“Ikyo i Wan Hemba Nagh Ku Sôngon”

LU SAULU hii lun tor u tar u Iserael u tsuaa la ye. Shin er lu Aôndo u mimi la ver Saulu tor nahan kpa, ken masejime yô, a hemba un ato.

Lu akaabo a nyi Saulu ere? Yange ma fatyô u palegh akaabo shonoo? Aluer se time sha ikyav na la nahan, a wase se nena?

Yehova Yange Pase Or u Tsua Ér Nana Lu Tor Yô

Cii man Saulu a hingir tor yô, Samuel vande lun profeti u Aôndo ken tar u Iserael. Kpa Samuel va bee iyol shi ônov nav mbanomso tile sha mimi ga. Heela tseegh ga, mbaihyomov mba tar u Iserael lu keren u eren ve kwaghbo. Mbatamen mba ken Iserael mba kaan a profeti Samuel ér a ver ve tor u nana ôron ve ijir shi nana hemen ve ken utya yô, Yehova kaa a na ér a tsua Saulu a lu orhemen, shi a kaa ér: “Ka wen una yima ior Av sha ikyev i Mbafiliti ye.”—1 Sam. 8:4-7, 20; 9:16.

Saulu yange lu “kwaor, doo ashe tsung.” Nahan kpa, Saulu lu or u doon ashe tseegh ga, aeren a dedoo a agen kpa lu a mi. Lu or u hiden a iyol ijime kpaa. Ikyav i tesen yô, Saulu pine Samuel ér: “Mo m ngu Orbenyamin ken ankwe u a hembe ndahar ken ikwe i Iserael cii gaa? Ipaven wam kpaa ka u hemban ndahar ken uipaven mba ken kwe u Benyamin cii gaa? Kanyi u er imbakwagh ne a mo nahana?” Saulu yange nenge iyol na man tsombor na sha gbenda u akuma akuma, shin er ter na Kishi “lu ornyar” nahan kpaa.—1 Sam. 9:1, 2, 21.

Shi time sha kwagh u Saulu ôr zum u Samuel pase or u Yehova tsua ér nana lu tor u Mbaiserael la. Samuel hii shighen Saulu mkurem ken iuv, been yô, a kaa a na ér: “Hanma kwagh u uwegh ough ku zough a mi u eren yô, er un je, gadia TER ngu a we.” Tsô Samuel kohol ior ijiir i môm, a pase ve er i lu Saulu Yehova a ver un tor yô. Nahan cii kpa, mba yôôn ér Saulu ngu tor yô, maa a ndiir. Kunya kôr Saulu, nahan a yem a za yer. Yehova pase ape Saulu lu la, nahan i za va a na, i va na un tor.—1 Sam. 10:7, 20-24.

Ieren i Saulu ken Uitya

Mba yange ve hen ér Saulu kuma hemen ga la cii, ica gba ga je maa a tese ve er mhen ve la lu u sha mi ga yô. Zum u Mbaamon mough num a an-gar u Mbaiserael ugen yô, “jijingi u Aôndo kende [Saulu] sha agee.” Nahan a kaa  a mbautyaav mba Mbaiserael cii ér ve mough ve dondo sha a na, a kohol ve imôngo shi a hemen ve ve za hemba ityav mbira. Kpa Saulu pase er i lu Yehova a hembe ityav yô, a kaa ér: “TER na myom ken Iserael nyian.”—1 Sam. 11:1-13.

Saulu lu a aeren a dedoo, shi Aôndo kpa ver un doo doo. Shi a nenge a tahav mbu Yehova. Nahan cii kpa, kwagh ugen gema lu hange hange, u Mbaiserael kua tor ve cii vea er ve, vea za ikyura yô. Samuel kaa a Mbaiserael ér: “Aluer né cian TER, né civir Un, né ungwan imo Na, né hendan a tindi u TER ga yô, man aluer ne kua tor u a tem sha a ven ne, né lu mbadondon mba TER, Aôndo wen yô, á doo.” Lu u Mbaiserael vea tile sha mimi sha ishigh ki Aôndo yô, vea lu a vangertiôr u nyi? Samuel kaa ér: “TER Una gbihi ior Nav kera ga, sha ci u iti Na i vesen la; gadia doo TER u geman ne er ne̱ hingir ikurior Na iyol Na je.”—1 Sam. 12:14, 22.

