1, 2. Paano tayo naiimpluwensiyahan ng ating kinalakhan at kapaligiran?

MAY malaking impluwensiya sa atin ang ating kinalakhan at kapaligiran, samakatuwid nga, ang ating mga kaibigan, kultura, at komunidad. Iyan ang dahilan kung bakit may mga gusto tayong pagkain, sariling istilo ng pananamit, at gumagawi tayo sa partikular na paraan.

² Pero may mga bagay na mas mahalaga kaysa sa gusto nating pagkain at istilo ng damit. Halimbawa, depende sa ating kinalakhan kung ano ang itinuturing nating tama at katanggap-tanggap at kung ano naman ang hindi. Marami sa gayong mga bagay ay personal na desisyon at depende sa indibiduwal. Ang mga pasiya natin ay maaari pa ngang dahil sa idinidikta ng ating budhi. Sinasabi ng Bibliya na kadalasan, “ang mga tao ng mga bansa na walang kautusan ay likas na gumagawa ng mga bagay na nasa kautusan.” (Roma 2:14) Pero ibig bang sabihin, hangga’t walang malinaw na utos mula sa Diyos, basta na lang tayo susunod sa mga paggawi at pamantayang kinagisnan natin?

3. Ano ang dalawang dahilan kung bakit ang mga Kristiyano ay hindi basta na lang sumusunod sa paggawi at pamantayan ng karamihan?

³ May dalawang mahahalagang dahilan kung bakit hindi ganiyan ang pamantayan ng mga Kristiyano. Una, pinaaalalahanan tayo ng Bibliya: “May daan na matuwid sa harap ng isang tao, ngunit ang mga daan ng kamatayan ang huling wakas nito.” (Kaw. 16:25) Dahil hindi tayo sakdal, limitado ang kakayahan nating alamin kung ano talaga ang pinakamabuti para sa atin. (Kaw. 28:26; Jer. 10:23) Ikalawa, ipinakikita ng Bibliya na ang mga kausuhan at pamantayan sa sanlibutan ay minamaniobra at kinokontrol ni Satanas, “ang diyos ng sistemang ito ng mga bagay.” (2 Cor. 4:4; 1 Juan 5:19) Kaya naman kung gusto nating pagpalain tayo at sang-ayunan ni Jehova, kailangan nating sundin ang payo sa Roma 12:2.—Basahin.

4. Ano ang tatalakayin natin sa artikulong ito?

 ⁴ May ilang mahahalagang punto sa Roma 12:2 na dapat nating bigyang-pansin. (1) Bakit kailangan tayong “magbagong-anyo”? (2) Ano ang nasasangkot sa pagbabagong-anyo? at (3) Paano tayo magbabagong-anyo? Talakayin natin ang mga tanong na ito.

5. Kanino patungkol ang isinulat ni Pablo sa Roma 12:2?

⁵ Ang liham ni apostol Pablo sa mga taga-Roma ay hindi patungkol sa mga di-sumasampalataya o sa mga tao sa pangkalahatan, kundi sa mga kapuwa niya pinahirang Kristiyano. (Roma 1:7) Hinimok niya silang magbagong-anyo at ‘huwag nang magpahubog ayon sa sistemang ito ng mga bagay.’ Para sa mga Kristiyano sa Roma noong mga 56 C.E., ang “sistemang ito ng mga bagay” ay tumutukoy sa mga pamantayan, kaugalian, asal, at istilong palasak sa imperyong iyon. Ang pananalitang ginamit ni Pablo na “huwag na” ay nagpapahiwatig na naiimpluwensiyahan pa rin ang ilan sa kanila ng sistemang iyon ng mga bagay. Paano kaya iyon nakaimpluwensiya sa mga kapatid natin noong unang siglo?

6, 7. Noong panahon ni Pablo, paano naging hamon sa mga Kristiyano ang pang-araw-araw at relihiyosong buhay sa Roma?

⁶ Sa ngayon, makikita ng mga turista sa Roma ang mga guho ng mga templo, libingan, monumento, arena, teatro, at iba pa. Ang ilan sa mga ito ay itinayo noong unang siglo. May matututuhan tayo tungkol sa pang-araw-araw at relihiyosong buhay ng sinaunang Roma mula sa gayong mga bakas ng nakalipas. Mababasa rin natin sa mga aklat ng kasaysayan ang tungkol sa labanan ng mga gladiator, karera ng mga karo, at mga palabas sa teatro na may iba’t ibang paksa, na ang ilan ay malaswa. Ang Roma ay isa ring maunlad na sentro ng komersiyo noon, kaya maraming oportunidad para magpayaman.—Roma 6:21; 1 Ped. 4:3, 4.

