1, 2. Bakit dapat mong pag-isipan kung handa kang magpatawad?

 IPINAKIKITA ng nasusulat na Salita ni Jehova ang pangmalas niya sa kasalanan at kung ano ang reaksiyon niya kapag nagkakasala tayo. Marami rin itong isinisiwalat tungkol sa pagpapatawad. Sa nakaraang artikulo, nakita natin kung bakit pinatawad ni Jehova sina David at Manases. Dahil lungkot na lungkot sila sa kanilang nagawang kasalanan, ipinagtapat nila ito kay Jehova, at determinado silang huwag nang ulitin pa ito. Kaya naman muli silang sinang-ayunan ni Jehova.

² Talakayin naman natin ang tungkol sa pagiging handa nating magpatawad sa iba. Ano kaya ang madarama mo kay Manases kung kasama sa mga inosenteng biktima niya ang isang kapamilya mo? Mapapatawad mo kaya siya? Napapanahon ang tanong na ito dahil nabubuhay tayo sa isang tampalasan, marahas, at makasariling daigdig. Bakit kailangang linangin ng isang Kristiyano ang pagiging mapagpatawad? At kung ikaw ay naagrabyado o naging biktima ng kawalang-katarungan, ano ang makatutulong sa iyo para makontrol mo ang iyong emosyon, makakilos ka kasuwato ng kalooban ni Jehova, at maging mapagpatawad?

3-5. (a) Anong ilustrasyon ang ginamit ni Jesus para ipakitang kailangan tayong maging mapagpatawad? (b) Ano ang matututuhan natin sa mga salita ni Jesus na nakaulat sa Mateo 18:21-35?

³ Kailangang handa tayong magpatawad sa mga nagkasala sa atin, kabilang man sila o hindi sa kongregasyong Kristiyano. Mahalaga ito para mapanatili ang mapayapang kaugnayan sa ating mga kapamilya, kaibigan, sa ibang tao, at kay Jehova. Ipinakikita ng Kasulatan na ang pagiging handang magpatawad sa iba, gaano man sila kadalas magkasala sa atin, ay isang kahilingan sa  mga Kristiyano. Para ipakita kung bakit dapat tayong maging mapagpatawad, gumamit si Jesus ng isang ilustrasyon tungkol sa isang alipin na may malaking pagkakautang.

⁴ Napakalaki ng pagkakautang ng alipin anupat kailangan niyang magtrabaho nang 60,000,000 araw para mabayaran ito; pero kinansela ng panginoon ang kaniyang utang. Pagkatapos, lumabas ang alipin at nasumpungan ang kapuwa niya alipin na nagkakautang sa kaniya ng halagang katumbas lang ng 100-araw na suweldo. Humingi ng panahon ang kapuwa alipin para mabayaran iyon. Sa halip na pagbigyan, ipinatapon niya ito sa bilangguan. Nagalit ang kanilang panginoon. “Hindi ba dapat na . . . maawa [ka] sa iyong kapuwa alipin, kung paanong ako rin ay naawa sa iyo?” ang tanong ng panginoon. “Dahil dito [ang di-mapagpatawad na alipin] ay dinala . . . ng kaniyang panginoon, na napukaw sa pagkapoot, sa mga tagapagbilanggo, hanggang sa mabayaran niyang lahat ang pagkakautang.”​—Mat. 18:21-34.

⁵ Anong aral ang gustong ituro ni Jesus sa ilustrasyong ito? Ganito ang konklusyon niya: “Sa katulad na paraan din makikitungo sa inyo ang aking makalangit na Ama kung hindi kayo magpapatawad mula sa inyong mga puso, ang bawat isa sa kaniyang kapatid.” (Mat. 18:35) Maliwanag ang punto ni Jesus. Hindi tayo perpekto at madalas tayong magkasala. Imposibleng masunod natin si Jehova nang may kasakdalan. Pero handa siyang magpatawad at kanselahin ang ating pagkakautang, wika nga. Kaya naman, ang sinumang nagnanais na maging kaibigan ni Jehova ay obligadong magpatawad sa kaniyang kapuwa. Gaya ng sinabi ni Jesus sa Sermon sa Bundok: “Kung pinatatawad ninyo ang mga tao sa kanilang mga pagkakamali, patatawarin din kayo ng inyong makalangit na Ama; samantalang kung hindi ninyo pinatatawad ang mga tao sa kanilang mga pagkakamali, hindi rin naman patatawarin ng inyong Ama ang inyong mga pagkakamali.”​—Mat. 6:14, 15.

