1, 2. Yehova tôô iyol na kar sha orkuranilev sha ci u nyi?

YEHOVA tôô iyol na kar sha orkuranilev. (Esek. 34:11-14) Kwagh ne wase se u fan or u Yehova a lu yô. Orkuranilev u lun a dooshima ka nan nenge ér iyôngo i nan ngi doo doo, shi kwagh u bo er i ga. Ka nan za a i hen ape toho u hem, man ape mngerem ma lu yô (Ps. 23:1, 2); nan kuran i tugh man atetan (Luka 2:8); shi ka nan kura i shighe u kwagh a ve u kôron i cii (1 Sam. 17:34, 35), shi ka nan kôr ônovmbaiyôngov sha ikyum (Yes. 40:11); shi nan ker i i sar la, shi nan nenge sha i i lu dedoo ga la kpaa.—Esek. 34:16.

² Ior mba Yehova mba sha ashighe a tsuaa la ve lu mbakuranilev man mbasulev, nahan er Yehova Aôndo yange tôô iyol na kar sha orkuranilev u lun a dooshima yô, ve kav inja i kwagh ne wang. Yange ve fa ér cii man iyôngo i lu gbong gbong shi i war yô, saa a wa i ikyo shi a nenge sha i tsembelee. Kape uumace kpa i gbe u Yehova una nenge sha a ve shi una tese ve kwagh u vea er je la. (Mar. 6:34) Aluer Yehova ngu nengen sha ior shi tesen ve kwagh u vea er ga yô, vea ya ican. Vea zua a mkor ga, shi vea fa mkposo u kwagh u dedoo man u bo ga, nahan vea sambe er “iyôngo i i lu a orkuran ga” nahan. (1 Utor 22:17) Nahan kpa, Yehova nengen sha ior nav, shi ve doo un ishima kpaa.

3. Ka nyi se lu timen sha mi ken ngeren nee?

³ Mtee u Yehova a tee iyol na a kar sha orkuranilev la ngu a inja sha shighe wase ne kpaa. Yehova za hemen u nengen sha ior nav mba ve lu er ka iyôngo la. De se nenge er a hemen iyôngo na shi a kuren mgbe u i nyian yô. Shi se time se fa kwagh u i gbe u se er ve se zua a mtsera sha gbenda u Yehova a lu hemen se shi nengen sha a vese la.

4. Yesu nengen sha iyôngo i Yehova nena?

⁴ Yehova ver Yesu ngu Ityough sha nongo u Kristu. (Ef. 1:22, 23) Er Yesu a lu “orkuranilev u dedoo” yô, tesen ikyo i wan sha ior, shi ngu a mbaawashima man aeren a ter na la. Yesu yange “gbihi uma na sha ci u iyôngo” je kpaa. (Yoh. 10:11, 15) Nagh ku ipaan ku Kristu la ka iyua i hemban cii i i ne sha ci u uumace yô! (Mat. 20:28) Yehova soo ér “anti or u nan ne [Yesu] jighjigh yô, nana̱ de timin ga kpa nana̱ zua a uma u tsôron”!—Yoh. 3:16.

5, 6. (a) Ka unô Yesu a ver ve ér ve nengen sha iyôngo na, man se er nan ve hemen ve la ua wase se? (b) Ka ityôkyaa i vesen i nyi i ne ve se soo ser se ungwan imo i mbatamen mba ken tiônnongoo?

⁵ Iyôngo ne ngi nengen hemen u Yesu Kristu, Orkuranilev u Dedoo la nena? Yesu kaa ér: “Iyôngo Yam ngi ongo imo Yam, Mo kpaa M fa i, ngi dondon sha a Mo kpaa.” (Yoh. 10:27) U ungwan imo i Orkuranilev u dedoo la wa u dondo hemen na sha akaa cii ker. Kwagh ne wa u ungwan imo i mbakuranilev mba ken jijingi mba a ver la kpa ker. Yesu yange tese ér un soo ér mbaapostoli man mbahenen nav ve za hemen a tom u yange un hii u eren la. Lu u vea “tesen” shi vea “koson” iyôngo i Yesu. (Mat. 28:20; ôr Yohane 21:15-17.) Er loho u dedoo la yange samber shi mbahenen seer kpishi yô, Yesu ver Mbakristu mba vian ken jijingi mban ér ve̱ kuran atôônanongo la.—Ef. 4:11, 12.

