Yehova Ka Orkuran Se

“TER ka orkuran mo, kwagh môm banem ga.”—Pasalmi 23:1.

1–3. Lan se ishima er Davidi a tee Yehova a kar sha orkuranilev ga ér nyi?

 ALUER i kaa ér we u pase gbenda u Yehova a nengen sha ior nav nahan, u kaa wer nyi? Kanyi kwagh u tôô ve u tese or gbenda u Yehova a nengen sha mba ve civir un sha jighjighi? Davidi u lu tor, shi lu orpasalmi kpaa la tôô tom na u yange eren iyev la tese ior ikyav sha kwagh u mlu u Yehova. A er kwagh ne anyom kar ken ijime hegen hemba 3000.

² Shighe u Davidi lu iyev la, lu orkuranilev. Nahan a fa u nengen sha iyôngo na doo doo. Yange fa doo doo ér aluer i kende iyôngo tseegh yô, ia ngôôr saan ga, mbaiv a ii í, gayô inyamkyume ia kôr í. (1 Samuel 17:34–36) Ilev mbia kar ishima tsô mbia za fa ape gwergwe toho a lu kpishi u mbia za ya ga, saa orkuranilev u fan tom doo doo nana hemen í gbenda. Nahan shighe u Davidi va we ikyondo yô, fa akaa kpishi ken tom na u zenden a ilegh, koson í shi kuran í kpaa la.

³ Ka nahan ve Davidi ôr kwagh u tom u orkuranilev shighe u icighan jijingi mgbegha un ér a pase kwagh u ikyo i Yehova a we ior nav la ye. A hii Pasalmi u sha 23 la ér: “TER ka orkuran mo, kwagh môm banem ga.” Nahan de se time sha ityôkyaa i i ne ve kwagh u Davidi a er la a lu shami vough yô. Pasalmi 23 una wase se, se fa igbenda kpishi i Yehova a nengen sha mbacivir un di er orkuranilev ka nan nengen sha iyôngo i nan nahan.—1 Peteru 2:25.

A Kuma sha Mi Vough

4, 5. Bibilo pase aeren a iyôngo nena?

⁴ Yehova ngu a atiatom ken Bibilo kpishi, kpa ititom na i “Orkuran” la hemba tesen ér ngu ishima legh legh. (Pasalmi 80:1) Akaa nga ahar a a wase se u fan er i hii ve Yehova a kom u á yilan un ér Orkuran yô, ka: Aeren a iyôngo, man tom u orkuranilev u dedoo man aeren a nan la.

⁵ Bibilo ka i ôr kwagh u aeren a iyôngo ér ngi taver orkuran í ityough ga (2 Samuel 12:3), ngi zeiyol ga (Yesaia 53:7) shi ka í gba lun kwagh u í tsô. (Mika 5:8) Orngeren kwagh ugen u a er sule iyôngo anyom kpishi yô, kaa ér: “Iyôngo ngi karen ‘ishima ngi gbe nengen sha iyol i í’ er mbagenev ve henen la ‘ga.’ Iyôngo ngi er ilev mbigen nahan ga, gba u hanma shighe yô, a nengen sha i.” Aluer iyôngo ngi a orkuran u nana nenge sha í doo doo ga yô, mayange je ia war ga cii.—Esekiel 34:5.

6. Dikishenali igen i pasen asember a ken Bibilo pase tom u orkuranilev u sha ayange a tsuaa la nan eren la nena?

 ⁶ Ka tom u nyi orkuranilev u sha ayange a tsuaa la nan eren sha hanma seve? Dikishenali igen i pasen asemberakaa a ken Bibilo i kaa ér: “Orkuranilev yange nan er tom kpishi. Yange sev mbu a aven yô, nan bugh ityôr i ile, nan yila ilev mbi nan, nan hemen mbi gbenda, í dondo sha a nan zan zan nan yem a í hen ape toho u hem yô. Maa nan haa i í yaan toho, nan di nan kuran i sha er mô a tsume a yem ape gen ga yô. Man aluer ashe kar nan man mô ndiir yem ape gen yô, nan ker zan zan saa nan kar zuan a i. . . . Iyange ia miren yô, nan hide a ilev mbira hen ityôr ile, nan va tile hen hunda, nan ôr í shighe u ia karen u nyôron ken ityôr la sha u nengen ér mô hungur ken toho ga. . . . Ashighe kpishi yange tugh a ile kpa nan tema kura sha ilev mbi nanev sha er ma inyamkyume shin orbaiv a kar a nyôr ken ityôr a kôr mô ga yô.” *

