1. Tese er gbenda u ior kpishi ve nengen kwagh u kpan la u kaha a kwagh u i er ken Mbaromanu 6:22 la yô.

MNENGE u Mbakristu ve lu a mi sha kwagh u kpan la kaha a u ior kpishi ve lu a mi la. Ken asema a ve yô, kpan ka or u i nzughul a nan shi i kighir nan shi i eren a nan caveraa yô. Kpa Mkaanem ma Aôndo a ne i nger la ma tese ér or a fatyô u tsuan a ishima i nan ér nana lu kpan u Orvesen u nan u lun a dooshima, nana eren un tom. Jighilii yô, shighe u apostoli Paulu kaa ér Mbakristu mba tsuaa mbara mba “ikpan i Aôndo” la, lu kaan ér mba eren Aôndo tom sha ci u a doo ve ishima. (Rom. 6:22) Kpa inja i u lun kpan u Aôndo la jim yô ér nyi? Se er nan ve se palegh u hingir kpan u Satan man tar u u lu sha ikyev na nee? Man aluer se mba ikpan i Yehova shi se mba shiren un tom sha mimi yô, se zua a mbamtsera mba nyi?

2. (a) Ka nyi yange i mgbegha Oriserael ve nan venda u duen ken kpanaa? (b) Yange a pev ma kpan togh yô, kwagh ne a tese ér nyi?

² Atindi a Aôndo yange na Mbaiserael la wase se u fan inja kpan u Yehova a soo ér se lu yô. Yange Orheberu nana lu kpan u orgen zan zan anyom ataankarahar yô, i gba u a pase nan a tuhwa. (Eks. 21:2) Kpa ter u kpan la yange una doo nan ishima shi nana soo u zan hemen u eren un tom yô, tindi u Yehova wa la a na nan ian i eren nahan. Tindi la kaa ér Ter u kpan la a̱ za a nan hen hunda shin hen kpande u imbusuhunda, a̱ za pev nan togh sha sua. (Eks. 21:5, 6) Hii nan ve yange i gba u a pev nan togho? Ken zwa u Heberu yô, u ungwan imo i or la gba zua a u keghen ato a nan. Nahan yange a pev kpan togh sha sua yô, i tese ér nan lumun u zan hemen u shiren orvesen u nan shi ungwan nan. Kwagh ne wase se u fan kwagh u a lu u tseghan iyol yase sha ci u Yehova yô: Ka u lumun ser se ungwa imo na sha ci u a doo se ishima.

3. Ka nyi ka i na ve se tsegha ayol a ase sha ci u Aôndo?

³ Cii man yange se lumun ser i er se batisema yô, se vande tseghan ayol a ase sha ci u Yehova ser se er un  tom, se lu ikpan na. Se tsegha ayol a ase sha ci u sar se u ungwan imo i Yehova shi eren ishima na. Yange or kighir se ga. Jighilii yô, mbayev mba kiriki mba ka i er ve batisema la je kpa ka ve vande tseghan ayol a ve hen Yehova cii ve i er ve ye, ka ve er nahan sha u i doo mbamaren vev a ve ga. Ityôkyaa i Mbakristu ve tseghan ayol a ve yô, ka sha ci u Yehova, Ter ve u sha la doo ve ishima. Apostoli Yohane yange nger ér: “Ka dooshima u Aôndo ne, ka u se̱ kuran atindi a Na.”—1 Yoh. 5:3.

