Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

TSHAPITA YA DIKUMI LA DIVWA

Tshikala lo ngandji ka Nzambi

Tshikala lo ngandji ka Nzambi
  • Nanga Nzambi kɛdikɛdi na?

  • Ngande wakokaso ntshikala lo ngandji ka Nzambi?

  • Difuto diakɔna diayosha Jehowa wanɛ watshikala lo ngandji kande?

Onde wɛ ambetɛ Jehowa eshamelo kayɛ wonya wapɛpa lɔpɛpɛ la wolo?

1, 2. Lende akokaso ntana eshamelo katokokɛ ɛlɔ kɛnɛ?

OHƆSA dia wɛ ekɔ lo takɛndakɛnda lo mboka wonya wapɛpa lɔpɛpɛ la wolo efula. Olongo waya odima tshududu. Angadimu wambotatɛ ndo ndjadi yowalɛwalɛ, oma lâsɔ mvula ngembe kɔlɔ. Wɛ ekɔ lo talawɔ dia ntana dihole dia eshamelo. Ɛnyiyɛ nganɛ ko yidu mɔtshi l’omamu wa mboka. Yɔ yekɔ dimɛna, yekɔ la djungudungu ndo dimɛna mbikama lɔkɔ. Wɛ mɛtɛ ayɔsa dihole di’ekokelo sɔ la nɛmɔ di’efula!

2 Tekɔ lo nsɛna lo tena diapɛpa lɔpɛpɛ la wolo efula. Awui wa l’andja ɔnɛ wekɔ lo taleke ntshɔ otsha lo kɔlɔ. Koko yidu mɔtshi ya dimɛna yekɔ, mbuta ate dihole di’eshamelo diakoka tokokɛka wonya tshɛ oma lo mpokoso. Naa dihole sɔ? Bible mbetshaka ɔnɛ: “Dimi latutaka dia [Jehowa] nti: Ndi keli eshamelu kami la lungeli lami, [Nzambi k]ami katumekamaka.”​—Osambo 91:2.

3. Ngande wakokaso mbetɛ Jehowa eshamelo kaso?

3 Jehowa, Otungi ndo Omboledi w’andja w’otondo koka monga eshamelo kaso katokokɛ. Shi dui sɔ tokeketshaka? Nde koka tokokɛ nɛ dia nde ndeka onto kana ɛngɔ tshɛ kakoka tosalɛ kɔlɔ wolo la fwa. Kânga tambohomɔ, Jehowa koka minya etombelo tshɛ wa kɔlɔ w’oma lo mpokoso kotokome. Ngande wakokaso mbetɛ Jehowa eshamelo kaso? Sho pombaka ndjaɛkɛ le nde. Ndo nto, Ɔtɛkɛta ande tokeketshaka ɔnɛ: “Nyotshikale lo ngandji ka Nzambi.” (Judɛ 21) Ɔnkɔnɛ, sho pombaka ntshikala lo ngandji ka Nzambi ndo nkeketsha dimama dia ngandji diele lam’asaso la Shɛso lele l’olongo. Naka sho nsala ngasɔ, kete sho koka monga l’eshikikelo dia nde ayonga eshamelo kaso. Ko ngande wakokaso monga la dimama dia ngasɔ lam’asaso la nde?

TOSHIHODIA ELƐWƆ NGANDJI KA NZAMBI NDO TƐNYA LOWANDO LASO

4, 5. Naa toho tɔmɔtshi takɛnya Jehowa ngandji katokande?

4 Dia ntshikala lo ngandji ka Nzambi, sho pombaka nshihodia woho wakatɛnya Jehowa ngandji kande. Ohokanyiya wetshelo ɛmɔtshi wa lo Bible wamboyeka oma lo ekimanyielo ka dibuku nɛ. Oko wende Otungi, Jehowa akatosha nkɛtɛ dia tɔ monga dihole di’olangala efula dia sho mbidjasɛ. Nde akakilodia la diangɔ dia ndɛ efula ndo l’ashi, ɛngɔnyi wele l’andja, nyama y’amɛna ndo ahole w’ɔlɔ menda w’elangala. Oko wende Kiɔkɔ ya Bible, Nzambi akatosholɛ lokombo lande ndo waonga ande. Lâdiko dia lâsɔ, Ɔtɛkɛta ande tɛnyaka dia nde akatome Ɔnande la ngandji la nkɛtɛ ndo akatshike dia nde nsowa ndo mvɔ dikambo diaso. (Joani 3:16) Wahɔ akɔna wakondjaso oma lo woshasha ɔsɔ? Vɔ toshaka elongamelo ka nshi yayaye ya diambo efula.

