‘Za Nen Hemen U Umen Atam Kpishi’
‘Za Nen Hemen U Umen Atam Kpishi’
“Ka u ne ume atam kpishi la, man ne hingir mbahenen Av ye.”—YOHANE 15:8.
1. (a) Kanyi yange Yesu ôr a mbaapostoli nav i i̱ lu hange hange i i gbe u or a er sha u lun orhenene? (b) Ka mpin u nyi i doo u se pine ayol a ase?
LU HEN aikighe u masetyô cii man ku u Yesu la. Yesu tôô shighe doo doo je u lamen a mbaapostoli nav a ishima i môm, wan ve kwagh. Sha shighe ne nahan, alaghga yange a lu ken ateghôtôutu je, kpa er Yesu lu a dooshima sha ahuraior a na a sôngo sôngo ne yô, á za hemen u lamen a ve her. Nahan er lu lamen a ve zan la je á seer umbur ve kwagh ugen môm u a lu hange hange u vea er keng ve vea lu mbahenen nav zan zan yô. Á kaa wener: “Ka kwagh ne a ne Terem icivir ye, ka u ne ume atam kpishi la, man ne hingir mbahenen Av ye.” (Yohane 15:8) Se mba eren kwagh u i gbe u se er keng sha u lun mbahenen nav nyian ne je kpa? U ‘umen atam kpishi’ la inja na yô ér nyi? Sha er se fa kwagh ne yô, de se hide se nenge nen sha iliam i yange lam a ve hen aikighe shon la.
2. Ka injakwagh i atam a ikyon i nyi yange Yesu ôr hen aikighe u masetyô cii man ku na laa?
2 Kwaghwan u Yesu wa mbaapostoli nav ér ve ume atam ne ka vegher u injakwagh igen i yange ôr ve yô. Yange kaa wener: “Mo M ngu kon u wain u mimi, Terem ka orshiren. Hanma gbaa u ker a Mo u a um ga yô, ka A kar a mi sha; man shi hanma gbaa u a um yô, ka A sôr un sha er una shi á hemba umen atam yô. Hegen je kpaa ne mba wang sha ci u kwaghôron u M er ne la. Luun nen ken a Mo, Mo kpaa Me luun ken a ven. Er gbaa iyol na una fatyô u umen ga, saa una luun ken kon u wain, kape ne kpaa, saa né luun ken a Mo la. Mo M ngu kon u wain, ne mba agbaa. . . . Ka kwagh ne a ne Terem icivir ye, ka u ne ume atam kpishi la, man ne hingir mbahenen Av ye. Er M doo Ter ishima, nahan kape ne kpaa, ne doom ishima la; luun nen ken dooshima Wam ne. Aluer ne wa atindi Am iko yô, né lu ken dooshima Wam.”—Yohane 15:1-10.
3. Kanyi i gbe u mbadondon mba Yesu vea er keng keng ve vea ume atama?
3 Yehova ka Orshiren ken injakwagh ne, Yesu di ka kon u wain man mbaapostoli mba Yesu a lu ôron kwagh a ve la di mba agbaa. Aluer mbaapostoli mbara nôngo kpoghuloo mba ‘lun ken’ Yesu yô, vea ume atam. Yesu pase e̱r mbaapostoli vea fatyô u kôron cio u lun ken mzough u hange hange ne yô, á kaa ér: “Aluer ne wa atindi Am iko yô, né lu ken dooshima Wam.” Apostoli Yohane kpa yange va nger mkaanem ma ma ze kwagh môm a man yô hen mba ve lu Mbakristu a na imôngo la, á kaa wener: “Or u nan we atindi a [Kristu] iko yô, nan lu ken a Na.” * (1 Yohane 2:24; 3:24) Nahan yô, sha u wan atindi a Kristu ikyo yô, mbadondon nav ka ve lu ken a na, man mzough ne ngu a gema a wase ve u umen atam. Mlu u atam a i gbe u se ume la ngu nena?
