1, 2. a) Lande na kakokadiɔ monga dui dia wolo dia mɛna paradiso oko dui dia mɛtɛ? b) Kakɔna kakoka tokimanyiya dia nkeketsha mbetawɔ kaso lo alaka waki Nzambi?

OHƆSA di’ɔnangɛso ɔmɔtshi lele la kɔlamelo ambokoma lo losanganya, ele demba kɔmɔ. Owandji ande w’olimu ekɔ lo mbohika awui efula, nde ekɔ l’okakatanu dia nkotsha ehomba w’ase nkumbo kande ndo ekɔ lo ndjakiyanya lo woho wadiɛnɛ wadɛnde la hemɔ ka wolo. Etena kambowotatɛ memba osambo wa ndjihwelo, nde ambokitshakitsha lomu, ele l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo woho wende lo Mbalasa ka Diolelo kaamɛ l’anango ndo l’akadiyɛnde. Osambo akɔ tɛkɛtaka di’alaka waki Nzambi wendana la paradiso ka la nkɛtɛ, ɛtɛkɛta wa lɔkɔ nɔmbaka onto dia nde nkanyiya elongamelo kɛsɔ ndo ndjaɛna oko nde amboshila mbɔtɔ l’andja w’oyoyo. Nde okɔngɛnangɛnaka osambo ɔsɔ, ndo etena kawembawɔ nde la nkumbo kande, elongamelo ka nshi yayaye mbookeketshaka.

² Onde wɛ atayaokaka ngasɔ? Efula ka l’atei aso wamboyaokaka ngasɔ. Lo mɛtɛ, ekakatanu wa lo dikongɛ nɛ di’akambo koka tokonya diaha sho mbɔsa elongamelo ka Paradiso oko dui dia mɛtɛ. Tekɔ lo nsɛna lo “tena dia paa dia wolo mbikikɛ,” ndo andja wasɛnaso ɔnɛ ntshikitana etale la kɛnɛ kayonga lo Paradiso. (2 Tim. 3:1) Kakɔna kayotokimanyiya dia mbɔsa elongamelo kaso oko dui dia mɛtɛ? Lande na keso l’eshikikelo dia kema edja Diolelo diaki Nzambi diayanga mbolɛ lo nkɛtɛ k’otondo? Nyɛsɔ tɔsɛdingole prɔfɛsiya mɔtshi yakakotshama le ekambi waki Jehowa wa lo nshi y’edjedja. Oma laasɔ, tayɔsɛdingola woho wakotshama prɔfɛsiya shɔ ndo nkina yafɔna la yɔ lo nshi yaso nyɛ. L’ekomelo, mbetawɔ kaso kayokeketshama dia mɛna woho wayokotshama prɔfɛsiya shɔ lo nshi yayaye.

3. Daka diakɔna diakakeketsha ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna?

³ Ohokanyiya woho wakasɛnaka ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna lo ntambe ka samalo N.T.D. Efula kawɔ wakole lo lɔhɔmbɔ oko ambutshi awɔ ndo lɔsɛnɔ laki wolo efula. Ase Babilɔna wakawaɔnyɔlaka l’ɔtɛ wa mbetawɔ kaki la wɔ le Jehowa. (Osam. 137:1-3) L’edja k’ɛnɔnyi akumi, ase  Juda wa kɔlamelo wakatetemala monga l’elongamelo ɔnɛ Jehowa ayowakaloya lo nkɛtɛ yawɔ ya lootɔ ndo ɔnɛ wayotonga la lɔsɛnɔ la dimɛna lɛkɔ. Nde akakome polo lo mbɛdika nkɛtɛ y’ase Juda l’ekambɔ k’Ɛdɛna, mbuta ate paradiso. (Adia Isaya 51:3.) Alaka asɔ waki l’oyango wa nkeketsha ekambi waki Nzambi ndo minya taamu tshɛ takakoke monga l’etema awɔ. Lo ngande? Tɔsɛdingole prɔfɛsiya mɔtshi.

