Origami​—Ang Sining ng Pagtiklop ng Papel

MULA SA MANUNULAT NG GUMISING! SA HAPON

GUNIGUNIHIN ang isang piraso ng papel na naging isang magandang tipol na may tatlong dimensiyon. Kahanga-hanga ang nakabukang mga pakpak nito, at mula sa napakagandang katawan ng ibon ay nakausli ang mahaba at balingkinitang leeg, na sa tuktok ay may marikit na ulo at natatanging tuka. Ang kamangha-mangha rito, gawa ang tipol na ito sa isang kuwadradong piraso ng papel na itiniklop alinsunod sa eksaktong proseso na may 12 hakbang.

Ang paggawa ng maraming kahanga-hangang pigura sa pamamagitan ng pagtiklop, pagladlad, at pagbaluktot sa isang lapád na piraso ng papel ay isang uri ng sining sa Hapon na tinatawag na origami. Ang termino mismo ay nangangahulugang “tiniklop na papel.” Bagaman hindi malinaw kung saan ito nagmula, ang origami ay ginagawa na sa Hapon noong sinaunang mga panahon nang ang pormal na mga dokumento ay magarbo pang itinitiklop.  Ipinapalagay na noong panahon ng Edo (1603-1867), ang origami ay naging isang uri ng libangan na maaaring pagkaabalahan ng sinuman. Noon napasulong ang bagong mga pamamaraan ng pagtiklop. Naipasa ang sining na ito sa sunud-sunod na salinlahi habang tinuturuan ng mga magulang ang kanilang mga anak at apo. Natutuwang gunitain ng maraming Hapones na noong bata pa sila, hangang-hanga sila sa pagmamasid habang maliksing itinitiklop ng kanilang ina ang papel, anupat gumagawa ng nakalulugod na mga bagay para sa kanila.

Batay sa mga nagawang pigura, may dalawang pangunahing uri ng origami. Ang isa ay tinatawag na tradisyonal na origami, na nagsasangkot ng paggawa ng mga papel na tipol, palaka, bangka, lobo, insekto, at halaman. Ang isa pa ay tinatawag na malikhaing origami, na naiiba mula sa tradisyonal na mga pamamaraan na ginamit sa loob ng maraming siglo. Ang ganitong uri ng origami ang ginagamit sa paggawa ng malalaking dinosauro, mga insekto na may detalyadong mga bahagi, at iba pang masalimuot na mga disenyo.

Sa makabagong panahon, may ilang larangan ng propesyon, tulad ng arkitektura, na gumagamit ng mga simulain ng origami sa pagdidisenyo ng napakaraming iba’t ibang kapaki-pakinabang na produkto. Ginagamit din ng mga propesyonal sa kalusugan ang origami bilang isang mabisang ehersisyo upang maibalik ang kalusugan ng mga may-edad na at ng mga may kapansanan.

Paggawa ng Iyong Sariling Origami

Paano ka makagagawa ng origami? Hindi mahirap ang tradisyonal na origami. Hindi kailangan dito ang espesyal na mga kasangkapan o pagsasanay​—kailangan lamang dito ang iyong matamang pansin at kakayahang magmasid. Siyempre, kailangan mo ang angkop na papel at ang mga tuntunin sa pagtiklop. Sinumang matiyaga at maingat na magtitiklop ng papel ay makagagawa ng kaakit-akit na pigura na yari sa papel.

Maaari mong gamitin ang anumang makukuha mong papel, kahit pahayagan, mga inimprentang anunsiyo, o pinalamutiang mga pambalot na papel. Maaari mong piliin ang laki, kalidad, at kulay ng iyong papel ayon sa gusto mong gawin. Subalit kung gusto mong gumawa ng talagang maganda, dapat mong piliing mabuti ang kulay ng papel. Nakasalalay ang kagandahan ng iyong gagawin hindi lamang sa paraan ng pagtiklop mo sa papel kundi sa uri rin ng papel na gagamitin mo. Makabubuting gumamit ng papel na talagang pang-origami. Baka nanaisin mo pa ngang gumamit ng washi, gawang-kamay na papel ng Hapon. *

Para sa karamihan ng mga pigura, mahalaga na kuwadradung-kuwadrado ang papel. Pagsamahin ang magkabilang sulok ng papel para maitiklop ito nang patatsulok upang tiyakin kung kuwadrado nga ito. Kapag pantay na pantay ang mga gilid nito, tama ang pagkakaputol sa papel.

Upang makagawa ng isang magandang pigura, kailangang pantay na pantay ang bawat sulok at gilid ng papel kapag itiniklop ito. Gayundin, dapat tiklupin itong mabuti. Kapag itinitiklop nang padiyagonal ang papel upang gumawa ng tatsulok, hawakang maigi sa pagitan mismo ng iyong hinlalaki at hintuturo ang pinagdikit na diyagonal na mga sulok, at pagkatapos ay pipiin ang nakatuping bahagi sa pamamagitan ng isa mo pang kamay. Kapag itinitiklop ang papel upang gumawa ng rektanggulo, tiyaking pantay ang magkabilang sulok nito, pagkatapos ay hawakang mabuti ang pinagsamang mga gilid habang pinipipi mo ang nakatuping bahagi.

Sa ilang pigurang gawa sa origami, kailangang itiklop ang papel at pagkatapos ay muling iladlad, anupat gumagawa ng lupi bilang paghahanda sa susunod na hakbang. Kung minsan, ang papel ay binabaluktot, pinipilegesan, binibilot, pinipipi, itinutulak papasok, hinihipan palabas, binabaligtad​—pawang upang hubugin ito sa iba’t ibang hitsura.

Maaari kang gumawa ng origami saanman at kailanman. Pagkatapos matutuhan ang sining na ito, ang pangunahing kailangan mo lamang ay papel. Sa pamamagitan lamang ng iyong mga daliri, makagagawa ka na ng sari-saring tradisyonal na mga pigura o makalilikha ka pa nga ng iyong sariling bagong mga pigura. Malamang na masisiphayo ka kapag sinikap mong matutuhan ang origami mula sa isang tsart ng mga drowing. Ngunit kung makatagpo ka ng isang taong marunong sa origami, samantalahin ang pagkakataong matutuhan ang sining na ito ng pagtiklop ng papel.

[Talababa]