Makatuwiran Bang Maniwala na May Diyos?

NAPAG-ISIP-ISIP mo na ba kung bakit eksaktung-eksakto ang pagkakaayos ng lahat ng bagay mula sa napakaliit na atomo hanggang sa napakalawak na uniberso? Bakit kaya sari-sari, napakakomplikado, at kamangha-mangha ang disenyo ng buhay? Naniniwala ang marami na ang uniberso at ang buhay ay bunga ng “big bang” at ebolusyon. Naniniwala naman ang iba na may isang matalinong Maylalang na gumawa ng lahat ng ito. Sa palagay mo, alin ang mas makatuwiran?

Siyempre, ang dalawang paniniwalang iyan ay parehong nagsasangkot ng pananampalataya. Ang paniniwala sa Diyos ay nakasalig sa pananampalataya. Gaya ng binanggit ng Bibliya, “walang taong nakakita sa Diyos kailanman.” (Juan 1:18) Wala ring taong nakakita sa pasimula ng uniberso o ng buhay. Ni wala ring nakakita na naging mas mataas na uri, o nagbago pa nga ng uri, ang isang anyo ng buhay. Makikita sa rekord ng fosil na ang mga pangunahing grupo ng mga hayop ay biglang lumitaw at hindi halos nagbago. * Kaya ang tanong: Alin ang nakasalig sa matibay na pundasyon​—paniniwala sa ebolusyon o pananampalataya sa Maylalang?

Matibay ba ang Pundasyon ng Iyong Pananampalataya?

Ang tunay na “pananampalataya,” ang sabi ng Bibliya, ay ang “malinaw na pagtatanghal ng mga katunayan bagaman hindi nakikita.” (Hebreo 11:1) Ganito ang pagkakasalin ng Biblia ng Sambayanang Pilipino sa tekstong iyan: “Ang pananampalataya’y . . . katiyakan sa mga di nakikita.” Siguradong marami kang bagay na hindi nakikita, pero pinaniniwalaan mo.

Para ilarawan: Maraming kinikilalang istoryador ang naniniwalang nabuhay noon sina Alejandrong Dakila, Julio Cesar, at Jesu-Kristo. Bakit kaya sila naniniwala? Mayroon kasi silang matitibay na ebidensiya.

Naniniwala rin ang mga siyentipiko sa mga bagay na hindi nakikita dahil sa “malinaw na pagtatanghal” ng mga katunayan nito. Halimbawa, pinag-aralan ni Dmitry Mendeleyev, isang kimikong Ruso noong ika-19 na siglo, ang kaugnayan sa isa’t isa ng mga elemento, na siyang pangunahing bumubuo sa uniberso. Natuklasan niyang may mga pagkakatulad ang mga ito at maisasaayos ayon sa bigat ng atomo at mga katangiang kimikal. Dahil dito, ginawa niya ang periodic table of elements at may-katumpakan niyang nahulaan ang pag-iral ng mga elementong hindi pa kilala noong panahong iyon.

Ang konklusyon ng mga arkeologo tungkol sa sinaunang mga sibilisasyon ay karaniwan nang nakabatay sa mga bagay na libu-libong taon nang nakabaon. Halimbawa, ipagpalagay nang nakahukay ang isang arkeologo ng dose-dosenang bloke ng bato na pulido ang pagkakaputol, magkakasinlaki, at maayos ang pagkakapatung-patong. Nakapuwesto rin ang mga ito na para bang may sinusundang pattern. Ano kaya ang magiging konklusyon ng arkeologo? Iisipin ba niyang nagkataon lang ito? Tiyak na hindi! Sa halip, iisipin niyang ginawa ito ng mga tao noon, at iyan naman ang makatuwirang konklusyon.

Hindi ba’t ganiyan din ang dapat na maging  konklusyon natin tungkol sa kalikasan? Ganiyan din ang pangmalas ng marami, pati na ng mga kinikilalang siyentipiko.

Nagkataon Lang ba o Disenyong May Layunin?

Mga ilang taon na ang nakalilipas, isinulat ng Britanong matematiko, pisiko, at astronomong si James Jeans na dahil sa mga pagsulong sa siyensiya, ‘lumilitaw na ang uniberso ay dinisenyo ng isang dalubhasang matematiko,’ na may kakayahang mag-isip at kumontrol tulad natin.

