1. Yehova kuma u se wuese un sha ci u nyi?

YEHOVA, u a ne se “hanma nagh ku dedoo man hanma iyua i vough” la, kuma iwuese. (Yak. 1:17) Er a lu Orkuran u lun a dooshima yô, kur mbamgbe asev mba iyolough man mba ken jijingi cii. (Ps. 23:1-3) A tese wang ér un ngu “ijiir yase i waren ker man agee ase,” hemban je yô, sha ashighe a se lu yan ican yô! (Ps. 46:1) Sha mimi yô, se mba a atôakyaa kpishi a lumun a kwagh u orpasalmi yange nger ne a ishima yase i môm. A nger ér: “Wuese nen TER, gadia A doo; gadia erdoo Na ka u tsôron gbem sha won.”—Ps. 106:1.

2, 3. (a) Aluer se tese iwuese sha averen a se zough a mi la ga yô, ka nyi ia er se? (b) Ka mbampin mba nyi se time sha mi ken ngeren nee?

² Gba hange hange u se time sha kwagh u nan Yehova iwuese la sha ci u nyi? Er i tsengaôron nahan, ior mba ken ayange a masejime ne mba hemban banen a ishughun cii. (2 Tim. 3:2) Ior kpishi mba tesen iwuese sha averen a ve zough a mi la ga. Er kasua u mbakpengav ve yôôn ken tar ne la a lu mgbeghan ior umiliôn imôngo ér ve nôngo ve seer lun akaa yô, kwagh u ve vande lun a mi la kera ngu kuman ve ga. Se kpa ieren i banen a iwuese ne ia fatyô u tsaren se. Alaghga se kera lu a iwuese sha averen a se zough a mi hen Yehova la ga, nahan se vihi ikyar i  dedoo i se ye a na la, er Mbaiserael mba sha ayange a tsuaa la nahan.—Ps. 106:7, 11-13.

³ Shi hen ase sha kwagh u una fatyô u eren zum u se tagher a atsan a taver kpishi la. Shighe u se tagher a atsan nahan yô, alaghga a tume se iyol, shi se hungur a averen a se zough a mi la kpaa. (Ps. 116:3) Sha nahan yô, se er nan ve se lu a ieren i wuese kwagh, shi se za hemen u lun a ieren ne? Shi ka nyi ia wase se se za hemen u lun a mnenge u vough shighe u se lu tagher a atsan a taver tsung la je kpaa? De se nenge.

4. Se er nan ve se za hemen u lun a iwuese?

⁴ Aluer se soo u lun a iwuese shi zan hemen a ieren ne yô, gba kpee u se fa averen a Yehova a ne se la shi se gbidyen kwar sha mi, shi se henen sha igbenda i a tese se dooshima la zulee. Orpasalmi yange er nahan yô, kpiligh un iyol kpishi a akaa a doon tsung a Yehova er sha ci na la.—Ôr Pasalmi 40:5; 107:43.

5. Se fatyô u henen nyi hen apostoli Paulu sha gbaa u lun a ieren i wuese kwagh laa?

⁵ Se fatyô u henen u lun a iwuese hen Yehova sha u tôvon sha kwagh u apostoli Paulu ôr ne. Ikyav tese ér yange gbidye kwar sha averen a a zua a mi la, gadia a tese iwuese i mimi kwa kimbir kimbir. Paulu yange fa wang er un lu “or u ityuhwan, man or u tôvon mbagenev a ican man shi iperaor” yô. Sha nahan yô, a wuese Aôndo man Kristu sha mhôônom ma ve zungwe un kua tom u pasen kwagh u ve na un la, shin er ngise eren asorabo nahan kpaa. (Ôr 1 Timoteu 1:12-14.) Shi Paulu yange wuese mbacivir Aôndo a na imôngo, shi ashighe kpishi a sugh Yehova sha aeren a ve a dedoo man tom u pasen kwagh u ve lu eren sha mimi la. (Fil. 1:3-5, 7; 1 Tes. 1:2, 3) Shighe u Paulu tagher a atsan a vihin tsung la kpa, fese je a sugh Yehova sha iwasen i a na un sha shighe vough sha ikyev i anmgbianev nav mba ken Kristu la. (Aer. 28:15; 2 Kor. 7:5-7) Nahan kera kpiligh se iyol er hii ve Paulu taver Mbakristu asema sha mkaanem ma nger ve la ga. A nger ér: “Lu nen a ishughun . . . , waan nen ayol a en kwagh sha kwaghfan cii, shi waan nen upasalmi man atsam man gberen nen amo a ken jijingi, sughun nen.”—Kol. 3:15-17.

