Ka Kwaghbo U Yilan Aôndo Sha Itii?

INGER iti i Aôndo ken Ruamabera u ken zwa Heberu, u ior kpishi ve yer ér “Ikyuryan i Tse” la zurum kwa 7,000 sha asangaabaacaa a ken zwa Heberu ne ‏) יהוהka i ôr a ken uwegh ku iyan i va due ken imese(‏.‏ Inja na yô,‏ i nger iti i Aôndo sha asember anyiin a ken zwa Heberu ér Yohdh man He man Waw man He; ijô kpishi gema asember ne ér YHWH.

Kpa shighe kar yô, Mbayuda hii u henen ér doo u yilan Aôndo sha iti ga; mhen ne due ica i gba hegen. Sha nahan yô, ve de u yilan i, shi ken kwaghngeren ve kpa ve gema ngeren asember agen sha ityough ki iti i Aôndo. Nahan kpa, mbageman Bibilo mbagenev gema iti la ér “Yahweh,” shin “Yehova.” Môm ken Ubibilo mba i gem iti ne nahan yô, ka Bibilo i Mbafada i i yer ér Jerusalem Bible la. Bibilo ne ôr hen ivur i Mose yange pine Aôndo kwagh u una ôr a Mbaiserael zum u vea pine un or u nan tindi un hen a ve la, ér: “Kaa Mbaiserael nahan wer: ‘Yahweh, Aôndo u uter enev, Aôndo u Aberaham man Aôndo u Isaka man Aôndo u Yakob, tindim hen a ven.’ Ingin ka iti Yam gbem sha won je ne; ka sha i je á umbur Mo sha ikyov ikyov ye.”—Ekesodu 3:15.

Zum u Yesu lu eren msen yô, a ôr kwagh u iti i Aôndo ér: “M pase ve iti You; Me shi Me pase ve i kpaa.” Shi ken msen u Ter Wase u ior ve fe un wuee la kpa Yesu kaa ér: “Ter wase u Sha, i̱ tsegha iti You.”—Yohane 17:26; Mateu 6:9, JB.

Alaghga a kpiligh we iyol a kwagh u Pope Benedict u sha Puetaratar la a nger sha kwagh u iti i Aôndo yô. A nger ken takerada u a sember gberen, u lu a itinekwagh ér, Jesus of Nazareth la ér: “Kwagh u Mbaiserael . . . yange ve vendan u yilan iti i Aôndo a ne iyol na, i i nger ér YHWH ne ka sha mi, sha er a laha i̱ sha gbenda u i lahan ati a mbaaôndo mba atôatyev nahan la ga yô. Nahan mbageman Bibilo mba ve nger iti i Aôndo ken Ubibilo vev nyian, inja er ka icighan iti ga la er shami ga, gadia Mbaiserael yô nenge ér or fa kwagh u iti ne ga shi a fatyô u gban yilan i ga.”

We u hen nena? Ka kwaghbo u yilan Aôndo sha itii? Aluer Yehova kaa ér: “Ingin ka iti Yam gbem sha won je ne, ka sha i je á umbur Mo sha ikyov ikyov” yô, or ngu u nana venda kwagh nee?

[Picture on page 30]

Yesu yange ter iti i Aôndo ken msen