Kura Iyol You Sha Icugh

“Ver nen ishima, or nana̱ de ker ne yemen a ven . . . sha atseregh a gbilinigh ga.”—MBAKOLOSE 2:8.

1-3. (a) Ka akav a nyi a tese ér icugh nôngo u tseren sha hanma kwagh u ior ve eren ciilii? (b) Er nan ve mtsugh u ior ve lu tsughun mbagenev ne i lu kwagh u kpiligh se iyol ga?

 PROFESÔR u atindigh ugen yange pine mbaatindiv mbagen mpin anyom kar hegen, ér: “Er i gbe je ka hanma wen or u nan tee ne ér ne ôr ijir sha ci u nan la nan lu a tsugh ne ga?” Ka nyi mlumun yange zua a mini? Á kaa wener: “Mbafanatindi udubu imôngo mba yange m pine ve mpin la cii, lu orfanatindi môm tseegh or môm tsô lu a tsugh un nahan ga ye.” Er nan ve or lu a tsugh un ga? “Orfanatindi la hii tom vea ijiirtom i atindigh igen ica lu a gba ga, nahan lu a̱ lam a or sha kwagh u jirigh ga.” Kwaghtôvon ne tese kwagh u vihin tsung u a lu eren yô—a tese ér aie man icugh i dumbur ken tar u ainge ne ngee gande.

² Igbenda ngi kpishi i ior ka ve tsugh mbagenev yô, nahan icugh nôngo u tseren sha hanma kwagh u ior ve lu eren hegen cii. U tesen ikyav yô, mbaabaver ka ve shi ôron akaa a tesen mbaaie mba mbapativ, man akaa a tesen er mbaeren tom inyar man mbafanatindi ka ve seer mtsera u ikyômpeni sha anyighe, man er mbayôôn akaa a kasua ka ve tsughun mbakasuav vev, shi er ior ka ve shi yilan ajir nyighen ikyômpeni i ishwalansi yô; se tér akaa ne kpuaa tsô. Ken kwaghaôndo kpaa icugh ngi. Mbahemen mbaadua ka ve tsugh ikpelaior sha u tesen ve atesen a aiegh, inja er ityesen i uma kpen ga, man i igyamusu man i Mbautar la nahan.—2 Timoteu 4:3, 4.

³ Mtsugh u ior ve lu tsughun mbagenev ne kpiligh se iyolo? I de kpiligh se iyol ga. Bibilo ta se icin sha kwagh u “ayange a masejime” ne, ér: “Udangmbaiorov man mbatsughunior vea yem hemen hemen vea hemba vihin a vihi kwagh.  Mba tsughun ior man ve di kpaa mba gem mba tsughun ve.” (2 Timoteu 3:1, 13) Gba u se Mbakristu se lu per sha er se kura ayol a ase sha mbamhen mba kpeegh mba vea na ve se undu mimi la. Doo u se pine mbampin mba uhar mban ser: Er nan ve icugh i dumbur nyian yum nahana, man ka nena se kura ayol a ase ve a tsugh se ga?

Er Nan Ve Icugh I Dumbur Nyian Yum Nahana?

4. Bibilo pase er i hii ve icugh i dumbur ken tar ne nena?

⁴ Bibilo pase wanger wanger er i hii ve icugh i dumbur shin tar ne yum yô. Apostoli Paulu nger ér, “tar cii ngu sha ikev i Orbo.” (1 Yohane 5:19) “Orbo” la ka Satan Diabolo. Yesu ôr kwagh na ér: “A tile sha mimi ga sha ci u mimi ngu ker a na ga. Ka una eren aie yô, i lu sha mlu na je a lu ôron kwagh ye; gadia ka or u aie shi ka ter u aie kpaa.” Er se fe kwagh ne nahan kpa shi kpiligh se iyol er i hii ve tar ne u lu tesen jijingi man aeren a icughugh a tor u tar ne yôô?—Yohane 8:44; 14:30; Mbaefese 2:1-3.

