Avese A A Lu A Icivir Sha Ishigh Ki Aôndo Man Ior Yô
Avese A A Lu A Icivir Sha Ishigh Ki Aôndo Man Ior Yô
“Iniongo i kwasehe lu ken Kana . . . I lôhô Yesu iniongo i kwasehe la kua mbahenen Nav kpaa.”—YOHANE 2:1, 2.
1. Avur a a er kwagh u Yesu ken gar u Kana la wase se u fan nyi?
YESU man ngô na kua mbahenen nav mbagenev yange ve fa ér ior mba Aôndo ka vea er ivese sha icivir yô i saan ve iyol kpen kpen. Kristu iyolna yange er ivande na i̱ hiihii hen ivese igen, ivande la i na yô, ivese shon doo tsung. (Yohane 2:1-11) Alaghga we kpa ú za avese a Mbakristu mba i sar ve u civir Yehova a kasev vev saan saan yô, shi ú zua a iember kpaa. Shin adooga ú ngu keghen shighe u we iyol you u va er ivese you shin ú wase ma ijende you wer nana̱ er i nan sha inja yô. Nahan kpa or a er nan ve nana er ivese i nan doo doo?
2. Kanyi Bibilo i er sha kwagh u iveseghe?
2 Mbakristu fa ér nomso man kasev mba ve we ishima u vôson ayol a ve la ka vea dondo akaawan a ken Mkaanem ma Aôndo la yô, a wase ve kpen kpen. (2 Timoteu 3:16, 17) Kpa Bibilo tese Mbakristu gbenda u vea eren ivese ve jighilii ga. Man kwagh ne ka shami je, gadia aeren a ityôô man atindi a sha kwagh u ivesegh kaha sha ajiir kposo kposo, shi shighe ka una karen yô aeren man atindi a sha kwagh u ivesegh kpa a geman. U tesen ikyav yô, sha shighe u Mbaiserael mba ngise la, i eren ivese er i eren nyian nahan ne ga. Sha iyange i ivesegh la, orkwasehe nan kua a kwase u nan, nan hide a nan hen ya u nan gayô hen ya u ter u nan. (Genese 24:67; Yesaia 61:10; Mateu 1:24) Kwagh u yange i er ken igbar ne lu gbenda u í eren ivese sha shighe la je la, kpa í eren iniongo i ivesegh er í eren nyian nahan ga.
3. Ka iniongo i nyi yange i er ken Kana ve Yesu er kwagh u na ior seer emberee?
3 Mbaiserael yange ve fa ér zum u orkwasehe nan hidi a kwase u nan hen ya u nan shin hen ya u ter u nan ken igbar yô, nan er a er ivese je. Vea hiden yô, ve er iniongo, imba i̱ í er kwagh u i̱ ken Yohane 2:1 la nahan. Í gema ivur ne ken Ubibilo mbagen ér: “I er ivese ken Kana.” Kpa ken zwa u yange i hii ngeren Bibilo ker la yô i nger ér, “inionogo i kwasehe.” * (Mateu 22:2–10; 25:10; Luka 14:8) Ivur ne tese wang ér Yesu yange za iniongo igen i ivese i Mbayuda, shi er kwagh u na ior seer ember iniongo shon yô. Kpa kwagh u vesen u i gbe u se fa yô, gbenda u yange i eren ivese sha shighe la kaha kposo a u ior ve eren ivese nyian ne.