5 Elongamelo kaso ka nshi yayaye nemanɛka nto la dui dikina diakasale Nzambi. Jehowa akashikikɛ lowandji lɔmɔtshi l’olongo, mbuta ate Diolelo diaki Mɛsiya. Kem’edja, diɔ diayokomiya asui ndo mbetɛ nkɛtɛ Paradiso. Ohokanyiya dikambo sɔ! Sho koka nsɛna lo wɔladi ndo lo ɔngɛnɔngɛnɔ wa pondjo lɛkɔ. (Osambo 37:29) Lam’akatakongɛ etena kɛsɔ, Nzambi toshaka ɛlɔmbwɛlɔ katɛnya woho wakokaso nsɛna lo yoho yoleki dimɛna oma ko kakianɛ. Nde akatosha nto woshasha wa dɔmbɛlɔ dia sho sawolaka la nde wonya tshɛ. Ɔsɔ ekɔ tsho toho tɔmɔtshi takɛnya Nzambi ngandji kokande anto lo tshɛ kawɔ ndo kakokande wɛmɛ.

6. Ngande wakokayɛ mɛnya lowando layɛ lo ngandji kakakoke Jehowa?

6 Dimbola di’ohomba diahombayɛ ndjaoka diɔ nɛ: Ngande wayomɛnya lowando lami lo ngandji ka Jehowa? Anto efula koka mbuta ɔnɛ: “Dimi lawɔ pombaka nanga Jehowa oko wakandanange.” Onde ngasɔ mbatayɛ ndo wɛ lawɔ? Yeso akate di’ɔlɛmbɛ ɔnɛ mboleki woke: “ ‘Olange Jehowa Nzambi kayɛ l’otema ayɛ tshɛ ndo la anima ayɛ tshɛ ndo la yimba yayɛ tshɛ.’ “ (Mateo 22:37) Wɛ ekɔ la ɛkɔkɔ efula wa nanga Jehowa Nzambi mɛtɛ. Onde monga la nsaki ka ndjala la ngandji ka ngasɔ mɛnyaka dia wɛ nangaka Jehowa l’otema ayɛ tshɛ, la anima ayɛ tshɛ ndo la yimba yayɛ tshɛ?

7. Onde monga tsho la nsaki ka mboka Nzambi ngandji kete ambokoka? Lembetshiya.

7 Oko wɛnya Bible, mboka Nzambi ngandji halembetshiya tsho monga la nsaki. Kânga mbele nsaki ka nanga Jehowa kekɔ ohomba, nsaki kɛsɔ kekɔ tsho etatelo ka ngandji ka mɛtɛ kawokayɛ. Dia monga la osongo w’elowa, ekɔ ohomba monga ntondo la lɔtɔngɔ l’olowa. Ko naka wɛ ekɔ l’ohomba w’olowa, onde wɛ ayɔngɛnangɛna naka onto ɔmɔtshi kosha tsho lɔtɔngɔ l’olowa akɔ? Kema! Woho akɔ wâmɛ mbele, nsaki ka mboka Jehowa Nzambi ngandji kekɔ tsho etatelo. Bible mbetshaka ɔnɛ: “Nanga Nzambi kɛdikɛdi nkitanyiya ɛlɛmbɛ ande, koko ɛlɛmbɛ ande bu wotsho.” (1 Joani 5:3) Dia ngandji kokaso Nzambi monga mɛtɛ, tɔ pombaka ntɔ elowa w’ɛlɔlɔ ndo tɔ pombaka mɛnama lo etsha.​—Mateo 7:16-20.

8, 9. Ngande wakokaso mɛnya ngandji ndo lowando laso le Nzambi?