4. Aluer se soo u hingir “ikpan i perapera” yô, gba u se er nyi?

⁴ Doo se kpishi er Yehova a lumun ér se lu ikpan na nahan! Jighjigh u se ne nagh ku ipaan ku Kristu la na yô se kera mba ikpan i isholibo ga. Er se lu ken myen her nahan kpa, se lumun a ishima yase i môm ser Yehova man Yesu ve hemen se. Paulu yange pase kwagh ne wang ken washika ugen u jijingi mgbegha un nger yô, ér: “Nengen nen ayol a en er ne lu kpenegh sha kwagh u isholibo kpa ne gem ne lu uma sha ci u Aôndo ken Kristu Yesu yô.” Been yô, a ta icin ér: “Ne kera fa gaa? Aluer ne na ayol a en sha ikyev i kwagh sha u lun ikpan na man shi u ungwan imo na yô, ne mba ikpan i kwagh u ne ongo imo na la, shin a lu isholibo u zan ken ku, shin a lu ikyoiwan, u zan ken perapera. Kpa i̱ wuese Aôndo er ne lu ikpan i isholibo kpa ne gem ne hingir mbaungwan ityesen i i ne ken ven la sha asema a en je yô. Shi er i pase ne sha ikyev i isholibo kera i toho yô, ne hingir ikpan i perapera.” (Rom. 6:11, 16-18) Apostoli ne ôr kwagh heen ter kwagh u or ‘ungwan ityesen sha ishima i nan’ la. Sha kpôô yô, mtsegh u se tsegha ayol a ase sha ci u Yehova la na yô se hingir “ikpan i perapera.”

5. Gba u se cii se nôngo ityav a nyi, man ka sha ci u nyi?

⁵ Nahan cii kpa, gba u se hemba akaa agen a nga a yangen se u eren kwagh u se tsegh ayol a ase u eren la. Gba u se nôngo ityav a akaa ahar. Hiihii yô, ka ityav mbi Paulu kpa yange tagher a mi la. A nger ér: “Or u ken a mo u ker atô la ngu lumun atindi a Aôndo saan saan je. Kpa m ngu nengen a tindi ugen ken alegh a am kpaa, ngu nôngon num a tindi u ken mhen wam, ngu kôron mo yemen a mo uikyangen sha ikyev i tindi u isholibo u a lu ken alegh a am la.” (Rom. 7:22, 23) Se kpa myen u se ye dyako na la ngu hendan a vese her. Nahan gba u se za hemen u nôngon ityav a asaren ase a iyolough a nga a mgbegha se u eren kwagh u Yehova a vende la. Apostoli Peteru wa se kwagh ér: “Lu nen er mba ve lu ken uikyangen ga nahan, kpa mlu wen u ken uikyangen ga la a̱ de gem a̱ hingir ne kwagh u yisan ifer a mi ga; lu nen ikpan i Aôndo.”—1 Pet. 2:16.

6, 7. Satan ngu a na ér akaa a shin tar ne a doo se u kenger shi a sar se tsung nena?

⁶ Se mba a ityav mbi sha uhar mbi i gbe u se nôngo yô. Gba u se nôngo ityav a tar u u lu sha ikyev i azôv ne. Ka Satan a lu tor u tar ne ye, shi ngu eren tom a hanma ityumugh ki a lu a mi cii sha u una vihi mlu wase a Yehova man Yesu yô. Ngu a nôngo ér una kôr se ikpan sha u meen se ér se hingir ior i tar ne. (Ôr Mbaefese 6:11, 12.) Gbenda môm u Satan ngu a er kwagh ne yô, ngu a na ér akaa a shin tar ne a doo se u kenger shi a sar se tsung. Apostoli Yohane yange ta icin ér: “Aluer anti or tar ua doo nan yô, dooshima u Ter ngu ken a nan ga. Gadia akaa a a lu shin tar cii, isharen i iyolough, man isharen i ashee man ihyagh i uma ne, ka a Ter ga, ka a taregh tsô.”—1 Yoh. 2:15, 16.

