1. Perişde bizi näme etmäge çagyrýar?

 AÝDALY, perişde size hoş habar aýdýar. Siz ony diňlärsiňizmi? Şu günler Hudaýyň perişdesi «her millete, her taýpa, her dile we her halka» wajyp habary yglan edýär. Ol nähili habar? Perişde: «Hudaýdan gorkuň, ony şöhratlandyryň... Ýeri-gögi, deňzi we çeşmeleri Ýaradana sežde ediň!» diýýär (Ylh. 14:6, 7). Ýehowa ýeri-gögi we älem-jahany ýaradan hak Alla. Şonuň üçin biz diňe oňa sežde etmeli. Biz hak Hudaýa uly ruhy ybadathanasynda sežde etmäge mümkinçilik berendigine örän minnetdar!

2. Ýehowanyň ruhy ybadathanasy nämäni aňladýar? (« Ruhy ybadathana nämäni aňlatmaýar?» diýen çarçuwa serediň).

² Ruhy ybadathana nämäni aňladýar? Ol göni manydaky beýik binany aňlatmaýar. Ruhy ybadathana — Isa Mesihiň töleg gurbany arkaly ýaramly sežde etmek üçin Ýehowanyň ýola goýan çäresi. Ruhy ybadathana baradaky jikme-jiklikleri nireden tapyp bileris? Bu barada Pawlus resul I asyrda Ýahudada ýaşan ýewreý mesihçilerine ýazan hatynda giňişleýin düşündirýär b.

3, 4. Pawlus ýewreý mesihçilere näme üçin hat ýazdy?

³ Pawlus resul Ýahudada ýaşaýan ýewreý mesihçilere näme üçin hat ýazdy? Munuň iki sebäbi bar: birinjiden, ol imandaşlaryny ruhlandyrmak isledi. Ýahudada ýaşaýan mesihçiler öň ýehudy dinine uýýardy. Indi bolsa olaryň  ne owadan ybadathanasy, ne ruhanysy, ne-de gurbanlyk ojagy bardy. Şol sebäpli ýehudy dini ýolbaşçylary olaryň üstünden gülýärdi. Belki-de, olar Isa Mesihiň şägirdi bolandygy üçin ruhdan düşendir, imany gowşandyr (Ýew. 2:1; 3:12, 14). Hatda käbirleri öňki dinine dolanmak hakda pikir hem edendir.

⁴ Ikinjiden, Pawlus ýewreý mesihçilere täze we çuň hakykatlary öwrenmeýändikleri üçin käýedi. Pawlus olara: «Size agyr nahar däl-de, süýt bermeli» diýdi (Ýew. 5:11—14). Pawlus näme üçin olara käýedi? Sebäbi olaryň käbiri Musanyň kanunyna berk eýerýärdi. Pawlus ýewreý mesihçilere Musanyň kanuny esasynda berlen gurbanlyklaryň günäleri doly ýuwmaýandygyny we şonuň üçin kanunyň «ýatyrylandygyny» düşündirdi. Soňra Pawlus olara käbir wajyp hakykaty gürrüň berdi. Pawlus olara Isa Mesihiň töleg gurbanyna esaslanan «ajaýyp umydynyň» bardygyny we şol umyt arkaly «Hudaýa ýakynlaşyp» bolýandygyny ýatlatdy (Ýew. 7:18, 19).

5. Ýewreýler kitabynda näme hakda ýazylan we ony näme üçin bilmeli?

⁵ Pawlus ýewreý mesihçileriň edýän seždesiniň Musanyň kanunyna görä edilýän seždeden has dogrudygyny düşündirdi. Musanyň kanuny «gelejekde boljak zatlaryň kölegesidi, emma kölegäni döredýän Mesihdi» (Kol. 2:17). Kölege bir zadyň ýere düşýän saýasyny we şekilini görkezýär. Edil şonuň ýaly, Musanyň kanuny mesihçileriň edýän seždesiniň kölegesidi. Biz Ýehowanyň sežde etmek bilen bagly goýan çäresine düşünmeli. Şonda günämiz ýuwulýar we Ýehowa ýaramly sežde edip bileris. Geliň, Ýewreýler kitabynda ýazylan «kölege» (ýehudylaryň seždesi) bilen «kölegäni döredýän Mesih» (mesihçileriň seždesi) hakda gürrüň edeliň. Şonda biz ruhy ybadathanada Ýehowa Atamyza arassa sežde ederis.

