i va tôô a foto sha kômputa nahan i mase kaven ér ihyurenruamabera la lu avur agen a ken Levitiku, man avur shon ter iti i Aôndo kpôô kpôô la kpaa

KEN inyom i 1970 la, mbadughunakaa shin inya zua a ihyurenruamabera igen i yange i hia yô, hen ijiir igen i i yer ér Ein Gedi, ken tar u Iserael, ikyua a kpe u Zegemnger u Kuugh la. Yange ve lu timen ape shinagoge ugen yange lu kpa va hia kera zum u i nande angar u shinagoge shon lu her la, maa ve za zua a ihyurenruamabera ne ye. A shi nan kpa lu er ken atô u inyom i 500 man 550 la nahan. Ihyurenruamabera la yange i vihi kpishi nahan lu kwagh u or a fatyô u ôron ga; lu u a kaa ér a bugh i kpa ia vihi. Nahan kpa, i va er tom a kômputa u ka a tôô foto u kwagh man hanma vegher u kwagh shon a due, i yer ér 3-D scanning la, maa i tôô foto u ihyurenruamabera shon. Ka sôron foto shon sha kômputa yô, i fatyô u ôron kwagh u i nger ker la.

Nahan lu nyi kômputa u tôôn foto la tese? Yange tese ngeren u ken Bibilo. Kwagh u i zua a mi ken ihyurenruamabera ne la lu avur agen a ken mhii u takerada u Levitiku. I ter iti i Aôndo kpaa ken avur shon ken zwa Heberu, i nger i sha asangaabaacaa anyiin a ken zwa Heberu a i yer ér Tetragrammaton la. Ngeren u i zua a mi ne ikyav tese ér lu u ken atô u inyom i 50 zan zan inyom i 400 la nahan. Orgen u i yer iti na ér Gil Zohar yô, yange nger kwagh ken ipipaabaver i The Jerusalem Post, kaa ér: “Cii man shighe u i va ôr abamber a ngeren u takerada u Levitiku ne yô, anyom kar kuma 1000 nahan, hii shighe u yange i nger Uihyurenmbaruamabera mba Shin Zegemnger u Kuugh, er ken inyom i sha 100 Cii man Shighe u Yesu la, zan zan shighe u i va nger ruamabera u Aleppo Codex ken inyom i 930, Shighe u Yesu la nahan.” Sha kwagh u mbatôvon sha akaa ve ôr yô, ngeren u ihyurenruamabera shon u i zua a mi ne tese ér “yange i gema kwagh kposo” ken ukôpi mba Ruamabera u ken zwa Heberu mba i va nger sha ave la ga, shi “akaa agen a mba ve nger i sha ave la nger sha inja ga la kpa gema kwagh u i nger ker la ga.”