⁷ Sar ior kpishi ken tar ne u lun yôugh yôugh. Satan ngu a na ior ve hen ér saa vea lu a inyaregh kpishi ve a saan ve iyol ye. Ukenti mba vesen mba teen akaa ta ijar. Mbayôônkasua ka ve kaa ér kwagh u a hembe lun a inja yô, ka u lun a akaa kpishi shi yan tar. Ikyav i tesen yô, ikyômpeni i wasen ior u zan zende sha ajiir agen ka i tesen  ve ajiir a doonashe a vea za zende her yô, man ashighe kpishi ka i gba u a za zende ne vea ior mba ve lu a mnenge u taregh yô. Sha kpôô yô, hanma ijiir cii ior ka ve shi kaan a vese ér se ker “uma u dedoo,” nahan kpa i lu sha gbenda u tar u nenge la tsô.

8, 9. Ka kwaghbo u nyi una fatyô u eren or u nan hingir kpan u taregh laa, man ka sha ci u nyi?

⁸ Sha shighe u mbaapostoli la, Peteru ta Mbakristu icin sha kwagh u mbagenev mba ve lu a mnenge u taregh la kaa ér: “Ishar i haan iyol atetan doo ve; ve yô, mba kwagh u côv côv man kwagh u lun afesan afesan; maa ve iyol a atseregh a ve zum u ka vea yaan iniongo a ven imôngo la. Gadia ka sha u ôron ugbilinmbaakaav sha iyolgengese man sha asaren a iyolough man ijimba i eren ve meen ior mba ve sember duen ken mba ve lu ken mtsum la, ye. Ka ve tôndo zwa a mbara er vea kera lu ken uikyangen ga, kpa ve ayol a ve gema ka ikpan i hôngorough; gadia kwagh u a hembe or yô, ka un je ka a gbihi nan ken kpan ye.”—2 Pet. 2:13, 18, 19.

⁹ Aluer or ngu keren ér nana iv hanma “isharen i ashee” yô, nana due ken kpan sha won ga. Kpa nana za hemen u lun kpan u tor u tar ne u i nengen a na ga la, ka Satan Diabolo je la. (1 Yoh. 5:19) Aluer or hingir kpan u uyôughyôughmbaakaav yô, nan kpela i. Gadia a lu nan ican kpishi u duen ken kpan la sha.

10, 11. Ka unô Satan a hembe veren ishima u tsughun ve, man imakeranta i vesen i ken tar ne ka i va ve a mbamtaver nena?

¹⁰ Satan ka a hemba veren ishima u tsughun mba mfe a yen ve la nyian, er yange er ken sule u Eden nahan. Man ka agumaior je a hembe soon u tan num sha ve ye. Gumor, shin hanma or u nan tsough u hingir kpan u Yehova cii, ka i doo Satan a nan ga. Orihyom u Aôndo ne soo ér mba ve tsegh ayol a ve sha ci u Yehova la cii ve de civir un sha mimi kua sha gbashima ga.

¹¹ De se hide se time sha ikyav i kpan u yange lumun ér i pev un togh la. Yange a nyoon kpan la shighe u i lu peven un togh la, kpa mnyoonom mara ngôôr been ga, nahan a ngohol ikyav i tesen ér una lu ken kpan gbem sha won. Kape gumor kpa a taver nan kpishi u eren kwagh u a kaha a u mbakov mba nan ve eren je la. Satan ngu a na ior ve hen ér aluer ve za ikyura ken tar ne yô, vea zua a mkom, kpa doo u Mbakristu vea umbur ér saa vea ya ikyar a Yehova kôôsôô ve vea zua a mkom u mimi ye. Yesu yange kaa ér: “Saan mba ve lu mbaibanave ken jijingi la iyol.” (Mat. 5:3) Mbakristu mba ve  tsegh ayol a ve sha ci u Aôndo la mba uma sha u eren ishima na, ka u eren ishima i Satan ga. Atindi a Yehova ka kwagh u gban ve ishima, shi ka ve zer henen sha a tugh man atetan. (Ôr Pasalmi 1:1-3.) Nahan kpa, imakeranta i vesen igen ngi ne or ian i kpishi i gbidyen kwar sha Mkaanem ma Aôndo shi civir un ga.