4. Eshikikelo kakɔna kakasha Jehowa ase Juda lo kɛnɛ kendana la wɔladi wakatohomba monga la wɔ lo nkɛtɛ yawɔ?

⁴ Lotui tshitshi. Ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ asɔ wakahombe nkalola, aha otsha lo paradiso ka mɛtɛ mɛtɛ, koko otsha lo nkɛtɛ yawɔ yakawatshike l’edja k’ɛnɔnyi 70, nkɛtɛ yele tɔtɔi toto ta l’atei awɔ mbakayɛnyi. Lo nshi yakafundamaka Bible, dimbwe, ndjaondo, nkɔyi ndo nyama nkina ya ngala yaki efula. Diakɔ diele, papa ya nkumbo wakakokaka ndjakiyanya lo woho wakawakokaka nkokɛ nkumbo ndo dongalonga diawɔ. Ko ohokanyiya woho wakawakoke keketshama oma lo daka diaki Nzambi diele lo Isaya 11:6-9. (Adia.) Oma l’ɛtɛkɛta wa lɔlɛnga wa ngandji ɛsɔ, Jehowa akashikikɛ ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ asɔ dia nde ayowakokɛ vɔ la dongalonga diawɔ. Nkɔyi kakahombe ndɛ adiyo lo yoho nyɛ yele, tɔ kookoka ndɛ dongalonga di’ase Juda. Ase Juda wa kɔlamelo taakawahombe mboka nyama ya ngala shɔ wɔma. Jehowa akalake di’ekambi ande wayotɔsɛna lo wɔladi lo nkɛtɛ ya Juda yakandaakaloya, oyadi l’atei w’ekonda kana w’eswe.—Ezek. 34:25.

5. Prɔfɛsiya yakɔna yakakimanyiya ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ dia vɔ monga l’eshikikelo ɔnɛ Jehowa ayokotsha ehomba awɔ lam’ayowokalola lo nkɛtɛ yawɔ?

⁵ Mbo ya ndɛ tshavutshavu. Papa ya nkumbo y’ase Juda yakakoke ndjakiyanya nto ɔnɛ: ‘Onde layotonga l’akoka wa ndeshaka nkumbo kami lo nkɛtɛ yatatatshu? Lende ayototodjasɛ? Onde tayotokondja elimu ndo tɔsɛna dimɛna ndeka woho wasɛnaso lo lɔhɔmbɔ?’ Jehowa akakadimola ambola asɔ nto oma lo tshimbo ya prɔfɛsiya mɔtshi yakasambiyama. Nde akalake dia ndɔshɛ ekambi ande wele l’okitanyiya avula dia diononɛ diawɔ ‘ngɔna ndo mbo ya ndɛ’ monga tshavutshavu. (Is. 30:23) Lo kɛnɛ kendana la mvudu ndo l’elimu w’amɛna, Jehowa akalake ekambi ande ate: “Vo wayuhika mvudu, wayudjaseka loko; wayune dikambo di’elua, wayolekaka elua w’uma loko. Vo hawuhika mvudu, ku akina ndjudjase loko. Vo hawukamba dikambo di’elua, ku akina ndjole elua uma loko.” (Is. 65:21, 22) Lo mɛtɛ, l’awui efula lɔsɛnɔ lawɔ lakahombe monga dimɛna efula oleki woho wakilɔ lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna. Ko kayotota di’ekakatanu awɔ wakaleke weke, mbuta ate wɛnɛ wakasale dia vɔ tɔlama lo lɔhɔmbɔ?

6. Akambo akɔna wendana la yoonge wakadiɛnɛ ekambi waki Nzambi l’edja k’ɛnɔnyi efula, ndo kakɔna kakashikikɛ Jehowa ase Juda wakakalola oma lo lɔhɔmbɔ?