6. Bakit hindi laging madaling magpatawad?

⁶ Baka maisip mo, ‘Madaling sabihin ’yan pero mahirap gawin.’ Kadalasan, nagiging emosyonal tayo kapag may nakasakit sa atin. Baka magalit tayo o pakiramdam nati’y  niloko tayo. Baka gusto nating maparusahan ang nakasakit sa atin o gumanti sa kaniya. May iba pa nga na nagsasabing hinding-hindi nila mapapatawad ang nagkasala sa kanila. Kung ganiyan ang nadarama mo, ano ang puwede mong gawin para maging mapagpatawad ka gaya ng hinihiling ni Jehova sa atin?

7, 8. Ano ang makatutulong sa iyo na maging mapagpatawad kapag hindi maganda ang pagtrato sa iyo ng iba?

⁷ Kapag ginawan tayo ng masama, totoo man ito o nasa isip lang natin, baka magalit tayo nang husto. Ikinuwento ng isang kabataang lalaki: “Minsan . . . dahil sa sobrang galit, umalis ako ng bahay at sumumpang hinding-hindi na ako babalik. Tag-araw noon at maaliwalas. Naglakad ako sa kahabaan ng napakagandang lansangan, hanggang sa natauhan ako at kumalma dahil sa tahimik at kahali-halinang tanawin. Pagkalipas ng ilang oras, nagbalik akong nagsisisi at halos matunaw sa hiya.” Gaya ng ipinakikita ng karanasang ito, kung magpapalipas ka ng panahon hanggang sa kumalma ka, mas makapag-iisip ka nang malinaw, at sa gayo’y hindi ka magpapadalus-dalos at magsisisi sa bandang huli.​—Awit 4:4; Kaw. 14:29; Sant. 1:19, 20.

⁸ Pero paano kung sa kabila nito ay masama pa rin ang loob mo? Alamin kung bakit ganiyan ang nadarama mo. Naagrabyado ka ba o hindi naging maganda ang pagtrato sa iyo ng iba? O baka naman iniisip mong sinadya kang saktan ng taong iyon? Napakasama ba talaga ng ginawa niya? Kapag nalaman mo kung bakit ka nagagalit, makikita mo kung anong mga simulain sa Bibliya ang makatutulong sa iyo na kumilos sa paraang sinasang-ayunan ni Jehova. (Basahin ang Kawikaan 15:28; 17:27.) Mas makapag-iisip ka nang tama sa halip na pairalin ang iyong emosyon, at mas magiging handa kang magpatawad. Mahirap man itong gawin, matutulungan ka ng Salita ng Diyos na suriin ang “kaisipan at mga intensiyon ng puso” mo. Sa gayon, matutularan mo ang pagiging mapagpatawad ni Jehova.​—Heb. 4:12.

9, 10. (a) Paano maaaring tumugon ang isa kapag iniisip niyang naagrabyado siya? (b) Paano ka makikinabang sa pagkakaroon ng positibo at mapagpatawad na saloobin?

⁹ Maraming sitwasyon na puwedeng ikagalit ng isa. Halimbawa, ipagpalagay na habang nagmamaneho ka, muntik ka nang mabangga ng ibang drayber. Ano ang gagawin mo? Dahil sa alitan sa trapiko, may mga tao na sa sobrang galit ay nanakit ng kapuwa motorista. Pero bilang Kristiyano, tiyak na hindi mo gagawin iyan.

¹⁰ Mas mabuting mag-isip-isip ka muna. Baka may kasalanan ka rin dahil hindi ka nakatutok sa manibela. O baka naman may problema ang sasakyan ng drayber na iyon. Ang aral? Maaaring mabawasan ang ating pagkainis, galit, at iba pang negatibong damdamin kung tayo ay magiging maunawain, bukás ang isip, at handang magpatawad. “Huwag kang magmadaling maghinanakit sa iyong espiritu,” ang sabi ng Eclesiastes 7:9, “sapagkat hinanakit ang nagpapahinga sa dibdib ng mga hangal.” Huwag kang magalit agad. Kadalasan, ang inaakala nating pananadya ay resulta lang pala ng di-kasakdalan o di-pagkakaunawaan. Kaya sikaping unawain kung bakit nakagawa o nakapagsalita ng di-maganda ang iba, at maging handang magpatawad udyok ng pag-ibig. Mas magiging maligaya ka kung gagawin mo ito.​—Basahin ang 1 Pedro 4:8.