12. Ka nyi ka i gba u agumaior kpishi nyian aa tsua u erene?

¹² Or u nan tee ma kpan u Kristu tom nana fatyô u van nan a hang. Ken washika u hiihii u Paulu nger hen Mbakorinte la, a wa ve kwagh a kaa ér: “Wea lu kpan zum u i yila u yô, ishima i̱ de nyian we ga, kpa wea fatyô u duen kera yô, nôngo sha mi ngeegh je.” (1 Kor. 7:21) Yange kpan nana lu sha ikyev i orvesen u nan civir Yehova ga, man orvesen la nana eren nan ican kpoghuloo yô, i hemba doon u nana yem a za lu sha tseeneke u nan. Ken ityar kpishi nyian, i wa tindi ér agumaior a̱ hen makeranta zan zan a kar aren sha anyom a i ver la. Vea been yô, i na ve ian i vea soo yô vea seer zan makeranta shin vea za ga. Orkristu ka nana tsua u zan makeranta u vesen sha ci u nan soo u zan ikyura ken tar ne yô, i taver nan kpishi u zuan a ian i eren Yehova tom hanma shighe.—Ôr 1 Mbakorinte 7:23.

13. Ka makeranta u nyi ua hemba wasen mbacivir Yehova ciili?

¹³ Paulu yange ta Mbakristu mba ken Kolose icin ér: “Ver nen ishima, or nana̱ de ker ne yemen a ven sha kwaghfan shin sha atseregh a gbilinigh ga. Akaa ne ka sha inja i ukaaer mba ior la, shi ka sha inja i ujijingi mba taregh mba hiihii, kera ka sha inja i Kristu a lu ga.” (Kol. 2:8) Atica kpishi sha tar nyian nga tesen ‘kwaghfan man atseregh a gbilinigh, a a lu sha inja i ukaaer mba ior la.’ Imakeranta i vesen i ashighe kpishi ka i tesen ambaakaa ne la, ngi fe tesen mbayevmakeranta ityomaveegh ga, nahan ngi we ve agoyol u va nôngon a mbamtaver mba ayange ayange la ga. Kpa mbacivir Yehova yô, ka ve tsua makeranta u ua wase ve u fan ityomaveegh sha er vea eren akaa ken uma akuma a kuma, nahan vea hemba veren ishima u civir Aôndo yô. Ka ve dondo kwagh u Paulu yange wa Timoteu ne, ér: “U civir Aôndo man kwagh a kuman we yô, mtsera ngu sha mi vese. Kpa aluer sea lu a kwaghyan man akondo yô, i̱ kuma se.” (1 Tim. 6:6, 8) Mbakristu mba mimi mba keren u lun a udigirii kua atiatom ga, kpa ka ve gema ve nôngo tsung ve zua a “uwashika mba pasen  mlu u or,” inja na yô, ka hembe gban ve ishima u wasen mbagenev hingir mbahenen mba Kristu.—Ôr 2 Mbakorinte 3:1-3.

14. Er i nger ken Mbafilipi 3:8 nahan, Paulu yange nenge ian i a lu a mi i lun kpan u Aôndo man Kristu la nena?

¹⁴ Hen ase sha kwagh u apostoli Paulu la. Yange hen Atindi a Mbayuda sha ikyev i Gamaliel. Kwagh u Paulu yange hen la ngu kwaghmôm a kwagh u ior ve henen ken yunivasiti nyian la. Kpa shighe u Paulu tôô ityesen ne kar sha ian i lu a mi i lun kpan u Aôndo man Kristu la, a nenge i nena? A nger wener: “M nenge akaa cii hingir mo msaa sha ci u mfe u fan Kristu Yesu Terem la a hembe ica yum yô.” Shi a kaa ér: “Ka sha ci Na man m de akaa cii a saam ye, m nenge a hingir mo hôngor sha u Kristu Una lu mtsera wam yô.” (Fil. 3:8) Mnenge u Paulu ne una fatyô u wasen agumaior a ken Kristu man mbamaren vev mba ve civir Aôndo la u tsuan kwagh u makeranta u henen la sha kwaghfan. (Nenge ufoto.)

