Mbacivir Aôndo mbagenev, mba ve lu kwav yô, ôr imbakwagh ne. Nahan kpa, ve lan er apostoli Paulu a we Mbakristu cii kwagh ér ve vôso nom shin kwase “ken Ter tseegh” la ga, man doo u vea dondo kwaghwan ne. (1 Kor. 7:39) Kpa er nan ve ka ve ôr imbakwagh la nahana?

Alaghga mba ka ve ôr mkaanem mara, vea nenge ér anmgbianev mba kasev mbalun kwav hemba ngeen a anmgbianev mba nomso mbalun kwav. Ken ityar igen kpishi, kape kwagh a lu je la. Ikyav i tesen yô, ken atô u Mbashiada 100 mbalun kwav ken tar u Korea, anmgbianev mba kasev ka ve lu ker 57, nomso di ve lu 43. Shi ken atô u Mbashiada 100 mbalun kwav ken tar u Colombia, anmgbianev mba kasev ka ve lu ker 66, nomso di ve lu 34.

Ken ityar igen yô, alaghga mbamaren mba ve lu Mbashiada mba Yehova ga la vea wa mba ve ve u vôson wan ve u kwase la kem keeng. Nahan, alaghga anmgbianev mba nomso mbagenev vea fatyô u za kemen kwase ga. Mbamtaver mban vea na yô, alaghga anmgbian u kwase nana nenge ér, ka kwagh u ican kpishi u eren nom “ken Ter tseegh.” Nahan alaghga nana pine ér, “Ka a inja u mo henen mer me fatyô u zuan a nom, u nan civir Yehova vea mo imôngo kpa? *

Aluer u hen imbakwagh la ken ishima you yô, fa wer Yehova fa zayol wou la. Sha mimi yô, a fa er i lu u ken ishima yô.—2 Kron. 6:29, 30.

Nahan cii kpa, Yehova ôr ken Mkaanem nam ér, kwase a er nom ken Ter tseegh. Sha ci u nyi? Sha ci u a fa kwagh u a doo sha ci u ior nav yô. A soo ér una kura ior nav sha ikyev i mnyoon u or ka nana dondo gbenda u bo ve nan tagher a mi la tseegh ga, kpa shi a soo ér i saan ve iyol kpaa. Sha ayange a Nehemia la, Mbayuda kpishi lu eren kasev ken akuraior a a civir Yehova ga yô, nahan Nehemia tese ve ikyav i bo i Solomon la. Er Solomon “doo Aôndo ishima kpaa, . . kasev mba akuraior agen na un a er kwaghbo.” (Neh. 13:23-26) Nahan, sha ci u mkpeyol u mbacivir Aôndo yô, a kaa a vese ér se vôson mba ve civir Aôndo sha mimi la tseegh. (Ps. 19:7-10; Yes. 48:17, 18) Mbakristu mba mimi mba a iwuese kpishi, er Aôndo a lu nengen sha a ve sha dooshima yô, nahan ka ve dondo kwagh u a kaa ér ve er la. Nahan, ka sea ungwan imo i Yehova ser ngu Tor wase yô, se lumun ser ngu a ian i tesen se kwagh u se er yô.—Anz. 1:5.

Mayange u soo wer, i “de zough [ou] ken mzough u kpeegh sha igbur i môm” a or u nana fatyô u paven we a Aôndo la ga. (2 Kor. 6:14) Mbakristu nyian kpishi mba dondon kwaghwan u Aôndo u a lu mkor hen a ve ne, nahan ve mase kaven er ve tsough u zan sha gbenda u injaa yô. Kpa mbagenev yô, tsua u eren nahan ga.