4. Ka ityô ivesegh i nyi Mbakristu mbagenev ka ve tsua ér vea eree, man ka sha ci u nyi?
4 Ken ityar kpishi nyian, Orkristu ka nana soo u eren ivese yô, i gba u nana dondo atindi agen a hen tar la keng. Er nan dondo atindi la je nan ngu a ian i eren ivese sha nyityô gbenda i tindi a lumun a mi cii. Nahan, ma orjir u hen tar la shin tor geri shin ma orhemen kwaghaôndo, u gomoti a ne nan ian i zuan ivese yô nana fatyô u zuan ve vea hingir nom man kwase. Mbagenev mba ve tsough u eren imba ivese ne yô, ka ve lôhô iorov kpuaa hen tsombor ve shin azende a ve a a lu Mbakristu yô ér ve va lu ve shiada shin ve ember a ve imôngo. (Yeremia 33:11; Yohane 3:29) Alaghga Mbakristu mbagenev vea soo u eren zege iniongo i ivesegh i vea vihi inyaregh kpishi kua shighe u wan agoyol ga. Vea hemba soon u eren iniongo i vea lôhô ahuraior man mba hen tsombor ve kpuaa yô. Nyityô gbenda i se soo u eren ivese yase cii kpa, doo u se fa ser alaghga mnenge wase una kaha a u Mbakristu mbagenev mba jighjigh ve a taver yô.—Mbaromanu 14:3, 4.
5. Er nan ve Mbakristu mbagenev ka ve soo ér i na kwaghôron u ivesegh hen ivese ve, man ka akaa a nyi ka i ôr ken kwaghôron shono?
5 Mbakristu mbagenev ka ve soo ér i na kwaghôron u ken Bibilo hen ivese ve. * Ve fa ér ka Yehova a hii ivese ye, nahan a na akaawan a injaa a aa na ve ivese ia doo shi a saan nom man kwase iyol yô. (Genese 2:22-24; Marku 10:6–9; Mbaefese 5:22-33) Noov kua kasev kpishi ka ve soo ér ahuraior a ve man mba hen tsombor ve ve ember iniongo i ivesegh a ve imôngo. Kpa kanyi jim i gbe u se er sha kwagh u aeren a ityôô man atindi kua igbenda i í eren ivese kposo kposo laa? I time sha igbenda í í eren ivese sha ajiir kposo kposo la ken kwaghngeren ne. Adooga igbenda ne ia lu kposo a í u vande fan la, shin ia zua sha gbenda u i eren ivese hen ityô you la ga. Nahan kpa, ú fa akaa a injaa ken igbenda ne, á i doo u or u civir Aôndo nana er yô.
Ivese I Í Er sha Tindi Yô, Ka i Civirigh
6, 7. Er nan ve i gbe u se ver ishima u eren ivese sha tindi, man se er kwagh ne nena?
6 Ka Yehova yange hii zuan nomsoor man kwase u hiihii la ye, nahan kpa ugomoti mba uumace mba a tahav mbu kôôm aeren a mba ve soo u vôson ayol a ve la. Man kwagh ne ngu shami. Gadia Yesu kaa ér: “Na nen Shisar akaa a a lu a Shisar yô, Aôndo di kpaa na nen Un akaa a a lu a Aôndo yô.” (Marku 12:17) Apostoli Paulu kpa ôr kwagh nahan, ér: “Hanma or u uma nana̱ ungwan imo i tahav mbu nan lu mbu sha ikyev la, gadia ma tahav mbu ga, saa mbu mbu dugh her Aôndo la, mbu mbu lu her ne kpaa, ka Aôndo je A ver ye.”—Mbaromanu 13:1; Titu 3:1.
7 Ken ityar igen yô, Shisar shin gomoti tese anyom a or a lu ve nana kuma u eren kwase shin nom yô. Nahan Mbakristu mba ve lu a ian i vôson ayol a ve er Bibilo i tese la ka vea soo u vôson ayol a ve yô, ve dondo atindi a ivesegh a hen tar u ve lu her la. Kwagh u ka ve er yô, ka i gba u vea zua a takerada u tesen ér ve soo u eren ivese, shi or u gomoti á ne nan ian i zuan nom man kwase la nan zua ve, shi ve nger ivese ve vough er i gbe u vea nger la. Shisar Agusetu ngise wa tindi ér “i̱ nger ior,” nahan Maria man Yosev er sha tindi ne, ve yem ken Betelehem “sha u i̱ za nger” ve.—Luka 2:1-5.
