Ayon kay Marcos 11:1-33
Talababa
Study Notes
Nang: Ang mga nakaulat sa Mar 11:1-11 ay nangyari noong umaga ng Nisan 9.—Tingnan ang Ap. A7 at B12.
Betfage: Ang pangalan ng nayong ito na nasa Bundok ng mga Olibo ay mula sa salitang Hebreo, na posibleng nangangahulugang “Bahay ng mga Unang Igos.” Ito ay pinaniniwalaang nasa pagitan ng Jerusalem at Betania sa timog-silangang dalisdis ng Bundok ng mga Olibo, malapit sa tuktok nito, mga 1 km (wala pang 1 mi) mula sa Jerusalem.—Mat 21:1; Luc 19:29; tingnan ang Ap. A7, Mapa 6.
Betania: Tingnan ang study note sa Mat 21:17.
bisiro: Anak ng asno. Bisiro lang ang binanggit nina Marcos, Lucas (19:35), at Juan (12:14, 15) nang iulat nila ang pangyayaring ito. Pero mababasa sa ulat ni Mateo (21:2-7) na naroon din ang magulang na asno.—Tingnan ang study note sa Mat 21:2, 5.
Iligtas nawa siya: Lit., “Hosanna.” Ang terminong Griego ay mula sa ekspresyong Hebreo na nangangahulugang “iligtas mo, aming dalangin” o “pakisuyong iligtas.” Dito, ginamit ang terminong ito para humiling sa Diyos ng kaligtasan o tagumpay; puwede itong isaling “pakisuyong iligtas si.” Nang maglaon, ginagamit na ang ekspresyong ito hindi lang sa panalangin, kundi pati sa pagpuri. Ang ekspresyong Hebreo ay mababasa sa Aw 118:25, na bahagi ng mga Salmong Hallel, na regular na inaawit sa panahon ng Paskuwa. Kaya talagang maiisip agad ang pananalitang ito sa eksenang binanggit sa teksto. Ang isang paraan ng pagsagot ng Diyos sa panalanging ito na iligtas ang Anak ni David ay ang pagbuhay-muli sa kaniya. Sa Mar 12:10, 11, sinipi ni Jesus ang Aw 118:22, 23 para tumukoy sa Mesiyas.
Jehova: Sa pagsiping ito sa Aw 118:25, 26, ang pangalan ng Diyos, na kinakatawan ng apat na katinig sa Hebreo (ang transliterasyon ay YHWH), ay lumitaw sa orihinal na tekstong Hebreo.—Tingnan ang Ap. C.
ang dumarating na Kaharian ng ama nating si David: Ito ang mababasa sa pinakaluma at pinakamaaasahang mga manuskrito pero may ilang manuskrito na ganito ang makikita: “Ang kaharian ng ama nating si David na dumarating sa ngalan ng Panginoon.” Ganiyan ang mababasa sa ilang salin ng Bibliya sa Ingles. Maraming salin ng Kristiyanong Griegong Kasulatan sa wikang Hebreo (may code na J7, 8, 10-12, 14, 16, 17 sa Ap. C) ang gumamit dito ng Tetragrammaton o ng pinaikling anyo nito: “Ang kaharian ng ama nating si David na dumarating sa ngalan ni Jehova.”
wala siyang nakita kundi mga dahon: Karaniwan nang hindi namumunga ang puno ng igos sa panahong ito, pero ang punong nakita ni Jesus ay may mga dahon, at kadalasan nang tanda ito na may bunga na ang puno. Dahil puro dahon lang ang puno, alam ni Jesus na hindi na ito mamumunga, kaya nakakadaya ang hitsura nito. Dahil diyan, isinumpa ni Jesus ang punong ito na hindi na mamunga kahit kailan, kaya natuyot ito.—Mar 11:19-21.
templo: Tingnan ang study note sa Mat 21:12.
pinalayas ang mga nagtitinda at bumibili: Tingnan ang study note sa Luc 19:45.
tagapagpalit ng pera: Tingnan ang study note sa Mat 21:12.
may dalang kagamitan . . . gawing daanan ang templo: Lumilitaw na may mga taong may dalang mga bagay na personal o pangnegosyo na dumadaan sa templo para mapaikli ang ruta nila. Hindi ito pinahintulutan ni Jesus dahil nakakabawas ito sa kabanalan ng bahay ng Diyos. Si Marcos lang ang nag-ulat ng ginawang ito ni Jesus.
bahay-panalanginan para sa lahat ng bansa: Sa tatlong manunulat ng Ebanghelyo na sumipi sa Isa 56:7, si Marcos lang ang nagsama ng pariralang “para sa lahat ng bansa [bayan].” (Mat 21:13; Luc 19:46) Ang templo sa Jerusalem ay para sa mga Israelita at banyagang may takot sa Diyos na gustong sumamba at manalangin kay Jehova. (1Ha 8:41-43) Tama lang na kondenahin ni Jesus ang mga Judiong gumagamit sa templo para sa negosyo dahil ginagawa nila itong pugad ng mga magnanakaw. Dahil sa kanila, ang mga tao mula sa iba’t ibang bansa ay nawawalan ng ganang pumunta sa templo para manalangin kay Jehova, kaya napagkakaitan sila ng pagkakataon na makilala ang Diyos.
pugad ng mga magnanakaw: Tingnan ang study note sa Mat 21:13.
gumagabi na: Hapon ng Nisan 10. Umalis si Jesus at ang mga alagad niya sa Jerusalem at bumalik ng Betania sa silangang dalisdis ng Bundok ng mga Olibo. Malamang na nagpalipas ng gabi si Jesus sa bahay ng mga kaibigan niyang sina Lazaro, Maria, at Marta.—Tingnan ang Ap. A7 at B12.
kinaumagahan: Nisan 11. Pabalik na ng Jerusalem si Jesus at ang mga alagad niya para sa huling araw ng kaniyang ministeryo bago niya ipagdiwang ang Paskuwa at pasimulan ang Memoryal ng kaniyang kamatayan at bago siya litisin at patayin.—Tingnan ang Ap. A7 at B12.
Sinasabi ko sa inyo: Tingnan ang study note sa Mat 5:18.
nakatayong nananalangin: Sa Bibliya, iba-iba ang posisyon ng mga Hebreo at mga tagaibang bayan kapag nananalangin. Pero lahat ng iyon ay nagpapakita ng matinding paggalang. Karaniwan lang ang pagtayo kapag nananalangin.
Ganito ang mababasa sa ilang sinaunang manuskrito: “Pero kung hindi kayo nagpapatawad, hindi rin patatawarin ng inyong Ama sa langit ang mga pagkakamali ninyo.” Hindi ito mababasa sa pinakaluma at pinakamaaasahang mga manuskrito at maliwanag na hindi talaga ito bahagi ng Marcos. Pero makikita ang katulad na pananalita sa Mat 6:15 na talagang bahagi ng Kasulatan.—Tingnan ang Ap. A3.
punong saserdote: Tingnan ang study note sa Mat 2:4.
eskriba: Tingnan ang study note sa Mat 2:4.
matatandang lalaki: Tingnan ang study note sa Mar 8:31.