6. Mukaddes çadyr hakda gürrüň beriň.

⁶ Ýehudylaryň seždesi. Pawlus resul ýewreý mesihçilere b. e. öň 1512-nji ýylda Musa pygamberiň guran çadyry hakda gürrüň berýär («Ýehudylaryň seždesi —  Mesihçileriň seždesi» diýen çarçuwa serediň). Çadyr matadandy. Ysraýyllar çölde göçüp-gonup ýörenlerinde, çadyry söküp ýanlary bilen äkiderdiler. Olar 500 ýyla golaý çadyrda Ýehowa sežde etdiler. Soňra Iýerusalimde ybadathana gurdular (2 Mus. 25:8, 9; 4 Mus. 9:22). Çadyra «ýygnak çadyry» hem diýilýärdi. Ol ýerde ysraýyllar Hudaýa sežde edýärdi we mal gurbanlyklaryny berýärdi (2 Mus. 29:43—46). Emma çadyr mesihçileriň etjek arassa seždesiniň nusgasydy.

7. Ruhy ybadathana haçan dikeldildi?

⁷ Mesihçileriň seždesi. Gadymy döwürdäki çadyr «gökdäki zatlaryň... kölegesidi» we Ýehowanyň uly ruhy ybadathanasyny aňladýardy. Pawlus resul: «Çadyr häzirki bolýan zatlaryň nusgasy» diýdi (Ýew. 8:5; 9:9). Pawlus ýewreýlere hat ýazanda ruhy ybadathana eýýäm dikeldilipdi. Ruhy ybadathana b. e. 29-njy ýylynda Isa Mesih suwa çümdürilip, Hudaýyň mukaddes ruh bilen saýlananda we «beýik baş ruhany» bolup gulluk edip başlanda dikeldildi c (Ýew. 4:14; Res. 10:37, 38).

8, 9. Ysraýylyň baş ruhanylary bilen beýik baş ruhany Isa Mesihiň arasynda nähili tapawut bar? (Ýewreýler 7:23—27).

⁸ Ýehudylaryň seždesi. Baş ruhany halk bilen Hudaýyň arasyndaky araçydy we ysraýyl halkynyň adyndan Hudaýa dileg edýärdi. Ilkinji ýygnak çadyryna Ýehowanyň özi Haruny baş ruhany edip belledi. Pawlus resul şeýle diýdi: «Ruhanylar ölýändigi sebäpli gullugyny dowam edip bilmeýärdiler. Şonuň üçin olaryň ýerine başga ruhanylar bellenýärdi» d (Ýewreýler 7:23—27-nji aýatlary okaň). Ruhanylar bikämil bolandygy sebäpli öz günäleri üçin hem gurbanlyk berýärdi. Hawa, Ysraýylyň baş ruhanylary bilen beýik baş ruhany Isa Mesihiň arasynda ýer bilen gök ýaly tapawut bar.

⁹ Mesihçileriň seždesi. Biziň baş ruhanymyz Isa Mesih «adam eli bilen däl-de, Ýehowanyň guran hakyky çadyrynda» gulluk edýär (Ýew. 8:1, 2). Pawlus resul «Isanyň ebedi ýaşaýandygy üçin başga ruhany bellenmez» diýdi. Şeýle-de ol Isanyň «päkdigini, günäli adamlardan tapawutlanýandygyny» we ysraýylyň baş ruhanylary ýaly «öz günäsi üçin... gurban getirmeli» däldigini düşündirdi. Geliň, indi ysraýyllaryň gurbanlyk ojagy we gurbanlyklary bilen mesihçileriň seždesiniň arasyndaky tapawudy bileliň.

10. Gurbanlyk ojagynda berilýän gurbanlyklar nämäniň nusgasy?

¹⁰ Ýehudylaryň seždesi. Çadyryň öňünde mise gaplanan gurbanlyk ojagy bardy. Gurbanlyk ojagynda Ýehowa üçin mal gurbanlyklary berilýärdi (2 Mus. 27:1, 2; 40:29). Şol gurbanlyklar halkyň günäsini doly ýuwmaýardy (Ýew. 10:1—4). Gurbanlyk ojagynda her gün mal gurbanlygynyň berilmegi adamzady günäden doly azat etjek gurbanlygyň nusgasydy.