8. A er ivese sha tindi nena, man kanyi Mbashiada mba Yehova ve eren u tesen ér doo u eren ivese sha tindii?
8 Shighe u Mbakristu ve er ivese sha tindi man sha gbenda u vough yô, Aôndo kpa ka a lumun a mi. Nahan Mbashiada mba Yehova mba eren avese atô ahar ga, shi mba kimbir iceghzwa i ivesegh ve sha shighe u ve lu eren iniongo i umbur iyange i ivesegh ve la kpaa ga. (Mateu 5:37) (Kwagh gba ucôôci mbagenev u eren ivese i sha tindi ga, ka ve kaa ér ka gbenda u u doo u eren ivese la ga, saa fada shin pastô nana er adua u ivesegh shin nana zua mba ve soo u vôson ayol a ve la ve vea hingir nom man kwase ye.) Ken ityar igen yô, gomoti ka a na Orshiada u Yehova ian i zuan nom man kwase. Aluer gba u Orshiada u Yehova nana er kwagh ne yô, i lu ken Iyou i Tartor shi nana na kwaghôron kpaa. Ka ijiir i civir Aôndo sha mimi í lu ijiir i vough i nan kwaghôron u ivesegh ye, gadia ka Yehova Aôndo yange hii ivese ye.
9. (a) Aluer Orkristu soo u eren ivese i sha tindi yô, kanyi i gbe u nom man kwase vea eree? (b) Man doo u mbatamen vea er nyi sha ago a i we sha kwagh u ivesegh laa?
9 Ken ityar igen yô, i wa tindi ér nom man kwase ve eren ivese hen afishi a gomoti shin sha ishigh ki or u gomoti a tsough ér nana zuan ior ivese la. Mbakristu ka ve dondo gbenda u sha tindi u eren ivese ne, shi í na kwaghôron u ivesegh ken Iyou i Tartor sha iyange shon gayô kpernan. (Ka vea er ivese yô, ve de ér ayange a kar kpishi cii ve a na kwaghôron la ga, gadia ve er ivese sha ishigh ki Aôndo man ior, kua tiônnongo u Kristu kpaa.) Aluer nomsoor man kwase mba ve tsough u eren ivese i sha tindi soo ér i na kwaghôron u ivesegh ken ma Iyou i Tartor yô, ve̱ vande ôron Kômatii u Nengen sha Iertom ken Tiônnongo u a nyer mkombo ken Iyou i Tartor i ve soo ér i na kwaghôron shon her la. Nahan Kômatii ne a tôv a fa aluer mba ve lu eren ivese la mba a inja i dedoo yô, shi ve ver ishima sha er shighe u i ver u eren ivese la una zua sha shighe u tiônnongo a nyer mkombo ga, shi una zua sha akaaeren agen a ken tiônnongo kpaa ga yô. (1 Mbakorinte 14:33, 40) Shi kômatii ne a̱ fa gbenda u mba ve soo u vôson ayol a ve la ve we ishima u sôron Iyou i Tartor shon ker la, nahan ve nenge aluer ka u a yôô ér ka eren kwagh ker yô.
10. Aluer gba u a er ivese i sha tindi yô, kwagh ne una bende a kwaghôron u ivesegh nena?
10 Anmgbian u i tsough nan ér nana na kwaghôron u ivesegh la nana na un sagher sagher man sha icivir kua sha gbenda u taver hanma or ishima ken jijingi. Aluer nom man kwase ve vande eren ivese sha tindi yô, or u nan kwaghôron la nana pase wanger wanger ér iorov mba uhar mban vande eren ivese sha tindi u Shisar. Aluer or la vea kwase na vande eren iceghzwa i ivesegh ga yô, ve er shighe u a lu nan kwaghôron la. * Aluer nom man kwase mba ve sember eren ivese la vande eren iceghzwa i ivesegh, kpa ve soo u shi kimbir sha ishigh ki Yehova man tiônnongo yô, ve ôr iceghzwa la sha gbenda u tesen ér ve vande ôron i̱, sha u tesen ér i vande ‘zuan’ ve kera.—Mateu 19:6; 22:21.
