Hui ki mea i loto

Hui ki lihi o mea i loto

Filēmū ma te Fiafia—E Fofou ki ei ia Tagata Uma

Filēmū ma te Fiafia—E Fofou ki ei ia Tagata Uma

Ko he kāiga e ola fiafia ko he manakoga māhani tēnā o tagata uma

1-4. Ko ni ā ni auala nae taumafai nā tino ke maua ai te fīlēmū ma te fiafia? Ni ā nā ikuga?

 KO AI E hē fofou ke ola fiafia? Ko ai e hē fofou ke ola mālōlō lelei ma ola mataloa? Ko ai e hē fakamoemoe ke kikila atu ki te fīlēmū ma te haogalēmū? Ko nā manakoga mahani iēnei o nā tino uma. E fakanoanoa ai, e mamao kehe te olaga mai o tatou fakamoemoega. Kua tumu nei te lalolagi i nā puapuagā. I te lalolagi nei e tutupu pea nā mala, fakalavelave, taua, tauale pipihi, te holitulafono, ma nā faiga hē tonu. E maua vēhea te fīlēmū ma te fiafia?

2 Ko iētahi e lea mai e fai mea aogā ma tonu, e maua te fiafia i nā tupe ma nā koloa. I he latou lagona ko te tupe ko he puipuiga hili; e mafai ke ola lelei ai, e hē toe popole ki ni meakai ma ni fale. E tonu, ko te tupe e kaumai ai te puipuiga ma e aogā iētahi itu. Kae e moni e mafai ke kavea nā koloa ma mea e tāua o te olaga? Pe mafai ke kavea nā tupe ma he puipuiga tumau? Pe e mafai oi fakalagolago ki nā mea fakatetino ke maua ai te haogalēmū? Kua hē manuia nā pihinihi, kua gagalo nā tupe a iētahi, kua pakū te tamaokāiga, kua holitulafono, hāuāga, taua, ma puapuagā. Ko te lahiga o nā mea kino kua tutupu kua hē mafai ke fakamatala.

3 E hakili iētahi ni tūlaga ke takutakua ma te maualuluga ai. E lagona e ki latou kāfai kua takutakua, e e tokalahi ai nā tino e fakahili ma fiafia ake. Kae, e hē āfāina kāfai e manuia he tino, auā e tatau ke manatu vēia e vave huia nā tulaga ma mafai ke vave fakahēai tona tulaga. E pukupuku te vaitaimi e maua ai te fakamalie ma te takutakua. Kāfai kua oti he tino, kua galo atu foki ma te takutakua nae i a te ia.

4 Ko te tokalahiga e lagona vēia e pukupuku te olaga ma tahuihui nā faiga a nā tino, ma e hē tumau, e tatau ai ke hakili nā fakafiafiaga ma taumafai ke ola i he olaga e tumu i te fiafia. E moni e tatau ke maua he avanoa ke tafao ma fiafia ai. Pe mafai oi kaumai te fiafia ma te fakamalie tumau? Kāfai kua uma te fiafia o he tino, he ā lā tona lagona? Kāfai e uma nā fakafiafiaga ma ni kaiga lalahi, e mahani oi i ei ni lagona fakamalieloto i te taimi lava tēnā te fitā, hēai he uiga ma hē aogā o te olaga.

E mafai e te tupe oi kaumai te fīlēmū ma te fiafia?

5-7. (a) Aiheā e fakanoanoa ai nā tino e hakili he tulaga takutakua, nā koloa, nā fakafiafiaga, ma nā mea vēia? (e) Ni ā nā fehili e tatau ke māfaufau ki tatou ki ei kāfai ki tātou e fofou ki he olaga uigā?

5 E hē mafai ke maua te fiafia tumau ma te lotomalie mai te maukoloa, mai te takutakua, tāua, nā fakafiafiaga, ma nā pāti e hona piha. Aiheā? Auā ko ki latou e hakili te fiafia i nā faiga vēnā kua hehē to latou hini ma te auala kua mulimuli ki ei. E manatu fakapito ki latou ki nā mea e fofou ki ei, e vēnā koloa ma nā mea fakatetino. Ko te ikuga, e lagona e ki lātou te hē aogā ma te fiu, ma kua manakomia ai ke fakamalohi te latou itū fakateagaga. E hē maua he lotomalie moni.

6 Ko nā manulele ma nā manu e maua te lotomalie i nā mea fakatetino, nā meakai ma te moe. Kae, ko nā tino e hili atu nā manakoga, i lō nā mea tāua vēnā. Auā e heki tuku atu ki nā manu he lotofuatiaifo e vē ko ki tatou. E hē hāfia e nā manu nā mea fakateagaga e vē ko tagata. E hē manatu nā manu ki te fuafuaga o te olaga, kae fofou nā tino ke iloa te uiga o te olaga. Ke ola i he olaga fiafia moni, e tatau ke fakatino nā manakoga i o tatou loto ma mafaufau. Ko te fehili kua fehāgai ma ki tātou. E fakamalie vēhea nā manakoga?

7 Ke aogā o tatou olaga, e tatau ke iloa muamua te mafuaga kua ola ai ki tatou. I te fakahologa o nā tala fakaholopito, nae manatu vē nā tino nā mafaufauga: ‘Na ōmamai mai fea nā tino? He ā te fuafuaga o te olaga? E i ei he Pule Aliki o te vateatea? Kāfai e i ei, e manatu mai ia ki tagata uma? He ā tana fuafuaga mo ki tatou?’ E tāua lele nā fehili uma iēnei, kae ko ai e mafai oi foki mai ni tali hako? E mafai ke maua nā tali mai nā tāpuakiga? Ke kikila ki tatou ki ei.