Ian Ngi i Vesen
4. Kanyi se fatyô u henen sha mfe u se fe ser Yehova “ka A kar” a hanma gbaa u a lu umen atam ga la sha?
4 Hanma gbaa u a um atam ga, u ken injakwagh i kon u wain ne cii yô, Yehova “ka A kar a mi sha.” Kwagh ne tese se nyi kwagha? Kwagh ne tese se ér ka keng keng u mbahenen cii vea ume atam, man ve cii vea fatyô u eren kwagh nahan, aluer ka nyityô mbamlu shin mbamyange je ve lu a mi kpaa. Sha kpôô yô, Yehova una fatyô u eren kwagh zan kpe a igbenda na i sha dooshima la sha u ‘karen’ a orhenen u Kristu sha, shin kaan ér nan yina sha er nan kan shio u eren kwagh u a hembe tahav mbu nan ken inya ga.—Pasalmi 103:14; Mbakolose 3:23; 1 Yohane 5:3.
5. (a) Injakwagh i Yesu ne tese ér se fatyô u zan hemen sha u umen atam nena? (b) Ka atam atô ahar a nyi se lu henen kwagh sha mini?
5 Injakwagh i Yesu i kon u wain ne shi tese kpaa ér ka keng keng u se ker aan ken mbamlu asev mba se lu ker la cii sha er se seer vesen ken ityom yase i orhenen yô. Nenge ase er Yesu a ôr kwagh ne yô, á kaa ér: “Hanma gbaa u ker a Mo u a um ga yô, ka A kar a mi sha; man shi hanma gbaa u a um yô, ka A sôr un sha er una shi á hemba umen atam yô.” (Ka se se nger i yier ye; Yohane 15:2) Ken mkur u injakwagh na la Yesu wa mbadondon nav kwagh ér ve ume “atam kpishi.” (Ka se se nger i yier ye; Ivur 8) Inja i kwagh ne ér nyi? Er se lu mbahenen yô, ka u mayange je se gba teman a tema tsô ga. (Mpase 3:14, 15, 19) Er ma se er nahan yô, se ker nen igbenda i zan hemen u umen atam. Ka atam a nyi i doo u se nôngo sha er se hemba umen á? Nga atô ahar, ka (1) “ityamegh ki Jijingi” man (2) atam a Tartor.—Mbagalatia 5:22, 23; Mateu 24:14.
Ityamegh ki Aeren a Mbakristu
6. Yesu Kristu yange tese mluainja u ityamegh ki hiihii ki jijingi la nena?
6 Dooshima ka kwagh u i vande teren hiihii ken “ityamegh ki Jijingi” yô. Icighan jijingi u Aôndo ngu a wase Mbakristu u lun a dooshima, gadia ka ve yar tom sha tindi u Yesu yange wa cii ve mase ôron injakwagh i kon u wain u umen atam ne la. Yange kaa a mbahenen nav ér: “M ngu nan ne tindi u he sha u doo nen ayol a en yô.” (Yohane 13:34) Sha kpôô yô, ken kwaghôron na u yange ôr ken tugh mbu masetyô mbu uma na u shin tar ne la, Yesu umbur mbaapostoli nav acin imôngo e̱r i gbe u vea lu a ieren i dooshima yô.—Yohane 14:15, 21, 23, 24; 15:12, 13, 17.
7. Ka nena apostoli Peteru a tese ér u umen atam la gba zua aa u tesen aeren a sha inja i Kristu laa?
7 Peteru, un u lu her hen tugh mbu shon la, kav er i gbe u mbahenen mba Kristu mba mimi vea tese dooshima u sha inja i Kristu la man aeren agenegh amba la nahan yô. Anyom nga karen yô, Peteru wa Mbakristu kwagh ér ve maa aeren amba er iyolkôrontsaha man mdoo u doon a anmgbianev man dooshima. A seer kaan wener u eren nahan ne una yange se u lun “gbilin shin mbaumen atam ga” la. (2 Peteru 1:5-8) Aluer mbamlu asev vea lu nan nan je kpaa, u umen ityamegh ki jijingi la ka kwagh u se fatyô u eren yô. Nahan yô, se nôngon nen u hemban tesen dooshima man mlu u sar sar man ishima i legh legh man aeren agenegh a sha inja i Kristu, gadia “anzaakaa ne yô, tindi yange a ga” shin nga a ikighir ga. (Mbagalatia 5:22, 23) Sha kpôô yô, de se ‘hemba umen nen atam’ cii.
