‘De Cie Ga. Mo Me Wase U’

YESU yange ta mbadondon un icin ér: “Diabolo ngu veren iyol u una kende ior enev mbagenev ken gaadi, sha u á kar ne yô.” Nahan kpa, cii man a ta ve icin ne yô, a kaa ér: “De cie [nen] akaa a aa va tser [ne] la ga.” Er Satan a lu gbihin ior ken gaadi her sha u una nôngo a yange tom u pasen kwagh u Tartor la yô, ugomoti mbagenev vea fatyô u tôvon Mbakristu mba mimi a ican kpôô kpôô. (Mpa. 2:10; 12:17) Nahan ka nyi ia wase se u wan agoyol hendan a atseregh a satan, kera ‘cian ga,’ er Yesu lu wa kwagh nahana?

Akperan nga ga, shighe ngu u se mbagenev kpishi ka se lu ken mcie yô. Nahan cii kpa, Mkaanem ma Aôndo na se ibumun ér Yehova una wase se, nahan se kera lu a mciem iyol ga. Yehova una wase se nena? Gbenda môm u Yehova a we se ago iyol u tagher a ahendan yô, ka u pasen se ayom a Satan kua a mbatomov nav. (2 Kor. 2:11) U tesen ikyav er kwagh ne ka a er yô, de se time nen sha kwagh u yange er sha ayange a tsuaa la. Shi se nenge sha akav agen a mbananjighjigh a vese sha ayange ne, mba ve ‘til dông, ve hendan a ayom a diabolo yô.’—Ef. 6:11-13.

Tor u Cighan Aôndo Tagher Kwagh a Tor u Vihin Tu

Ken derianyom u sha anigheni C.S.Y. (Cii man Shighe u Yesu) la, Senakeribi, tor u Ashiria u vihin tu la hemba akuraior imôngo ityav, ngohol a. Kwagh ne na un vangertiôr, nahan a kange ishima ér ior mba Yehova kpa una hemba ve ityav shi una ngohol gartamen ve, Yerusalem, ape Hesekia, tor u cian Aôndo tema tor la. (2 Utor 18:1-3, 13) Satan lu eren tom sha kwagh ne je lu ashe tu ga, lu tuur Senakeribi ken ityô sha u a kure awashima na u timin mcivir u mimi shin tar kera la.—Gen. 3:15.

Senakeribi tindi ior ken Yerusalem ér ve za kaa ior mba ken gar la ve haa ikyav mbi utyaav inya, ve hingir sha ikyev na. Môm ken mba i tindi ve la lu Rabeshake, u lu orshua u tor la. * (2 Utor 18:17) Awashima u Rabeshake yô, lu u tan Mbayuda mciem iyol sha er vea yina ishima, vea nôngo ityav a na ga yô. Lu ayom a nyi Rabeshake yar tom a mi sha u tan Mbayuda mciem iyoloo?

Ve Lu Ve Tseegh, Kpa Ve Tile sha Jighjigh

Rabeshake yange kaa a mbatyomov mba Hesekia ér: “Zegetor, tor u Ashiria . . . kaa er: Ka nyi agee u suur sha mi nahana? Nenge, u ngu suur sha Igipiti ishombongbo u iyia ne, u or nana lian sha mi yô, kua nyôr nan ken ikyevwe kua kuma nan tsula, . . . la.” (2 Utor 18:19, 21) Kwagh u Rabeshake ôr la lu aie, sha ci u Hesekia ya ikyur a Igipiti ga. Nahan cii kpa, kwagh u Rabeshake ôr la tese ér yange soo ér Mbayuda  ve umbur wang ér: ‘Or môm ngu u wasen ne ga, ne mba ne tseegh.’

