U Ngu Dondon “Gbenda U Hemban Cii” U Dooshima La Kpa?

“AÔNDO ka dooshima.” Mkaanem ma apostoli Yohane man wase se u fan ieren i Aôndo i hemban cii la. (1 Yoh. 4:⁠8) Uumace doo Aôndo ishima, ka nahan ve i lu kwagh u se fatyô u kporom ikyua a na shi yan ikyar a na kpaa ye. Dooshima u Aôndo bende a vese sha gbenda ugen u nyi? I kaa ér: “Kwagh ka una doo or ishima yô, kwagh la a bende a aeren a nan.” Kwagh ne ka mimi. Shi mimi ugen yô, aeren a or u nan doo se ishima man a or u nan soo kwagh wase la nga a bende a vese kpishi. Er i gbe se sha inja i mlu u Aôndo yô, se kpa se mba a ieren i tesen dooshima u Aôndo la. (Gen. 1:27) Sha ci u nahan yô, apostoli Yohane nger ér Aôndo doo se ishima “sha ci u se vande doon Un ishima.”​—⁠1 Yoh. 4:⁠19.

Asember Anyiin a Pasen Kwagh u Dooshima a Lu Yô

Apostoli Paulu kaa ér dooshima ka “gbenda u hemban.” (1 Kor. 12:31) Er nan ve yange pase kwagh u dooshima sha imba gbenda ne nahana? Ka dooshima u nyi Paulu lu ôron kwagh naa? De se time sha ishember i “dooshima” la vighe vighe, tsô se zua a mlumun sha mpin ne.

Mbagrika mba tsuaa mbara yange ve lu a asember anyiin a ve yaren tom a mi u ôron kwagh u dooshima yô. A yô lu stor·geʹ man eʹros man phi·liʹa kua a·gaʹpe. Ken asember ne cii ka a·gaʹpe u a lu ishember i yange ve yaren tom a mi sha u ôron kwagh u Aôndo u a lu “dooshima” la ye. * Profesôr William Barclay ôr kwagh u dooshima ne ken takerada na u i yer ér New Testament Words la kaa ér: “Agapē ka kwagh u ken atô u mhen u or: ka dooshima u kenden a kende or ken ishima ga; ka ieren i i gbe u se kighir ayol a ase se lu a mi keng yô. Saa se kange ishima ve se fatyô u lun a dooshima u Agapē la ye.” Sha kwagh u i er sha heen ne yô, a·gaʹpe ka dooshima u sha tindi, nahan cii kpa dooshima ne wa u lun a mhôônom ma kôron tsung shi soon kwagh u orgen kpaa. Er atindi a perapera kua a bo a lu yô, doo u Mbakristu vea dondo atindi a dedoo, a Yehova Aôndo iyol na a we se ken Bibilo la. Aluer se kar dooshima u a·gaʹpe u i er kwagh na ken Bibilo la sha dooshima mbagenev mbara tsô se nenge er i doo u Mbakristu vea dondo atindi a perapera yô.

Dooshima u Tsombor

Ka kwagh u doon kpishi u lun hen tsombor u dooshima a ngee her kpishi yô! Yange i yaren  tom a ishember i ken zwa Grika i stor·geʹ la sha u ôron kwagh u mdoo u ior mba hen tsombor môm ka ve doo ayol a ve la. Mbakristu mba tesen ior mba hen tsombor ve dooshima sha gbashima je. Paulu yange tsengaôron ér, ken ayange a masejime yô, ior kpishi vea hingir “mbalun a dooshima ga.” *​—⁠2 Tim. 3:​1, 3.

Kwagh ka a er i vihi yô, dooshima ban hen icombor nyian kpishi. Er nan ve kasev mba uyaav kpishi ve dughun iyav sha aperaa? Er nan ve ivaa i paven i lu seer a seere? Ityôkyaa yô, ior kera mba a dooshima ga.