U Umen Atam a Tartor
8. (a) Ka mzough u nyi a lu hen atô u ityamegh ki jijingi man atam a Tartor? (b) Kanyi mpin i doo u se time sha mini?
8 Atam aa a engem ashe shi a nyoho yô, nga a na kon u dooashe tsô. Nahan kpa, mluainja u atam ne saa sha u nan kon la doonashe tseegh tsô ga. Atam nga a inja sha gbenda ugen kpaa, gadia isham i á ngi i mende i seer iyenge i kon la. Kape ityamegh ki jijingi kpaa ka ki er kwagh i hemba u eren mlu wase u Orkristu la hingir kwagh u hweegh tseegh tsô je la. Aeren amba er dooshima man jighjigh nahan nga a mgbegha se u samber a loho u Tartor u ú lu ken Mkaanem ma Aôndo ma ma lu ivor la. Ver ase ishima nenge er Paulu a ôr kwagh u tesen mzough u hange hange ne yô. Á kaa ér: “Se kpaa se mba nan jighjigh, [vegher u ityamegh ki jijingi] ka nahan man se lu ôron kwagh kpaa ye.” (2 Mbakorinte 4:13) Paulu shi seer pasen kwagh ne sha gbenda ne nahan wener, ka se ‘na Aôndo nagh ku iwuese, ka atam a ityumbujôôgh’—aa a lu atam a sha inja i sha uhar a i gbe u se ume yô. (Mbaheberu 13:15) Aan nga ken uuma asev a se seer umen atam, shin se kaa ser, aa se ume “atam kpishi” er se lu mbayôôn angwe u Tartor u Aôndo ne kpa?
9. U umen atam la ngu kwagh môm aa u geman ior hingir mbahenen shinii? Na mpase.
9 Sha er se na mlumun sha mpin ne tsembelee yô, doo u se fa kwagh u a lu atam a Tartor la yô. A lu shami u kuren ken ishima ser, u umen atam la inja na yô ka u geman ior hingir mbahenen shinii? (Mateu 28:19) Ka ior mba se wase ve ve hingir mbacivir Yehova mba ve er batisema la ve lu atam a se ume la jighilii yee? Ei. Luun er a lu nahan yô, kwagh ne ma a ve Mbashiada mba doon se ishima tsung la aa iyolkpen kpishi je, gadia ve mba shon mban ne ve hingir mbayôôn angwe u Tartor a uwer gban shio anyom imôngo sha uharegh mba ior ve fe keghen ato ga la. Sha kpôô yô, aluer atam a Tartor aa se lu umen la tile sha ityough ki mbahenen mbahev tseegh yô, Mbashiada mba ve lu eren tom kpoghuloo mban ne ma ve lu er agbaa a umen atam ga a ken injakwagh i Yesu la nahan! Kpa, kwagh ngu nahan ga. Nahan yô, kanyi jighilii i lu atam a Tartor aa tom wase u pasen kwagh nee?
U Umen Atam sha u Samber a Ivor i Tartor
10. Injakwagh i Yesu i ortanivor man inya anza kposo kposo la tese kwagh u a lu atam a Tartor la man kwagh u a lu ga la nena?
10 Injakwagh i Yesu i ortanivor man anza a inyaa kposo kposo la na mlumun sha mpin ne—mlumun ne ka u taver mbashiada mba ve lu eren tom hen uharegh mba ior ve fe lumun loho ne ga la ishima. Yesu kaa ér ivor la ka loho u Tartor u ú lu ken Mkaanem ma Aôndo la, man inya di tile sha ityough ki ishima i orumace i sha injakwagh la. Ivor igen “haa hen inya i dedoo; i mende, i na mtsera [ka atam je la].” (Luka 8:8) Ka atam a nyi? Alakema ka una mende una vese yô, á ume atam, man atam ne ka i lu imendenegh mbi alakema mbi kiriki ga, kpa ka i lu ivor i he. Kape Orkristu kpa i lu je la, atam aa ka nan ume la ka mbahenen mbahev keng keng ga, kpa ka ivor i he i Tartor.