Mula nang isulat ni Jeans ang mga pananalitang iyan, ganiyan na rin ang naging konklusyon ng iba pang siyentipiko. “Dahil sa kaayusan ng uniberso, nakumbinsi ang maraming astronomo sa ngayon na may nagdisenyo nito,” ang isinulat ng pisikong si Paul Davies. Isa sa pinakakilalang pisiko at matematiko sa kasaysayan, si Albert Einstein, ang sumulat: “Ang katotohanan na mapag-aaralan ang [kalikasan] ay isa nang himala.” Para sa marami, kasama sa himalang iyan ang mismong buhay, mula sa napakaliit na DNA hanggang sa kagila-gilalas na utak ng tao. *

DNA at Utak ng Tao

Ang DNA ang bumubuo sa genes ng lahat ng nabubuhay na organismo at dito nakadepende kung anong mga katangian ang mamanahin ng bawat organismo. Para itong isang blueprint, dahil punung-puno ito ng mga impormasyong nakapaloob sa mga molekulang may kakayahang mag-interpret at magproseso sa impormasyon. Gaano karaming impormasyon ang nasa DNA? Kung ang bawat pangunahing yunit nito, na tinatawag na nucleotide, ay tutumbasan ng isang letra, “mapupuno ang mahigit isang milyong pahina ng isang aklat na may katamtamang laki,” ang sabi ng isang reperensiya.

Sa karamihan ng mga organismo, ang mga DNA ay nakalagay sa tulad-sinulid na substansiyang tinatawag na mga kromosom, na matatagpuan sa loob ng nukleo ng bawat selula. Ang mga nukleo naman ay may katamtamang diyametro na 5 mikrometro o mga 0.0002 ng isang pulgada. Isip-isipin iyan​—lahat ng impormasyong kailangan para mabuo ang iyong katawan ay nakapaloob sa pagkaliliit na sisidlang kailangan pa ng mikroskopyo para makita! Gaya ng sinabi ng isang siyentipiko, nasa nabubuhay na mga organismo ang “pinakamaliit at pinakasiksik na storage system ng impormasyon.” Talagang pambihira iyan lalo na kung iisipin mo ang  laki ng memory ng mga computer chip, DVD, at iba pang gaya nito! Ang kahanga-hanga pa nito, wala pa sa kalingkingan ang alam natin tungkol sa DNA. “Sa bawat tuklas, may bagong komplikadong bagay,” ang sabi ng magasing New Scientist. *

Makatuwiran bang sabihin na nagkataon lang ang gayong napakaayos na disenyo sa kalikasan? Kung makakita ka ng manwal na milyun-milyon ang pahina at malinaw at maayos ang pagkakasulat, sasabihin mo bang ang aklat mismo ang sumulat sa sarili nito? Paano kung napakaliit ng aklat na ito anupat kailangan mo pang gumamit ng high-tech na mikroskopyo para lang mabasa ito? At paano kung mayroon itong espesipikong mga tagubilin sa paggawa ng makinang may bilyun-bilyong piyesa, na kailangang pagkabit-kabitin sa tamang tiyempo at paraan, at may kakayahang kumpunihin at paramihin ang sarili nito? Siguradong hindi man lang sasagi sa isip ng sinuman na ang gayong aklat ay basta na lang lumitaw.

Matapos suriin ang bagong pagsasaliksik tungkol sa mga prosesong nagaganap sa loob ng selula, ipinahiwatig ng Britanong pilosopo na si Antony Flew, isang dating kilaláng ateista, na yamang halos hindi kapani-paniwala ang pagiging komplikado ng buhay, tiyak na may matalinong gumawa rito. Para kay Flew, kailangang “paniwalaan kung ano ang makatuwiran saan man ito humantong.” Sa kaso niya, humantong ito sa lubos na pagbabago ng paniniwala. Naniniwala na siya ngayon sa Diyos.

Hangang-hanga rin ang maraming siyentipiko sa utak ng tao. Ang utak, na produkto ng DNA, ay inilarawan bilang “ang pinakakomplikadong bagay sa uniberso.” Kahit ang pinakamodernong supercomputer ay walang sinabi sa halos isa’t kalahating kilong bahaging ito ng katawan na binubuo ng mga neuron at iba pang maliliit na istraktura. Ayon sa isang neuroscientist, habang mas maraming natututuhan ang mga siyentipiko  tungkol sa utak at isip, “lalo itong nagiging kagila-gilalas at mahirap maunawaan.”

Isipin ito: Dahil sa utak, tayo ay humihinga, tumatawa, umiiyak, nakakasagot ng palaisipan, nakakabuo ng computer, nakakapagbisikleta, nakakapagsulat ng tula, at napagmamasdan natin nang may pagkamangha ang kalangitan kung gabi. Makatuwiran bang sabihin na ang mga kakayahang ito ay bunga lang ng ebolusyon?