7. Hii nan ve ashighe agen yange i gba u orkuranilev nana seer lun a ishimawan man ishima i legh leghe?

⁷ Ashighe agen yange i gba u nana washima shi nana ee a ee a utulembayôngov mba lun iyav, man agumaile kpaa. (Genese 33:13) I nger ken takerada ugen u pasen akaa a ken Bibilo ér: “Ashighe kpishi yange iyôngo i za mar mape ica. Hen shighe ne, tahav mbu yina ngô iyôngo la nahan orkuranilev a kumba ngô la tegh tegh a hide a mi hen ikyumile shi a tôô wanyôngo la kpaa. Shighe u wanyôngo la a lu a taver iyol ga la cii, orkuran la yange a kôr un sha ave gayô a wa un ken ikyondo na i cirin iyol la a zenden a mi.” (Yesaia 40:10, 11) Kwagh ne tese wang ér, gba u orkuranilev u dedoo nana lu a tahav shi nana lu a ishima i legh legh kpaa.

8. Davidi tese ér ka atôakaa a nyi a ne un vangertiôr ken Yehovaa?

⁸ Kwagh u i er ér Ter wase u sha “ka orkuran mo” la kuma sha na vough ga zee? Se time sha Pasalmi u sha 23 la tsô u nenge er Yehova a nengen sha a vese er orkuranilev u lun a tahav man ishima i legh legh nahan yô. Davidi pase ken ivur i sha i môm la ér un ngu a vangertiôr ér Yehova una na iyôngo na akaa a kwagh a gbe i sha mi la, nahan ‘kwagh môm a ban i ga.’ Davidi tese atôakaa atar a á ne un vangertiôr ne ken avur a dondon la, ér: Yehova hemen iyôngo Na, kor i shi koson i kpaa. Nahan de se time sha hanma ivur.

“A Hemen Mo”

9. Ka ijiir i mkpeyol i nyi Davidi a pase, man iyôngo ka i hingir u za lun hen imba ijiir ngira nena?

⁹ Hiihii yô, Yehova hemen ior nav. Davidi nger ér: “A erem, m yav inya henpe agumatoho a hem yô; A hemen mo A za a mo hen mngerem ma ma lu ving yô. A er i yôhôr uma wam iyol; A hemen mo sha igbenda i perapera sha ci u iti Na.” (Pasalmi 23:2, 3) Davidi pase ijiir i mkom man myôhôryol man mkor a dumbur zum u a kaa ér ikyumile i yav inya ngi memen ken bem hen atô u akaayan kpishi la. Inja i ishemberti i ken zwa Heberu i í gem ér ‘agumatoho a hômon’ la a fatyô u lun “ijiir i mkpeyol” kpaa. Alaghga tsô iyôngo tseegh ia fatyô u zuan a ijiir i kundunyol i memen her ken bem ga, saa orkuran i una za a i hen “ijiir i mkpeyol.”

10. Aôndo tese ér un ngu a vangertiôr ken a vese nena?

¹⁰ Yehova hemen se nyian nena? Gbenda môm u á eren kwagh ne yô ka sha ieren na. Mkaanem nam taver se ishima ér se ‘lu mbakaven Aôndo.’ (Mbaefese 5:1) Avur a a kase asember ne ôr se kwagh u zungwen mhôônom man u den or a kwaghbo man dooshima. (Mbaefese 4:32; 5:2) Sha mimi yô, Yehova ver se ikyav i dedoo kpishi sha u tesen se aeren a na a doon la. Nahan aluer Yehova kaa a vese ér se eren akaa er un nahan yô, a ôr ka kwaghbo? Ka kwaghbo ga. Kwaghwan la tese jighilii ér ngu a vangertiôr ken a vese. Sha nyi gbenda? Sha ci u i er se sha inja i mlu u Aôndo, ngun ka u kaan ér se mba a aeren a dedoo kpishi shi se fatyô u vesen ken jijingi  kpaa. (Genese 1:26) Nahan, Yehova fa ér er se yen nahan je kpa, se fatyô u lun a aeren shon a un lu a mi la. Nenge ase yô, Aôndo wase u doon ishima ngu a vangertiôr wener se fatyô u lun er un nahan. Aluer se dondo ikyav na yô, una hemen se, una za a vese hen ‘ijiir i mkpeyol.’ Ken tar u ipila i dumbur ne je kpa, se “lu uma ken mkpeyol,” se lu ken bem u se zough a mi sha u fan ér Aôndo lumun se la.—Pasalmi 4:8; 29:11.