11. Se fatyô u pasen kwagh u a lu inja i atam a Tartor nena?
11 Nahan sha gbar ne yô, atam la ka mbahenen mbahev ga, shin ka aeren a dedoo a Mbakristu la kpaa ga. Er ivor i í lee la i lu kwaghôron u Tartor yô, a̱ shi nan kpa atam ne a lu akaaôron kpishi a ivor ne. Sha gbar ne yô, u umen atam la inja na yô ka akaaôron a sha kwagh u Tartor. (Mateu 24:14) U umen atam a Tartor imba ne la—ka u ôron loho u dedoo u Tartor je la—se fatyô u eren kwagh ne ken nyityô mlu u se lu ker cii kpaa? Een, ka kwagh u se fatyô u eren yô! Ken injakwagh shon i môm ne, Yesu pase er i hii ve se kôr cio u eren kwagh ne yô.
U Nôngon sha Afatyô Wase Cii sha ci u Icivir i Aôndo
12. Hanma Orkristu nana fatyô u umen atam a Tartor kpa? Na mpase.
12 Yesu kaa ér, ‘u i te ivor hen a nan hen inya i dedoo yô, ume atam, ugen kwa akunduataan, ugen akunduatar, ugen yô, ikundugber.’ (Mateu 13:23) Ivor i í lee ken sule la, ia fatyô u umen atam kposo kposo sha er mlu u í a lu la. Kape se kpaa kwagh u se fatyô u eren sha myer u yôôn loho u dedoo la una kaha sha er mbamlu asev ve lu je la, man yange Yesu tese er un kav kwagh ne nahan yô. Alaghga mbagenev vea hemba lun a aan a pasen kwagh; mbagenev di alaghga a hemba taver ve iyol shi vea hemba lun a gbong gbong iyol kpaa. Nahan yô, kwagh u se fetyô u eren la alaghga una hemba shin una yina sha kwagh u mbagenev vea er yô, kpa aluer kwagh u se er ne ka sha afatyô wase cii yô, a doo Yehova a vese. (Mbagalatia 6:4) Aluer iyolbeen shin angev pande kwagh u se lu eren ken tom kwaghpasen ne je kpaa, akperan nga ga, Ter wase Yehova u zungwen mhôônom nenge se ér se mba mba ve lu ‘umen atam kpishi’ yô. Sha ci u nyi? Sha ci u se na un ‘kwagh u se lu a mi cii’—ka tom u se lu shiren a ishima yase i môm la. *—Marku 12:43, 44; Luka 10:27.
13. (a) Kanyi i lu ityôkyaa i vesen i i̱ gbe u ‘se za hemen’ u umen atam a Tartor laa? (b) Kanyi ia wase se se za hemen u umen atam ken uharegh mba i fe keghen ato sha loho ne ga laa? (Nenge akwati u sha peeji 29.)
13 Er se fetyô u umen atam a Tartor za kighir la cii, ishima ia hemba mgbeghan se ker ‘se za hemen u umen atam’ aluer se mba a ityôkyaa ken ishima i i̱ ne ve se lu eren kwagh ne yô. (Yohane 15:16) Yesu yange ter ityôkyaa i vesen i i̱ ne ve se lu eren kwagh ne yô, á kaa wener: “Ka kwagh ne a ne Terem icivir ye, ka u ne ume atam kpishi la.” (Yohane 15:8) Een, tom wase u pasen kwagh ne ngu tseghan iti i Yehova hen orumace cii. (Pasalmi 109:30) Kwase Shiada ugen u jighjigh u a lu anyom er 75 nahan u i yer un ér Honor la, kaa wener: “Sha uharegh mba ior ve fe keghen ato sha loho ne ga je kpaa, ka ian i civirigh je u tilen sha ityough ki Uhembansha la.” Zum u i pine Claudio, un u yange hingir Orshiada u eren tom sha gbashima hii ken inyom i 1974 la je zan zan er i hii ve a lu pasen kwagh her shin er i lu ior kpuaa tseegh hen haregh na la ve lu keghen ato nahan kpaa yô, á ôr kwagh u a lu ken Yohane 4:34, ape Yesu a kaa wener: “Kwaghyan Wam yô, ka u Me er ishima i u A tindim la, Me kure tom Na vough kpaa” la. Claudio shi seer kaan wener: “M soo mer er yange m hii tom wam u yôôn angwe u Tartor ne nahan, i de lu u hiin a hii tseegh ga, me kure ú, er Yesu kpa yange er nahan.” (Yohane 17:4) Mbashiada mba Yehova sha tar jimin cii ka awashima ve je ne.—Nenge akwati u a kaa ér “Er Se ‘Ume Atam sha Ishimawan’ La, ” ngu sha peeji 29.