11. Ka i er ivese ken ityar igen nena, man ivese la ka i bende a kwaghôron u ivesegh nena?
11 Sha ajiir agen yô, alaghga i wa tindi u eren ma ityô ivesegh jighilii ga, shi mba eren ivese i sha tindi kpaa ga. Kwagh u ka i er yô, mba ve soo u vôson ayol a ve la ka ve wa uwegh shin foom u tesen ér ve soo u vôson ayol a ve nahan ve gema un ve na orvesen u nan lu ityough sha ivese la. A been yô, i wa uwegh shin takerada u ivesegh kpôô kpôô. Sha iyange shon la je i tôô ér ve hingir nom man kwase. Er i vande ôron nahan, aluer nom man kwase soo yô, shighe u ve nger ivese ve ve bee la je, anmgbian u nan vie ken jijingi u ve tsough nan ér nana na kwaghôron u ivesegh la nana fatyô u nan kwaghôron la ken Iyou i Tartor her ave ave je. Shi nana ôr mba ve ve ivese la ér ivese i iorov mba uhar mban ve sember ngeren la tese ér ve hingir nom man kwase. Aluer gba u a er iceghzwa yô, i̱ er i̱ er i tese ken ikyumhiange i sha 10 man ngeren u shin kpe la nahan. Mba ve ve ivese ken Iyou i Tartor la cii vea ember a mba ve er ivese la shi vea dondo akaawan a ken Mkaanem ma Aôndo a i ne la kpaa.—Icam i Hemban 3:11.
Ivese i Ityôô man i sha Tindi
12. Ka i er ivese i sha aeren a ityôô nena, man shighe u i er i i bee yô, doo u a er nyi?
12 Ken ityar igen yô, nom man kwase ka ve er ivese sha aeren a ityôô. Aeren a ityôô shon ka a nomsoor man kwase ka ve lu imôngo a u eren ivese shio la ga, shi ka ieren i sha ajiir agen yô, nomsoor ka nan kem kwase ga kpa ve lu imôngo kpa i lu kwaghbo ga, ior ve tôô di tsô ér ka kwagh u ior ve eren la ga. * Kpa ivese i sha aeren a ityôô i se lu ôron ne yô, ka gbenda u ityôô u i eren ivese sha tindi, u i fe wuee yô. Gbenda shon yô, ka u kemen kwase sha tindi man er Ruamabera a tese la. Gomoti kpa lumun gbenda ne ér ka u vough man u sha tindi kpaa. Nahan shighe u i kem kwase i bee yô, ka i nger ivese la, a been yô, i na nom man kwase takerada u tesen ér ve vôso ayol a ve. Ivese i ngeren la ka i kura nom man kwase la, hemban cii yô, aluer kwase la va hingir côghol a mbayev ave yô. Tiônnongo a̱ taver hanma or u nan er ivese i ityôô cii ishima ér nana za nger i er i er i i bee la je. A̱ shi nan kpa Tindi u Mose la yange kaa ér i ngeren avese man icombor kpaa.—Mateu 1:1–16.
13. Shighe u i er ivese i ityôô i bee yô, doo u a er nyi sha kwagh u nan kwaghôron u ivesegh?
13 Iorov mba uhar mban ka vea eren ivese i sha aeren a ityôô la yô, ve hingir nom man kwase. Er i vande ôron nahan, aluer Mbakristu mba ve er ivese ne soo yô, vea ôr a na kwaghôron u ivesegh sha ci ve ken Iyou i Tartor, shi vea er iceghzwa i ivesegh kpaa. Aluer gba u a na kwaghôron ne yô, anmgbian u a lu nan un la a pase ér iorov mba uhar mban vande eren ivese sha tindi u Shisar. I̱ na kwaghôron u ivesegh môm tseegh. Gadia i er ivese i sha aeren a ityôô i môm tseegh, nahan i̱ na kwaghôron u ken Ruamabera kpa môm. Aluer i er ivese i ityôô i bee, i de ayange kar kpishi ga, shin i na kwaghôron u ivesegh sha iyange shon i môm yô, kwagh ne una na ivese i Mbakristu ia hemba lun a icivir hen ningir la.