11. Kanyi kwagh Yehova ngu a gbidye kwar sha mi zum u a hemen iyôngo na, man kwagh u a keren hen a vese la tese kwagh ne nena?

¹¹ Yehova ka una hemen se yô, a een a ee a vese shi a wa ishima a vese gbang gbang kpaa. Orkuranilev ka nan fa mbamyen mba iyôngo i nan nahan nan zaan a í “tegh tegh, sha inja i uzendenya” mbara. (Genese 33:14) Yehova kpaa ze a vese “tegh tegh, sha inja i” se mba se lu iyôngo na la. A fa tahav asev man mlu wase. Nahan ka a pande zende na, a kera ker kwagh hen a vese u ganden se agee ken inya ga. Kwagh u a keren hen a vese yô ka u se civir un a ishima i môm tseegh. (Mbakolose 3:23) Tsô, aluer u beeyol, u kera fetyô u eren akaa a ngise u eren la ga di ye? Shin ma icôronuange ne ngi yangen we u eren tom ye? Ka shighe u kwagh u i er ér se civir Aôndo a ishima yase i môm la i lu kwagh u kundunyol kpishi je ne. Iorov uhar mba lun kwagh môm vough mba ga. U civir Aôndo a ishima i môm la inja na yô, ka u eren Aôndo tom a tahav man agee a ase er se fetyô la cii. Er mbamzeyol mba se zough a mi mbara ve yangen se u eren Yehova tom tsembelee nahan kpa, doo un a vese kpishi sha tom u se eren un a ishima yase i môm la.—Marku 12:29, 30.

12. Ka ikyav i nyi i lu ken Tindi u Mose u tesen ér Yehova ze a iyôngo na ‘tegh teghe?’

¹² U tesen ikyav ér Yehova ze a iyôngo na “tegh tegh” yô, nenge kwagh u i er sha kwagh u iniav mbi isholibo mbi ken Tindi u Mose la. Kwagh yange gba Yehova sha iniav mbi dedoo mbi ior naan a ishima ve saan saan la. Shi hanma or naan iniav mbin sha tahav mbu nan. Tindi la kaa ér: “Aluer inyaregh ki nan kia kuma iyôngo shin ivo ga yô, nana̱ va . . . a mbaatii uhar shin utulembamkunguv uhar.” Kpa aluer inyaregh ki nan kia kuma utulembamkunguv uhar ga ye? Nahan nana fatyô u van a “mwem ma kengese.” (Levitiku 5:7, 11) Kwagh ne tese ér kwagh u Aôndo keren hen mba nan nagh mbara lu kwagh u hemban ve ken inya ga. Aôndo gem ga, nahan saan se iyol kpishi u fan ser sen se kwagh u hemban se tahav ken inya ga; kpa hanma kwagh u se nenge se ne un cii ngu a ngohol saan saan. (Malaki 3:6) Sha mimi yô, doo se kpishi er se lu a Orkuran u fan kwagh nahan!

“Me Cia Kwagh u Bo Ga, sha ci u We U Lu a Mo Yô”

13. Ken Pasalmi 23:4 la, Davidi lam sha inja i ka wea lamen vea huror wou nahan nena, man er nan ve kwagh ne a kpiligh se iyol ga?

¹³ Davidi shi na ityôkyaa i sha uhar i i ne un vangertiôr yô, wener: Yehova kor iyôngo na. A kaa ér: “Shin mea karen ken pev u mure u kuugh kpaa, me cia kwagh u bo ga, sha ci u We U lu a mo yô; aga Wou man gbough Ough  ka ve surun mo ishima.” (Pasalmi 23:4) Davidi ôr kwagh tér Yehova heen sha inja i ka wea lamen a huror wou yô, a kaa ér “We.” Kwagh ne kpiligh se iyol ga, sha ci u Davidi ngu pasen er yange Aôndo wase un u wan ishima a atsan yô. Davidi kar shin pev u mure u kuugh kwa imôngo, ashighe ne lu ashighe a i lu keren un a ku yô. Nahan kpa yange de wener mciem ma zôhô un ga, sha ci u a fa er Aôndo a kende—“aga” man “gbough” Nagh sha, sha u nôngon kwagh sha ci na yô. Er Davidi fa wener Yehova ngu kuran un yô, kwagh ne na un msurshima shi seer ulugh un van a mi ken ikyum na kpaa. *