⁶ Shighe u apostoli Paulu lu lamen a mbakuran mba ken tiônnongo u ken Efese la, a pase ér icighan jijingi ver ve mbakuran sha u ve “koso nongo u Kristu u Aôndo.” (Aer. 20:28) Kape mbakuran mba nyian kpa kwagh ve a lu je la, gadia ve kpa ka i tsua ve sha ci u mba a aeren a Ruamabera, u icighan jijingi a mgbeghe ior ve nger la, a tese ér or a lu a mi ve nana kuma u lun orkuran la. Sha nahan yô, aluer se mba ungwan imo i mbakuran mba ken Kristu yô, ka Yehova man Yesu, mba ve lu Mbakuran mbahemban cii mbara je se lu nan ve icivir ye. (Luka 10:16) Ka ityôkyaa i vesen i i ne ve se soo ser se ungwan imo i mbatamen je la. Nahan kpa, atôakyaa agen kpa nga a i doo u se ungwan imo ve yô.

7. Mbatamen mba wasen we u lun a Yehova kôôsôô nena?

⁷ Ishimataver man kwaghwan u mbatamen ve ne anmgbianev vev mba nomso man mba kasev la ka a har sha kwaghwan u ken Ruamabera. Awashima ve u wan ve akaa ne yô, ka i lu u nan ve wada sha kwagh u vea er ga. (2 Kor. 1:24) Kpa ka i lu u wasen ve sha u ve fa akaawan a Ruamabera a aa wase ve u eren akaa a dedoo ken uma ve, shi lun a aeren a aa na kwagh a za ken tiônnongo sha inja sha inja shi bem una lu yô. (1 Kor. 14:33, 40) Mbatamen mba ‘kuran uuma asev’ sha ci u sar ve u wasen hanma or ken tiônnongo sha u nana za hemen u lun a Yehova kôôsôô. Nahan ka vea nenge ma anmgbian u nomso shin u kwase nana nôngon gbev, shin nana ‘nôngo gbev’ yô, ve kegh iyol u wasen nan. (Gal. 6:1, 2; Yuda 22) Atôakyaa ne kuma u aa na se ‘ungwan imo i mbahemenev asev’ gaa?—Ôr Mbaheberu 13:17.

8. Mbatamen mba kor iyôngo i Aôndo nena?

⁸ Apostoli Paulu, u un kpa lu orkuran u Yehova ver la, yange nger anmgbianev nav mba ken Kolose washika kaa ér: “Ver nen ishima, or nana̱ de ker ne yemen a ven sha kwaghfan shin sha atseregh a gbilinigh ga. Akaa ne ka sha inja i ukaaer mba ior la, shi ka sha inja i ujijingi mba taregh mba hiihii, kera ka sha inja i Kristu a lu ga.” (Kol. 2:8) Icintan ne wase se u nengen a ityôkyaa igen  i i ne ve i doo u se ungwan kwaghwan u ken Ruamabera u mbatamen ve we se yô. Ka ve kura anmgbianev vev sha ikyev i ior mba alaghga vea ker u vihin jighjigh ve u nan la. Apostoli Peteru yange ta icin sha kwagh u “mbaprofeti mba aiev” man “mbatesen mba aiev” mba vea ker u “meen ior mba ve lu a ishima i pee pee” sha u ve er isholibo la. (2 Pet. 2:1, 14) Nyian kpa, zum u i gbe hange hange u Mbatamen vea ta icin sha kwagh u ambaaior ne yô, ve̱ er nahan kpee je. Er mbatamen ve lu Mbakristu mba ve vie ken jijingi yô, mba a mfe sha akaa kpishi. Heela tseegh ga, cii man i tsua ve yô, yange ve tese ér mba a mfe u Ruamabera shi ve fa u tesen ityesen i dedoo. (1 Tim. 3:2; Titu 1:9) Er ve vie ken jijingi shi ve eren kwagh sha inja shi kwaghfan ve a har sha Bibilo yô, kwagh la ka a wase ve u wan iyôngo kwagh u vough u ia er yô.