U Pasen Kwagh man u Tesen
14. (a) Tom u Yohane u Eren Batisema man Yesu la yange u lu ker igbenda ihiar nena? (b) Ú pase kwagh u tom u Mbakristu ve lu a mi u eren nyian ne wer kanyi tomo?
14 Yohane u Eren Batisema ka or u hiihii u yange hii yôôn angwe u Tartor u i tér un ken Ivangeli yô. (Mateu 3:1, 2; Luka 3:18) Awashima na jighilii yô, lu “u pasen kwagh,” man yange tese jighjigh u nan kpishi sha u eren kwagh ne, shi er kwagh ne a ishimaveren ér “ior cii ve̱ na jighjigh.” (Yohane 1:6, 7) Sha kpôô yô, mbagenev ken mba Yohane pase ve kwagh la hingir mbahenen mba Kristu. (Yohane 1:35-37) Nahan yô, Yohane lu orpasenkwagh shi lu or u geman ior mbahenen kpaa. Yesu kpaa yange lu orpasenkwagh shi lu ortesen. (Mateu 4:23; 11:1) Man ka nahan ve, Yesu yange wa mbadondon nav tindi ér i de lu di tom u pasen loho u Tartor tseegh ve eren ga, kpa ve wase ior mba ve lumun loho ne la u hingir mbahenen nav ye. (Mateu 28:19, 20) Sha nahan yô, tom wase nyian ne ka u pasen kwagh shi tesen ior kpaa.
15. Ieren i ior yange ve lu a mi sha m-ongo u ungwa kwaghpasen ken derianyom u hiihii sha Shighe Wase ne zua kwagh môm sha ieren i ior ve lu a mi nyian sha tom shon ne nena?
15 Mbagenev ken ior mba ken derianyom u hiihii sha Shighe Wase ne mba ve ungwa kwaghpasen u Paulu man ityesen na yô, “na jighjigh sha akaa a i ôr la; kpa mbagenev yô, na jighjigh ga.” (Aerenakaa 28:24) Nyian ne kpaa, kwagh ne nôngo u lun nahan vough. Kwagh er vihi yô, ivor i Tartor kpishi haa sha inya i i̱ doo ga yô. Er i lu nahan je kpa, ivor igenegh di ka i haa sha inya i dedoo, í kôr amise, í mende, vough er Yesu yange tsengakaan nahan. Sha kpôô yô, kwarkaren tese ér ior mba hemban iyenge 5,000 sha tar jimin cii ken hanma sati u ken inyom yô ka ve hingir mbahenen mba Kristu mba mimi! Mbahenen mbahev mban “na jighjigh sha akaa a i ôr la,” shin er ior mbagenev kpishi ve ne jighjigh ga nahan kpaa. Kanyi i wase u mgbeghan asema ve u ngohol loho u Tartor nee? Ashighe kpishi ikyo i wan i Mbashiada ka ve tese hen a ve la—i í lu inja er ka u urun ivor i i̱ sember lôôn la—ngi i va a mkposo. (1 Mbakorinte 3:6) Se nenge nen akav ahar vough ken akav kpishi aa a lu yô.