8 Sho mɛnyaka ngandji kokaso Nzambi etena kakitanyiyaso wadjango ndo atɔndɔ ande. Dui sɔ kema wolo nsala. Ɛlɛmbɛ waki Jehowa kema wotsho, koko wekɔ l’oyango wa tokimanyiya dia nsɛna lɔsɛnɔ l’ɔlɔlɔ ndo l’ɔngɛnɔngɛnɔ. (Izaya 48:17, 18) Etena kasɛnaso lo yoho yɔtɔnɛ l’ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa, sho mɛnyaka Shɛso lele l’olongo dia tekɔ mɛtɛ la lowando lo kɛnɛ tshɛ kambondotosalɛ. Lonyangu ko, tɔtɔi toto mbɛnya lowando la ngasɔ l’andja ɔnɛ. Sho hatolange monga la lɔhɛndɛ oko anto amɔtshi wakasɛnaka lo nshi yaki Yeso. Yeso akakɔnɔla akanga a sudi dikumi, koko ɔtɔi oto mbakakalola dia ndjowosha losaka. (Luka 17:12-17) Lo mɛtɛ, sho nangaka monga oko kanga sudi laki la lowando, koko aha oko akanga wa sudi divwa waki komonga la lowando.

9 Ko naa wadjango waki Jehowa wahombaso nkitanyiya? Tambɔsɛdingola efula kawɔ lo dibuku nɛ, koko tonyomɔsɛdingola amɔtshi. Nkitanyiya wadjango waki Nzambi ayotokimanyiya dia ntshikala lo ngandji kande.

NYOMOLEKA NDJASUKANYA LA JEHOWA

10. Lembetshiya lande na kele ekɔ ohomba ntetemala nkondja ewo kaki Jehowa Nzambi.

10 Mbeka awui wendana la Jehowa ekɔ nna di’ohomba efula diayokokimanyiya dia ndeka ndjasukanya la nde. Ɔsɔ ekɔ dui diahayahombe ntshika pondjo. Naka wɛ ekɔ lo mboka dja l’andja l’otsho wa tshitshi efula, onde wɛ ayotshika dia lombe la dja nkitakita polo ndo lɔ nimala? Kema. Wɛ ayokotshaka nkonyi dia dja ntetemala nombalomba ndo kosalanganya demba. Lɔsɛnɔ layɛ koka monga lo wâle naka wɛ hadjisha yimba lo dikambo sɔ. ‘Ewo kaki Nzambi’ kekɔ oko lokunyi la dja latokimanyiya dia pɛtshahɛtshaka ngandji kawokaso.​—Tokedi 2:1-5.

Oko wele dja, mbele ngandji kokayɛ Jehowa kekɔ l’ohomba wa nkonyi dia tɔ ntetemala mpɛta

11. Etombelo akɔna wakonge la wetshelo waki Yeso le ambeki ande?

11 Yeso akakombola di’ambeki ande ntetemala nanga Jehowa ndo nanga Ɔtɛkɛta ande wa nɛmɔ wele l’akambo wa mɛtɛ. L’ɔkɔngɔ w’eolwelo kande, nde aketsha ambeki ande ahende awui wendana la daka dimɔtshi diele lo Afundelo wa lo Hɛbɛru diakakotshama lo lokombo lande. Etombelo akɔna wakonge la dui sɔ? Vɔ wakayota l’ɔkɔngɔ ɔnɛ: “Onde etema aso hawonandemi efula etena kakandayasawolaka la so lo mboka, lam’akandayatolembetshiyaka Afundelo dimɛna?”​—Luka 24:32.

12, 13. a) Ngande waya ngandji koka anto efula Nzambi ndo Bible? b) Akokaso nsala diaha ngandji kaso mbɔla?

12 Mbala ka ntondo kakayeke kɛnɛ ketsha Bible mɛtɛ, shi wɛ akoke ɔngɛnɔngɛnɔ l’otema ayɛ, akonge l’ohetoheto ndo akoke Nzambi ngandji? Anto efula wakayaoke woho akɔ wâmɛ. Okakatanu wele kakianɛ ele wa ntetemala mpɛtshahɛtsha ngandji kɛsɔ ndo kihamia. Hatohombe ndjela tokanyi t’anto wa l’andja ɔnɛ. Yeso akate ate: “Ngandji k’anto efula kayɔla.” (Mateo 24:12) Akokayɛ nsala diaha ngandji kokayɛ Jehowa ndo akambo wa mɛtɛ wa lo Bible mbɔla?