5. Satan seer nyôôso iniôngon na i tsughun ior la ken ayange masejime ne nena, man ka unô jighilii a an ve vangera?

⁵ Satan seer nyôôso iniôngon na i tsughun ior la ken ayange a masejime ne. I zenda un sha i gbihi un shin tar ne. Á fa wener shighe na kera vese ga, nahan “ishima vihi un tsung.” Á nyima tsombor ngu “tsughun tar cii” sha er una nôngo yô, una yem a ior kpishi ken mtim er un fetyô la cii. (Mpase 12:9, 12) Satan gbe inya u tsughun ior ma shighe môm ga. Á gba uwer sha iniôngon na i á lu tsughun uumace la ga cii. * Ngu yaren tom a igbenda i tsughun ior i a fetyô cii—igbenda ne wa ayom man atseregh ker, sha er una pir mbananjighjighga ashe a asema sha u ve de ve ikyua a Aôndo ga yô. (2 Mbakorinte 4:4) Tswa orcughugh ne nyima tsombor sha u una ya ior mba ve lu “civir [Aôndo] ken jijingi kua ken mimi” la. (Yohane 4:24; 1 Peteru 5:8) Umbur wer Satan yange sue kwagh kaa wener: ‘Me kar a hanmaor sha ishigh ki TER kera.’ (Yobu 1:9-12) De se time ase nen sha “ayom a diabolo” a lu eren sha u tsughun ior la man er se kura ayol a ase sha a kpaa yô.—Mbaefese 6:11.

Kura Iyol You sha Icugh i Ior Mba Ve Undu Mimi La

6, 7. (a) Ior mba undun mimi ka ve senge ér ve mba unô ioro? (b) Ruamabera pase awashima u ior mba undun mimi wanger wanger nena?

⁶ Satan ndera yaren tom a ior mba ve undu mimi sha u tsughun mbacivir Aôndo ka kwagh u nyian a mi ga. (Mateu 13:36-39) Ior mba ve undu mimi ka ve senge ér ve mba civir Yehova, shi ve na Bibilo jighjigh, kpa ve venda nongo u Yehova u ú lu shin tar la. Mbagenev je yô ka ve hide ve dondo atesen a hôngorough a “Zegebabilon,” u a lu tartor u kwaghaôndo u aiegh u sha tar cii la. (Mpase 17:5; 2 Peteru 2:19-22) Jijingi u Aôndo yange na ior mba ve nger Bibilo la ve nger mkaanem ma ageegh ma ponon mbamhen mba kpeegh, man igbenda i ior mba vendan mimi ve tsughun ior la.

⁷ Kanyi jighilii i lu awashima u mba ve undu mimi laa? Ve mbagenev kpishi, ka vea undu kwaghaôndo u yange ve na jighjigh ér ka u mimi la kpa i kuma ve ga. Ashighe kpishi ka ve nôngo ér vea urugh mbagenev ve dondo ve. U ma ve za ker mbahenen vev ayol a ve yô, ve mbagenev kpishi ka ve hemba soon ér vea “urugh mbahenen [mba Yesu] ken ijime ve.” (Aerenakaa 20:29, 30) Apostoli Paulu ta icin var var sha kwagh u mbatesen mbaaiev mban wener: “Ver nen ishima, or nana̱ de ker ne yemen a ven” ga. (Mbakolose 2:8) Ka kwagh u ior kpishi mba ve undu mimi ka ve soo u eren ne ga he? Er or u kôron or ka nan mee tegh tegh nan kôr or a mfe u nan shio nan yem a nan hen tsombor u nan kera nahan, kape ior mba vendan mimi kpaa ka ve mee ior ken tiônnongo mba ve ne ve jighjigh ve due a ve ken iyôngo i ken tiônnongo kera je la.

8. Ka igbenda i nyi ior mba undun mimi ka ve kar sha mi ve tsughun ioro?

⁸ Ka igbenda i nyi ior mba undun mimi ka ve kar sha mi ve kure awashima ve? Ka ve soo u ôron akaa a tsumen a ior, mba er mimi jimin cii ga, ka ve er ior uicôronmbaaiev mban. Yesu yange  fa dedoo ér mbadondon nav vea ya ican sha ikyev i ior mba vea ter ve sha “hanma inja i ifer sha aie” la. (Mateu 5:11) Mbahendan kwagh sha ifer mban vea er mbaaie sha u vea tsugh mbagenev yô. Apostoli Peteru yange ta se icin sha kwagh u ior mba undun mimi mba vea ôr “akaaôron a sha atseregh” shi vea ‘samber a atesen a sha atseregh’ shi vea ‘goom a uicighanmbauruamabera’ sha u vea tsugh ior la. (2 Peteru 2:3, 13; 3:16) Kwagh ka a er i vihi yô, ior mba undun mimi mban kôr cio u “nzughul a jighjigh u nan u mbagenev.”—2 Timoteu 2:18.