6. Ka nyi jighilii nahan Yehova a na u ve u lu a iwuese sha mini?

⁶ Se fatyô u dondon ikyav i dedoo i Paulu i lun a iwuese la nena? Gba u se asange asange se gbidyen kwar sha kwagh u Yehova a er sha ci wase la, er Paulu nahan. (Ps. 116:12) Aluer i pine u ér, ‘Ka averen a Yehova a ne u a nyi nahan, u lu a iwuese sha mini?’ yô, u kaa wer nyi? U ter ikyar i doon tsung i u ye vea Yehova la kpa? Shin ka mde u Aôndo a de u asorabo ou, sha ci u u na nagh ku ipaan ku Kristu kura jighjigh laa? U fatyô u teren ati a anmgbianev mba nomso man mba kasev mba ve sue u shighe u u lu yan atsan kposo kposo la kpa? Shi u fatyô u teren kwase wou shin nomou shin mbayev ou mba doon we ishima la kpaa? Aluer u ngu keren shighe gbidye kwar sha averen a doon tsung a Yehova, Ter u u lun a dooshima ne a ne u la yô, iwuese ia iv u ken ishima, nahan kwagh ne una mgbegha u u wuese un hanma iyange.—Ôr Pasalmi 92:1, 2.

7. (a) Gba u se eren msen se wuese Aôndo sha ci u nyi? (b) Aluer u ngu wuese Aôndo ken mbamsen ou yô, a wase u nena?

⁷ Ka sea gbidye kwar sha averen a se zough a mi la yô, i hemba maan se iyol u eren msen, wuese Yehova. (Ps. 95:2; 100:4, 5) Ior kpishi nenge msen ér ka gbenda  u sônon Aôndo akaa di tsô. Nahan kpa, se yô se fa ser ka sea tese iwuese sha kwagh u se lu a mi la yô, i doo Yehova kpishi. Bibilo ôr kwagh u ior kpishi mba yange ve er mbamsen mba wuese Aôndo yô, kua mba Hana man Hesekia er la kpaa. (1 Sam. 2:1-10; Yes. 38:9-20) Nahan dondo ikyav i mbacivir Aôndo sha mimi, mba wuese kwagh mban ver la. Wuese Yehova sha averen a a ne u la ken msen. (1 Tes. 5:17, 18) U er nahan yô, u zua a averen kpishi. A saan we iyol, shi Yehova una seer doon we ishima, shi u hemba lun a na kôôsôô cii.—Yak. 4:8.

8. Ka nyi ia na ve se kera lu a iwuese sha akaa a Yehova a er sha ci wase la ga?

⁸ Gba u se lu tsevaa sha er se palegh kwaghbo u or den u wuese Yehova sha erdoo na la sha ci u nyi? Sha ci u se ya dyako i lun a ieren banen a iwuese la. Hen ase sha kwagh ne: Yange i ver mbamaren asev mba hiihii mbara, Adam man Ifa, ken sule u paradiso. Ve lu a hanma kwagh cii, shi lu u vea lu uma gbem sha won, ken bem. (Gen. 1:28) Kpa ve ban a iwuese sha averen a ve lu a mi la. Ve tese hua sha u keren ér vea seer lun a akaa. Sha nahan yô, akaa a ve vande lun a mi la cii saa. (Gen. 3:6, 7, 17-19) Er se lu ken tar u ior kpishi ve wuese kwagh ga yô, se kpa alaghga akaa a Yehova a er sha ci wase la cii aa hii u hungur se. Shin se hii u nengen ikyar i se ye vea na la ser ka beerkwagh. Alaghga se kera lu a iwuese sha ian i civirigh i se lu ken mzough wase u anmgbianev u sha tar cii la ga. Shi adooga se uve ityough u eren akaa ken tar u ica a gba ga tsô ua kar kera ne. (1 Yoh. 2:15-17) Aluer se soo ser se se gba ken to u banen a iwuese ga yô, gba u se gbidyen kwar sha averen a se lu a mi la, shi se sughun Yehova hanma shighe sha ian i civirigh i a ne se, i lun ior nav la.—Ôr Pasalmi 27:4.