⁷ Kahit maraming templo at diyos ang mga Romano, wala silang tunay at malapít na kaugnayan sa mga diyos na sinasamba nila. Para sa kanila, ang relihiyon ay mga ritwal lamang na bahagi ng kanilang pang-araw-araw na buhay, gaya ng mga ritwal para sa panganganak, pag-aasawa, at paglilibing. Tiyak na naging hamon sa mga Kristiyano sa Roma ang ganitong kalagayan. Ito ang nakagisnan ng marami sa kanila, kaya talagang kailangan nilang magbagong-anyo para maging tunay na Kristiyano, at ang kanilang pagbabagong-anyo ay hindi natatapos sa araw ng bautismo.

8. Bakit mapanganib ang sanlibutang ito para sa mga Kristiyano?

⁸ Gaya ng masamang impluwensiya ng Roma noon, ang sanlibutan ngayon ay mapanganib din para sa mga nakaalay na Kristiyano. Bakit? Dahil laganap ang espiritu nito sa lahat ng dako. (Basahin ang Efeso 2:2, 3; 1 Juan 2:16.) Yamang araw-araw tayong nahahantad sa mga pagnanasa, kaisipan, pamantayan, at moralidad ng sanlibutan, lagi tayong nanganganib na maimpluwensiyahan  nito. Kaya naman marami tayong dahilan para sundin ang kinasihang payo na ‘huwag nang magpahubog ayon sa sistemang ito ng mga bagay.’ Ano ang dapat nating gawin?

9. Bago maging kuwalipikado sa bautismo, anong pagbabago ang ginawa ng marami?

⁹ Habang ang isang tao ay nag-aaral at nagkakapit ng mga katotohanan sa Bibliya, sumusulong siya sa espirituwal. Gumagawa siya ng mga pagbabago sa kaniyang buhay ayon sa kaniyang natututuhan. Iniiwan niya ang mga gawain ng huwad na relihiyon at ang masasamang ugali na bahagi ng kaniyang dating pamumuhay at naglilinang ng tulad-Kristong personalidad. (Efe. 4:22-24) Natutuwa tayong makita na taun-taon, daan-daang libo ang sumusulong at nagiging kuwalipikado sa bautismo bilang sagisag ng kanilang pag-aalay sa Diyos na Jehova. Tiyak na nagpapasaya ito sa puso ni Jehova. (Kaw. 27:11) Pero maitatanong natin: Ang mga pagbabagong ito lang ba ang kailangang gawin?

10. Paano naiiba ang pagbabagong-anyo kumpara sa pagpapahusay?

¹⁰ Ang totoo, higit pa sa pagsulong o basta pagpapahusay ang pagbabagong-anyo. Halimbawa, ang isang produkto ay maaaring ina-advertise o may label na “improved” o “mas pinahusay,” pero iyon pa rin ang dating produkto. Baka dinagdagan lang ito ng isang bagong sangkap at pinaganda ang packaging nito. Gayunman, ang salitang “magbagong-anyo” sa Roma 12:2, ayon sa isang diksyunaryo sa Bibliya, ay tumutukoy sa pagbabago ng pag-iisip sa tulong ng banal na espiritu. Kaya ang isang Kristiyano ay hindi lang umiiwas sa masasamang bisyo, maruming pananalita, o imoral na paggawi para makapagbagong-anyo. Ang gayong mga bagay ay iniiwasan din ng ilang tao na walang alam sa Bibliya. Kaya ano ang nasasangkot sa pagbabagong-anyo ng mga Kristiyano?