9, 10. (a) Se kura iyol yase nan ve ior mba undun mimi vea tsugh se ga? (b) Er nan ve aluer gba u a kôôm mkav u se lu a mi sha awashima u Aôndo je kpa ishima ia za se iyol ga?

⁹ Se kura iyol yase nan ve ior mba undun mimi vea tsugh se ga? Ka sha u se eren sha kwaghwan u Mkaanem ma Aôndo ma we se ne, ér: “Mbara mba ve lu van a mbampav man ameen, i lu sha ityesen i i tese ne la ga yô, palegh nen ve.” (Mbaromanu 16:17) Se “palegh” ve sha u tilen paleghaa a mbamhen vev—aluer vea lu ôron mbamhen mban iyol ve shin vea nger shin takerada shin vea due a mi sha intanet kpaa. Er nan ve i gbe u se palegh ve? Ityôkyaa i hiihii yô, Mkaanem ma Aôndo wa se kwagh ér se palegh ve, shi se na jighjigh ser, Yehova soo kwagh u a hembe doon sha ci wase yô.—Yesaia 48:17, 18.

¹⁰ Ityôkyaa i sha uhar yô, nongo u ú tese se mimi u injaa u a pase se a toho sha ikyev i Zegebabilon ne doo se ishima kpen kpen. Shi kwagh ugen yô, se fa mbaawashima mba Aôndo cii se bee ga; ken anyom a karen ne i kôôm mbamkav asev sha akaa agen. Mbakristu mba jighjigh ka ve wa shima ve kegh ér Yehova a̱ ta ve iwanger sha akaa a a tsum ve la cii. (Anzaakaa 4:18) Nahan se undu nongo u ú doo Aôndo ishima, a lu yaren tom a ú ne ga, sha ci u ikyav tese wang ér Aôndo lumun ú.—Aerenakaa 6:7; 1 Mbakorinte 3:6.

Ver Ishima sha Er Ú Tsugh Iyol You Ga Yô

11. Er nan ve uumace mba ve lu vough ga ne ve lu a ieren i tsughun iyol ve?

¹¹ Uumace mba ve yen ne mba a ieren i a taver Satan ga u yan mtsera sha i̱—ieren shon yô ka i or tsughun iyol i nan la. Yeremia 17:9 kaa ér “Ishima i wa atseregh je hemba hanma kwagh cii.” Yakobu kpaa kaa wener: “Kpa hanma or ka i mee nan zum u asaren a nan iyol i nan ka a urugh nan a hôn nan la.” (Yakobu 1:14) Aluer ma kwagh mee ishima yase yô, ia gema ia har isharen yase sha kwaghbo la, ia na kwagh u bo la a doo se ishima kpen kpen, se nenge a kwagh u bo sha kwagh la ga cii. Mhen ne ka u una tsugh or a tsugh, sha ci u or u nan nyer iyol ken isholibo yô, ia yem a nan ityough tingir.—Mbaromanu 8:6.