9. Yesu koson shi kor tiônnongo u Kristu nyian nena?

⁹ Yehova ne anmgbianev mba sha tar cii kwaghyan u ken jijingi mgbeghaa, sha ikyev i nongo na. Akaawan a ken Ruamabera kpishi se mba zough a mi ken ityakerada yase. Shi ashighe agen nongo ne ka u wa se kwagh sha ikyev i mbatamen mba ken tiônnongo jighilii, sha u ngeren ve uwashika shin tindin mbakuran mba ningir sha ér ve̱ za wa ve kwagh. Sha igbenda ne cii, ka i tese iyôngo kwagh u i gbe u ia er la wang.

10. Ka nyi i gbe u mbakuran mba Yehova a ver la vea er zum u or nan undu tiônnongoo?

 ¹⁰ Ka mbakuran mba ken tiônnongo i lu tom ve u kuran shi koson shi nengen sha mkpeyol u anmgbianev mba ken tiônnongo ye, hemban je yô, mba jighjigh u nan ve a ndôhôr shin mba ve er asorabo a vesen la. (Ôr Yakobu 5:14, 15.) Alaghga mbagenev de u kohol a tiônnongo imôngo shi ve de u eren ityom i Mbakristu la. Shighe u kwagh a lu nahan yô, doo u ortamen u lun a ikyo i wan nana nôngo sha afatyô u nan cii nana zua a hanma iyôngo i i saa la, nana taver i ishima ér i̱ hide ken tiônnongo ga he? Kape nana er vough je la! Yesu yange pase ér ka “ishima i Ter [wase] u A lu Sha la, u mbakiriki mban, mô ve nana̱ saa ga.”—Mat. 18:12-14.

11. Alaghga a taver mbagenev u dondon hemen u mbatamen sha ci u nyi?

¹¹ Yehova man Yesu mba Mbakuran mba ve lu vough yô. Kpa uumace mba ve ver ve ve lu mbakuran mba ken tiônnongo la yô, ve yina. Alaghga kwagh ne una na yô, a taver mbagenev u dondon hemen u mbatamen. Alaghga ambaaior la aa kaa ér: ‘Ve kpa mba uumace mba yinan er se nahan. Se̱ ungwa kwaghwan ve ser nyi?’ Ka mimi, mbatamen yina. Nahan kpa, gba u se lu a mnenge u vough sha mbamyen vev mbara.

12, 13. (a) Tsuaa la, lu nyi akaa mbagenev mba Yehova na ve tom la er shami ga? (b) Er nan ve yange i nger mbamshi mba mbakuran mban ken Bibiloo?

¹² Ruamabera pase akaabo a ior mba ngise Yehova tsua ve ve lu hemen mbacivir un la gbar gbar. U tesen ikyav yô, yange i shighe Davidi mkurem ér a lu tor shi a hemen Iserael. Kpa yange gba ken imeen, nahan a er idya shi a wua or kpaa. (2 Sam. 12:7-9) Shi nenge kwagh u apostoli Peteru kpa yange er ne. Shin er i na un tom u vesen ken tiônnongo sha shighe u mbaapostoli la nahan kpa, a er akaa a vihin tsung. (Mat. 16:18, 19; Yoh. 13:38; 18:27; Gal. 2:11-14) Dugh Yesu sha yô, hii sha Adam man Ifa je, orumace môm u lun vough ngu ga.

¹³ Er nan ve Yehova yange na i nger mbamyen mba ior mba yange na ve tom mbara ken Bibilo? Ityôkyaa i môm yô, lu sha u tesen ér Aôndo una fatyô u veren uumace mba ve yen la ér ve̱ hemen ior nav. Jighilii yô, vanden eren kwagh ne keke. Sha nahan yô, doo u se kôr ave sha mbamyen mba mba ve hemen se nyian ne, se er ve ivever shin se venda hemen ve ga. Yehova soo ér se naan anmgbianev mban icivir shi se ungwan ve.—Ôr Ekesodu. 16:2, 8.

14, 15. Se hen nyi sha gbenda u Yehova yange lamen a ior nav sha ashighe a tsuaa laa?