11. Isa pygamber haýsy gurbanlyk ojagynda janyny gurban etdi? (Ýewreýler 10:5—7, 10).

 ¹¹ Mesihçileriň seždesi. Isa pygamber Ýehowanyň özüni ýer ýüzüne näme üçin iberendigini bilýärdi. Ol bikämil adamlar üçin şirin janyny gurban etmelidi (Mat. 20:28). Şol sebäpli Isa Atasynyň islegini ýerine ýetirmek üçin suwa çümdürildi (Ýah. 6:38; Gal. 1:4). Ruhy ybadathananyň gurbanlyk ojagy Ýehowanyň «islegini» aňladýar. Ýehowa Oglunyň kämil janyny adamzat üçin gurban bermegini isleýärdi. Isa Mesih kämil «bedenini gurbanlyk hökmünde bir gezek hödürledi» we töleg gurbanyna iman edýän adamlaryň günäsini hemişelik ýuwdy (Ýewreýler 10:5—7, 10-njy aýatlary okaň). Geliň, mukaddes çadyryň içinde nämeleriň bardygyny bileliň.

12. Mukaddes otaga we iň mukaddes otaga kimler girip bilýärdi?

¹² Ýehudylaryň seždesi. Mukaddes çadyr bilen Iýerusalimdäki ybadathananyň içki gurluşy meňzeşdi. Olaryň ikisinde-de «mukaddes otag» we «iň mukaddes otag» bardy. Iki otagyň arasy keşdelenen tuty bilen bölünendi (Ýew. 9:2—5; 2 Mus. 26:31—33). Mukaddes otagyň içinde altyn şemdan, tütetgi ojagy we çörek goýulýan stol bardy. Mukaddes otaga bellenen ruhanylar borjuny ýerine ýetirmek üçin girýärdi (4 Mus. 3:3, 7, 10). Iň mukaddes otagda altyna  gaplanan äht sandygy bardy we ol Ýehowanyň huzuryny aňladýardy (2 Mus. 25:21, 22). Iň mukaddes otaga ýylda bir gezek, ýagny Günä geçilýän güni baş ruhany girip bilýärdi (3 Mus. 16:2, 17). Baş ruhany her ýyl öz günäsini we halkynyň günäsini ýuwmak üçin iň mukaddes otaga gurban berlen malyň gany bilen girýärdi. Ençeme ýyl geçensoň Ýehowa mukaddes ruhy arkaly şu zatlaryň manysyny düşündirdi (Ýew. 9:6—8) e.

13. Ruhy ybadathananyň mukaddes otagy we iň mukaddes otagy nämäni aňladýar?

¹³ Mesihçileriň seždesi. Ýehowa Hudaý Isa Mesihiň şägirtleriniň arasyndan 144 000 adamy mukaddes ruhy bilen gökdäki ýaşaýyş üçin saýlady. Olar gökde Isa bilen ruhany bolup höküm sürer (Ylh. 1:6; 14:1). Ruhy ybadathananyň mukaddes otagy Hudaýyň perzentleri hökmünde kabul edilen saýlanan mesihçileri aňladýar. Häzir olaryň az sanlysy ýer ýüzünde ýaşaýar (Rim. 8:15—17). Iň mukaddes otag Ýehowanyň gökdäki huzuryny aňladýar. «Tuty» bolsa Isa Mesihiň adamzat üçin gurban eden kämil bedenini aňladýar. Isa şirin janyny adamzat üçin gurban berende, göçme manydaky tuty ikä bölündi. Şeýlelikde, Isa Mesih göge galýar we iň mukaddes otagda uly baş ruhany bolup gulluk edip başlaýar. Mundan başga-da, saýlanan mesihçiler üçin hem iň mukaddes otaga girmäge ýol açyldy, emma olar ilki bilen ýerdäki ömrüni tamamlamaly (Ýew. 10:19, 20; 1 Kor. 15:50). Hawa, Isa Mesih ruhy ybadathananyň iň mukaddes otagyna girdi. Indi saýlanan mesihçiler hem şol otaga girip başladylar.

14. Ýehowanyň ruhy ybadathanasyna näme üçin Iýerusalimde ynsan eli bilen gurlan ybadathanadan has gowy diýse bolar? (Ýewreýler 9:12, 24—26).

