Эсасы материала гечиң

Мазмунына гечиң

 АРХИВИМИЗДЕН

«Эврика драмасы» көп адамлара хакыкаты билмәге көмек этди

«Эврика драмасы» көп адамлара хакыкаты билмәге көмек этди

XIX АСЫРДА АБШ-ның Калифорния штатында көп адамлар алтын гөзлейән дөврүнде бир шахтачы алтын газнасыны тапяр. Шонда ол: «Эврика!» дийип гыгырандыр. Бу сөз «Мен оны тапдым!» диймеги аңладяр. Чарлз Тейз Расселл ве Мукаддес Язгылары өвренйәнлер хас гымматлы зады — Мукаддес Язгылардакы хакыкаты тапдылар. Олар шол хакыкаты башга адамлара-да етирмек ислейәрдилер.

1914-нҗи йылың томус айларындан башлап, улы шәхерлерде миллионларча адамлар 8 сагатлык «Ярадылыш фотодрамасыны» гөрмек үчин үйшйәрдилер. Бу «Фотодраманы» Мукаддес Язгылары өвренйәнлериң халкара җемгыети чыкарыпды. «Фотодрама» хайран галдырыҗы кинокадрлар ве реңкли слайдлар аркалы гөркезилйәрди. Онда тәсин дүшүндирилиш берлип, якымлы классыкы саз чалынярды. Томашачылар Мукаддес Язгылара эсасланан нутугы диңләп, адамзадың ярадылышындан башлап, Иса Месихиң Мүңйыллык хөкүмдарлыгының ахырына ченли болҗак затлары гөрйәрдилер (Ылх. 20:4) *.

Эмма кичи шәхерлерде ве обаларда яшаян адамлара-да «Фотодрама» гөркезилдимикә? Элбетде, хакыката сувсан адамларың хич бири гөзден салынмады. 1914-нҗи йылың август айында Мукаддес Язгылары өвренйәнлериң халкара җемгыети «Фотодраманың» кинокадрсыз гысгалдылан гөрнүшини чыкарды. Оңа «Эврика драмасы» дийилйәрди. Онуң үч гөрнүши барды ве ол бирнәче диле терҗиме эдилди. «Эврика X» гөрнүшинде драмадакы дүшүндирилиши ве сазы аудио язгылар аркалы диңләп болярды. «Эврика Y» гөрнүшинде болса, диңе бир аудио язгылар дәл, эйсем, овадан реңкли слайдлар хем барды. «Машгала үчин эврика драмасы» өйде диңлемек үчин ниетленипди. Онда драмадакы дүшүндирилиши хем-де Худайы васп эдйән айдымлары диңләп болярды. Патефоны ве проекторы гурамадан арзан бахадан сатын алып болярды.

Реңкли слайдлар проектор аркалы гөркезилйәрди

Мукаддес Язгылары өвренйәнлер «Эврика драмасы» аркалы хош хабары оба ерлерине ве тәзе территориялара-да етирип билйәрдилер. Мунуң үчин олар кинопроекторы ве улы экраны алып гитмейәрдилер. «Эврика X» гөрнүшини гиҗе-гүндиз диңләп болярды. «Эврика Y» гөрнүшиниң слайдлы проекторыны ток болмаса-да, карбидли чыра аркалы ишледип болярды. Финляндияның филиалының хасабатында: «Биз бу суратлары әхли ерде диен ялы гөркезип билйәрис» дийлипди. Бу, хакыкатданам, шейледи!

Мукаддес Язгылары өвренйәнлер «Эврика драмасыны» гөркезмек үчин көпленч улы театрлары кирейине алман, угуртапыҗылык билен мугт ерлери гөзлейәрдилер. Олар бу драманы мекдеплерде,  казыет җайларында, демир ёл дуралгаларында, хусусы җайларың мыхман отагларында гөркезйәрдилер. Көпленч болса, дашарда амбарың өңүне улы ак матаны тутуп, «экранда» гөркезйәрдилер. Энтони Хамбук шейле диййәр: «Дайханлар адамларың „Драманы“ гөрүп билмеги үчин, мивели бакҗаларында бирнәче агач бөлеклерини гоюп, отурар ялы ер тайярлаярдылар». Шол «Эврика» топары эсбапларыны, гош-голамларыны, чадырларыны ве нахар тайярламак үчин герекли затларыны пайтунлара йүкләп әкидйәрдилер.

«Эврика драмасыны» кәбир ерлерде санлыҗа адам, кәбир ерлерде болса йүзлерче адам гөрйәрди. АБШ-ның 150 илаты болан бир шәхеринде мекдебе «Эврика драмасыны» гөрмәге 400 адам гелди. Башга ерлерде болса, кәбир адамлар драманы гөрмек үчин 8 км ёл йөрәп гелдилер. Швецияда Шарлотта Альбергиң кичиҗик өйүне гоңшулары йыгнанышып, «Эврика драмасының» сес язгыларыны диңледилер. Бу олара гүйчли тәсир этди. Австрияның четинде ерлешйән шахтачыларың шәхеринде болса, «Эврика драмасыны» гөрмәге такмынан 1500 адам гелди. «Гаравул диңиниң» хасабатында шейле дийлипди: «Ёкары окув җайларының ве хүнәрмент мекдеплериниң профессорларыдыр талыплары бизиң суратларымыза хем-де аҗайып сес язгыларымыза дийсең хайран галдылар». Хатда кинотеатрлар бар ерлерде-де «Эврика драмасы» мешхурды.

ХАКЫКАТ ТОХУМЫ ӨСЙӘР

Мукаддес Язгылары өвренйәнлер нутукчы доганлары башга ерлере иберип, тәзе топарлары дөредйәрдилер. Нутук билен чыкыш эдйән доганлар «Эврика драмасыны» эсасы гурал хөкмүнде уланярдылар. «Эврика драмасының» нәче гезек гөркезилендиги анык белли дәл. «Драманың» көпүси ызыгидер гөркезилйәрди. Эмма 1915-нҗи йылда 86 саны «Драма» топарының бары-ёгы 14 санысы ызыгидерли хасабат берйәрди. Хасабатларың чәклидигине гарамаздан, йылың ахырында «Драманы» 1 миллиондан говрак адамың гөрендиги айдың болды. 30 мүңе голай томашачы Мукаддес Язгылара эсасланан эдебиятлары бермеги хайыш этдилер.

«Эврика драмасы» тарыхда өчмеҗек ыз галдырмаса-да, оны Австралиядан Аргентина, Гүнорта Африкадан Британ адаларына, Хиндистандан Кариб адаларына ченли миллионларча адамлар гөрдүлер. Оларың көпүси гызылдан гымматлы Мукаддес Язгылардакы хакыкаты тапып: «Эврика!» диендирлер.

^ абзац 4 2014-нҗи йылың 15-нҗи февралында чыкан «Гаравул диңи» журналындакы «„Ярадылыш фотодрамасына“ 100 йыл болды!» диен макала середиң (сах. 30—32).