9. Shighe u se tagher a atsan a vihin tsung yô, doo u se gbidye kwar sha averen ase sha ci u nyi?

⁹ Aluer se mba a ieren i wuese kwagh yô, kwagh ne una wase se u nôngon a atsan a vihin tsung. Alaghga a hula se iyol a kondo zum u akaa a gem ken uma wase kpoo yô, er shighe u nom shin kwase nan er idya, shin se gbe icôron uange, shin or wase nan saa ku, gayô ma aahe u sha gbaaôndo a bende a vese sha gbenda u vihin tsung la nahan. Sha ashighe la nahan, se fatyô u zuan a ishimasurun man ishimataver sha u gbidyen kwar sha averen ase. Time ase sha  akaa agen a yange er anmgbianev mba se er kwagh ve shin heen ne yô.

10. Irina yange zua a iwasen sha u umbur averen a na nena?

¹⁰ Anmgbian u kwase ugen u i yer un ér Irina * yô, ngu pania u keke hen veghertar u North America la. Yange vôso ortamen ugen u va er idya, shi undu un kua mbayev vev yô. Lu nyi i wase Irina za hemen u civir Yehova sha mimi? A kaa ér: “M wuese Yehova kpishi er a wem ikyo yô. Er m umbur averen a m zough a mi la hanma iyange yô, ka m nenge mer ka kwagh u civirigh kpishi er Ter wase u sha, u a kor se la, a fem shi a tesen mo dooshima yô. M fa mer mayange una gbihim ga.” Shin er Irina a tagher a mbamtaver ken uma na kpishi nahan kpa, mlu na u saan saan la wase un u nôngon a mbamtaver mban, shi taver mbagenev ishima kpaa.

11. Lu nyi i wase Kyung-sook u nôngon a icôron uange?

¹¹ Anmgbian u kwase u i yer un ér Kyung-sook, u a lu hen veghertar u Ashia yô, yange er tom u pania vea nom na hemba anyom 20. Maa va gba angev kpoo, mba za karen un yô i zua un a kyansa i sha huhu, i̱ ya un huhu cica cii; shi i kaa a na ér una kpe ken atô u iwer i itiar shin ataratar. Shin er un vea nom na ve tagher a atsan a vesen man a kiriki kpishi nahan kpa, yange ve faan gban angev ga. A kaa ér: “Angev mbun tenger a mo vindi vindi. Yange lum er hanma kwagh cii saam nahan, shi cier mo iyol kpishi.” Lu nyi i wase Kyung-sook u nôngon a ican na nee? A kaa wener: “Hanma tugh yô, ka m unde sha kpoyou wase u sha la, m za er msen genger genger, m pase akaa ataan a m lu a iwuese sha mi ken iyange la cii ve m mase yaven ye. Nahan ishima gbam shimi, shi kwagh ne mgbegham u pasen Yehova er a doom ishima yô.” Mbamsen mba Kyung-sook a eren hanma tugh ne wase un nena? A kaa ér: “M hingir u kaven mer Yehova ka a lu a vese ken ashighe a ican, shi averen a se zough a mi ken uma wase la hemba atsan a ase yem ica je.”

12. Jason yange zua a ishimasurun shighe u kwase na kpe kera la nena?

¹² Anmgbian ugen u i yer un ér Jason yô, ngu eren tom hen afishi a branci agen ken veghertar u Afrika, a er tom u pasen kwagh hanma shighe la hemba anyom 30 hegen. A kaa ér: “Kwase wam saa ku anyom kar hegen ataankarahar, man ku na la nyoon mo saa her. Ka mea hen sha ican i yange ya shighe u lu nôngon a kyansa la nahan, m hingir zunguluu.” Lu nyi i wase Jason u wan ishima? A kaa ér: “Sha shighe ugen la, m lu umbur akaa a dedoo a yange m er vea kwase wam imôngo la, nahan m er msen m sugh Yehova er a wasem u umbur a yô. Maa yôhôr mo iyol, shi hii shighe la je, m gema sughun Yehova sha akaa a saan iyol a m er vea kwase wam imôngo la. Ieren i wuese kwagh la i wasem m gema mnenge wam sha gbenda u vesen. Ku u kwase wam ngu nyoon mo her, kpa er ka m wuese Yehova sha ivaa yam i dedoo kua ian i civirigh i m zua a mi u eren un tom vea kwase wam u yange soo un tsung la yô, kwagh ne gema mnenge wam.”