11. Paano tayo dapat tumugon anuman ang reaksiyon ng mga tao sa ating ministeryo?

¹¹ Paano mo mapananatili ang pagpipigil sa sarili kung may makitungo sa iyo nang magaspang habang nagbabahay-bahay ka? Nang magsugo si Jesus ng 70 mangangaral, sinabihan  niya silang batiin ang mga dinadalaw nila: “Magkaroon nawa ng kapayapaan ang bahay na ito.” Sinabi pa niya: “Kung naroon ang isang kaibigan ng kapayapaan, ang inyong kapayapaan ay mananatili sa kaniya. Ngunit kung wala, babalik ito sa inyo.” (Luc. 10:1, 5, 6) Masaya tayo kapag tinatanggap ng mga tao ang ating mensahe dahil makikinabang sila rito. Pero kung minsan, hindi mapayapa ang pagtugon nila. Ano ang gagawin natin? Sinabi ni Jesus na dapat manatili sa atin ang ating kapayapaan. Dapat tayong umalis sa bawat pintuan na may mapayapang puso, anuman ang pagtrato sa atin ng mga tao. Kung magpapaapekto tayo sa galit ng may-bahay, hindi natin mapananatili ang ating kapayapaan.

12. Ano ang payo ni Pablo sa Efeso 4:31, 32, at paano natin ito maikakapit?

¹² Sikaping panatilihin ang iyong kapayapaan sa anumang sitwasyon, hindi lang sa ministeryong Kristiyano. Ang pagiging handang magpatawad sa iba ay hindi nangangahulugang sinasang-ayunan mo ang maling paggawi nila o ipinagkikibit-balikat ang pinsalang dulot nito. Sa halip, inaalis mo ang anumang hinanakit sa maling paggawi ng iba at pinananatili ang iyong kapayapaan. Patuloy na iniisip-isip ng iba ang masamang ginawa sa kanila kaya hindi sila mapanatag. Huwag kang magpakontrol sa iyong galit. Tandaan mo na hindi ka magiging maligaya kung may kinikimkim kang sama ng loob. Kaya maging mapagpatawad!​—Basahin ang Efeso 4:31, 32.

13. (a) Paano ‘nagbubunton ng maaapoy na baga’ sa ulo ng kaniyang kaaway ang isang Kristiyano? (b) Ano ang puwedeng maging resulta kung mahinahon ka pa rin sa kabila ng di-magandang pakikitungo sa iyo?

¹³ Marahil may isang di-Saksi na nagkasala sa iyo. Pero baka matulungan mo siyang maunawaan ang mga pamantayang Kristiyano. Isinulat ni apostol Pablo: “ ‘Kung ang iyong kaaway ay nagugutom, pakainin mo siya; kung siya ay nauuhaw, bigyan mo siya ng maiinom; sapagkat sa paggawa nito ay magbubunton ka ng maaapoy na baga sa kaniyang ulo.’ Huwag kang padaig sa masama, kundi patuloy na daigin ng mabuti ang masama.” (Roma 12:20, 21) Kung magpapakita ka ng kagandahang-loob sa kabila ng di-magandang pakikitungo sa iyo, baka mapalambot mo ang puso niya at matulungan mo siyang magbago. Kung magpapakita ka ng pang-unawa, empatiya​—at habag pa nga​—sa nagkasala, baka matulungan mo siyang matuto ng katotohanan sa Bibliya. Anuman ang maging reaksiyon niya, kung mahinahon ka at mabait, baka mag-isip-isip siya kung bakit ka naiiba.​—1 Ped. 2:12; 3:16.

