Ang Bibliyang Berleburg

ANG Pietism ay isang kilusang relihiyoso na nabuo sa loob ng Simbahang Luterano sa Alemanya noong ika-17 at ika-18 siglo. Tinuya at pinag-usig pa nga ang ilan sa mga tagasunod ng kilusang ito dahil sa kanilang paniniwala. Nanganlong ang ilang iskolar na Pietist sa Berleburg, mga 150 kilometro sa hilaga ng Frankfurt am Main. Pinagkalooban sila ng kanlungan ng isang taong maharlika na tagaroon, si Konde Casimir von Wittgenstein Berleburg, na may matinding paggalang sa relihiyon. Ang pagkanaroroon ng mga mangangaral at iskolar na ito sa Berleburg ay humantong sa pagkakaroon ng isang bagong salin ng Bibliya, na kilala ngayon bilang ang Bibliyang Berleburg. Paano nangyari ang pagsasalin?

Ang isa sa mga naghangad ng kanlungan ay si Johann Haug, na napilitang umalis sa kaniyang tahanan sa Strasbourg dahil sa kawalang-pagpaparaya ng mga teologo roon. Si Haug ay isang edukadong iskolar at magaling na lingguwista. Sinabi niya sa kaniyang mga kapuwa iskolar sa Berleburg ang marubdob niyang hangaring “maglaan ng isang lubusan at ganap na di-nabantuang salin ng Bibliya, upang ituwid ang salin ni Luther, at upang isalin ang Salita ng Diyos ayon sa eksaktong kahulugan at ayon sa tunay na diwa nito.” (Die Geschichte der Berlenburger Bibel [Ang Kasaysayan ng Bibliyang Berleburg]) Ang tunguhin ay makagawa ng isang Bibliya na may mga paliwanag at komento upang maunawaan ng karaniwang tao. Nagpatulong si Haug sa mga iskolar sa iba pang lupain sa Europa, at ginawa niya ang proyektong ito sa loob ng 20 taon. Sinimulang ilathala ang Bibliyang Berleburg noong 1726. Dahil sa napakaraming paliwanag nito, kailangan itong ilathala sa walong tomo.

Tunay na may kawili-wiling mga katangian ang Bibliyang Berleburg. Halimbawa, ang Exodo 6:2, 3 ay kababasahan ng ganito: “Karagdagan pa, ang Diyos ay nagsalita kay Moises at nagsabi sa kaniya: Ako ang PANGINOON! At nagpakita ako kay Abraham/​kay Isaac at kay Jacob/​bilang isang Diyos na may-kakayahan-sa-lahat: ngunit sa pamamagitan ng aking pangalang JEHOVA ay hindi ako nagpakilala sa kanila.” Ganito ang sabi ng isang paliwanag: “Ang pangalang JEHOVA . . . , ang pangalang itinalaga/​o/​ang ipinahayag na pangalan.” Ang personal na pangalan ng Diyos mismo, na Jehova, ay lumilitaw rin sa mga komento sa Exodo 3:15 at Exodo 34:6.

Kaya ang Bibliyang Berleburg ay naging isa sa sunud-sunod na mga Bibliyang Aleman na gumamit sa pangalang Jehova sa pangunahing teksto, sa mga talababa, o sa mga komento. Ang isa sa mas makabagong mga salin na nagpaparangal sa personal na pangalan ng Diyos ay ang Bagong Sanlibutang Salin ng Banal na Kasulatan, na inilathala ng mga Saksi ni Jehova.