14. Kanyi ityendezwa Bibilo i er a vese sha kwagh u mkor u Yehovaa, kpa kwagh ne ka ikyav hen a vese nena?

¹⁴ Yehova kor iyôngo na nyian nena? Bibilo kaa a vese ér mbahendanev—a lu azôv shin uumace—kpa mayange je vea fatyô u timin iyôngo na sha tar kera ga. Mayange je, Yehova una lumun ér kwagh a er nahan ga. (Yesaia 54:17; 2 Peteru 2:9) Nahan kpa, ngun ka u kaan ér Orkuran se una kura se sha hanma ityôkwagh cii ga. Akaa a a ze uumace mbagenev iyol la se kpa nga ze se iyol, shi ka se tagher a ahendan a a ze Mbakristu mba mimi cii iyol la kpaa. (2 Timoteu 3:12; Yakobu 1:2) Ashighe agen je yô, se ‘kar ken pev u mure u kuugh kpaa.’ U tesen ikyav yô, alaghga se gba angev je se nôngo ku shin a tôv se a ican je se zurum ken ku. Shin alaghga ka ma or u doon se ishima nan nenge ape kpen shin nan kpe a kpe jim jim ye. Ken ashighe a lun inja er ka ashighe a hemban wan ime ken uma wase cii ne kpa Orkuran se ngu a vese man una kura se kpaa. Una kura se nena?

15, 16. (a) Ka sha nyi gbenda Yehova a wasen se u hendan a mbamzeyol mba se tagher a mi? (b) Ôr kwagh u a er u tesen ér Yehova wasen se shighe u se lu ken ican yô.

¹⁵ Yehova tôndo zwa ér una kura se sha ivande ga. * Kpa se fa tsô ser: Yehova una wase se se hemba hanma mzeyol u se tagher a mi cii. Una na se mfe u wan ishima a “ameen atô kposo kposo.” (Yakobu 1:2–5) Orkuranilev ka nan lu a aga shin gbough ku nanegh sha u zendan inyamkyume i i ve u va kôron nan ilegh la tseegh ga, kpa ka nan lu a mi sha u kôôm ilev a mi kpaa. Nahan, Yehova ngu a tindi ma or u se civir un imôngo la ér nana “kpoghor” se, se yar tom a ivur Bibilo i alaghga ia gema uma wase yô. Heela tseegh ga, Yehova ne se agee a wan ishima. (Mbafilipi 4:13) Icighan jijingi u Yehova ne se “agee a hemban la.” (2 Mbakorinte 4:7) Jijingi u Aôndo ka a wase se u taver ishima ken ma nyityô ican i Satan a ve se a mi cii. (1 Mbakorinte 10:13) Kundu se iyol kpishi u fan er Yehova a kegh a kegh iyol u wasen se nahan ga he?

¹⁶ Sha mimi yô, sea lu shin ma pev u mure u kuugh nan nan je kpa, se fa ser se mba shimi se tseegh ga. Orkuran se ngu a vese, wasen se sha igbenda i alaghga se fatyô u fan fese ga yô. Ungwa kwagh u yange er ortamen u ken Kristu ugen u mura mhirinim yô. A kaa ér: “Sha mimi yô, sha hiihii la yange m hen mer alaghga tsô Yehova gba num a mo shin m kera doo un ishima ga shinii. Kpa yange m kange ishima gbang gbang mer mayange je me undu Yehova ga cii. M gema m vaa mliam a na. Nahan Yehova wasem, lu surun mo ishima hanma shighe sha ikyev i anmgbianev av mba kasev man mba nomso mba ken Kristu. Ior kpishi ôrom akaa a wasen mo, akaa ne har sha angev mbu yange mbu kôr ve man kwagh u yange wase ve u wan ishima a mi yô. Akaa a yange ve ôrom doo doo ne tesem ér, angev av gema ka a ka kwagh ugen kposo ga. Yange ve wasem shi ve er a mo doo doo sha u taver mo ishima ér Yehova vihi ishima a mo ga. Nahan me za hemen u nôngon a angev av, shi m fa er mbu a za a mo a za kure ga. Kpa m fa dedoo mer Yehova ngu a mo man una za hemen u wasen mo ken ican yam cii.”