⁶ Yoonge ya lo nyuma. Edja efula la ntondo ka vɔ tɔlama lo lɔhɔmbɔ, ase Juda wakatataka lo nyuma. Oma lo tshimbo y’ɔprɔfɛta Isaya, Jehowa akate lo dikambo di’ekambi ande ate: “Ote tshe waya kandji ketu, ndu utema tshe wambokomo.” (Is. 1:5) Lo kɛnɛ kendana la lonyuma lawɔ, vɔ waki totshungu ndo akanga a mpoke, nɛ dia vɔ wakadihaka  atui awɔ dia mboka alako waki Jehowa ndo wakakukɛka washo awɔ diaha mɛna osase wakandaahɛtshɛka. (Is. 6:10; Jer. 5:21; Ezek. 12:2) Ko otowotetemala nsala awui asɔ ndo l’ɔkɔngɔ wa vɔ ntshungɔ, onde vɔ wotɔsɛna lo lotui tshitshi? Shi vɔ wotoshisha nto diɔtɔnganelo dia dimɛna diaki lam’asawɔ la Jehowa? Vɔ mɛtɛ wakakeketshama efula oma lo daka diaki Jehowa di’ɔnɛ: “Lu lushi loso, akanga a puki wayuka aui w’uma lu buku diako ndu ashu w’akanga a tutshungu wayutshungo uma lu lungi la udjima, wayena ololo.” (Is. 29:18) Jehowa akahombe nkɔnɔya ekambi ande wakayatshumoya lo nyuma. Edja tshɛ kakawetawɔka ɛlɔmbwɛlɔ ndo kakiwɔ l’okitanyiya, nde akawashaka alako ndo wetshelo dikambo dia wahɔ awɔ.

7. Ngande wakakotshama alaka waki Nzambi wakandalake ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ, ndo lande na kele ekotshamelo k’alaka asɔ keketshaka mbetawɔ kaso?

⁷ Onde Jehowa akakotsha alaka ande? Kɛnɛ kakete mɛnyaka mɛtɛ ka dui sɔ. Etena kakawakalola lo nkɛtɛ yawɔ, ase Juda wakonge lo lotui tshitshi, waki la mbo ya ndɛ tshavutshavu ndo la yoonge ya dimɛna ya lo nyuma. Ɛnyɛlɔ, Jehowa akakokɛ ase Juda oma le atunyi awɔ wakaadinge waki efula, waki la wolo mbaleka ndo nde akakokɛ dongalonga diawɔ oma le nyama ya ngala. Lo mɛtɛ, ase Juda asɔ wakɛnyi ekotshamelo ka yema tshitshɛ keto k’ɛtɛkɛta wa prɔfɛsiya wendana la paradiso wakate Isaya, Jɛrɛmiya ndo Ɛzɛkiyɛlɛ, koko ekotshamelo kakawɛnyi kɛsɔ kaki diambo efula ndo kakɔtɔnɛka la lɔsɛnɔ lawɔ l’etena kɛsɔ. Etena kakanaso yimba oma lo kɛnɛ kakasalɛ Jehowa ekambi ande lo nshi shɔ, mbetawɔ kaso keketshamaka. Ko naka anto waki l’ɔngɛnɔngɛnɔ etena kakakotshama prɔfɛsiya shɔ yema tshitshɛ tsho, ngande wayoyala akambo etena kayoyokotshama tshɛ lo tshɛ? Tɔsɛdingole kɛnɛ kambosala Jehowa lo nshi yaso nyɛ.

8. Ekambi waki Nzambi wekɔ lo “wudja” akɔna ɛlɔ kɛnɛ?

⁸ Ɛlɔ kɛnɛ, ekambi waki Jehowa bu lo wodja wa mɛtɛ wele l’elelo wɛnama. Koko Akristo w’akitami wekɔ lo wodja wa lo nyuma, mbuta ate “Isariyɛlɛ wa Nzambi.” (Ngal. 6:16) Asekawɔ “ɛkɔkɔ ekina” wekɔ la wɔ kaamɛ lo “wudja” wa lo nyuma ɔsɔ watɛmɔlawɔ Jehowa Nzambi kaamɛ. Ɔtɛmwɛlɔ ɔsɔ ekɔ yoho yawɔ ya lɔsɛnɔ. (Jni. 10:16; Is. 66:8) Naa “wudja” wambotosha Jehowa ɔsɔ? Wodja ɔsɔ ekɔ paradiso ka lo nyuma. Prɔfɛsiya yaki Nzambi yendana la lɔsɛnɔ la lo paradiso yekɔ lo kotshama lo yoho ya lo nyuma. Nyɛsɔ tɔsɛdingole bɛnyɛlɔ dimɔtshi.