14. Aluer gba u Orkristu nana er ivese i sha aeren a ityôô shin i sha tindi yô, kanyi nana ere?
14 Ken ityar igen yô, tindi lumun ér i eren ivese i ityôô man i sha tindi. Ka i er ivese i sha tindi la sha ishigh ki or u gomoti a tsough nan u zuan nom man kwase la. Ka i er iceghzwa i ivesegh shi i wa uwegh shin takerada u ivesegh kpaa. Mbakristu mbagenev hemba soon ivese i sha tindi a i ityôô. Ityôkyaa ngi i eren avese a ahar ne kwa môm ga, gadia a cii nga sha tindi. Er i ôr sha ikyumhiange i sha 9 man 10 nahan, ivese i sha tindi kpa shighe u i er i i bee yô a fatyô u nan kwaghôron ken Iyou i Tartor shi eren iceghzwa kpaa. Kwagh u vesen yô, i soo ér nom man kwase ve er ivese sha gbenda u u lu a icivir sha ishigh ki Aôndo man ior yô.—Luka 20:25; 1 Peteru 2:13, 14.
Ivese You i Lu a Icivir
15, 16. A tese icivir ken ivese nena?
15 Zayol yange va ken ivese i tor u Mbapershia ugen, nahan Memukan, or u wasen tor mhen ôr un kwagh u una wase un yô, a kaa a na ér ‘kasev cii ve civir noov vev.’ (Eseter 1:20) Mbakristu mba ve vese ayol a ve yô, ityôkyaa ngi i ma Tor nana wa a wa kasev tindi ér ve ungwan noov vev ga, gadia kasev fa dedoo ér gba u vea eren nahan. I wa noov mba ve lu Mbakristu kpaa kwagh ér ve waan kasev ikyo shi ve wuese ve kpaa. (Anzaakaa 31:11, 30; 1 Peteru 3:7) Nahan, saa nom man kwase vea de anyom aa kar imôngo cii ve vea hii u wan ayol a ve ikyo ga. Gba u vea hii sha iyange i ve er ivese la je.
16 Ka nomsoor man kwase, mba ve vese ayol a ve la tseegh i doo u vea tese icivir sha iyange i ivese ve la ga. Ortamen u ken Kristu u nan lu nan kwaghôron u ivesegh la kpa doo u nana na un sha icivir. Nana̱ na kwaghôron la sha ci u mba ve lu eren ivese la. Er nan lu nan kwaghôron la sha ci u icivir i nom man kwase la yô, doo u nana gema kwaghôron la a̱ hingir kwaghhômon shin kwaghhir ga. Shi nana de ôron akaa a kpeegh, a nan nenge a mi ken ivese ga, gadia aa fatyô u heen nom man kwase la kua mbaungwan mbara kpaa. Kpa hemba doon u nana na kwaghôron la sagher sagher sha er una maa mba ve lu ungwan la yô, shi doo u nana ôr kwagh u or u yange hii zuan nomsoor man kwase u hiihii la man akaawan na a dedoo sha kwagh u ivesegh la kpaa. Aluer ortamen u i tsough nan u nan kwaghôron la ôr kwagh sha icivir yô, kwagh la una na ivese la ia va Yehova Aôndo a icivir.
17. Er nan i doo u Mbakristu vea eren ivese sha atindi a Shisar?
17 Alaghga ú nenge a akaa ken kwaghngeren ne a tindi a tese ér doo u a dondo sha kwagh u eren ivese yô. Alaghga mba eren akaa ne agen hen ijiir you ga. Nahan kpa, gba u se cii se fa ser, ka hange hange u Mbashiada mba Yehova vea eren ivese sha u tesen icivir sha atindi a tar u ve lu her la, er Shisar a kaa nahan. (Luka 20:25) Paulu wa se kwagh ér: “Kimbi nen hanma or kwagh u a lu u á kimbi nan la, orngohol kpandegh yô, i̱ ta nan kpandegh, or u saven kpaa i̱ rumun nan u saven, . . . or u i lu u á civir nan kpaa i̱ civir nan je.” (Mbaromanu 13:7) Nahan er Aôndo a ne ian ér Shisar a hemen tar yô, hii sha iyange i ivesegh la je, doo u Mbakristu vea dondo atindi a Shisar a we sha kwagh u ivesegh la.