Ikyo i wan lu kwagh u hemban cii, u or nana lu a mi ve Aôndo una lumun nan yô, shi nyian kpa kape i lu je la. Mbacivir Yehova ka vea wa imo na ikyo yô, a ver ve doo doo. Kpa aluer ve hemba un ato di ye?

“U Er Ibumekwagh”

Saulu yange za te num sha Mbafiliti sha kwa har yô, ishima vihi ve, ve hendan kwagh a na tsung. Mbautyaav mba ngeen iyenge er “waarawa u hen kpe u zegemnger nahan,” mough ityav a Saulu. “Ior mba Iserael nenge er kwagh tser ve nahan (gadia kwagh imbishi ior), nahan ve gba yeren ken ubar man ken ikyô man ken ikweavande man ken ijô kua shin ahungwa.” (1 Sam. 13:5, 6) Saulu una er nena?

Samuel vande kaan a Saulu ér a sen a kohol un shin Gilgal, ape lu u una za na iniaav la. Saulu yem gba za keen, kpa Samuel timbir u van, shi mbautyaav mba Saulu lu sarem. Saulu maa kar na iniaav mbira iyol na. Been a bee nahan maa Samuel va nyôr. Samuel ongo kwagh u Saulu a er yô, a kaa ér: “U er ibumekwagh; u wa kwagh u TER, Aôndo wou, A kaa u la ikyo ga; gadia TER ma A ver tartor wou sha Iserael ma u taver gbem. Kpa hegen yô, tartor wou ua kera lu gbem ga; TER ker or Na u sha ishima Na vough, TER ver un er a̱ lu orhemen u ior Nav, sha er u we kwagh u TER A kaa u ne ikyo ga yô.”—1 Sam. 10:8; 13:8, 13, 14.

Saulu yange tese ér jighjigh na u nan yina, zum u a er kwagh sha iyolgengese, a kera wa ikyo sha tindi u Aôndo kaa ér a kegh Samuel a va na nagh la ga yô. Ieren i Saulu ne kaha a i Gidion, u vande lun kurutya u mbautyaav mba Mbaiserael la kpishi je! Shighe u Yehova kaa a Gidion ér a pande mbautyaav nav mba 32,000 mbara iyenge, ve hingir 300 la, a er nahan vough. Sha ci u nyi? Sha ci u yange na Yehova jighjigh. Sha iwasen i Yehova yô, a hemba mbautyaav mba 135, 000, mba ve tange ityav sha Mbaiserael la ityav. (Mbaj. 7:1-7, 17-22; 8:10) Yehova yange ma wase Saulu kpaa. Nahan kpa, er Saulu hemba Yehova ato yô, hingir u Mbafiliti vea ya Mbaiserael ishar.—1 Sam. 13:17, 18.

Ka sea tagher a mbamtaver nahan, se er nena? Sha mnenge u mba banen a jighjigh yô, alaghga vea nenge ér aluer ve venda atindiakaa a Aôndo yô, a wase ve. Shighe u Samuel lu a va ga la, alaghga Saulu lu henen ér un er kwagh u vough. Nahan kpa, mba ve kange ishima ér vea er kwagh i doo Aôndo a ve yô, ka ve nenge ér hemba kan a inja u vea dondo atindiakaa a ken Ruamabera shighe u ve soo u eren ma kwagh yô.