Shi kwagh ugen yô, Bibilo kaa a vese ér “ishima i wa atseregh je hemba hanma kwagh cii.” (Yer. 17:⁠9) Dooshima u hen tsombor la ka kwagh u ken ishima man mhen wase. Kpa doo u se ver ikyav ser, Paulu yange yar tom a ishember i a·gaʹpe la u pasen dooshima u i doo u nom nana lu a mi sha kwase u nan la. Paulu yange kar dooshima la sha dooshima u Kristu a tese nongo Kristu la. (Ef. 5:​28, 29) Dooshima ne har sha atindi a Yehova, un u icombor cii i dugh hen a na la kpaa ye. Nahan doo u se pine ayol a ase ser, ‘Dooshima wam u stor·geʹ la ngu a dooshima u a·gaʹpe la ker kpa?’

Ka sea lu a dooshima u a·gaʹpe la, a̱ lu u stor·geʹ tseegh ga yô, dooshima ne a mgbegha se u wan mbamaren asev mba been iyol mbara ikyo gayô nengen sha ônov asev doo doo. Shi ngu a mgbegha mbamaren u tsahan ônov vev sha inja shi a yange ve u tôôn ônov vev gede-gede, nahan ve kera saa ishe ga.​—⁠Ef. 6:​1-4.

Dooshima u Nomsoor Vea Kwase man Kwaghwan u Bibilo

Sha mimi yô, dooshima u nom man kwase la ka iyua i i̱ dugh hen Aôndo yô. (Anz. 5:​15-17) Nahan kpa, ior mba jijingi mgbegha ve ve nger Bibilo la yar tom a ishember i eʹros, u a lu dooshima u nomsoor man kwase la ijiir i môm ken Bibilo ga. Er nan ve i lu nahana? Ngise Iyoukura ôr kwagh kaa ér: “Tar jimin cii ngu eren kwagh u shami ga, er Mbagrika mba tsuaa mbara nahan. Yange ve civir an-aôndo u i yer ér Eros la, ve guren hen atse na a nanden nagh la sha u nan un iniav. . . . Kpa ngeren u mbayiase tese ér dooshima u yavaor ne yange va a mgbejime man dang man mtim kpaa. Alaghga ka nahan ve, mbangeren Bibilo yange ve nger ishember ne ijiir i môm ga ye.” Kwagh u se er ve se palegh imba kwaghbo ne yô, ka u lun a dooshima u eʹros sha gbenda u atindi a Bibilo a tese la. Pine ase iyol you wer, ‘Dooshima wam a kwase shin nomsoor la ngu a a·gaʹpe ker kpa?’

Shighe u “hian a hia or” la, ka shighe u isharen i yavaor ka i taver ken agumaior kpishi yô,  nahan kpa, agumaior a á kor atindi a Bibilo yô, nga ker cio u lun wang sha aeren a ve. (1 Kor. 7:​36, NW; Kol. 3:⁠5) Se mba nengen ivaa ser ka icighan iyua i Yehova a ne yô. Yesu yange ôr kwagh u mba ve vese ayol a ve la ér: “Kwagh u Aôndo je zua yô, or a̱ de kera paven un ga.” (Mat. 19:⁠6) Se mba nengen ivaa yase ser ka kwagh u gbekeke, ka a kera lu u se fatyô u yaven a or u se vese nan la ga je kpaa. Zum u mbamzeyol ve dugh ken ivaa yase yô, se mba keren gbenda u se undu ivaa la ga, kpa ka se nôngo kpoghuloo u lun a aeren a Aôndo sha er tsombor wase ua lu ken msaanyol yô. Iniôngon ne ia va a msaanyol u tsôron.​—⁠Ef. 5:33; Heb. 13:⁠4.