¹⁴ Gba hange hange u se ungwan imo i mba ve hemen se nyian la. Hide hen sha gbenda u Yehova yange lamen a ior nav sha ashighe a tsuaa, zum u ve lu ken mbamzeyol la. Shighe u Iserael due ken tar u Igipiti la, Aôndo ôron ve akaa a vea er la sha ikyev i Mose man Aron. Yange gba u Mbaiserael vea dondo akaa a i kaa ér ve er la ve vea war ican i sha pue la ye. Yange gba u vea sôngo iyôngo vea shighe awambe a i sha ambusu a ihinda man ikpandehinda i sha ayou a ve la. Aôndo yange nalegh zwa ôr ve kwagh ne sha ga. Lu Mose Aôndo ôr un kwagh ne ye, Mose gema ôr mbatamen mba ken Iserael, ve di ve gema ve ôr icombor ve. (Eks. 12:1-7, 21-23, 29) Sha ashighe la cii Yehova er tom a Mose kua mbatamen sha u pasen ior nav kwagh u vea er yô. Nyian ne kpa Yehova ngu eren tom a mbatamen mba ken Kristu sha u hemen ior nav.

 ¹⁵ Alaghga u fa ashighe agen kpishi kpaa, a Bibilo i tese ér Yehova yange a er tom a uumace shin mbatyomov u nan ior nav akaawan a aa wase ve u waren yô. Sha ashighe ne cii, Aôndo tsua u nan mbagenev tahav sha u ve lam ken iti na shi ve ôr ior nav kwagh u i gbe u vea er ken ashighe a ican ve, vea war la. Se ver ishima ser sha Armagedon kpa kape Yehova una er vough je la. Nahan cii kpa, gba u mbatamen mba i ne ve tahav nyian mbu eren akaa sha ci u Yehova shin nongo na la cii vea wa ikyo sha er vea er tahav a hemba mbu i ne ve la ga yô.

16. Ka “kwaghôron” u nyi i gbe u se ungwa?

¹⁶ Ior mba Yehova cii mba “ikyum i môm” sha hemen u “orkuran môm,” ka Yesu Kristu je la. (Yoh. 10:16) Yesu yange kaa ér una luun a mbahenen nav “ayange ayange zan zan mkurtar je.” (Mat. 28:20) Er a lu hemen sha hegen yô, ngu nengen sha akaa a aa er zan zan a kar timin tar u Satan kera la. Sea soo u lun ken mzough man ken mkor vea ikyumuile i Aôndo yô, gba u se “ungwa kwaghôron ken ijime” yase, u a lu tesen se gbenda u se za la. “Kwaghôron” la wa kwagh u icighan jijingi u Aôndo ngu a pase se ken Bibilo la, kua kwagh u Yehova man Yesu ka ve ôr se sha ikyev i mba ve ver ve, ve lu mbakuran la cii ker.—Ôr Yesaia 30:21; Mpase 3:22.

17, 18. (a) Ka kwaghbo u nyi una fatyô u tseren ikyumuile, kpa ka vangertiôr u nyi se lu a mini? (b) Ka nyi se time sha mi ken ngeren u a dondo nee?

¹⁷ Bibilo kaa ér Satan “ngu zenden er begha u tan kume nahan, keren or u una ya yô.” (1 Pet. 5:8) Er inyamkyume i ijen i ker i nahan, ngu meen ikyumuile sha u una kôr ma iyôngo i̱ i̱ vôr shin i̱ due zuer yô. Ka nahan ve i hembe doon u se lu kôôsôô a iyôngo igen kua Yehova, “Orkuranilev man Orkuran u uuma [asev]” ye. (1 Pet. 2:25) Mpase 7:17 ôr kwagh u mba vea va war zegecan la kaa ér: “Waniyôngo [Yesu] . . . Una hemen ve, Una za a ve hen ambor a mngerem ma umam, Aôndo Una ese ve mliam sha ashe kera cii.” Ityendezwa i hemban ingin ngi ga.

¹⁸ Er se tim se fe ser i na mbatamen mba ken Kristu tom u vesen u lun mbakuranilev mba ken jijingi yô, doo u hanma ortamen nana pine ér, Me er nan ve me fa mer m ngu nengen sha iyôngo i Yesu tsembelee er i gbe u me nenge sha i laa? Se time sha mpin ne ken ngeren u a dondo ne.