13 Tetemala nkondja ewo kaki Jehowa Nzambi ndo kaki Yeso Kristo. (Joani 17:3) Kana yimba efula la kɛnɛ kekayɛ oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi ndo yambola wate: ‘Wetshelo akɔna wakondjami oma l’awui anɛ lo dikambo dia Jehowa Nzambi? Naa ɔkɔkɔ okina wambisha awui anɛ dia dimi mbolanga ‘l’otema ami tshɛ, la yimba yami tshɛ ndo la anima ami tshɛ?’ (1 Timɔte 4:15) Okanelo wa yimba wa ngasɔ wayokokimanyiya diaha ngandji kokayɛ Jehowa mbɔla.

14. Ngande wakoka dɔmbɛlɔ tokimanyiya dia mpɛtshahɛtsha ngandji kokaso Jehowa?

14 Dɔmbɛlɔ dia mbala la mbala diekɔ yoho kina yakokayɛ ntetemala mpɛtshahɛtsha ngandji kokayɛ Jehowa. (1 Tɛsalɔnika 5:17) Lo tshapita 17 ya dibuku nɛ, takeke dia dɔmbɛlɔ diekɔ woshasha wa nɛmɔ w’oma le Nzambi. Oko wele diɔtɔnganelo dia lam’asa anto pamaka oma lo sawo dia mbala la mbala ndo dia l’otema ɔtɔi, mbele ndo diɔtɔnganelo diasaso la Jehowa pɛtahɛtaka ndo mongaka wolo etena kɔ̂lɔmbaso mbala la mbala. Tatetawɔke pondjo di’alɔmbɛlɔ aso monga wa lâdiko di’ɛlɔmɔ, mbuta ate wele sho kalolaka paka lo ɛtɛkɛta akɔ wâmɛ ndo wele bu l’oyango wa mɛtɛ. Sho pombaka nsawola la Jehowa oko ɔna la she ka ngandji. Koko, sho pombaka monga la dilɛmiɛlɔ, mbodiholɛ otema, aha mboshɛ ndoko dikambo ndo mbɔlɔmba oma k’ɛse otema. (Osambo 62:8) Wekelo wa Bible w’onto ndamɛ ndo dɔmbɛlɔ di’oma k’ɛse otema ekɔ awui w’ohomba wa l’ɔtɛmwɛlɔ aso ndo vɔ tokimanyiyaka dia ntshikala lo ngandji ka Nzambi.

TETEMALA NTƐMƆLA JEHOWA L’ƆNGƐNƆNGƐNƆ

15, 16. Lande na kakokaso mbɔsa olimu w’esambishelo ka Diolelo oko diɛsɛ ndo oko ɛngɔ ka nɛmɔ?

15 Wekelo w’onto ndamɛ ndo dɔmbɛlɔ ekɔ awui wahomba onto l’onto ntetemala nsala. Koko kakianɛ, tende dui dimɔtshi diendana l’ɔtɛmwɛlɔ diasalaso lo sɛkɛ. Dui diakɔ ko mbewoya anto akina awui wetawɔso. Onde wɛ ambewoyaka anto akina akambo amɔtshi wa mɛtɛ wa lo Bible? Naka ɔsɔku, kete mɛtɛ wɛ akakondja diɛsɛ dia dimɛna efula. (Luka 1:74) Etena kewoyaso anto akambo wa mɛtɛ wamboteka lo dikambo dia Jehowa Nzambi, sho mbishaka lonya l’ɔkɛndɛ w’ohomba efula wakawasha Akristo wa mɛtɛ tshɛ. Ɔkɛndɛ akɔ ko esambishelo ka lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo diaki Nzambi.​—Mateo 24:14; 28:19, 20.

16 Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akɔsaka olimu ande oko ɛngɔ ka nɛmɔ. (2 Kɔrɛtɔ 4:7) Mbewoya anto awui wendana la Jehowa Nzambi ndo l’asangwelo ande ekɔ olimu woleki ohomba wakokayɛ nkamba nɛ dia vɔ wekɔ olimu waki Owandji woleki ɔlɔlɔ tshɛ ndo vɔ wekɔ la wahɔ woleki tshɛ. Naka wɛ ndjakimɔ l’olimu ɔsɔ, kete wɛ ayokimanyiya anto wele l’etema w’ɛlɔlɔ dia vɔ ndjasukanya la Shɛso lele l’olongo ndo dia vɔ mbɔtɔ lo mboka k’otsha lo lɔsɛnɔ la pondjo. Onde ekɔ olimu okina wakoka mbisha ɔngɛnɔngɛnɔ ko ndeka wɔnɛ? Ndo nto, esambishelo k’awui wendana la Jehowa ndo l’Ɔtɛkɛta ande pamiaka mbetawɔ kayɛ hita ndo keketshaka ngandji kawokayɛ. Ndo Jehowa ngɛnangɛnaka welo wadjayɛ. (Hɛbɛru 6:10) Monga l’etete l’olimu ɔsɔ kokimanyiyaka dia ntshikala lo ngandji ka Nzambi.​—1 Kɔrɛtɔ 15:58.