Anmgbian u kwase ugen ken tar u Australia, u i yer un ér Maggy * yô, pase kwagh u yange er un, shighe u or u civir Aôndo ga ugen hii u sôôr un yô, ér: “Yange m bunde mbamkombo kpishi, sha u me lu vea na yô. Mlu wam vea Yehova kera doo ga.” Anmgbian u kwase ugen ken tar u India, iti na ér Ratana, yange soo kwagh u wannomso ugen ken klase na, u hii Bibilo i henen yô. Nahan kpa, shighe kar yô, wannomso ne kpa tese er awashima na lu u sôôr un yô. Ratana maa undu mimi za nyôr adua ugen sha er una vôso wan la yô.

Ikyav igen ka i sha kwagh u anmgbian u kwase Ndenguè, ken tar u Cameroon. Yange er nom sha anyom 19. Ishiôr na tôndo zwa a na ér, una na un ian i zan kwaghaôndo u a soo yô. Kpa mba eren ivese ukasua uhar mba kar yô, nom na yange un mbamkombo mba zan. A kaa ér: “Yange i huan mo shi m vaan hanma shighe cii. Maa m mase kaven er uma wam kera lu zan sha hwange ga yô. Hanma shighe m shi vaan afanyô.”

Jighilii yô, ka noov mba civir Aôndo ga cii, ve ne kasev vev ican shi ve norom ikyaa ga. Aluer u ya ican sha ikyev i nom u nan fe Aôndo ga je kpa, kwagh ne una bende a mlu wou a Ter wase u Sha, u lun a dooshima la nena? A lu u ken ishima nena shighe u ú va kav wer u dondo kwaghwan u Yehova u a lu sha ci u mkpeyol wou la ga laa? U hemban cii je yô, a lu Yehova ken ishima nena sha kwagh u ú tsough u eren laa?—Anz. 1:33.

Anmgbianev mba nomso man mba kasev tar sha won cii, vea fatyô u eren shiada ér, u eren nom “ken Ter tseegh” la, hemba kan a inja. Mbakristu mba ve lu kwav mbara kange ishima ér vea na i saan Aôndo iyol sha u keren nom u injaa ken mba ve civir un la tseegh. Yange ior mba anmgbian u kwase u lun kwav ugen ken tar u Japan, iti na ér Michiko, nôngo ér a vôso or u civir Yehova ga. Dugh mkighir u i lu kighir un ne sha yô, a gema a nenge azende a na man mba lu kôôsôô a ve ga yô, lu zuan a noov ken tiônnongo. A shi a kaa ér: “Yange m shi kaan ken ishima yam mer, er Yehova a lu “Aôndo u sar sar, NW” yô, saa kwase a vôso nom ve a saan nan iyol ga. Shi m na jighjigh mer ne se akaa a sar se la. Nahan aluer sea soo u eren nom, kpa se mba a zua a mi ga je kpa, hemba doon u se lu kwav hen shighe la.” (1 Tim. 1:11) Shighe kar yô, Michiko va vôso anmgbian u fankwagh ugen, nahan saan un iyol er yange wa ishima yô.

Anmgbianev mba nomso mbagenev kpa kegh, sha er vea zua a kwase u injaa yô. Anmgbian Bill, u a lu ken tar u Australia la, ngu môm ken ve. A kaa ér, ashighe agen yange kasev mba ken tar ve doo un ishima. Nahan kpa, a palegh u lun a ve kôôsôô. Sha ci nyi? Yange soo u hiin ikyar i ia na una hingir u za lun ken “mzough u kpeegh sha igbur i môm” a or nan ne jighjigh ga la ga. Ken anyom a karen la, a nenge a anmgbianev mba kasev kpuaa mba soo kwagh ve yô,  kpa ve lumun un ga. Bill yange kegh kuma anyom 30 cii ve va mase eren anmgbian u kwase u mlu ve zua la ye. Bill kaa ér: “M ngu a afanyô a vaan ga.” A pase wener: “Mnenge mer ka iveren je Aôndo a nem ye, sha ci u mo vea kwase wam se mba dugh kwaghpasen imôngo shi henen kwagh imôngo shi civir Aôndo imôngo. Ka i saan mo iyol u fan azende a kwase wam shi teman imôngo vea ve sha ci u ve cii mba civir Yehova vea vese imôngo. Akaawan a Bibilo la nga a wase se u sôron ivese yase.”