14. Kahit napakasama ng ginawa sa atin ng iba, bakit hindi tayo dapat magkimkim ng sama ng loob?

¹⁴ Sa ilang sitwasyon, hindi angkop makisalamuha sa ilang tao. Kasali rito ang mga dating kabilang sa kongregasyon pero nagkasala, hindi nagsisi, at natiwalag. Kung nasaktan ka ng gayong indibiduwal, baka napakahirap sa iyo na patawarin siya, kahit pa nagsisisi na siya. Matagal kasing maghilom ang nasugatang damdamin. Sa gayong kalagayan, maaari mong patuloy na hilingin kay Jehova na tulungan kang patawarin siya. Tutal, hindi mo alam kung ano ang nasa puso ng taong iyon. Si Jehova lang ang nakaaalam. Sinusuri niya ang kaloob-loobang pagkatao ng isa, at matiisin siya sa mga nagkasala. (Awit 7:9; Kaw. 17:3) Kaya naman sinasabi ng Kasulatan: “Huwag gumanti kaninuman ng masama para sa masama. Maglaan ng mabubuting bagay sa paningin ng lahat ng tao. Kung posible, hangga’t nakasalalay sa inyo, makipagpayapaan kayo sa lahat ng tao. Huwag ipaghiganti ang inyong sarili, mga minamahal, kundi bigyan ninyo ng dako ang poot; sapagkat nasusulat: ‘Akin ang paghihiganti; ako ang gaganti, sabi ni Jehova.’ ” (Roma 12:17-19) May karapatan ka bang  humatol sa iba? Wala. (Mat. 7:1, 2) Pero makapagtitiwala ka na ang katarungan ay nasa kamay ni Jehova.

15. Ano ang dapat nating gawin para maibsan ang galit natin sa nagkasala sa atin?

¹⁵ Kung iniisip mong biktima ka ng kawalang-katarungan at nahihirapan kang patawarin ang nagkasalang nagsisisi na, makabubuting tandaan mo na biktima rin siya. Nararanasan din niya ang mga epekto ng minanang di-kasakdalan. (Roma 3:23) Nahahabag si Jehova sa lahat ng di-sakdal na tao. Kaya angkop lang na ipanalangin natin ang nagkasala sa atin. Imposibleng patuloy tayong makadama ng galit sa taong ipinapanalangin natin. Nilinaw ni Jesus na hindi tayo dapat magkimkim ng sama ng loob kahit sa mga nakaagrabyado sa atin. Sinabi niya: “Patuloy na ibigin ang inyong mga kaaway at ipanalangin yaong mga umuusig sa inyo.”​—Mat. 5:44.

16, 17. Ano ang gagawin mo kapag nagpasiya ang mga elder na manatili sa kongregasyon ang isang nagkasala dahil nakita nilang nagsisisi ito? Bakit?

¹⁶ Pinagkalooban ni Jehova ang mga elder ng pananagutan na humawak ng mga kaso ng pagkakasala sa kongregasyon. Di-tulad ng Diyos, hindi alam ng mga brother na ito ang lahat ng detalye, pero sinisikap nilang gumawa ng desisyon sa tulong ng banal na espiritu at kasuwato ng sinasabi ng Bibliya. Kaya anumang mapagpasiyahan nila matapos hingin ang tulong ni Jehova sa panalangin ay kasuwato ng kaniyang pangmalas.​—Mat. 18:18.

¹⁷ Sa ganitong sitwasyon, nasusubok ang pagkamatapat natin. Kapag nagpasiya ang mga elder na manatili sa kongregasyon ang isang nagkasala dahil nakita nilang nagsisisi ito, patatawarin mo ba siya at titiyakin ang iyong pag-ibig sa kaniya? (2 Cor. 2:5-8) Baka hindi ito madali, lalo na kung ikaw o isang kapamilya mo ang biktima ng pagkakasala niya. Gayunman, kung magtitiwala ka kay Jehova at sa kaniyang paraan ng pag-aasikaso sa mga problema sa kongregasyon, kikilos ka nang may karunungan. Maipakikita mo na talagang lubusan kang nagpapatawad.​—Kaw. 3:5, 6.

18. Paano tayo makikinabang kung lubusan tayong magpapatawad?

¹⁸ Kung hindi tayo magpapatawad, maaari tayong ma-stress at hihina ang ating kalusugan. Baka masira din ang kaugnayan natin sa iba. Sa kabaligtaran, kinikilala ng mga doktor ang mga pakinabang sa pagiging handang magpatawad. Pinapawi nito ang hinanakit at kalungkutan na nakasisira sa kalusugan. Natutulungan din tayo nito na magkaroon ng mas mabuting kaugnayan sa iba. Pero ang pinakamahalagang pakinabang sa pagiging mapagpatawad ay ang pagkakaroon ng mabuting kaugnayan sa ating makalangit na Ama, si Jehova.​—Basahin ang Colosas 3:12-14.