18. Ka atô avesegh a nyi se lu a ian i erene, man se zua a kwaghwan sha kwagh ne hana?
18 Mbakristu kpishi ka vea er ivese vea bee yô ve er iniongo i ivesegh kpaa. Aluer u umbur yô, Yesu yange za iniongo i ivesegh igen. Aluer gba u a er iniongo i ivesegh yô, akaawan a se zough a mi ken Bibilo la aa wase se se er iniongo la sha u nan Aôndo icivir man mba ve sember eren ivese la kua tiônnongo u Kristu nena? Kwaghngeren u a dondo ne una na mlumun sha mpin ne. *
[Footnotes]
^ Yange i yar tom a ishember i iniongo la shighe u a ôron kwagh u iniongo i i̱ lu i̱ ivesegh ga kpaa.—Eseter 9:22.
^ Mbashiada mba Yehova mba a ngeren u nan kwaghôron u ivesegh. Itinekwagh i kwaghôron shon ér: “Ivese I Lun A Icivir sha Ishigh Ki Aôndo.” Ka i na kwaghôron ne miniti 30. Í zua a akaawan a injaa a ken Ruamabera a a lu ken kwaghôron la ken takerada u i yer ér Kwaghmyer u Msaanyol hen Tsombor la, man ken ityakerada igen i Mbashiada mba Yehova ve gber yô. Kwaghôron la ka u wasen mba ve lu eren ivese la man mbagenev mba i lehe ve la cii.
^ Aluer ma tar ngu a tindi u a tese gbenda u eren iceghzwa i ivesegh ga yô, i ôr iceghzwa i nan Aôndo icivir ne. Orkwasehe a̱ kimbir kwaghôron ne ér: “Mo [iti i orkwasehe] m ngohol we [iti i kwasehe] mer lu kwase wam u m zough ivese a we, sha u̱ me soo ú shi me waan we ikyo, sha u zuan sha atindi a Aôndo e̱r í nger ken Icighanruamabera sha ci u noov mba ken Kristu, sha ayange a se lu̱ shin tar imôngo cii, e̱r i zough sha mserakaa u Aôndo u ivesegh la nahan.” Kwasehe kpa a kimbir kwaghôron ne ér: “Mo [iti i kwasehe] m ngohol we [iti i orkwasehe] mer lu nomom u m zough ivaa a we, sha u̱ me soo ú shi me waan we ikyo shi me naan we icivir tsung, sha u zuan sha atindi a Aôndo e̱r í nger ken Icighanruamabera sha ci u kasev mba ken Kristu, sha ayange a se lu̱ shin tar imôngo cii, e̱r i zough sha mserakaa u Aôndo sha kwagh u ivesegh la nahan.”
^ Í ôr kwagh u ivese i or ka nan kem kwase ga shi i nger i kpaa ga kpa nan kua a kwase ve lu imôngo la ken Iyoukura [zwa Buter] i Mei 1, 1962 peeji 287.
^ Shi ôr ngeren u a lu a itinekwagh ér, “Increase the Joy and Dignity of Your Wedding Day,” u a lu ken Iyoukura (zwa Buter) i Oktoba 15, 2006 peeji 28 la.
Baver We Kpa?
• Er nan ve i doo u se ver ishima u eren ivese sha tindi shi eren akaa a aa na Aôndo iciviri?
• Aluer Mbakristu er ivese sha tindi yô, kanyi i doo u vea er ave ave er i bee ivese la je?
• Er nan ve i ne kwaghôron u ivesegh ken Iyou i Tartoro?
[Study Questions]
[Picture on page 6]
Sha shighe u Mbaiserael mba ngise la, orkwasehe nan hide a kwase u nan hen ya u nan gayô hen ya u ter u nan
[Picture on page 9]
Aluer Orkristu er ivese i ityôô bee man nan soo yô, nana ôr ér i̱ na kwaghôron u ivesegh ken Iyou i Tartor