9, 10. a) Ngande wakotshama prɔfɛsiya kele lo Isaya 11:6-9 lo nshi yaso nyɛ? b) Kakɔna kɛnya di’ekambi waki Nzambi wekɔ lo wɔladi?

⁹ Lotui tshitshi. Lo prɔfɛsiya kele lo Isaya 11:6-9, sho tanaka elembetshielo w’eshika wendana la diɔtɔnganelo ndo la wɔladi wayonga lam’asa nyama ya l’okonda ndo lam’asa anto la nyama ya lo ngelo. Onde ɛtɛkɛta wa didjidji ɛsɔ wekɔ lo kotshama ɛlɔ kɛnɛ? Eelo. Divɛsa dia 9 mɛnyaka dia ndoko etongami kayonga waale lo mbuta ɔnɛ: “Ne dia kete ayulula la ewu ka [Jehowa], uku atululaka ashi a waki.”  Onde “ewu ka [Jehowa]” tshikitanyaka nkɛwɔ ya waa nyama? Ndoko, koko anto mbatshikitanya waonga awɔ l’ɔkɔngɔ wa vɔ mbeya Nzambi kaaheme laadiko dia tshɛ ndo l’ɔkɔngɔ wa mbeka dia ndjela mboka yande ya wɔladi. Diakɔ diele, ekɔ dui di’ekeketshelo dia mɛna woho wakotshama prɔfɛsiya kɛsɔ lo paradiso kaso ka lo nyuma ɛlɔ kɛnɛ. Lo ɛlɔmbwɛlɔ ka Diolelo diaki Nzambi, ambeki wa Kristo wekɔ lo mbetshama woho wa minya dionga diawɔ dia nkɛlɛ, mbewɔ waonga wele oko waa nyama ndo nsɛna lo ki l’anangɛwɔ l’akadiyɛwɔ.

¹⁰ Ɛnyɛlɔ, lo dibuku nɛ, takatɛkɛta dikambo dia lomangemange laso l’Okristo, mbuta ate woho wohikamilɔ l’Afundelo ndo ɛhɛnyɔhɛnyɔ wakatokomɛ l’ɔtɛ wa lomangemange lakɔ. Shi ekɔ dui dia diambo dia mɛna dia kaanga mbasɛnaso l’andja ɔnɛ wa kɔlɔ, ekɔ ‘anto’ amɔtshi watona dia ndjasha lo weho tshɛ w’akambo wa ngala, oyadi la ntondo ka nyɔi? Ɔsɔ ekɔ djembetelo ya shikaa yɛnya di’ambolami wa Diolelo dia Nkumenga Mɛsiya wekɔ lo nsɛna lo wɔladi oko wakadite Isaya. Yeso akate dia ambeki ande wayeyama oma lo ngandji kayowokana lam’asawɔ. (Jni. 13:34, 35) Oma lo tshimbo y’etshumanelo, Kristo ekɔ lo nkamba ‘l’ɔhɔmbɔ ande wa kɔlamelo ndo kɛsɔ’ dia mbetsha Akristo wa  mɛtɛ dia vɔ nsɛna lo wɔladi, mbokana ngandji ndo monga la ɔlɔlɔ w’otema.—Mat. 24:45-47.

11, 12. Ndjala kakɔna kadiɛnɛ anto wa l’andja ɔnɛ ɛlɔ kɛnɛ, ko ngande walotsha Jehowa ekambi ande?

¹¹ Mbo ya ndɛ tshavutshavu. Andja w’otondo wekɔ lo diɛnɛ la ndjala ka lo nyuma. Bible kakatatshi ɔnɛ: “Nyulungi, nshi yayuya, yayumutuma ndjala ka kasha lu kete, aha ndjala ka mbu ya nde kuyanga pusa ka ashi, keli ka eukelu k’aui wa [Jehowa].” (Am. 8:11) Onde ndo ambolami wa Diolelo diaki Nzambi mbadiɛnɛ la ndjala kɛsɔ? Jehowa akatatshi kɛnɛ kakahombe komɛ ekambi ande ndo atunyi awɔ ate: “Ekambi ami wayole, keli nyu nyayuvo ndjala. Ekambi ami wayono, keli nyu nyayuvo pusa. Ekambi ami wayongenangena, keli nyu nyayutshama sonyi.” (Is. 65:13) Onde wɛ ekɔ lo mɛna woho wakotshama ɛtɛkɛta ɛsɔ?