Sember sember ne kpa, mbahendan a mcivir u mimi nôngo ér vea ta Mbakristu mba mimi mciem iyol ér ve mba a or u wasen ve ga. Anmgbian u Kwase ugen u i wuhe un ken gaadi, kera zua vea mbananjighjigh a na imôngo ga anyom kpishi yô, pase kwagh u yange wase un ve un lu a mciem iyol ga yô. A kaa ér: “Msen yange wasem u kporom ikyua a Yehova . . . M umbur ibumun i ken Yesaia 66:2, ape i kaa a vese ér Aôndo zungu ‘or u i nzughul a nan man u nan lu a jijingi u vaan afanyô, NW’ la. Ivur Bibilo ne yange i taver mo ishima hanma shighe cii shi i surum ishima kpishi.” Anmgbian ugen u un kpa i wuhe un ken gaadi tswen anyom kpishi yô, kaa ér: “M va kav mer aluer m ya ikyar vea Yehova kangenaa yô, anijiir u kpuaa u yange i wuhem ker la, una fatyô u yangen mo kwagh ga.” Sha kpôô yô, er Mbakristu mba uhar mban ya ikyar a Yehova kôôsôô yô, ve lu a tahav mbu tilen dông nôngon a mtswenem ma i wuhe ve ve ve lu tswen la. (Ps. 9:9, 10) Mbatôvon ve a ican mbara fatyô u paven ve a icombor ve man azende a ve man anmgbianev vev mba ken Kristu, kpa Mbashiada mba i wuhe ve la fa er mbahendan a ve vea kôrcio u paven ve a Yehova ga yô.—Rom. 8:35-39.

Sha nahan yô, ka hange hange u seer kporom hen Yehova sha hanma ian i i dugh cii! (Yak. 4:8) Doo u se pinen ayol a ase hanma shighe ser: ‘M nengen mer Yehova ka or kpôô kpôô kpa? Ka mea tsuan akaa a kiriki kua a vesen a me er hanma iyange nahan, m dondon kwaghwan u a lu ken mkaanem nam la kpa?’ (Luka 16:10) Aluer se nôngo kpoghuloo ser se za hemen u yan ikyar vea Aôndo kôôsôô yô, ityôkyaa ngi i se lu a mciem ga. Zum u profeti Yeremia lu lamen sha ci u Mbayuda mba i lu nzughul a ve la yô, a kaa ér: “M yila sha iti You, TERE, shin ihyungwa i zan. . . . U va ikyua ikyua sha iyange i m yila U; U kaa wer: De cie ga.”—Ukwe. 3:55-57.

I Nôngo Ér Mbatomov mba Aôndo Ve Lu a Akperan ken Ishima, kpa i Fatyô Ga

Rabeshake lu tsughun ior mba Aôndo sha er ve lu a akperan ken ishima sha kwagh na yô. A kaa ér: “Kera ka [Yehova] shon u Hesekia lu vihi ajiir a Na a taven sha kua atse Na a nanden nagh sha mi kera, . . . ne gaa? . . . Ka [Yehova] je, A kaa a mo er: Kôndo, za nôngo ityav a tar la tim u ye.” (2 Utor 18:22, 25) Nahan Rabeshake yange lu kaan wener Yehova una nôngo kwagh sha ci u ior Nav ga sha ci u ishima vihi Un a ve. Kpa lu aie purututu. Yange doo Yehova a Hesekia kua Mbayuda mba ve hide ve lu civir un sha mimi la.—2 Utor 18:3-7.

Nyian kpa, alaghga mbatôvon se a ican mba wan atseregh vea ôr kwagh u waren lun a mimi ker, sha er se lumun a ve yô, kpa vea gema a lian aie sha mimi shon sha kwaghfan, sha u vea nôngo se lu a akperan ken ishima yô. U tesen ikyav yô, ashighe agen ka i kaa a anmgbianev mba i wuhu ve ken gaadi ér ma anmgbian u nan hemen tom wase ken tar ve la nan nyiman jighjigh u nan u nan, nahan ve kpa vea gbihi jighjigh u nan ve kpa a lu ma ityôkyaa ga. Nahan kpa, Mbakristu mba ve lu a mkav yô, imba kwaghôron la ne ve akperan ga.

Nenge ase kwagh u yange er anmgbian u kwase ugen shighe u i lu nôngon Ityav Mbi Tar cii Mbi sha II la. Er lu ken gaadi la, i tese un ngeren mbagenev mba ve tese ér anmgbian u vian ken jijingi ugen, u ior nengen ken a na nyiman jighjigh na u nan yô. Or u lu tôvon anmgbian u kwase la pine un aluer una na anmgbian la jighjigh yô. Anmgbian u kwase la gema kaa ér,  “Ngu di orumace u yinan tsô.” Shi a kaa ér shighe u yange dondon atindi a Bibilo la, Aôndo eren tom a na. “Kpa er mkaanem nam ma hingir u kahan kposo a Bibilo yô, kera ngu anmgbian wam ga.” Anmgbian u kwase la er kwagh sha kwaghfan sha u dondon kwaghwan u Bibilo i we la, ér: “De suur nen sha mbatarev, sha wan u or u iwasen i lu her a na ga la ze.”—Ps. 146:3.