U fatyô u eren nyi, shighe u u gem akaa cii u we sha ikyev i Yehova laa? Kwagh u hiihii yô, hen er i hii ve u lu kwav her la. Aluer u nenge wer, ityôkyaa i vesen i i ne ve u u lu dondon kwaghwan u Bibilo u a kaa ér se er nom “ken Ter tseegh” la yô, se wuese we er u lu dondon tindi u Aôndo la yô. Shi fa wer saan Yehova iyol a we kpishi er u kange ishima wer u dondo kwaghwan na yô. (1 Sam. 15:22; Anz. 27:11) Za hemen u ‘pasen Aôndo ishima you’ ken msen. (Ps. 62:8) Er u lu zamber a Yehova nduuruu ken msen la, mbamsen ou vea hemba lun a inja cii. Ikyaryan you vea Yehova ia lu taver ayange ayange, er u lu nôngon sha afatyô wou cii u palegh imeen man asaren a bo la. U fatyô u lun a vangertiôr wer Yehova fa asaren man mbamgbe ou sha ci u u doo un ishima. Kwagh gba un sha kwagh wou kua mbaawashima ou kpaa. Aôndo tôndo zwa a kwase môm ér una na nan nom ga. Kpa aluer ka nom a sar u yô, Yehova hemba fan gbenda u una kure isharen you la yô.—Ps. 145:16; Mat. 6:32.

Ashighe agen a lu u ken ishima er orpasalmi Davidi nahan. Yange kaa ér: “Ungwam fefa je, TERE; kwagh gba hemban jijingi wam ve! De yeren mo ishigh Yough ga.” (Ps. 143:5-7, 10) Sha ashighe la nahan, na Ter u ú Sha la ian a tese u kwagh u a soo sha ci u wou la. U fatyô u eren kwagh ne sha u tôôn shighe ôron Mkaanem nam shi gbidyen kwar sha mi. Nahan u kav atindi a na, shi u nenge er yange a wase ior nav sha ayange a tsuaa la yô. Aluer u ngu keghen ato a na yô, u seer lun a vangertiôr u zan hemen u ungwan imo na.

Ka nyi igen kpa ia na a saan we iyol shi u uve ityough eren akaa agen ken anyom a u lu kwav laa? U fatyô u nôngon seer taver ikyar you vea Yehova shi lun a iti i dedoo. Shi u fatyô u henen u nan mbagenev kwagh shi eren tom kpoghuloo shi eren kwagh vea mbagenev ken bem, shi civir Yehova sha mimi. Ka aeren a i gbe hange hange u or a lu a mi ken ivese je la. (Gen. 24:16-21; Rutu 1:16, 17; 2:6, 7, 11; Anz. 31:10-27) Vande keren Tartor u Aôndo sha u eren tom u pasen kwagh la, man ityom i Mbakristu igen kpoghuloo. Kwagh ne una kura u. Bill u se vande teren kwagh na la ôr kwagh u anyom a un lu keren kwase u vôson la, ér: “Shighe kar ngôôr ga! M tôô shighe shon m er Yehova tom a mi sha u eren pania.”

Shi mimi yô, ka a inja u eren nom “ken Ter tseegh” her. Aluer u dondo kwaghwan la yô, una wase u ú nan Yehova icivir shi zuan a mkom u tsôron. Bibilo kaa ér: “Saan or u nan cie TER la iyol, man atindi a Na a doo nan ishima tsung la. Mngee u akaa man inyaregh ki kpishigh vea lu hen ya u nan; perapera u nan kpaa una lu gbem sha won je.” (Ps. 112:1, 3) Yô, kange ishima wer, u dondo kwaghwan u Aôndo u a kaa ér se vôso nom “ken Ter tseegh” la.