17. Lande na kele olimu w’esambishelo pombaka kambema la ohetoheto ɛlɔ kɛnɛ?

17 Ekɔ ohomba mbohɔ di’olimu w’esambishelo ka Diolelo pombaka kambema la shamanya. Bible mbutaka ɔnɛ: “Osambishake ɔtɛkɛta, osalake dui sɔ la ohetoheto.” (2 Timɔte 4:2) Lande na ekɔ ohomba sala dui sɔ la shamanya ɛlɔ kɛnɛ na? Ɔtɛkɛta wa Nzambi totɛka ɔnɛ: “Lushi la wuki la [Jehowa] laya suki, lo lambusukana, lo layuya esadi.” (Zɛfaniya 1:14) Aha la tâmu, etena kayolanya Jehowa andja ɔnɛ kekɔ lo ndjasukana esadi esadi. Sho pombaka mbewola anto! Vɔ pombaka mbeya di’etena kakokawɔ nsɔna Jehowa oko Omboledi awɔ tɔ kɛnɛ. Ekomelo ‘hatotshimbatshimba.’​—Habakuka 2:3.

18. Lande na kahombaso ntɛmɔla Jehowa kâmɛ?

18 Jehowa nangaka sho mbɔ̂tɛmɔla kâmɛ. Diakɔ diata Ɔtɛkɛta ande ɔnɛ: “Nyɛsɔ todjanake yimba dia tshutshuyana lo ngandji ndo lo akambo w’ɛlɔlɔ, tatotshikake sanganaka kaamɛ oko wele mbekelo k’anto amɔtshi, koko tokeketshanake lam’asaso ndo toleke nsala dikambo sɔ oko wɛnaso dia lushi lakɔ laya suke.” (Hɛbɛru 10:24, 25) Etena kasanganaso la wanyaso ambetawudi, sho kondjaka diaaso dia woke dia ntombola ndo ntɛmɔla Nzambi kaso ka ngandji. Sho keketshanaka lam’asaso.

19. Ngande wakokaso nkeketsha dimama dia ngandji l’etshumanelo k’Akristo?

19 Etena kasanganaso, sho keketshaka dimama dia ngandji ndo dia lɔngɛnyi l’etshumanelo. Ekɔ ohomba dia sho nyanga kɛnɛ kele ɔlɔlɔ le wanyaso oko wayanga Jehowa kɛnɛ kele ɔlɔlɔ le so. Tolongamɛke dia wanyayɛ ambetawudi monga anto wa kokele. Eya di’ehamelo wa lo nyuma w’onto tshɛ bu woho ɔtɔi ndo sho tshɛ salaka munga. (Kɔlɔsayi 3:13) Yanga dia mbɔtɔ lɔngɛnyi la wolo la wanɛ woka Jehowa ngandji k’efula, ko wɛ ayohama lo nyuma. Ntɛmɔla Jehowa kâmɛ l’ananyɔ ndo l’akadiyɛyɛ wa lo nyuma ayokokimanyiya dia ntshikala lo ngandji ka Nzambi. Ngande wafuta Jehowa wanɛ wɔ̂tɛmɔla la kɔlamelo ndo watshikala lo ngandji kande?

DJA WELO DIA NKONDJA “LƆSƐNƆ L’OSHIKA”

20, 21. Elɛwɔ “lɔsɛnɔ l’oshika,” ndo lande na kelɔ elongamelo ka diambo?