13. Lu nyi i wase Sheryl u wan ishima a ku u ior mba hen tsombor na kpishi kpe laa?

¹³ Shighe u ijeverahumbe igen i vihin tsung va ta sha tar u Philippines ken mbee u inyom i 2013 la, akaa a anmgbian u kwase Sheryl, u lu anyom 13 hen shighe ne lu a mi la cii saa. A kaa ér: “Mba hen tsombor wam kpishi tim, ya wam kpa saa.” Ter na man ngô na, kua anmgbianev nav utar cii kpe ken ijeverahumbe la. Lu nyi i wase Sheryl u wan ishima a ican ne, a uren shio? Ka er a ze hemen u umbur averen a na shi wuese Yehova la, i wase un ye. A  kaa ér: “Yange m nenge a hanma kwagh u anmgbianev mba nomso man mba kasev er sha u nan mba gba u a wase ve la myôhôryol shi taver ve ishima la. Yange m fa mer anmgbianev sha tar cii lu eren msen sha ci wam.” Shi a kaa ér: “M ngu a iwuese kpishi er Yehova a lu Aôndo wam yô. Ne se akaa a kwagh a gbe se a mi la hanma shighe cii.” Mimi yô, kwagh u vesen u una wase se ve se saa zungwen ga yô, ka u umbur averen a ase. Aluer se mba a ieren i wuese kwagh la yô, a lu nyi je se tagher a mi kpa, kwagh ne una wase se u wan ishima.—Ef. 5:20; ôr Mbafilipi 4:6, 7.

14. Ka ishimaverenkeghen i doon tsung i nyi se lu veren ashe a mini? (Nenge foto u a lu sha mhii u ngeren ne la.)

¹⁴ Yiase i ior mba Yehova tese ér mba wuese averen a ve. Ikyav i tesen yô, yange mba yem Mbaiserael sha ikyev i Farao man akumautya na shin Zegemnger u Nyian yô, ve tese msaanyol ve sha u wan atsam wuese Yehova, shi sughun un. (Eks. 15:1-21) Nyian ne, môm ken averen a ase a hemban doon cii yô, ka ishimaverenkeghen i se lu mi ser Aôndo una va bee a hanma kwagh u a ve se a mnyoon man ican la. (Ps. 37:9-11; Yes. 25:8; 33:24) Nenge er ishima ia lu se shimi shighe u Yehova una tim mbaihyomov nav cii shi una nyôr a vese ken tar u he u bem man perapera una lu ker la yô. Iyange la ia lu iyange i se wuese Aôndo tsung yô!—Mpa. 20:1-3; 21:3, 4.

15. Ka nyi u kange ishima u eren ken inyom i 2015 nee?

¹⁵ Se mba veren ashe u zuan a averen a ken jijingi kpishi hen Yehova ken inyom i 2015 ne. Nahan kpa, alaghga se tagher a atsan agen kpaa. Nyityôkwagh i alaghga se tagher a mi cii kpa, se fa ser mayange Yehova una kende se ga. (Dut. 31:8; Ps. 9:9, 10) Una za hemen u nan se hanma kwagh u una wase se u civir un sha mimi la cii. Sha nahan yô, se kange nen ishima, se za nen hemen u lun a ieren i profeti Habaku kpa lu a mi la. A kaa ér: “Shin er kon u tur ua kpar ga, man er ma atam aa lu sha ikyon i wain ga, man atam a kon u olev aa lu ga; shin er ishule ia doo iyiagh ga, man iyôngo ia tim ken ityôr kera, man ibua kpaa ia kera lu ken atôr ga, nahan kpaa, mo me ember ken TER, me ember ken Aôndo u myom wam.” (Hab. 3:17, 18) Yô, ken inyom ne cii, se gbidyen nen kwar sha averen a ase, nahan kwagh ne a mgbegha se u dondon kwaghwan u ken ivur i sha inyom i 2015, u a kaa ér: ‘Wuese nen Yehova, gadia A doo’ la.—Ps. 106:1.