U Wan Mbagenev Ikyo la Ka A Va a Mkposo
16, 17. Er nan ve i doo u se tese ikyo i wan hen ior mba se zough a ve ken tom wase u pasen kwagh nee?
16 Gumkwase Shiada ugen ken tar u Belgium u i yer un ér Karolien yô, yange za a loho u Tartor hen ngôkwase ugen, kpa ngôkwase ne lu a isharen ga. Karolien man ijende na soo ér vea na ngôkwase ne iwasen, gadia kwagh er un sha uwegh, kpa venda kera. Ayange nga karen ahar yô, Mbashiada mban shi hide za hen ya u ngôkwase ne, ve pine un er iyol i lu un ker yô. Karolien kaa ér, “mpin ne va a mkposo. Yange kpiligh un iyol u nengen wener sha mimi je kwagh na gba se ishima. A lôhô se ér se nyôr ken iyou na, nahan se hii u henen Bibilo a na.”
17 Sandi ka kwase Shiada u ken tar u United States u un kpa a tese ikyo i wan hen mba a pasen ve kwagh yô. Ngu a nenge mar yôôn ken pipa i tôôn abaver i hen ningir u a lu her la, nahan a tôô Takerada Wam ú Akaaôron a Bibilo a za ior mba ve sember hingir mbamaren la inya. * Er ngô u nan sember maren ka nan nôngo u lun hen ya keng, shi i̱ saan nan iyol u tesen mbavannya wan u nan yô, ashighe kpishi Sandi ngu a fatyô u hiin iliam a nan. Sandi pase wener, “ka m lam a mbamaren m pase ve er i lu hange hange u vea lu kangenaa a wan ve u he la sha u ôron un takerada yô. Shighe ka una karen deghôô yô, m ôr ve mbamzeyol mba ve lu mba yesen wan ken tar u a ainge ne yô.” Sha ci u mze u zan ior inya sha imba gbenda ngin ne nahan yô, semberee ne, ngô ugen man mbayev nav ataratar hii u civir Yehova. U keren gbenda u wasen ior shi wan ve ikyo la alaghga una va a akaa a dedoo imba ne nahan ken tom wase u pasen kwagh ne.
18. (a) Er nan ve m-ume u ‘umen atam kpishi’ ua lu kwagh u i gbe u se er keng keng la i lu kwagh u se cii se fatyô u erene? (b) Ka akaa atar a i ter ken Ivangeli i Yohane aa i gbe u se er keng keng sha u lun orhenen a nyi ú kange ishima wer ú eree?
18 Ka kwagh u taver se ishima kpishi u fan ser ‘mze u zan hemen u umen atam kpishi’ u a lu kwagh u i gbe u se er keng keng ne ka kwagh u se fatyô u eren yô! Aluer sea lu agumaior shin sea beeyol shi aluer sea lu gbong gbong shin sea lu gbong gbong ga shi sea lu pasen kwagh hen haregh u ior ve ungwan loho ne shin sea lu pasen kwagh hen haregh u ior ve fe ungwan ga kpaa, se cii se fatyô u umen atam kpishi. Nena yôô? Sha u lun a ityamegh ki jijingi ken a vese kpishi je shi samber a loho u Tartor u Aôndo sha afatyô wase cii. Heela tseegh ga, shi se nôngo nen u ‘lun ken kwaghôron u Yesu zan zan’ shi ‘doon ayol a ase’ kpaa. Een, sha u yaren tom sha akaa atar a hange hange a i gbe u se er keng sha er se lu orhenen er i ter ken Ivangeli i Yohane ne yô, se lu tesen ser se “mba mbahenen [mba Kristu] mimi je.”—Yohane 8:31; 13:35.
[Footnotes]
^ Shin er agbaa a kon u ken injakwagh ne i lu mbaapostoli mba Yesu man Mbakristu mbagenev mba vea ya dyako u Tartor u Aôndo sha nahan kpa, injakwagh ne ngi a akaa a mimi a̱ mbadondon mba Kristu nyian ne cii vea fatyô u zuan a mtsera sha mi yô.—Yohane 3:16; 10:16.