Aluer se zua a mfe u vough u Mkaanem ma Aôndo shi se mba dondon kwaghwan u ma yô, kwagh la una wase se u palegh mhen u kpeegh u una na se kera fatyô u wan ishima ga la. (Ef. 4:13, 14; Heb. 6:19) Sha nahan yô, saa Bibilo i ôron ayange ayange man kwaghhenen u sha tseeneke vea hemba gban se kwagh ve se fa kwagh u se er tsembelee shighe u i lu kighir se ér se er kwaghbo la ye. (Heb. 4:12) Sha kpôô yô, hegen ka shighe u seer zuan a mfe shi taver jighjigh u nan wase je ne. Anmgbian ugen u yange i wuhe un tswen anyom kpishi kpa wa ishima yô, kaa ér: “M soo u taver hanma or ishima mer nana tese iwuese sha hanma kwaghyan u ken jijingi u i ne se cii, gadia se fa iwasen i una va lu se a mi ken hemen ga.” Sha mimi yô, aluer se mba henen Mkaanem ma Aôndo kua ityakerada i wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh vighe vighe yô, shighe u se va tagher a ameen ken uma kpa, icighan jijingi una “umbur [se]” akaa a se hen la.—Yoh. 14:26.

Í Kura Ve sha Mcie

Rabeshake yange nôngo ér una ta Mbayuda mciem iyol. A kaa ér: “Yô, ta ase hwande a terem, tor u Ashiria; mo yô, me na u anyinya dubu uhar aluer wea fatyô u nan mbahendan a yô. Ú er nan man ú hemba gomna môm u a lu u hemban gban ijime cii ken mbayev mba terem la ityava?” (2 Utor 18:23, 24) Sha mnenge u or yô, Hesekia man ior nav yange ve yina u nôngon num a ikyumutya i ageegh i Mbaashiria la.

Nyian kpa, alaghga mbatôvon se a ican vea hemba se agee ica je, hemban je yô, shighe u gomoti u tar u se lu ker la a lu suen ve ken ijime yô. Kape Mbanazi mba sha shighe u Ityav Mbi Tar cii Mbi sha II la lu a tahav je la. Ve nôngo ér vea ta ior mba Aôndo kpishi mciem iyol. Anmgbian wase ugen u i wuhe un ken purusu anyom imôngo yô, pase er yange i ta un mciem iyol yô. Sha shighe ugen la, orshoja ugen pine un ér: “Ashen u nenge er i te anmgbian wou gbuuka kpa? U hen nyi sha kwagh laa?” Anmgbian ne na mlumun ér: “M ngu Orshiada u Yehova, man ka u me za hemen u lun Orshiada u Yehova gbem.” Or la tam mciem iyol ér, “nahan yô, ka we je i gbe u a ta u kwa ne ye.” Nahan kpa, anmgbian wase ne tile dông, tsô kwagh gande orihyom la de u nôngon ér una ta un mciem iyol. Kanyi yange i wase un u tilen dông shighe u i lu tan un mciem iyol laa? A kaa ér: “Yange m suur sha iti i Yehova.”—Anz. 18:10.

Aluer se na Yehova jighjigh se tôô ave sha yô, se tôô zege perutya u una kura se sha nyityôkwagh i Satan una va a mi sha u vihin mlu wase u ken jijingi la cii. (Ef. 6:16) Nahan doo u se sôn Yehova ser a taver jighjigh wase u nan. (Luka 17:5) Shi doo u se eren tom a akaa a wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh a ne sha u taver jighjigh wase u nan la. Zum u i lu tan se mciem iyol yô, ishima ka i taver se shighe u se umbur ibumun i Yehova na profeti Esekiel, u lu eren tom hen atô u ior mba taver ityough la. Yehova kaa a na ér: “M taver ishigh yough er ishiv vev nahan man ityough yough kpaa er ityouv vev nahan. M taver ityough yough er daimondi nahan, taver hemba vande kpaa.” (Esek. 3:8, 9) Yehova una fatyô u wasen se u taver dông er daimondi nahan, di vough er Esekiel nahan.