11. Ayon kay Pablo, paano ginagawa ang pagbabagong-anyo?

¹¹ “Magbagong-anyo kayo sa pamamagitan ng pagbabago ng inyong pag-iisip,” ang isinulat ni Pablo. Sa Bibliya, ang salitang “pag-iisip” ay may kaugnayan sa takbo ng kaisipan, saloobin, at kakayahan sa pangangatuwiran. Sa pasimula ng kaniyang liham sa mga taga-Roma, may binanggit si Pablo na mga taong nagpapakita ng “di-sinang-ayunang kalagayan ng isip.” Gumagawi sila nang may “kalikuan, kabalakyutan, kaimbutan, kasamaan, na punô ng inggit, pagpaslang, hidwaan, panlilinlang,” at iba pang nakasasakit na mga bagay. (Roma 1:28-31) Kaya naman pinayuhan ni Pablo ang mga lumaki sa gayong kapaligiran at naging mga lingkod ng Diyos na “magbagong-anyo” at ‘magbago ng pag-iisip.’

12. Ano ang napapansin mong saloobin ng karamihan sa ngayon? Bakit mapanganib sa mga Kristiyano ang pagkakaroon ng gayong saloobin?

¹² Nakalulungkot, maraming tao sa ngayon ang gaya ng inilarawan ni Pablo.  Malamang na iniisip nilang makaluma o kakitiran ng isip na sumunod sa mga pamantayan at simulain at pasunurin din dito ang iba. Maraming guro at magulang ang kunsintidor at promotor ng pagiging “liberal.” Para sa kanila, depende sa indibiduwal kung ano ang tama o mali. Marami na nag-aangking relihiyoso ang nag-iisip na puwede nilang gawin kung ano ang inaakala nilang tama, at na hindi sila obligadong sundin ang Diyos at ang kaniyang mga utos. (Awit 14:1) Mapanganib sa mga tunay na Kristiyano ang pagkakaroon ng gayong saloobin. Kung hindi mapagbantay ang isa, baka ganito ang maging saloobin niya sa mga teokratikong kaayusan. Baka hindi siya makipagtulungan sa mga kaayusan ng kongregasyon at magreklamo pa nga tungkol sa mga bagay na hindi niya nagugustuhan. O baka hindi niya seryosohin ang mga payong batay sa Bibliya tungkol sa paglilibang, paggamit ng Internet, at pagkuha ng mataas na edukasyon.

13. Bakit dapat nating tapatang suriin ang ating sarili?

¹³ Kaya para hindi na tayo mahubog ng sanlibutan, kailangan nating tapatang suriin ang ating mga saloobin at damdamin, mga tunguhin, at mga pamantayan. Hindi nakikita ng ibang tao ang gayong mga bagay. Baka sa tingin ng iba ay sumusulong naman tayo. Pero tayo lang ang nakakaalam kung talagang hinahayaan nating baguhin tayo at patuloy pang baguhin ng natututuhan natin sa Bibliya.—Basahin ang Santiago 1:23-25.

14. Ano ang makakatulong sa atin para malaman kung ano ang kailangan nating baguhin?

¹⁴ Para makapagbagong-anyo, kailangan nating baguhin ang ating puso, ang ating pagkatao. Ano ang makakatulong sa atin para magawa ang gayong malaking pagbabago? Kapag nag-aaral tayo ng Bibliya, natututuhan natin kung anong uri ng pagkatao ang sinasang-ayunan ni Jehova. Ang pagtugon natin sa ating natututuhan sa Bibliya ay makakatulong para malaman natin kung ano talaga ang nasa ating puso at kung ano ang kailangan nating baguhin para magawa ang “sakdal na kalooban ng Diyos.”—Roma 12:2; Heb. 4:12.

15. Anong pagbabagong-anyo ang resulta ng paghubog ni Jehova sa atin?

¹⁵ Basahin ang Isaias 64:8. May matututuhan tayong mahalagang aral sa ilustrasyong ginamit ni propeta Isaias. Paano tayo hinuhubog ni Jehova, ang Magpapalayok? Hindi niya binabago ang hitsura natin para pagandahin ang ating mukha o katawan. Ang inilalaan ni Jehova ay hindi pisikal kundi espirituwal na pagsasanay. Kung magpapahubog tayo sa kaniya, ang resulta nito ay espirituwal na pagbabagong-anyo—na siya mismong kailangan natin para malabanan ang mga impluwensiya ng sanlibutan. Paano nga ba ginagawa ni Jehova ang paghubog?

16, 17. (a) Ilarawan kung ano ang ginagawa sa luwad para makagawa ng primera-klaseng kagamitan. (b) Paano nakakatulong ang Salita ng Diyos para mabago tayo at maging mahalaga sa paningin ni Jehova?