Yehova Venda Saulu

Shighe u Mbaiserael lu nôngon ityav a Mbaamaleki la, Saulu er isholibo i vesen igen. Aôndo yange kaa ér i tim ior mba Amaleki kera sha ci u num u ve ta sha Mbaiserael shighe u ve due ken Igipiti la, man Mbaiserael hii ve iyongo cuku ga. (Eks. 17:8; Dut. 25:17, 18) Heela tseegh ga, sha shighe u Mbaajiriv  la, Mbaamaleki kohol ior mbagenev mough za ta num sha uicuwanmbaiorov mba Aôndo mban. (Mbaj. 3:12, 13; 6:1-3, 33) Sha nahan yô, Yehova urugh Mbaamaleki tough, a kaa a Saulu ér a tim ve sha.—1 Sam. 15:1-3.

U Saulu ma wa kwaghôron u Yehova ikyo sha u timin Mbaamaleki mbavihintu mbara man akaa a ve cii kera la yô, a gema a kôr tor ve shi a ver uzendenya vev mba hemban doon mbara sha ci na. Samuel pin Saulu er hii ve er kwagh nahan yô, a er nena? Saulu gba keren ishô, kaan ér: “Ior tsegha iyôngo kua ibua i hemban doon sha u nan TER, Aôndo wou, nagh a mi.” Saulu yange una lu a awashima u nan nagh a uzendenya mbara mimi mimi, shin una wa ishima u eren nahan ga kpa, yange hemba ato. Saulu kera nenge ‘iyol na kpeghee’ ga. Sha nahan yô, profeti u Aôndo pase Saulu ér a wa imo i Aôndo ikyo ga. Samuel kaa ér: “Iniav mbi nanden kua mbi sôngon, doo TER ishima er ikyo i wan sha imo i TER nahan kpa? Yô, nenge, ikyo i wan hemba nagh ku sôngon . . . Er u vende u ungwan imo i TER yô, Un kpaa A venda u, u shi lun tor.”—1 Sam. 15:15, 17, 22, 23.

Zum u Yehova tôô icighan jijingi na man iveren na sha Saulu kera yô, “jijingi u bo” hii u hemen tor u Mbaiserael u hiihii ne. Ken masejime yô, Saulu va nenge ér Yehova una va ver Davidi tor sha ityough nagh, nahan lu gban un iyuhe. Saulu nôngo ér una wua Davidi hemba acin atar. Bibilo kaa ér “Saulu lu ihyom a Davidi gbem” sha ci u a nenge er “TER A lu a Davidi yô.” Saulu nôngo ér una wua un, shi na zwa i wua uprofeti 85 man ior mbagenev je kpaa. Nahan, kera taver se u kaven er hii ve Yehova undu Saulu ga!—1 Sam. 16:14; 18:11, 25, 28, 29; 19:10, 11; 20:32, 33; 22:16-19.

Mbafiliti shi mba va te num sha Mbaiserael yô, Saulu ker iwasen hen ujijingi mba mbakpenev, kpa zua a mi ga. Iyange igen yô, a vihi iyol kehelee ken uitya, nahan a wua iyol na. (1 Sam. 28:4-8; 31:3, 4) Ruamabera ôr kwagh u tor u Mbaiserael u hiihii, u hemba ato la ér: “Saulu kpe sha ci u kwaghbo u a er TER la, man sha ci u a wa imo i TER ikyo ga, man sha ci u a pine jijingi u orkpen kwagh, a pine TER ga.”—1 Kron. 10:13, 14.

Ikyav i kwaghbo u Saulu er la tese wang ér, u wan ikyo sha imo i Yehova la hemba nyityô nagh ku se na un cii. Apostoli Yohane nger ér: “Ka dooshima u Aôndo ne, ka u se̱ kuran atindi a Na, man atindi a Na yô, a yuhwa ga.” (1 Yoh. 5:3) Mayange se hungur nen jindighkwaghôron u mimi ne ga: Aluer se soo u yan ikyar a Aôndo gbem sha won yô, gba u se waan un ikyo sha u ungwan un.

[Foto u sha peeji 21]

Saulu lu tor u hiden a iyol ijime shighe u hii hemen la

[Foto u sha peeji 23]

Er nan ve Samuel kaa a Saulu ér “ikyo i wan hemba nagh ku sôngon”?