¹² Mbo ya ndɛ ya lo nyuma yele la so yekɔ lo mimbɔmbɔ oko lushi lambɔtɔ elola. Ekanda aso walembetshiya Bible, bandɛ ya losangola, tovidɛo, nsanganya ya l’etshumanelo, nsanganya ya weke ndo diangɔ diele lo sitɛ kaso k’Ɛtɛrnɛtɛ mɛnyaka efula ka mbo ya ndɛ ya lo nyuma yele la so l’andja ɔnɛ wadiɛnɛ la ndjala ka lo nyuma. (Ezek. 47:1-12; Joe. 3:18) Onde wɛ bu l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia mɛna woho wakotshama daka diaki Jehowa diendana la mbo ya ndɛ ya lo nyuma ɛlɔ kɛnɛ? Onde wɛ ekɔ lo ndɛ mbala la mbala lo mɛsa wa Jehowa?

13. Ngande wambokotsha Jehowa daka diande di’ɔnɛ totshungu wayɔsɛna ndo akanga a mpoke wayoka?

¹³ Yoonge ya lo nyuma. Ɛlɔ kɛnɛ, anto efula wekɔ totshungu ndo akanga wa mpoke lo nyuma. (2 Kɔr. 4:4) Koko, Kristo ekɔ lo nkɔnɔla akanga wa dikɔmɔ ndo anto wele la hemɔ l’andja w’otondo. Onde wɛ ambɛnaka kanga tshungu asɛna ndo kanga lohoke ooka? Naka wɛ ambɛnaka anto amɔtshi wakakondja ewo k’oshika k’akambo wa mɛtɛ, ko vɔ ntshika awui wa kashi wa l’ɛtɛmwɛlɔ awɔ wakawaetɛka totshungu ndo mpoke, kete wɛ ambɛnaka ekotshamelo ka daka di’ɔnɛ: “Lu lushi loso, akanga a puki wayuka aui w’uma lu buku diako ndu ashu w’akanga a tutshungu wayutshungo uma lu lungi la udjima, wayena ololo.” (Is. 29:18) Nunu nkama y’anto wekɔ lo kɔnɔyama lo nyuma ɔnɔnyi tshɛ l’andja w’otondo ɛlɔ kɛnɛ. Etena tshɛ katomba onto ɔmɔtshi oma lo Babilɔna ka Woke, ndo kɔtɔnde lo paradiso kaso ka lo nyuma dia ntɛmɔla Jehowa kaamɛ la so, prɔfɛsiya kɛsɔ kotshamaka.

14. Lo dui diakɔna diahombaso nkana yimba dia nkeketsha mbetawɔ kaso?

¹⁴ Tshapita tshɛ ya lo dibuku nɛ mɛnyaka hwe dia Kristo ekɔ lo mbɔtshiya ambeki ande lo paradiso ka lo nyuma lo nshi y’ekomelo nyɛ. Tokanake yimba lo toho totshikitanyi tatshɔkwamaso lo paradiso kɛsɔ ɛlɔ kɛnɛ. Naka sho nsala dui sɔ, kete tayoleka monga l’eshikikelo di’alaka waki Jehowa wa lo nshi yayaye wayokotshama.