12. Ka ken igbenda i nyi nahan se fatyô u gban ken to u tsughun iyol yase?

 ¹² Ka ican ga u se gban ken to u tsughun iyol yase la. Alaghga ishima i̱ i̱ we atseregh kpishi ne ia na se ker ishô sha ma kwagh u shin iyol u se er, shin se palegh iyol sha ma zege kwaghbo u se er yô. (1 Samuel 15:13-15, 20, 12) Shi alaghga ishima i i we atseregh ne ia na se ian gbar gbar u eren kwagh u a lu a mshi sha mi yô. Ikyav i tesen yô, hen sha kwagh u ugurgurmbaakaav. Ugurgurmbaakaav mbagen doo, shi ka ve na msaanyol kpaa. Nahan kpa, akaa kpishi a tar ne u eren a i tesen ken usenema man sha televishen man sha Intanet cii ka akaa a kunya, man a ijimbagh. Ka kwagh u ican ga u se nan ishima yase jighjigh ser, se nenge akaa a ijimbagh ne kpa aa er se kwagh ga. Mbagenev ka ve kaa ér: “Ka mea nenge a kpa imoshima yam ngi zem iyol ga, nahan m nenge a kwaghbo sha kwagh la ga.” Kpa ambaaior la nga ‘tsughun ayol a ve sha mbamhen mba bov.’—Yakobu 1:22.

13, 14. (a) Ka akav a ken Ruamabera a nyi a tese ér ka hanma shighe cii imoshima yase i hemen se u eren kwagh u dedoo ga? (b) Se palegh u tsughun iyol yase nena?

¹³ Se er nan ve se tsugh iyol yase ga? Kwagh u  hiihii yô, gba u se fa ser se fatyô u suur sha imoshima yase hanma shighe ga. Hen ase sha kwagh u apostoli Paulu la. Yange tôv mbadondon Yesu a ican cii ve mase hingir Orkristu ye. (Aerenakaa 9:1, 2) Imoshima na yange ia za un iyol sha shighe la ga. Sha mimi yô, yange i vande nzughul a imoshima na kera. Paulu kaa wener, “m lu eren sha lan man sha jighjigh u nan ga.” Nahan aluer imoshima yase za se iyol sha ugurgurmbaakaav mbagenev mba se eren ga kpa, ú ngu wer maa kwagh u se lu eren la ngu shami je ga. Ka imoshima i Mkaanem ma Aôndo ma tsaase i tsema tsema tseegh ia kôôm se sha inja ye.

¹⁴ Kwagh u una wase se ve se palegh u tsughun ayol a ase yô, ka u se dondon mbamhen mba wasen mba ve lu shin heen ne. Er msen nahan hide gbidye kwar sha aeren a ou nenge er a lu la. (Pasalmi 26:2; 2 Mbakorinte 13:5) Aluer ú hide ú gbidye kwar sha aeren a ou sha mimi yô, alaghga ishima ia bugh ú nahan ú nenge wer gba u ú sôr mbamhen ou shin aeren ou agen. Ungwa kwaghwan u mbagenev. (Yakobu 1:19) Ashighe kpishi ka sea hen sha kwagh kpa se nenge a mi er ma se nenge la ga, sha ci u mbamhen mba ve vande lun se ken ishima sha kwagh shon la, nahan ka a inja u se ungwan kwaghwan u vough u mba ve lu Mbakristu a vese imôngo mba ve vie ve we se la. Aluer ú tsough u eren akaa a ú soo la shin ú eren akaa a anmgbianev mba ve civir Aôndo a we imôngo mba ve vie shi ve til ken mimi dông ka ve nenge ér a shi iyol la yô, pine iyol you wer, ‘Alaghga tsô m tsaha imoshima yam tsembelee ga shinii, shin ishima yam ngi tsughun mo a tsughu?’ Ôron Bibilo man ityakerada i i har sha Bibilo la nduuruu. (Pasalmi 1:2) Kwagh ne una wase mbamhen ou man aeren a ou man mlu wou u ken ishima la cii vea zua sha atindiakaa a Aôndo.

Kura Iyol You sha Mbaaie mba Satan

15, 16. (a) Ka mbaaie mba nyi Satan a lu eren sha u una nôngo yô, una tsugh se? (b) Se palegh mbaaie mba Satan ne nena?

¹⁵ Satan ka a er mbaaie kposo kposo sha u una nôngo yô, una tsugh se. Ka a soo ér una mee se se na jighjigh ser u zendan uyôughyôughmbaakaav ityô la ne or msaanyol man mkom; kpa ka nahan ga. (Orpasenkwagh 5:10-12) Er ikyav i tese tseer tseer ér se mba ken “ayange a masejime” nahan kpa, á soo wener se na jighjigh ser bo tar ne una tim mayange ga. (2 Timoteu 3:1-5) Er ior mba eren ugurgurmbaakaav ve lu sundan uinjaa mba vihin tsung nahan kpa, Satan ngu di samber a mbamhen mba tesen ér kwagh u bo ngu sha u or eren aeren a dang ga. (Mbagalatia 6:7) Se palegh imba icugh la nena?