 ‘U Verem Kwaghyan sha Ishi’

17. Davidi pase kwagh u Yehova ken Pasalmi 23:5 nena, man kwagh u a er la ngu kposo a ikyav i orkuranilev la ga nena?

¹⁷ Davidi na ityôkyaa i sha utar i i ne un vangertiôr ken Orkuran na wener: Yehova koson iyôngo na, man ne i kwaghyan kpishi. A nger ér: “U verem kwaghyan sha ishigh ki mbaihomov av; U shighem mkurem sha ityou, iyongo yam iv je, ngi haan.” (Pasalmi 23:5) Hen ivur ne, Davidi ngu pasen er Orkuran na a lu orya u nan nagh u ka a na ior kwaghyan man kwaghman kpishi yô. Davidi ngu nzughul a nzughul kwagh heen sha u kaan ér orkuran na u fan kwagh la shi ka orya u nan naagh ga. Kera je kpa ka i gba u orkuranilev u dedoo nana fa hen ape toho u hem doo doo shin mngerem ma lu kpishi sha er ‘kwagh a ban’ ikyumile i nan ga yô.—Pasalmi 23:1, 2.

18. Kanyi i tese ér Yehova ka orya u nan nagha?

¹⁸ Orkuran se shi ka orya u nan nagh kpaa? Kape i lu vough je la! Hen sha kwaghyan u dedoo u ken jijingi u se ye ne man er ka i na se mgbeghaa man shi i na se un atô kposo kposo la tsô u nenge. Yehova ngu yaren tom a “wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh” sha u nan se ityakerada í ia wase se yô. Shi ne se akaawan ken mkombo u ken tiônnongo man mbamkohol mba vesen man mba kiriki—mbamkombo mban cii mba kur mbamgbe asev mba ken jijingi. (Mateu 24:45–47) Mayange je kwaghyan u ken jijingi yen se ga cii. “Wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh” gber Bibilo man ityakerada i i har sha Bibilo ukôpi umiliôn umiliôn, ken ijô hemba 413. Yehova na se kwaghyan u ken jijingi ne atô kposo kposo—kwaghyan ne ugen ka atumba, ka imaagh ki atesen a ken Bibilo je la, ugen di ka “kwaghyan u taver” u a lu sha ci u seer fan akaa a cimin a ken Bibilo la. (Mbaheberu 5:11–14) Nahan, zum u se tagher a mbamzeyol shin i taver se u tsuan kwagh u se er yô, ka se fa gbenda u se kar jighilii yô. Sea lu a imba kwaghyan ne ga nahan ma se er nena sha wono? Orkuran se ka or u nan nagh u hembancii!—Yesaia 25:6; 65:13.

“Me Tema ken Iyou i Ter”

19, 20. (a) Ka vangertiôr u nyi Davidi a pase ken Pasalmi 23:6, man se er nan ve se lu a imba vangertiôr nee? (b) Kanyi kwagh se lu timen sha mi ken ngeren u dondon nee?

¹⁹ Davidi gbidi kwar sha igbenda i Orkuran na man Or u a koson un la kera cii yô, a mase kuren wener: “Akaadoon man mhôônom ma kôron tseegh aa zan a mo ityô sha ayange a uma wam cii; me tema ken iyou i TER zan zan je ayange á ngee.” (Pasalmi 23:6) Davidi yange mgbogh aa iwuese ken ishima kua jighjigh u nan—saan un iyol sha u umbur akaa a tse man jighjigh u lu a mi sha akaa a ken hemen la. Kwagh za or u ngise lu orkuranilev ne iyol ga, a fa ér er un lu zenden ikyooso ikyooso vea Yehova, Orkuran un u sha la inja er un tema ken iyou na nahan la je, una nengen sha a na doo doo hanma shighe.

²⁰ Se wuese akaaôron a doon tsung a i nger ken Pasalmi u sha 23 ne kpen kpen! Davidi pase sha gbenda u doon er Yehova a hemen iyôngo na shi a kor í shi a koson í kpaa yô. I koso akaaôron a Davidi a kundunyol ne ér a taver se ishima, nahan se kpaa se suur sha Yehova ser ka un a lu Orkuran se ye. Er se lu zenden vea Yehova ikyooso ikyooso je, una za hemen u nengen sha a vese “zan zan je ayange á ngee,” zan zan gbem shawon je kpaa. Kpa, se mba iyôngo na, nahan se mba a tom u zenden vea Orkuranilev u tamen, Yehova. Se time sha kwagh ne ken ngeren u dondon ne.

[Footnotes]

Baver We Kpa?

• Er nan ve Davidi a kar Yehova sha orkuranilev kpa i lu sha mi?

• Yehova hemen se sha kwaghfan nena?

• Yehova wasen se u wan ishima a ican sha nyi gbenda?

• Kanyi i tese ér Yehova ka orya u nan nagh kpishi?

[Study Questions]

[Picture on page 22]

Yehova hemen iyôngo Na er orkuranilev u ken Iserael nahan