15. Lande na kahombaso monga l’eshikikelo dia nkɛtɛ kayokoma paradiso?

¹⁵ Jehowa okongaka nshi tshɛ l’oyango wa mbetɛ nkɛtɛ k’otondo paradiso. Nde akakitsha Adama l’Eva l’ekambɔ  k’Ɛdɛna ndo akawatɛ dia vɔ ndodia nkɛtɛ l’anawɔ ndo nkokɛ waa nyama. (Etat. 1:28) Lonyangu ko Adama l’Eva wakete la Satana wedi, lo tɔmbɔkwɛ Nzambi ndo wakakonya ekana wakiwɔ tshɛ lo eongelo kele kema kokele, lo pɛkato ndo lo nyɔi. Koko daka diaki Nzambi kootshikitana nɛ dia kɛnɛ tshɛ katande kotshamaka. (Adia Isaya 55:10, 11.) Laasɔ, sho pombaka monga l’eshikikelo di’ekana w’Adama l’Eva wayolodia nkɛtɛ lushi lɔmɔtshi ndo wayokiolɛ, mbuta ate wayokokɛ ditongami dikina diaki Jehowa lo paradiso ka la nkɛtɛ. L’etena kɛsɔ, prɔfɛsiya yakasha Jehowa ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ yendana la lɔsɛnɔ la lo paradiso yayokotshama tshɛ lo tshɛ. Tɔsɛdingole mɔtshi l’atei ayɔ.

16. Ngande wɛnya Bible wɔladi wayoyala lo paradiso?

¹⁶ Lotui tshitshi. Ɛtɛkɛta wahahanya asolo wa didjidji wakafundama edja efula lo Isaya 11:6-9 wayokotshama tshɛ lo tshɛ lo yoho ya mɛtɛ mɛtɛ. Apami, wamato ndo ana wayokokamɛ ndo wayonga lo lotui tshitshi lo nkɛtɛ k’otondo. Ndoko kaanga etongami ɔtɔi, oyadi onto kana nyama kayonga waale le anto kana nyama nkina. Ohokanyiya etena kayoyɔsa nkɛtɛ k’otondo kɛnɛ oko laakayɛ, lɛnɛ akokayɛ mimɛmbɛ lo ndjale, l’ɛkɛdi ndo mɛngɔla l’akona ndo l’ahole w’ebamubamu aha la mboka wɔma. Lo ndjela Ezekiyele 34:25, ekambi waki Nzambi “wayudjase la lutui tshitshi l’usui; vo wayushama l’atei w’ekunda.”

17. Lande na kahombaso ndjashikikɛ dia Jehowa ayotokotshɛ ehomba aso etena kayolɛ Diolelo lanɛ la nkɛtɛ?

¹⁷ Mbo ya ndɛ tshavutshavu. Ohokanyiya etena kayoshila wola, olelo wa kɔlɔ, ndjala ndo kahatonga atshunda wakimanyiya anto nto. Lokema la mbo ya ndɛ ya lo nyuma yele l’ekambi waki Nzambi ɛlɔ kɛnɛ ekɔ djembetelo ya shikaa yɛnya dia Nkumekanga Mɛsiya ayolesha ambolami ande lo weho tshɛ. Etena kaki Yeso lanɛ la nkɛtɛ, nde akɛnya yema tshitshɛ tsho dia nde koka nkotsha alaka asɔ, lo ndesha nunu di’anto diaki la ndjala, la mapa ndo la tosese tongana toto. (Mat. 14:17, 18; 15:34-36; Makɔ 8:19, 20) Etena kayolɛ Diolelo diaki Nzambi lo nkɛtɛ k’otondo, prɔfɛsiya nkina yele oko kɛnɛ yayokotshama lo yoho ya mɛtɛ mɛtɛ: “Ndi ayolosha mvula la kete, dia wehu wayunyune ngona, ku mbu ya nde yayufulanela la kete. Ndu l’etena kako, dungalunga dianyu diayolekaka adiyu l’esui a waki.”—Is. 30:23.

18, 19. a) Kakɔna kalembetshiya prɔfɛsiya kele lo Isaya 65:20-22 le yɛ? b) Kakɔna kalembetshiya etelo k’ɔnɛ nshi yaso yayonga oko “nshi y’etamba”?