Dooshima u Ahuraior

Aluer se mba a boki ga yô, uma una due se ishima! Injakwagh i Bibilo igen kaa ér: “Huror ngu u a hembe varen a anmgbian yô.” (Anz. 18:24) Yehova soo ér se lu a ahuraior a mimi. Se fa kwagh u ikyaryan i Davidi ya vea Yonatan la tsembelee. (1 Sam. 18:⁠1) Bibilo pase se ér apostoli Yohane yange “doo Yesu ishima.” (Yoh. 20:⁠2) Ishember i ken zwa Grika i u doon a or shin yan ikyar a or la ér phi·liʹa. Ka kwaghbo u lun a huror u sôngo sôngo ken tiônnongo ga. Nahan kpa, i wa se kwagh ken 2 Peteru 1:7 ér se seer dooshima (ka a·gaʹpe je la) sha u “doon a anmgbianev” (ka phi·la·del·phiʹa je la, man ishember ne ngi a asember ker ahar; a yô ka phiʹlos man a·del·phosʹ, man inja i a·del·phosʹ ken zwa Grika ér “anmgbian”). Aluer se soo ser ikyaryan yase i lu gbem yô, gba u se dondo kwaghwan ne. Nahan doo u se pine ayol a ase ser, ‘Ikyar i m ye a huror wam la ngi a a·gaʹpe ker kpa?’

Atindi a Bibilo nga a yange se u palegh msange u sha dooshima shighe u se lu eren kwagh a ma boki wase yô. Se mba eren kwagh igbenda ihiar ga: inja na yô, se mba doon kwagh a ahuraior a ase geman vihin kwagh a mba ve lu ahuraior a ase ga la ga. Heela tseegh ga, se mba nyohon or zwa ser nana ya ikyar a vese ga. Kwagh u hemban cii je yô, ka sea dondon atindi a Bibilo yô, se zua a kwaghfan u a wasen se u tsuan ahuraior a dedoo, nahan se gema se palegh “ujende mba bov mba [ve] vihin mbamlu mba dedoo” la.​—⁠1 Kor. 15:⁠33.

Dooshima u A Hembe Cii La!

Sha mimi yô, dooshima u a magh Mbakristu imôngo la hemba cii! Apostoli Paulu yange nger ér: “Dooshima a̱ de lu sha imanger ga, . . . Doo nen ayol a en [shin “a anmgbianev,” NW ] tsung sha dooshima.” (Rom. 12:​9, 10) Sha kpôô yô, Mbakristu mba a ‘dooshima (a·gaʹpe) u sha imanger ga’ la. Dooshima ne ka kwagh u a kenden se a kende ken ishima tsô ga. Kpa a wa amise ken atindi a Bibilo. Nahan kpa, Paulu yange ôr kwagh u u̱ ‘doon a anmgbianev’ (ka phi·la·del·phiʹa je la) man u ‘doon a or sha dooshima’ (ka phi·loʹstor·gos je la, man ishember ne ngi a asember ker ahar, ka phiʹlos man stor·geʹ je la). Orfantakerada ugen kaa ér, inja i u “doon a anmgbianev” yô, ka “u tesen dooshima tsung shi eren erdoo shi zungwen mhôônom kua u nan iwasen kpaa.” Er mbacivir Yehova ve lu a dooshima ne kua a·gaʹpe kpaa yô, kwagh la wase ve u lun ken mzough kangenaa. (1 Tes. 4:​9, 10) Ishember igen i̱ í gem ér u ‘doon a or sha dooshima’ la, ngi ken Bibilo ijiir i môm tseegh, man inja i ishember ne yô ka u lun a or kôôsôô shi lun sar sar a nan, er hen tsombor nahan. *

Mbakristu mba mimi mba a dooshima u hen tsombor kua u hen atô u ahuraior la, man mlu ve a ior mbagenev har sha dooshima u atindi a Bibilo a hemen un la. Tiônnongo u Kristu ka ma mzough u taregh shin ma ijiir i za hoghor iyol a ior her ga, kpa ka tsombor u mba dooshima a zough ve imôngo sha u civir Yehova yô. Se mba yer mbananjighjigh a vese imôngo ser anmgbianev mba nomso man anmgbianev mba kasev, shi kape se nengen ve vough je la. Mba tsombor môm a vese ken mcivir u Yehova, shi ve doo se ishima sha ci u mba ahuraior a ase, shi se mba eren kwagh a ve vough er atindi a Bibilo a tese nahan. Yô, se cii se za nen hemen u eren akaa a seer dooshima u a zough tiônnongo u Kristu u mimi shi i fe un a mi la.​—⁠Yoh. 13:⁠35.

[Ngeren mba shin kpe]

[Mkaanem ma sha peeji 12]

U er nan ve dooshima u a zough se imôngo la una seer a seer hen atô wase?