¹⁶ Zua a mtsera sha akaa a ior mba i er kwagh ve ken Bibilo la. Bibilo i ôr akaa a ior mba yange Satan tsugh ve la sha u tan se icin. Uyôughyôughmbaakaav yange ve doo ve ishima, nahan ve kav ashighe a yange ve lu ker la ga, shi ve nyôr iyol ken ijimba i eren—nahan ve sunda uinjaa mba bov sha ci u aeren a ve la. (Mateu 19:16-22; 24:36-42; Luka 16:14; 1 Mbakorinte 10:8-11) Hen kwagh sha akav a mbacivir Aôndo mba sha ayange ne. Kwagh ka a er i vihi yô, ashighe agen Mbakristu mbagen ka ve hunde ishima sha mlu u ashighe ne a lu torough torough ne, nahan ve yem henen ér, er ve lu civir Aôndo yô akaa a injaa nga karen ve. Alaghga vea undu mimi kuaa sha u vea er uma u ve senge ér ka uma u msaanyol la. Kpa, ambaaior la tile sha “ajiir a lyemen,” vea sunda injar i bo sha ci u aeren a Aôndo a ve undu la, vea sunda hegen ga kpa, vea va sunda ken hemen kpee. (Pasalmi 73:18, 19) Ka a inja u se hen kwaghfan sha akaabo a mbagenev ve er la.—Anzaakaa 22:3.

17. Hii nan ve Satan a eren aie ér kwagh wase doo Yehova ishima ga, shi se gba kwagh sha ishigh nagh ga?

¹⁷ Aie ugen u Satan a lu eren doo doo yô ka un ne—ngu tsughun ior ér kwagh wase doo Yehova ishima ga, shi Yehova nengen ér se gba kwagh sha ishigh nagh ga. Satan hen kwagh u uumace mba ve yen ne anyom udubu imôngo. Á fa dedoo ér iyolkpen ia fatyô u nan se kera taver ken jijingi ga. (Anzaakaa 24:10) Nahan ka á er aie ér Aôndo nengen ér se gba kwagh sha ishigh Nagh ga. Aluer ‘i kôr se i ta inya,’ man se fa dedoo ser Yehova wa se ikyo ga yô, ishima ia mee se se gba. (2 Mbakorinte 4:9) Ka kwagh u Satan, tswa orcughugh u a lu tsughun ior la á soo cii je ne! Nahan yô, se kura iyol yase nan ve Satan una tsugh se ga?

18. Bibilo taver se ishima ér kwagh wase doo Yehova ishima nena?

 ¹⁸ Time sha kwagh u Bibilo i̱ er ér se doo Aôndo ishima la. Mkaanem ma Aôndo tese akav a doon tsung sha u taver se ishima ér Yehova we se ikyo shi kwagh wase doo un ishima asange asange. Ngu a haa mliam ou “ken ishegh,” inja na yô, nengen mliam ma ka ú haa ashe sha ican i ka ú ya sha u civir un la, shi umbur ma kpaa. (Pasalmi 56:8) Á fa shighe u ishima ka i ‘vihi’ ú yô, shi ngu ikyua u wasen we sha ashighe la. (Pasalmi 34:18) A fa kwagh wou vindi vindi, je yô a fa iyenge i ‘ice you i sha ityou’ cii. (Mateu 10:29-31) Kohol cii yô, Aôndo na “Wan Na u môm môm” la sha ci wou. (Yohane 3:16; Mbagalatia 2:20) Ashighe agen alaghga a taver we u nan jighjigh wer akaa a ruamabera a er la bende a we. Nahan kpa, gba kpee u se na kwaghôron u Yehova jighjigh. Yehova soo ér se fa ser kwagh wase jimin cii doo un ishima shi se asange asange kpa se doo un ishima.

19, 20. (a) Er nan ve i gbe hange hange u se kav mbaaie mba Satan a eren wener kwagh wase doo Yehova ishima ga la, shi se palegh ve? (b) Orkuran u zenden sha ugen yange wase anmgbianev mba asema a yen ve la nena?