¹⁶ Para makagawa ng primera-klaseng kagamitang luwad, ang magpapalayok ay gumagamit ng magandang uri ng luwad. Pero may dalawang bagay na kailangan niyang gawin. Una, kailangan niyang hugasan ng tubig ang luwad para maalis ang anumang dumi. Pagkatapos, kailangan niya itong haluan ng tamang dami ng tubig para lumambot ito at maiporma habang hinuhubog.

¹⁷ Pansinin na ginagamit ang tubig para maalis ang mga dumi sa luwad at maging madali itong hubugin tungo sa isang magandang sisidlan. Hindi ba’t ganiyan din ang nagagawa ng Salita ng Diyos sa ating buhay? Nakakatulong ito para maalis ang  dati nating paraan ng pag-iisip noong hindi pa natin kilala ang Diyos at para mabago tayo at maging mahalaga sa kaniyang paningin. (Efe. 5:26) Isip-isipin kung gaano kadalas tayong payuhan na basahin ang Bibliya araw-araw at regular na dumalo sa mga Kristiyanong pagpupulong, kung saan ipinaliliwanag ang Salita ng Diyos. Bakit ito ipinapayo sa atin? Dahil sa paggawa nito, hinahayaan nating hubugin tayo ni Jehova.—Awit 1:2; Gawa 17:11; Heb. 10:24, 25.

18. (a) Bakit mahalaga ang pagbubulay-bulay kung gusto nating maimpluwensiyahan tayo at mabago ng Salita ng Diyos? (b) Anong mga tanong ang makakatulong?

¹⁸ Para makapagbagong-anyo sa tulong ng Salita ng Diyos, hindi sapat ang regular na pagbabasa at pag-aaral ng Bibliya. Marami ang nagbabasa ng Bibliya kaya pamilyar sila sa nilalaman nito. Baka may nakausap ka nang gayong uri ng tao sa larangan. Saulado pa nga ng iba ang ilang talata sa Bibliya. * Pero baka wala itong gaanong epekto sa kanilang saloobin at pamumuhay. Ano ang kulang? Para mabago tayo ng Salita ng Diyos, dapat itong tumagos sa ating puso. Kaya naman kailangan tayong gumugol ng panahon para bulay-bulayin ang natututuhan natin. Makabubuting itanong sa sarili: ‘Kumbinsido ba ako na hindi lang ito basta isang relihiyosong turo? Napatunayan ko na bang ito ang katotohanan? Ikinakapit ko ba ang natututuhan ko imbes na ituro lang ito sa iba? Naniniwala ba ako na ang natututuhan ko ay galing kay Jehova, na para bang kinakausap niya ako?’ Ang pagbubulay-bulay sa gayong mga tanong ay makakatulong para sumidhi ang pag-ibig natin kay Jehova. At kapag naantig ang ating puso, mauudyukan tayong magbago.—Kaw. 4:23; Luc. 6:45.

19, 20. Anong mga payo sa Bibliya ang dapat nating ikapit para makinabang tayo?

¹⁹ Kung regular nating binabasa at binubulay-bulay ang Salita ng Diyos, makakatulong ito para patuloy nating magawa ang sinabi ni Pablo: “Hubarin ninyo ang lumang personalidad pati na ang mga gawain nito, at damtan ninyo ang inyong sarili ng bagong personalidad, na sa pamamagitan ng tumpak na kaalaman ay ginagawang bago.” (Col. 3:9, 10) Oo, mauudyukan tayong magbihis ng bago at tulad-Kristong personalidad kung talagang nauunawaan natin ang mga turo ng Bibliya at ikinakapit ito. Sa gayon, mapoprotektahan tayo laban sa mga tusong pakana ni Satanas.

²⁰ “Bilang masunuring mga anak, huwag na kayong magpahubog ayon sa mga pagnanasa na dati ninyong taglay,” ang paalaala ni apostol Pedro, kundi “magpakabanal [kayo] sa lahat ng inyong paggawi.” (1 Ped. 1:14, 15) Kung gagawin natin ang ating buong makakaya para magbagong-anyo sa ating pag-iisip at saloobin, magdudulot ito ng mga pagpapala, gaya ng makikita natin sa susunod na artikulo.