Hendan a Ameen

Mbaahendanev nenge ér shighe u ve kar igbenda igen cii kpa i gbe sha mi ga yô, vea mee or sha akaa a saren, a aa fatyô u van nan a mtsera yô, nahan nana gbihi mimi u nan la. Rabeshake kpa yange yar tom a gbenda ne. Yange kaa a ior mba ken Yerusalem ér: “Tor u Ashiria ngu kaan nahan er: Lu nen bem a mo, due va nen her a mo. . . zan zan me va kua a ven  me za a ven ken tar ugen u u lu er tar wen nahan, tar u uyia man zar u wain, tar u ruam man u ishule i ikyon i wain, tar u ikyon i olev kua iyough, sha er ne̱ lu uma, ne̱ kpe ga yô.” (2 Utor 18:31, 32) A shi nan kpa, kwagh u Rabeshake kaa ér vea za yaan ruam shi vea maan zar u wain la yange una sar ior mba ken gar u i kase un sha uitya la kpen kpen!

Sha shighe ugen la, i ôr imba kwagh la a ormishen ugen u i wuhu un yô, a nyiman jighjigh u nan na. I tôndo zwa a na ér a dugh un ken purusu u wan ime la, a na un “ya u tsembelee” hen “ikyasen i doon ashe,” una lu her iwer ateratar sha ér una fatyô u henen kwagh yô. Nahan kpa, anmgbian la kange ishima ér una lu per ken jijingi, una za hemen u dondon akaawan a Mbakristu her. Kanyi yange i wase un u eren kwagh ne? A pase ér: “Yange m nengen Tartor mer ka kwagh u nan se ishimaverenkeghen i mimi. . . . Yange ve fatyô u tenger a jighjigh u nan wam ga sha ci u m fa kwagh u Tartor u Aôndo tsema tsema shi u lum kwagh u mimi, m ta akperan sha kwagh u ú ma shighe môm ga.”

Tartor u Aôndo ngu se kwagh u mimi je he? Tertamen Aberaham man apostoli Paulu man Yesu iyol na kpaa, yange ve fatyô u hendan a akaren a taver sha ci u Tartor la lu ve kwagh u mimi. (Fil. 3:13, 14; Heb. 11:8-10; 12:2) Aluer se za hemen u keren Tartor la hiihii ken uuma asev shi se mba umbur averen a tsôron a ua va a mi la hanma shighe yô, se kpa se fatyô u hemban imeen i lumun kwagh u una va se a mpeveryol sha ican i se lu yan la sha anshighe kpuaa tseegh la.—2 Kor. 4:16-18.

Yehova Una Kende Se Ga

Shin er Rabeshake nôngo sha afatyô na cii ér una ta Mbayuda mciem iyol nahan kpa, Hesekia man ior nav suur sha Yehova dông her. (2 Utor 19:15, 19; Yes. 37:5-7) Yehova kpa ungwa mbamsen vev, nahan a tindi ortyom môm ken afo a Mbashiria, za wua mbautyaav 185,000 hen tugh môm tseegh. Sev mbu aven yô, Senakeribi kua a asande a mbautyaav nav mba ve mase shin la fele hide yem ken gartamen na, Nineve, aa iheen iyol.—2 Utor 19:35, 36.

Ikyav tese wang ér, Yehova yange kende mba ve suur sha a na la ga. Kwagh u anmgbianev asev mba sha ayange a ase ne, mba ka ve tile dông shighe u i lu tôvon ve a ican la kpa tese ér, nyian kpa Yehova kende ior nav ga. Ka sha ityôkyaa i dedoo je Ter wase u sha a ne se ibumun ne ye, ér: “Mo, TER, Aôndo wou, M kôr uwegh ough ku yanegh; M kaa a we Mer: De cie ga, M wasen we.”—Yes. 41:13.

[Ngeren u shin kpe]

[Mkaanem ma sha peeji 13]

Yehova taver ior nav ishima ken Mkaanem nam hemba kwa 30 ér ve “de cie ga.”

[Foto u sha peeji 12]

Ayom a Rabeshake er la nga kwagh môm a ayom a mbaihyomov mba ior mba Aôndo nyian nena?

[Ufoto u sha peeji 15]

Aluer se ya ikyar a Yehova kangenaa yô, kwagh la una wase se u tilen sha mimi her shighe u i lu tôvon se a ican yô