¹⁸ Ɛlɔ kɛnɛ, anto efula wekɔ l’okakatanu dia nkondja mvudu kana elimu w’amɛna. L’andja wambokolɔ dihɔndɔ ɔnɛ, anto efula wekɔ lo nkamba olimu wa wolo, koko hawofutama efula vɔ l’ase nkumbo yawɔ, nɛ dia akanga w’ɛngɔnyi ndo akanga w’esehe mbivaka difuto diawɔ. Ko ohokanyiya etena kayokotshama prɔfɛsiya kɛnɛ l’andja w’otondo: “Vo wayuhika mvudu, wayudjaseka loko; wayune dikambo di’elua, wayolekaka elua w’uma loko. Vo hawuhika mvudu, ku akina ndjudjase loko. Vo hawukamba dikambo di’elua, ku akina ndjole elua uma loko. Nshi y’antu ami yayuyala  uku nshi y’etamba. Esonami ami wayongenangena ne dia elimu w’anya awo.”—Is. 65:20-22.

¹⁹ Kakɔna kalembetshiya etelo k’ɔnɛ “nshi y’antu ami yayuyala uku nshi y’etamba”? Etena kemalayɛ l’ɛse k’osongo ɔmɔtshi wa woke efula, onde wɛ hambiyama etena kakanyiyayɛ edja kaya osongo akɔ, mbala mɔtshi wakatombe la ntondo ka ndo tshɛ tshɛyɛ mbotɔ? Dui sɔ mɛnyaka dia naka wɛ ntetemala ntshikala lo eongelo kayɛ kele kema kokele, kete osongo ɔsɔ wayotetemala nsɛna edja koleka ndo koka ntetemala nsɛna edja efula l’ɔkɔngɔ wa nyɔi kayɛ. Ande ngandji kele la Jehowa dia toshikikɛ dia lo paradiso, nshi yaso yayoyala oko nshi y’esongo, mbuta ate tayɔsɛnaka edja ndo lo wɔladi lee! (Osam. 37:11, 29) Ekɔ etena kɛmɔtshi kele tayɔsɛna edja ndeka esongo, mbuta ate pondjo pondjo.

20. Kakɔna kayokimanyiya ambolami wa Diolelo wa kɔlamelo dia monga la yoonge ya kokele?

²⁰ Yoonge ya kokele. Ɛlɔ kɛnɛ, nyɔi ndo elando wambokita dikuma l’andja w’otondo. Lo yoho mɔtshi, sho tshɛ tekɔ la hemɔ kahashile, mbuta ate pɛkato kakatahowɔ. Ehomɔ kaamɛ kakoka tɔkɔnɔya ele oshinga w’etshungwelo wakakimɔ Kristo. (Rɔmɔ 3:23; 6:23) L’edja k’ɛnɔnyi kinunu, Yeso nde l’anto wayolɛ kaamɛ la nde wayokimanyiya anto dia vɔ nkondja wahɔ tshɛ lo tshɛ oma l’oshinga w’etshungwelo ndo wayotanyaka etombelo wa kɔlɔ w’oma lo pɛkato yema yema. Prɔfɛsiya k’Isaya kɛnɛ kayokotshama tshɛ lo tshɛ: “Nduku untu ludjashi la Jerusalema ayuta ati: Dimi la kandji! Antu wa leko wayudimanyiama kolo yawo.” (Is. 33:24) Ohokanyiya etena kele ndoko onto layonga tshungu, lohoke kana etshumbe. (Adia Isaya 35:5, 6.) Ndoko hemɔ kahatonga Yeso l’akoka wa nkɔnɔla, oyadi hemɔ ka lo demba kana ka lo yimba. Ambolami wa Diolelo wa kɔlamelo wayonga la yoonge ya kokele.

21. Kakɔna kayokomɛ nyɔi, ndo lande na kele daka sɔ tokeketshaka?

²¹ Ko kayotota lo kɛnɛ kendana la hemɔ k’oma lo pɛkato kahakoke anto mbewɔ ɛlɔ kɛnɛ, mbuta ate nyɔi? Ɔsɔ mbele ‘otunyi aso w’ekomelo,’ otunyi waheme onto tshɛ lele kema kokele. (1 Kɔr. 15:26) Onde otunyi ɔsɔ wayemala la ntondo ka Jehowa? Tolembete kɛnɛ kakate Isaya: ‘Nde ayɔmɛna nyɔi lo pondjo, ndo Nkumadiɔndjɔ Jehowa ayokitola asɔyi tshɛ oma lo washo awɔ.’ (Is. 25:8) Ohokanyiya kɛnɛ kalembetshiya dui sɔ! Etanda, waombo, kandji ndo alelo hawotoyala nto. Koko anto wayotondja ɔsɔyi w’ɔngɛnɔngɛnɔ etena kayokotsha Jehowa daka diande diendana la eolwelo. (Adia Isaya 26:19.) Nyemba nyemba y’anto yakavu wayolɔ.