¹⁴ Ýehowanyň emri bilen Isa pygamber şirin janyny gurban etdi we ölümden direlensoň gökde uly baş ruhany bolup gulluk edip başlady. Ýehowanyň arassa sežde etmek üçin ýola goýan şu çäresi ýehudylaryň seždesinden has gowudyr. Ysraýyllaryň baş ruhanysy «ynsan eli bilen ýasalan iň mukaddes otaga» gurban berlen malyň gany bilen girýärdi. Emma Isa «göge girdi», ol älem-jahandaky iň mukaddes ýere, ýagny «Hudaýyň huzuryna bardy». Ol adamlar üçin töleg töledi we şirin janynyň bahasyny Hudaýa hödürledi (Ýewreýler 9:12, 24—26-njy aýatlary okaň). Isa janyny bir gezekde hemişelik gurban etdi we adamlaryň ähli günäsini ýuwdy. Geliň, indi gökde ýa-da ýerde ýaşamaga umyt edýän adamlaryň Ýehowanyň ruhy ybadathanasynda sežde edip biljekdikleri hakda gürrüň edeliň.

15. Çadyryň howlusynda kimler gulluk edýär?

¹⁵ Ýehudylaryň seždesi. Çadyryň howlusynyň daşyna zygyr matadan perde tutulandy. Ol ýerde ruhanylar borjuny ýerine ýetirýärdi. Howluda gurbanlyk ojagy we içi suwly legen bardy. Ruhanylar borjuna başlamazdan öň legendäki suwa ýuwunýardylar (2 Mus. 30:17—20; 40:6—8). Emma Iýerusalimde gurlan ybadathanada içki we daşky howly bardy. Daşky howluda ruhany bolmadyk adamlar Hudaýa sežde edýärdi.

16. Ruhy ybadathananyň içki we daşky howlusynda kimler gulluk edýär?

 ¹⁶ Mesihçileriň seždesi. Saýlanan mesihçiler Isa Mesih bilen gökde ruhanylar bolup höküm sürmezden öňürti ýer ýüzünde ruhy ybadathananyň içki howlusynda gulluk edýärler. Ruhy ybadathanadaky suwly legen nämäni aňladýar? Ol saýlanan mesihçileriň we «uly märekäniň» ahlak hem-de ruhy taýdan arassa bolmalydygyny aňladýar. Saýlanan mesihçileri goldaýan «uly märeke» Ýehowa nirede sežde edýär? Ýahýa resul olaryň «tagtyň... öňünde» durandygyny gördi. Diýmek, olar ruhy ybadathananyň daşky howlusynda «gije-gündiz mukaddes gullugy berjaý edýärler» (Ylh. 7:9, 13—15). Hawa, biz Ýehowa Atamyza ruhy ybadathanada arassa sežde etmek üçin beren ornuna örän minnetdar!

17. Biz Ýehowa nähili gurbanlyk berip bilýäris?

¹⁷ Biziň şu günler Ýehowa «öwgi gurbanlaryny» bermäge mümkinçiligimiz bar. Biz Hudaýyň Patyşalyk işleriniň ilerlemegi üçin wagtymyzy, güýjümizi we serişdämizi sarp edýäris. Pawlus resul ýewreý mesihçilere: «Hudaýa elmydama öwgi gurbanlaryny bereliň, ýagny onuň adyny hemmelere dilimiz bilen wagyz edeliň» diýip maslahat berdi (Ýew. 13:15). Ýehowa iň gowy zadyňy berip sežde etmek biziň üçin uly hormat!

18. Ýewreýler 10:22—25-nji aýatlara görä, biz näme etmeli we nämäni unutmaly däl?

¹⁸ Ýewreýler 10:22—25-nji aýatlary okaň. Pawlus resul Ýewreýlere ýazan hatynyň soňunda Hudaýa edýän seždämiziň dürli görnüşlerini agzaýar we olara sowuk-sala seretmezligi maslahat berýär. Meselem, ol Ýehowa doga etmegiň, gelejege bolan umydymyz hakda wagyz etmegiň we Ýehowanyň «gününiň golaýlaşýandygyny görüp, biri-birimizi has-da ruhlandyrmak» üçin ýygnak duşuşyklaryna barmagyň wajypdygyny ýazdy. Ylham kitabynyň soňky baplarynda perişde iki gezek: «Hudaýa sežde et!» diýdi (Ylh. 19:10; 22:9). Geliň, Ýehowanyň uly ruhy ybadathanasy baradaky hakykatlary hiç haçan unutmalyň we Beýik Hudaýymyza sežde etmekligi uly hormat saýalyň!