¹⁹ Fa aie u Satan shi palegh aie shon. Aluer u fa wer or nan ngu eren we aiegh yô, ú kura iyol you sha er nana tsugh ú ga yô. Nahan u fan wer Satan soo ér u̱ na jighjigh wer kwagh wou doo Yehova ishima ga la kpaa ka kwagh u vesen u una wase ú yô. Orkristu ugen ôr kwagh u icintan i i te sha kwagh u ayom a Satan ken Iyoukura igen, á kaa wener: “Mayange je m fa mer Satan ka a yar tom a mbamhen av sha u nan mo iyol kpen ga. Er m kav kwagh ne yô, m zua a ishimataver i hendan a mbamhen mban.”

²⁰ Hen ase sha vande-eren u orkuran u zenden sha ugen ken Imbusutariyan i Amerika la. Zum u ka una za sôr anmgbianev mba nan jighjigh a na imôngo mba asema a yen ve la yô, á pine ve ér, ‘U na jighjigh a ityesen i Mbautar’ laa? Anmgbian u nan vôr la nan kaa ér, ‘Mayange ga cii,’ sha ci u nan fa ér ityesen la ka môm ken mbaaie mba Satan. Ortamen u zenden sha ne shi a pine wener, ‘Ú na jighjigh wer igyamusu ngi?’ Anmgbian u a pin nan la shi nan kaa ér, Mayange ga cii!’ Ortamen ne shi a kaa a anmgbianev mba a lu sôron ve la ér aie u Satan ugen kpa ngu u ior ve kav un tsembelee ga yô. Anmgbian ne maa á tese ve ken takerada u i yer ér Draw Close to Jehovah * la sha peeji 249 ikyumhiange i sha 21 la, ape i vende aie u Satan a er wener kwagh wase doo Yehova ishima ga la. Anmgbian ne ôr uinjar mba dedoo mba un zou a mi sha u wasen mba asema a yen ve la u kaven mbaaie mba Satan a eren ne shi palegh ve kpaa.

Kura Iyol You sha Er a Tsugh Ú Ga Yô

21, 22. Er nan ve se lan igbenda i tsughun ior i Satan a lu yaren tom a mi u tsughun se la ga, man kanyi i gbe u se kange ishima u erene?

²¹ Ken ayange a masejime ne, gba u se ver ishima ser Satan una gba uwer u eren mbaaie kpishi man shi tsughun ior ga. Nahan, se wuese kpishi sha ci u Yehova gbihi se ken ime sha kwagh u ayom a Satan a lu eren sha u tsughun se ne ga. Bibilo man ityakerada i i har sha Bibilo i “wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh” a lu gberen ne pon igbenda i tsughun ior i Diabolo a lu yaren tom a mi la. (Mateu 24:45) Er se vande fan ayom a Diabolo yô, se wa iyol se kegh a kegh u hendan a na.—2 Mbakorinte 2:11.

²² Se za nen hemen u kuran iyol yase sha mbamhen mba ior mba undun mimi la. Shi se kange nen ishima se palegh nen to hônon u or tsughun iyol i nan la. Shi se kav nen mbaaie mba Satan a lu eren la shi se palegh nen ve kpaa. Aluer se er nahan yô, se kura ikyar i se ye vea “Aôndo u mimi,” u a ker icugh ihyom la.—Pasalmi 31:5; Anzaakaa 3:32.

[Footnotes]

Baver Wer Kpa?

• Er nan ve icugh i dumbur shin tar ne yum nahana?

• Se palegh mtsugh u ior mba undun mimi tsughun se la nena?

• Se palegh nyityô ieren i ia na ve se tsugh iyol yase la nena?

• Se palegh mbaaie mba Satan nena?

[Study Questions]

[Picture on page 15]

De tsughun iyol you sha ugurgurmbaakaav mba i tesen sha televishen la ga

[Pictures on page 16]

Aluer ú soo wer ú tsugh iyol you ga yô, er msen nahan hide gbidye kwar sha aeren a ou, shi ngohol kwaghwan u mbagenev, shi ôron Mkaanem ma Aôndo hanma shighe cii