22. Kakɔna kayosalema l’ɔkɔngɔ wa Diolelo dia Mɛsiya nkotsha lolango laki Nzambi la nkɛtɛ?

²² L’ekomelo k’ɛlɔmbwɛlɔ ka Mɛsiya k’ɛnɔnyi kinunu, Diolelo diayokotsha lolango laki Nzambi la nkɛtɛ, ndo Kristo ayokaloya lowandji l’anya wa She. (1 Kɔr. 15:25-28) Lam’ele anto tshɛ wayokoma kokele, vɔ wayonga l’akoka wa nshika tanga la ntondo k’ohemba w’ekomelo wayohemba Satana anto etena kayowootondja oma lo difuku diaha l’ekomelo. L’ɔkɔngɔ diko, Kristo ayɔtɛtshatɛtsha olui ɔsɔ ndo  wanɛ tshɛ wosukɛ. (Etat. 3:15; Ɛny. 20:3, 7-10) Koko wanɛ tshɛ wayonga la kɔlamelo le Jehowa wayokokamɛ. Ondo ndoko ɛtɛkɛta ekina wɛnya woho wayosalema dui sɔ ko ndeka wɛnɛ watanaso lo prɔfɛsiya ka lo Bible kata ɔnɛ akanga wa kɔlamelo wayonga “la lotshungɔ la lotombo la ana wa Nzambi.”—Rɔmɔ 8:21.

23, 24. a) Lande na kataso ɔnɛ alaka waki Nzambi wayokotshama ndoko onyake? b) Kakɔna kamboyoyashikikɛ dia nsala?

²³ Prɔfɛsiya shɔ kema elongamelo k’anyanya, akambo wakombola anto kana alɔ. Alaka wa Jehowa wayokotshama ndoko onyake! Lande na kataso ngasɔ? Tohɔ ɛtɛkɛta wa Yeso wele lo tshapita ya ntondo ya dibuku nɛ. Nde aketsha ambeki ande dia vɔ nɔmbaka Jehowa ɔnɛ: “Diolelo diayɛ diaye. Lolango layɛ latshame la nkɛtɛ oko watshamalɔ l’olongo.” (Mat. 6:9, 10) Diolelo diaki Nzambi bu oko dui dimɔtshi diakoka onto mfɔnya tsho lɔfɔnya, koko ekɔ dui dia mɛtɛ. Diɔ diekɔ lo mbolɛ l’olongo kakianɛ. Lo ɛnɔnyi lokama wambodiolɛ, diɔ diambokotsha alaka waki Nzambi lo yoho yɛnama hwe lo etshumanelo k’Akristo. Diakɔ diele, tonge l’eshikikelo dia alaka waki Nzambi tshɛ wayokotshama tshɛ lo tshɛ etena kayolɛ Diolelo diaki Nzambi lo nkɛtɛ k’otondo.

²⁴ Diolelo diaki Nzambi diayoya ndo alaka ande tshɛ wayokotshama. Lande na keso l’eshikikelo ka ngasɔ? Nɛ dia DIOLELO DIAKI NZAMBI DIEKƆ LO MBOLƐ. Dimbola diakokaso ndjaoka onto l’onto diɔ nɛ: ‘Onde Diolelo diaki Nzambi diekɔ la shɛngiya lo lɔsɛnɔ lami?’ Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ tosale kɛnɛ tshɛ keso l’akoka wa nsala dia nsɛna oko ambolami wa Diolelo wa kɔlamelo, oma ko kakianɛ, dia sho ndjɔsɛna pondjo pondjo lo ɛlɔmbwɛlɔ kadiɔ ka kokele.