15, 16. Nongo u Yehova ka u na ior ityesen i nyi, man ka nyi i lu awashima u ityesen shono?

¹⁵ Ka akaa a nyi a ze hemen ken imakeranta i vesen kpishi i ior ve ze laa? Ashighe agen pati u eren man ayôôso ka a dumbur sha ajiir ne. (Ef. 2:2) Kpa nongo u Yehova yô, ka u tese ior ityesen i hemban cii la ken atôônanongo, ape bem a lu la. Se cii se mba zough a mtsera ken Makeranta u Henen Tom u Hemen u Aôndo la hanma kasua. Shi i ver makeranta u tsaase anmgbianev mba nomso mba lun kwav mba ve lu upania yô, mba yer u ér Makeranta u Henen Bibilo Ú Anmgbianev mba Nomso mba Lun Kwav. Shi upania mba ve er ivese la kpa vea fatyô u zan Makeranta u Henen Bibilo Ú Mbakristu Mba Ve Vese Ayol a Ve la. Imakeranta i nongo u Yehova u ver ne ka i wase se u ungwan imo i Yehova, Ter wase u sha la.

¹⁶ Se fatyô u tôvon sha akaa a ken jijingi a a ze shimi yô ken takerada wase u Watch Tower Publications Index la, shin ken tser u sha kômputa u i yer ér Watchtower Library la. Awashima u vesen u ityesen ne yô, ka u civir Yehova. Ka i wase se u fan er se wase mbagenev vea hime a Aôndo yô. (2 Kor. 5:20) Nahan mba se wase ve la di kpa vea gema a tese mbagenev.—2 Tim. 2:2.

17. Aluer se tsua ityesen i i hembe cii la yô, se zua a averen a nyi?

¹⁷ Yesu pase ken injakwagh i a ôr sha kwagh u talenti la ér orvesen ugen yange wuese ikpan na ihiar i i lu mbatomov mba jighjigh la shi lumun ér ve nyôr ken iember na, sha u seer nan ve tom. (Ôr Mateu 25:21, 23.) Aluer se tsua ityesen i i hembe cii la yô, a saan se iyol shi se zua a injar kpaa. Nenge ase kwagh u anmgbian ugen u i yer un ér Michael la yange er yô. Er fa takerada kpishi yô, atica na yila un lam a na sha kwagh u zan yunivasiti. Kpa kwagh u kpiligh ve iyol yô, Michael venda u zan Yunivasiti, gema tsua u henen tomaveegh kôvora sha er una zuan a inyaregh ki kuren mbamgbe nav, nahan zan hemen a tom u pania yô. Nahan kpa ka a hen ér kwagh saa unu? A kaa ér: “Ityesen i Yehova i m zough a mi sha u eren tom u pania, shi hegen m lu eren tom u ortamen ken tiônnongo ne, wasem je gande ôron. Averen a m zough a mi man aan a tom a m lu sha mi la, hembam nyityo inyar i alaghga ma m zough a mi la cii. Doom kpishi er yange m tsua u zan yunivasiti ga yô.”

18. Doo u se tsua ityesen i i hembe cii la sha ci u nyi?

¹⁸ Ityesen i i hembe cii la ka i wase se u eren ishima i Yehova shi lun ikpan na. Ityesen ne bugh gbenda u a va “pase [se] sha ikyev i mlu u hôôn la á tuhwa,” man ken masejime yô, a za a vese ken “mlu u engem u lun a ikyangenev ga u ônov mba Aôndo la.” (Rom. 8:21) U hemban cii yô, ka se hen er se tese ser Yehova, Ter wase u sha la doo se ishima tsung yô.—Eks. 21:5.