^ Mba ve ze mape môm ga sha ci u iyolbeen shin angev la kpa vea fatyô u eren shiada sha uwashika mba ngeren, shin ape i gbe i doo yô, vea gbidye waya, shin alaghga vea fatyô u pasen loho u dedoo hen mba ve̱ ve u va nengen ve yô.
^ Ka Mbashiada mba Yehova ve gber ye.
Mbampin mba Kimbir Kwagh
• Ka imba ityamegh ki nyi i gbe u se hemba umene?
• Er nan ve u lun a ishimaveren ser se ‘ume atam kpishi’ la i lu kwagh u se fatyô u erene?
• Ka akaa atar a hange hange a i tér ken Ivangeli i Yohane a nyi i gbe u se hen kwagh sha mini?
[Study Questions]
[Box/Picture on page 29]
Er Se “Ume Atam Sha Ishimawan” La
KANYI i wase ú u zan hemen u pasen loho u Tartor sha jighjigh ken uharegh mba i fe keghen ato her ga laa? Mbamlumun mba ve dondo heen mban vea wase ú sha mpin ne.
“Aluer ieren i ior mba hen haregh wase ngi nan nan je kpa, u fan ser Yesu ngu suen se ken jime dông la ka kwagh u nan se ishimaveren ser kper kwagh a lu guda shi ka kwagh u nan se ishimawan kpaa.”—Harry, ngu anyom 72; á er batisema ken inyom i 1946.
“Ivur ruamabera i 2 Mbakorinte 2:17 la ka i taver mo ishima hanma shighe. Ivur la kaa ér se mba eren tom ne ‘ken Kristu man ka sha ishigh ki Aôndo’ je. Zum u ka mea lu ken tom kwaghpasen ne yô, ka m lu imôngo vea ahuraior a am a sôngo sôngo.”—Claudio, ngu anyom 43; á er batisema ken inyom i 1974
“U ôron kwagh haan mbabov kera yô, tom u kwaghpasen ne ngum kwagh u zange ga. Nahan kpa, m nenge a mimi u mkaanem ma má lu ken Pasalmi 18:29 la, ma kaa ér: ‘Ka sha agee a Aôndo wam je m tsugh gilgar m aver ye.’ ”—Gerard, ngu anyom 79; á er batisema ken inyom i 1955.
“Ka mea fatyô u ôron ivur ruamabera i môm tseegh ken tom kwaghpasen kpa i kumam, ka m fa je mer or môm tsô yô nan ver ishima i nan nan time ken Bibilo.”—Eleanor, ngu anyom 26; á er batisema ken inyom i 1989.
“Ka m shi karen igbenda kposo kposo i pasen kwagh didi. Igbenda ngi kpishi i me fatyô u yaren tom a mi cica cii ken anyom a uma wam a a mase shin ne ga yô.”—Paul, ngu anyom 79; á er batisema ken inyom i 1940.
“Or ka nana lam dang kpa m tôôn mer ka mo nan lam a mo ga. Ka m nôngo mer me lu a ior kundu kundu, ka m lam a ve shi m kegh ato m ungwa kwagh u ve lu ôron la.”—Daniel, ngu anyom 75; á er batisema ken inyom i 1946.
“M zua a ior mba i sember eren ve batisema mba ve kaa a mo ér kwaghpasen wam wase ve u hingir Mbashiada yô. Ve mban ne, ken masejime yô, orgen nan va hen Bibilo a ve nan wase ve ve za hemen a mfe wam shio. Ka m zua a iember u fan mer tom u se lu eren ne se zua ave imôngo se lu eren ú ye.”—Joan, ngu anyom 66; á er batisema ken inyom i 1954.
Kanyi i wase ú u ‘umen atam sha ishimawana’?—Luka 8:15.
[Pictures on page 28]
Ka se ume atam kpishi sha u lun a ityamegh ki jijingi man sha u yôôn loho u Tartor
[Picture on page 31]
Kanyi yange Yesu wa ken ishima zum u a kaa a mbaapostoli nav ér: “Ka u ne ume atam kpishi” la?