20 Jehowa mbishaka ekambi ande wa kɔlamelo difuto dia lɔsɛnɔ, ko woho akɔna wa lɔsɛnɔ? Onde wɛ ekɔ la lɔsɛnɔ mɛtɛ ɛlɔ kɛnɛ? Efula l’atei aso wayokadimola ɔnɛ eelo nɛ dia tekɔ lo mpɛnga, tekɔ lo ndɛ ndo tekɔ lo nnɔ. Mɛtɛ sho tekɔ la lɔsɛnɔ. Ndo lo tena dieso l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula, sho koka kânga mbuta ɔnɛ: “Ɔnɛ mbelɛwɔ lɔsɛnɔ mɛtɛ!” Koko, Bible mɛnyaka dia lo yoho mɔtshi, ndoko onto lele la lɔsɛnɔ mɛtɛ ɛlɔ kɛnɛ.

Jehowa nangaka dia wɛ monga la “lɔsɛnɔ l’oshika.” Onde wɛ ayolikondja?

21 Ɔtɛkɛta wa Nzambi tokeketshaka dia sho “nkukutɛ lɔsɛnɔ l’oshika.” (1 Timɔte 6:19) Ɛtɛkɛta ɛsɔ mɛnyaka dia tayokondja “lɔsɛnɔ l’oshika” lo nshi yayaye. Lo mɛtɛ, etena kayotokoma kokele mbayotonga la lɔsɛnɔ lo yoho ya kokele, nɛ dia tayɔsɛna oko wakasangoya Nzambi l’etatelo dia sho nsɛna. Etena kayotonga la lɔsɛnɔ lo Paradiso ka la nkɛtɛ la yônge ya kokele, la wɔladi ndo l’ɔngɛnɔngɛnɔ mbayotonga la “lɔsɛnɔ l’oshika,” mbuta ate lɔsɛnɔ la pondjo. (1 Timɔte 6:12) Shi ɔsɔ ekɔ elongamelo ka diambo?

22. Ahombayɛ nsala dia wɛ “nkukutɛ lɔsɛnɔ l’oshika”?

22 Ngande wakokaso “nkukutɛ lɔsɛnɔ l’oshika”? Pɔɔlɔ akakeketsha Akristo “dia vɔ nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ” ndo “monga ɛngɔnyi lo etsha w’ɛlɔlɔ.” (1 Timɔte 6:18) Ɔnkɔnɛ, mbokɛmaka hwe di’awui efula nemanɛka la woho wakambaso l’akambo wa mɛtɛ wakateke oma lo Bible. Ko onde Pɔɔlɔ akalange mɛnya dia sho koka nkondja “lɔsɛnɔ l’oshika” lo monga l’etsha w’ɛlɔlɔ? Kema, nɛ dia tayokondja lɔsɛnɔ la pondjo oma lo “ɔlɔlɔ waheyama mbɛdika” wayotosalɛ Nzambi. (Rɔmɔ 5:15) Koko, Jehowa ngɛnangɛnaka dia mfuta wanɛ wôkambɛ la kɔlamelo. Nde nangaka kɛna asɛna “lɔsɛnɔ l’oshika.” Wanɛ watshikala lo ngandji ka Nzambi wekɔ lo kongɛ lɔsɛnɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ, la wɔladi ndo la pondjo lɔsɔ.

23. Lande na kele ekɔ ohomba ntshikala lo ngandji ka Nzambi?

23 Ɔmɔmɔ la l’atei aso pombaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde lekɔ lo ntɛmɔla Nzambi lo yoho yɛnyande lo Bible?’ Naka sho ndjaendaka lushi la lushi dia nshikikɛ ɔnɛ ngasɔ mbasalaso, kete tayonga lo mboka k’ɔlɔlɔ ndo Jehowa ayonga eshamelo kaso. Nde ayolama ekambi ande wa kɔlamelo lo nshi y’ekomelo y’ofukutanu y’andja ɔnɛ w’omusu. Ndo Jehowa ayototshungola ko tɔtshiya l’andja w’oyoyo wa lotombo waya suke. Tayonga mɛtɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ lam’ayotɛna etena kɛsɔ! Ndo tayonga nto l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo woho wakatɔshi tɛdikɔ t’amɛna. Naka wɛ mbɔsa tɛdikɔ tɔsɔ kakianɛ, kete wɛ ayonga la “lɔsɛnɔ l’oshika,” mbuta ate woho wa lɔsɛnɔ wakalɔngɔsɔla Nzambi di’anto monga lalɔ pondjo pondjo!