Paniniwalang Salig sa Ebidensiya

Para mapag-aralan ang ating sarili, dapat ba nating tingnan ang mga unggoy at iba pang hayop, gaya ng ginagawa ng mga ebolusyonista? O sa Diyos tayo lalapit para sa mga sagot? Totoo, marami tayong pagkakatulad sa hayop. Pare-pareho tayong kumakain, umiinom, natutulog, at nagpaparami. Pero naiiba tayo sa maraming paraan. Kaya makatuwirang isipin na ang mga katangiang sa tao lang makikita ay nagmula sa Isa na nakatataas sa atin​—ang Diyos. Sinasabi ng Bibliya na ang tao ay ginawa ng Diyos “ayon sa kaniyang larawan,” sa moral at espirituwal na diwa. (Genesis 1:27) Bakit hindi mo bulay-bulayin ang ilan sa mga katangian ng Diyos na makikita sa Deuteronomio 32:4; Santiago 3:17, 18; at 1 Juan 4:7, 8?

Binigyan tayo ng ating Maylalang ng “talino” para pag-aralan ang kapaligiran at masumpungan ang kasiya-siyang sagot sa ating mga tanong. (1 Juan 5:20) Tungkol dito, isinulat ng pisikong si William D. Phillips, na ginawaran ng Nobel Prize: “Kapag pinagmamasdan ko ang kaayusan at kagandahan ng uniberso at pinag-aaralan ito, hindi ko maiwasang isipin na may nakatataas na talinong nagdisenyo sa mga nakikita ko. Dahil sa simpleng lohika ng siyensiya at pisika, tumitibay ang paniniwala ko na may Diyos.”

Mga dalawang libong taon na ang nakalilipas, isang mapagmasid na manunulat sa Bibliya ang nagsabi tungkol sa kalikasan: “Ang . . . di-nakikitang mga katangian [ng Diyos] ay malinaw na nakikita mula pa sa pagkalalang ng sanlibutan, sapagkat napag-uunawa ang mga ito sa pamamagitan ng mga bagay na ginawa, maging ang kaniyang walang-hanggang kapangyarihan at pagka-Diyos.” (Roma 1:20) Ang sumulat ng aklat na ito ay ang Kristiyanong apostol na si Pablo, isang matalinong indibiduwal na dalubhasa sa Kautusang Mosaiko. Dahil nakasalig sa lohika ang kaniyang pananampalataya, naging totoong-totoo sa kaniya ang Diyos. At udyok ng pagiging makatarungan, pinapurihan niya ang Diyos dahil sa Kaniyang mga nilalang.

Lubos kaming umaasa na sasang-ayon kang makatuwiran talagang maniwalang may Diyos. Bukod diyan, gaya ni Pablo, sana’y hindi ka lang basta maniwala na Siya ay umiiral. Sana’y kilalanin mo rin​—gaya ng ginagawa ng milyun-milyon​—ang Diyos na Jehova bilang isang espiritung persona na may magagandang katangiang nakakaantig sa puso ng tao at tumutulong sa atin na mapalapít sa kaniya.​—Awit 83:18; Juan 6:44; Santiago 4:8.

[Mga talababa]

[Kahon sa pahina 24]

DAHILAN BA ANG KALUPITAN NG RELIHIYON PARA HINDI MANIWALA SA DIYOS?

Maraming tao ang hindi naniniwala sa Maylalang dahil sa pang-aabuso at kasamaan ng maraming relihiyon. Makatuwiran bang dahilan iyan para isiping walang Diyos? Hindi. Ganito ang sinabi ni Roy Abraham Varghese sa kaniyang paunang salita sa aklat ni Antony Flew na There Is a God: “Ang pagmamalabis at kalupitan ng organisadong relihiyon ay walang anumang kaugnayan sa pag-iral ng Diyos, kung paanong ang panganib na dulot ng pagdami ng sandatang nuklear ay walang kaugnayan sa isyu kung tama nga ba ang ekwasyong E=mc².” *

[Talababa]

[Mga larawan sa pahina 23]

Kung mga tao ang nagdisenyo sa sinaunang mga istraktura, sino kaya ang nagdisenyo sa kalikasan?

[Larawan sa pahina 23]

Albert Einstein

[Mga larawan sa pahina 24, 25]

Ang DNA ay parang napakaliit na aklat na naglalaman ng espesipikong mga tagubilin para sa bawat buhay na may talino

[Mga larawan sa pahina 25]

Ang utak ng tao ay inilarawan bilang “ang pinakakomplikadong bagay sa uniberso”

[Picture Credit Line sa pahina 22]

© The Print Collector/age fotostock