Buwan-buwan, ganitong eksena ang napapaharap sa mga hukom sa South Korea. Sasabihin ng isang kabataang lalaki sa korte na tumatanggi siya dahil sa budhi, at anuman ang kaniyang kalagayan, sisentensiyahan siya ng hukom ng 18-buwang pagkabilanggo gaya ng inaasahan. Sinabi ni Judge Young-sik Kim tungkol sa hatol niya sa isang tumatanggi dahil sa budhi: “Hindi makapaniwala ang mga hukom na ‘hinahatulan nilang kriminal’ ang mga tumatanggi dahil sa budhi.” Dahil diyan, napaisip siya kung tama bang hatulan na mga kriminal ang mga tumatangging magsundalo dahil sa budhi.

Ayaw kilalanin ng South Korea ang karapatan na tumangging magsundalo dahil sa budhi at wala itong inilalaan na alternatibong serbisyong pansibilyan. Hindi maiwasan ng mga hukom sa South Korea ang paulit-ulit na problemang ito at obligado silang hatulan bilang mga kriminal ang mga tumatanggi dahil sa budhi. Alam din ng mga hukom na nagpasiya na ang UN Human Rights Committee sa ilang kaso—sangkot ang 501 kabataang lalaki—na nilalabag ng South Korea ang pangako nila na igalang ang mahahalagang karapatang pantao dahil sa pagdedemanda at pagpapakulong sa mga tumatanggi udyok ng budhi. Dahil diyan, parami nang paraming hukom ang nakokonsiyensiya habang ibinababa ang hatol na pagkabilanggo sa mga kabataang Kristiyano na tumatangging magsundalo dahil sa budhi.

Sa kasalukuyan, anim na hukom na sa district court ang nagpasa sa Constitutional Court ng South Korea ng mga kaso ng pagtanggi dahil sa budhi, kahit nagpasiya na ang Constitutional Court noon pang 2011 na ang batas tungkol sa serbisyo militar ay naaayon sa Konstitusyon. Ang pasiya ng mga hukom ay nagpapakita rin ng posibleng solusyon sa problema.

• Ideya ng pagpapakulong sa mga tumatangging makipagdigma dahil sa budhi

  “Ang pinakalayunin ng Konstitusyon sa pag-iingat sa kalayaan ng budhi bilang mahalagang karapatan ay para pangalagaan ang budhi ng bawat indibiduwal, na siyang saligan ng kanilang dignidad at halaga bilang tao. . . . Bagaman ang kanilang desisyon na tumangging magsundalo ay hindi kaayon ng karamihan, mahirap sabihin na ito ay katumbas ng seryosong krimen laban sa lipunan o sa bansa na karapat-dapat sa mahigpit na parusang kriminal.”—Judge Hye-won Lim, Suwon District Court, Pebrero 21, 2013, 2012Chogi2381.

  “Ang desisyon tungkol sa pakikipag-ugnayan sa iba . . . [at] pagsasaalang-alang sa ‘kahalagahan ng pag-iral ng tao’ ay malaking impluwensiya sa pagkatao ng isa. Kasama rin dito ang pasiya na huwag pagkaitan ang sinuman ng kaniyang buhay, kahit sa panahon ng digmaan. Kung ang mga [gumawa] ng gayong desisyon ay pipiliting magsundalo o humawak ng armas at parurusahan kapag tumanggi, pagkakait na rin ito sa kanilang karapatan at pagkakakilanlan. Tinatapakan nga nito ang dignidad ng tao.”—Judge Young-hoon Kang, Seoul North District Court, Enero 14, 2013, 2012Chogi1554.

• Ideyang nagpapahina raw sa pambansang seguridad ang pagkilala sa karapatang tumanggi dahil sa budhi

  “Walang matibay at espesipikong ebidensiya o impormasyon na nagsasabing pahihinain ng paglalaan ng alternatibong serbisyo ang pambansang seguridad at ang patas na pagpapatupad ng tungkuling militar.”—Judge Gwan-gu Kim, Changwon Masan District Court, Agosto 9, 2012, 2012Chogi8.

  “Walang sapat na dahilan para sabihin na lubha nitong isasapanganib ang pambansang seguridad anupat magiging imposibleng pangalagaan ang dignidad ng tao at [ang] halaga ng lahat ng mamamayan kapag ang isang minorya, kasama na ang mga Saksi ni Jehova, . . . ay tumangging humawak ng armas at magsundalo. Sa katunayan, ang nasasakdal . . . ay tumanggi nang magsundalo kahit parusahan pa. Kung totoo nga ang sinasabing ito, nanganganib na sana ang pambansang seguridad, dignidad ng tao at ang halaga ng lahat ng mamamayan.”—Judge Seung-yeop Lee, Ulsan District Court, Agosto 27, 2013, 2013Godan601.

• Solusyon sa isyung ito

  “Nang ipasiya ng Constitutional Court na ang kaso ay salungat sa Konstitusyon, ang administratibong sangay ng pamahalaan at ang National Assembly ay may kakayahan naman at maaari nilang isaalang-alang kapuwa ang pambansang seguridad at kalayaan sa budhi at maaari silang gumawa ng mga batas na kikilala sa karapatan na tumangging magsundalo dahil sa budhi at kasabay nito ay mapalalakas ang pambansang seguridad.”—Judge Young-sik Kim, Seoul South District Court, Hulyo 9, 2013, 2013Chogi641.

  “Hindi magiging kawalan sa hukbong militar ni maaapektuhan man nang malaki ang pambansang seguridad kung ang sistema tungkol sa alternatibong serbisyo ay maingat na ididisenyo at ipatutupad para maiwasan ang nagpapanggap na tumangging magsundalo dahil sa budhi.”—Judge Seong-bok Lee, Seoul East District Court, Pebrero 20, 2014, 2014Chogi30.

Hiniling ng mga hukom na ito na lutasin ng Constitutional Court ang kanilang nakababahalang problema sa isyu ng pagtanggi dahil sa budhi. Sa ngayon, 29 na kaso na ang pinahintulutan ng Korte na dinggin, dalawa rito ay nagsasangkot ng 433 lalaki.

Ano ang titiyakin ng Constitutional Court sa mga kasong ito? Kikilalanin kaya ng pinakamataas na korte ng South Korea ang karapatan ng mga tumatangging magsundalo dahil sa budhi, at sa gayo’y gumawa ng bagong batas? Kung oo, matutupad nito ang kanilang mga pangako sa UN, masusunod ang kanilang Konstitusyon, at maigagalang ang budhi ng marami—na magdudulot ng ginhawa sa daan-daang kabataang lalaki na di-makatarungang nakulong.